"...Ακόμη όμως και αν δεν επαληθευτεί ο φόβος, το πρόβλημα για την κυβέρνηση παραμένει. Κι αν ο ένας λόγος είναι η υποταγή στο πολιτικό κόστος, ο άλλος είναι αυτή που προβάλλεται από την κυβέρνηση ως αιτία της υποταγής: Μα μπορεί μια ποδοσφαιρική ομάδα ή - ακόμη πιο αποστασιοποιημένα - μια ανώνυμη εταιρεία, να θεωρείται από μια κυβέρνηση ισοδύναμη με μια οικονομική κρίση; Μπορεί το κοινωνικό κόστος της ανέχειας να αξιολογείται όσο το κοινωνικό κόστος ενός υποβιβασμού; Είναι αδύνατον, όπως είναι αδύνατο να τετραγωνιστεί η μπάλα. Κι αυτό για μια κυβέρνηση είναι κάτι παραπάνω από έγκλημα. Είναι κάτι παραπάνω και από λάθος. Είναι μια κίνηση πολύ υψηλού ρίσκου και εξαιρετικά αμφίβολου αποτελέσματος. Είναι, με μια λέξη, αυτογκόλ. Είναι το αυτογκόλ μιας κυβέρνησης που για να αποφύγει το πολιτικό κόστος φαίνεται διατεθειμένη να μην ταράξει πια την κοινωνία στη νομιμότητα - τη νομιμότητα των άκαπνων δημόσιων χώρων, του πανεπιστημιακού ασύλου, των καταλήψεων -, αλλά στις ρυθμίσεις. Δείχνει ακόμη να υποκύπτει σε ένα από εκείνα τα ρητά χάρις στα οποία έγινε διάσημος ως κωμικός ο Γκράουτσο Μαρξ. Εχει τις απόψεις της, αλλά εάν δεν αρέσουν έχει κι άλλες. Εχει νόμους κι έχει κι άλλους. Νόμους για όλες τις ανάγκες, νόμους για όλα τα γούστα...."

Από "ΤΑ ΝΕΑ", και...

"ΤΑ ΝΕΑ", 29/01/20

"ΤΑ ΝΕΑ", 29/01/20

ΤΟΥ ΠΕΡΙΚΛΗ ΔΗΜΗΤΡΟΛΟΠΟΥΛΟΥ

Είναι πιο δύσκολο ακόμη και από το να τετραγωνίσεις τον κύκλο. Πώς μπορείς να τετραγωνίσεις την μπάλα; Πώς μπορείς να διαγράψεις τον Ζαγοράκη και συγχρόνως να υποκύψεις στην απειλή του Ζαγοράκη;

Ετσι διατυπωμένο, το ερώτημα μοιάζει παραπειστικό. Οπως δεν μπορεί κανείς να τετραγωνίσει την μπάλα, έτσι δεν μπορεί και μια κυβέρνηση να υποκύψει σε κάποιον που μπορεί να έλαμψε με την παρουσία του στα γήπεδα αλλά στο Ευρωκοινοβούλιο έλαμψε με την απουσία του. Η κυβέρνηση, με άλλα λόγια, δεν θα μπορούσε να υποκύψει στον ευρωβουλευτή Ζαγοράκη και - πολύ περισσότερο - δεν θα μπορούσε να υποκύψει στον ποδοσφαιριστή. Υπέκυψε όμως στον ψηφοσυλλέκτη Ζαγοράκη. Ή, αν θα έπρεπε να αποπροσωποποιήσει κανείς την υποταγή, υπέκυψε στο πολιτικό κόστος.

Από μια άποψη, η κυβέρνηση μοιάζει να πείστηκε πως θα μπορούσε να τετραγωνίσει την μπάλα ξεφουσκώνοντάς την. Είναι αμφίβολο όμως πως με μια ξεφούσκωτη μπάλα μπορεί να ξεφουσκώσει ένα πρόβλημα. Είναι εξίσου αμφίβολο πως το πρόβλημα μπορεί να ξεφουσκώσει με έναν ξεφούσκωτο νόμο - ή, ποδοσφαιρικά μιλώντας, με έναν νόμο που έγινε κλωτσοσκούφι για να αποφευχθεί το πολιτικό κόστος.

Το πρόβλημα δεν ξεφουσκώνει ακόμη και αν κρυφτεί κάτω από τον υποτιθέμενο κίνδυνο της κοινωνικής ταραχής που λένε οι κυβερνητικοί πως θα προκαλούσε στη Βόρεια Ελλάδα η εφαρμογή του νόμου. Ακόμη και η νέα ρύθμιση, αυτή που λογίζεται ως «ευνοϊκή», μπορεί να αποδειχθεί στην πραγματικότητα μια τρόμπα που θα κάνει την μπάλα να σκάσει.

Ακόμη όμως και αν δεν επαληθευτεί ο φόβος, το πρόβλημα για την κυβέρνηση παραμένει. Κι αν ο ένας λόγος είναι η υποταγή στο πολιτικό κόστος, ο άλλος είναι αυτή που προβάλλεται από την κυβέρνηση ως αιτία της υποταγής: Μα μπορεί μια ποδοσφαιρική ομάδα ή - ακόμη πιο αποστασιοποιημένα - μια ανώνυμη εταιρεία, να θεωρείται από μια κυβέρνηση ισοδύναμη με μια οικονομική κρίση; Μπορεί το κοινωνικό κόστος της ανέχειας να αξιολογείται όσο το κοινωνικό κόστος ενός υποβιβασμού;

Είναι αδύνατον, όπως είναι αδύνατο να τετραγωνιστεί η μπάλα. Κι αυτό για μια κυβέρνηση είναι κάτι παραπάνω από έγκλημα. Είναι κάτι παραπάνω και από λάθος. Είναι μια κίνηση πολύ υψηλού ρίσκου και εξαιρετικά αμφίβολου αποτελέσματος. Είναι, με μια λέξη, αυτογκόλ.

Είναι το αυτογκόλ μιας κυβέρνησης που για να αποφύγει το πολιτικό κόστος φαίνεται διατεθειμένη να μην ταράξει πια την κοινωνία στη νομιμότητα - τη νομιμότητα των άκαπνων δημόσιων χώρων, του πανεπιστημιακού ασύλου, των καταλήψεων -, αλλά στις ρυθμίσεις. Δείχνει ακόμη να υποκύπτει σε ένα από εκείνα τα ρητά χάρις στα οποία έγινε διάσημος ως κωμικός ο Γκράουτσο Μαρξ. Εχει τις απόψεις της, αλλά εάν δεν αρέσουν έχει κι άλλες. Εχει νόμους κι έχει κι άλλους. Νόμους για όλες τις ανάγκες, νόμους για όλα τα γούστα.

Ακόμη χειρότερα, η κυβέρνηση φάνηκε να υποχωρεί πριν ακόμη δοκιμαστεί εκεί όπου αργά ή γρήγορα δοκιμάζονται όλες οι κυβερνήσεις. Στο πεδίο μιας σύγκρουσης. Εύκολα μπορεί να φανταστεί κανείς το αντεπιχείρημα. Μα είναι ανάγκη να συγκρουστεί με πληγωμένους οπαδούς; Είχε κανέναν λόγο να δοκιμάσει τις αντοχές της απέναντι στον εφαρμοσμένο χουλιγκανισμό, να αναμετρηθεί με τον γηπεδικό φανατισμό; Δεν θα είχε εάν η εναλλακτική δεν ήταν αυτή που προσέφερε. Οχι απλά μια στιγμή ποδοσφαιροποίησης της πολιτικής. Αλλά μια πολιτική ξεφούσκωτη στα πόδια του Ζαγοράκη. Μια πολιτική κλωτσοσκούφι.

"ΤΑ ΝΕΑ", 29/01/20

ΤΟΥ ΗΛΙΑ ΚΑΝΕΛΛΗ

"Ολο το έθνος προσκυνά σώβρακα και φανέλες"

Τζίμης Πανούσης

Το ποδόσφαιρο είναι λαϊκό θέαμα. Γύρω από το χρώμα της ομάδας ευδοκιμούν φαντασιωτικές ταυτίσεις, συλλογικότητες, οπαδιλίκια. Ολα αυτά έχουν τεράστιους συμβολισμούς, οι οποίοι μπορούν να εκφράζονται παντοιοτρόπως, κατά μόνας ή συλλογικά. Στην έκφραση αυτή όλα επιτρέπονται, εκτός από ό,τι απαγορεύεται. Σε ό,τι αφορά το παιχνίδι, απαγορεύεται ό,τι προσκρούει στους άγραφους κανόνες της ανταγωνιστικότητας και της άμιλλας. Σε ό,τι αφορά τις συλλογικότητες στο όνομα της ομάδας και τα οπαδιλίκια και ό,τι απορρέουν απ' αυτά, το όριο είναι ο νόμος. Ο,τι προσκρούει στον νόμο θα έπρεπε να είναι απαγορευμένο.

Το προχθεσινό πόρισμα της Επιτροπής Επαγγελματικού Αθλητισμού αναφέρει ότι μια ομάδα της Θεσσαλονίκης (ΠΑΟΚ) και ακόμα μία της Θράκης (Ξάνθη) έχουν την ίδια ιδιοκτησία, κάτι που ρητώς απαγορεύεται. Το πόρισμα της Επιτροπής κάνει λόγο για βαρεία παράβαση, επιβάλλει πολύ υψηλά χρηματικά πρόστιμα και παραπέμπει την υπόθεση στα πειθαρχικά όργανα του ποδοσφαίρου, τα οποία σύμφωνα με τον ισχύοντα νόμο πρέπει να αποπέμψουν από το επαγγελματικό πρωτάθλημα τις εμπλεκόμενες ομάδες. Σκληρή απόφαση, αλλά ο νόμος είναι νόμος.

Δεν πρέπει να παραγνωρίσουμε ότι ακριβώς επειδή η ποινή είναι σκληρή, οι ομάδες στις οποίες επιβάλλεται θα προσπαθούσαν να μην τους επιβληθεί, διά της παράκαμψης του νόμου. Επειδή ακριβώς ο νόμος είναι σαφής, σε τέτοιες περιπτώσεις για τους υπότροπους υπάρχει μια δυνατότητα. Να χρησιμοποιηθούν οι οπαδοί του ποδοσφαιρικού συλλόγου για να πιέσουν την κυβέρνηση να παρακαμφθεί ο νόμος. Κλασική λειτουργία ομάδας πίεσης - αν και οι οπαδοί του συλλόγου κεφαλαιοποιούν για τον εαυτό τους μόνο τους συμβολισμούς των ταυτίσεών τους. Ομως οι ιδιοκτησίες κεφαλαιοποιούν πρωτίστως τα υλικά συμφέροντά τους: τα στενά οικονομικά τους συμφέροντα, αλλά και την επιρροή τους στην κοινωνία, που στη συγκεκριμένη περίπτωση είναι και πολιτική επιρροή. Δεν είναι μυστικό ότι η ιδιοκτησία του ΠΑΟΚ έχει στηρίξει τον ΣΥΡΙΖΑ - σε ένα βαθμό, μάλιστα, η συγκεκριμένη ομάδα έχει δώσει ταυτίσεις σε ακροατήρια που αυτοπροσδιορίζονται αριστερά.

Τι σημαίνουν τα παραπάνω; Οτι με όχημα τον ΠΑΟΚ, έναν ποδοσφαιρικό σύλλογο, θα πιεζόταν η κυβέρνηση να παρακάμψει τον νόμο. Ηδη, σχεδόν αμέσως με την ανακοίνωση του πορίσματος της Επιτροπής Επαγγελματικού Αθλητισμού, ένας ευρωβουλευτής της ΝΔ, ο άλαλος κατά τα άλλα Θοδωρής Ζαγοράκης, απείλησε να ανεξαρτητοποιηθεί αν ο σύλλογος υποβιβαστεί. Ορθώς, η απειλή θεωρήθηκε εκβιασμός κατά της ΝΔ και ο Ζαγοράκης διαγράφτηκε. Ανώδυνη ήταν η διαγραφή του.

Αυτό που θα ήταν επώδυνο θα ήταν η νομική διευθέτηση της υπόθεσης. Ο υποβιβασμός της ομάδας. Η κυβέρνηση θα μπορούσε να εξηγήσει για ποιον λόγο έπρεπε να συμβεί, για ποιο λόγο δηλαδή χρειάζεται να εφαρμόζεται ο νόμος, θα ζητούσε την κατανόηση των οπαδών του ΠΑΟΚ (οι συμβολισμοί πάντα έχουν μεγάλο ρόλο) και θα έστελνε μήνυμα ότι σε ένα ευρωπαϊκό κράτος δικαίου δεν χωράνε εκβιασμοί.

Φευ, όμως, τα πράγματα δεν συνέβησαν έτσι. Η κυβέρνηση επέλεξε να αλλάξει τον νόμο για να μην τον εφαρμόσει! Η επιλογή αυτή (το αδιανόητο τοπίο) είναι κεντρική και αποτελεί σοβαρό πλήγμα στην αξιοπιστία και στο κύρος του πολιτικού λόγου της ΝΔ του Κυριάκου Μητσοτάκη. Αποδεχόμενος νομικούς σχετικισμούς, λόγω της πίεσης οργανωμένων συμφερόντων, ο Κυριάκος Μητσοτάκης τραυματίζει τη μεταρρυθμιστική δυναμική του εγχειρήματός του. Υποκύπτοντας σε σώβρακα και φανέλες.

...από την "ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ"

"Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ", 29/01/20