ANOIKTH EΠΙΣΤΟΛΗ ΠΡΟΣ ΕΡΝΤΟΓΑΝ: Η οικογένειά μου δεν άλλαξε επίθετο όσο ήμασταν υποδουλωμένοι στους Οθωμανούς. Όταν ξεκίνησε η δική μας επανάσταση κατά των Οθωμανών έφυγαν από το Σούλι και εγκαταστάθηκαν στα Κερδύλια. Αντίθετα η δική σας οικογένεια κ. Πρόεδρε άλλαξε επίθετο, ο προπάππους Τεγιούπ Μεμίς Μπακάτογλου, και θρησκεία, γιαυτό και ο παππούς σας και ο πατέρα σας στην ερώτησή σας αν είστε Λαζοί ή Τούρκοι σας έλεγαν «ότι όταν πεθάνεις ο προφήτης δεν ρωτάει ποια είναι η καταγωγή σου αλλά ποια είναι η θρησκεία σου».....

“Γράμμα” στον Ερντογάν από ένα γείτονα του 

για την Αγιά Σοφιά

Απόστρατος Αξιωματικός ο αποστολέας της επιστολής 

στον Τούρκο πρόεδρο Ταγίπ Ερντογάν…

Η αποστολή της Αγίας Σοφίας


Αγαπητέ κ. Πρόεδρε,

Και εσείς όπως οι περισσότεροι Έλληνες όταν τους ρωτούν τον τόπο καταγωγής τους αρχίζουν την «την εξιστόρηση» από τον νομό, μετά περνούν στην πρωτεύουσα του νομού, μετά στην μεγαλύτερη πόλη, στο μεγαλύτερο χωριό και τέλος στο χωριό τους. Και εσείς γεννημένος στο Kasimpasa της Κωνσταντινούπολις, η καταγωγή σας είναι από την Ριζούντα (Rise) με το όμορφο βυζαντινό κάστρο, όχι μέσα από την Ριζούντα, το χωριό σας είναι η Ποταμιά (Potamya cay evi) περιοχή ανατολικά της Τραπεζούντας, αν κάνω λάθος διορθώστε με. Κατά ένα παράξενο τρόπο κ. Πρόεδρε τα χωριά μας βρίσκονται στον ίδιο παράλληλο με την διαφορά ότι το δικό μου βρίσκεται στην Θεσσαλονίκη, στο όρος Κερδύλια. 

Η οικογένειά μου δεν άλλαξε επίθετο όσο ήμασταν υποδουλωμένοι στους Οθωμανούς. Όταν ξεκίνησε η δική μας επανάσταση κατά των Οθωμανών έφυγαν από το Σούλι και εγκαταστάθηκαν στα Κερδύλια. Αντίθετα η δική σας οικογένεια κ. Πρόεδρε άλλαξε επίθετο, ο προπάππους Τεγιούπ Μεμίς Μπακάτογλου, και θρησκεία, γιαυτό και ο παππούς σας και ο πατέρα σας στην ερώτησή σας αν είστε Λαζοί ή Τούρκοι σας έλεγαν «ότι όταν πεθάνεις ο προφήτης δεν ρωτάει ποια είναι η καταγωγή σου αλλά ποια είναι η θρησκεία σου». Επίσης λόγω επαγγέλματος του πατέρα μου, δεν μεγάλωσα στο χωριό μου αλλά σε μια κωμόπολη, την Αξιούπολη του Κιλκίς, που οι περισσότεροι κάτοικοι της ήταν πρόσφυγες από την Τραπεζούντα, υπερήφανοι Πόντιοι, πατριώτες δικοί σου κ. Πρόεδρε και αν δεν είχατε αλλαξοπιστήσει πολύ πιθανόν να ήμασταν και φίλοι αν και είστε μεγαλύτερος τέσσερα χρόνια. 

Το πρόχειρο αυτό σημείωμα αυτό κ. πρόεδρε το γράφω σήμερα 29 Μάιου αυτή την ιστορική ημέρα για μας τους Έλληνες, για να σας πω ότι είναι μεγάλη μας τιμή που θα διαβάσετε το κοράνι στην Αγιά Σοφιά. Τιμή γιατί το διαβάζει ο Πρόεδρος της Τουρκίας ο οποίος δεν ξέχασε την βαθειά θρησκευτική καταγωγή του. 

Μέσα σας κ. Πρόεδρε φαντάζομαι πέρα από το κοράνι όλο και κάτι για την Αγία Σοφία θα μουρμουράτε. Σας θυμίζω ότι και το τέμενος που κτίσατε στην περιοχή της Ριζούντας το κτίσατε σε κορυφή. Κατά βάθος κτίζατε Αϊ Λιά (άγιος Ηλίας) που τα εκκλησάκια του κτίζονται σε κορυφές. Κύριε πρόεδρε νομίζετε ότι μας στεναχωρείτε, λάθος, η ιστορία είναι γραμμένη και δεν αλλάζει με το διάβασμα μιας προσευχής από το κοράνι στην Αγία Σοφία. 

Εξ άλλου η αποστολή της Αγιά Σοφιάς αυτή είναι.

ΤΟ ΣΥΡΙΖΑίϊκο "ΣΤΟ ΚΟΚΚΙΝΟ" ΕΙΝΑΙ ΚΑΤΩ ΑΠΟ ΤΗ ΒΑΣΗ Ή ΜΑΚΡΑΝ ΑΝΩ, ΑΛΛΗ ΜΕΚΚΑ ΥΠΕΡΑΝΩ ΚΡΙΤΙΚΗΣ....

Από το βαθμολόγιο της "Εφ.Συν/ΣΑΒΒΑΤΟΚΥΡΙΑΚΟ", 

με κριτήρια Δημ. Κανελλόπουλου

"Εφ.Συν/ΣΑΒΒΑΤΟΚΥΡΙΑΚΟ", 30-31/05/20

Η ΜΟΝΑΔΙΚΗ ΟΜΟΡΦΙΑ ΤΗΣ ΕΡΜΟΥΠΟΛΗΣ ΚΑΙ ΠΟΛΛΑ ΑΚΟΜΗ ΣΤΗΝ ΠΡΩΤΕΥΟΥΣΑ ΤΩΝ ΚΥΚΛΑΔΩΝ...

Από την "ΕΣΤΙΑ"

"ΕΣΤΙΑ", 30-31/05/20

Πραγματοποιώντας μια μονοήμερη εκδρομή ανακαλύπτουμε τα ακρογιάλια του Κορινθιακού και απολαμβάνουμε βουτιές σε ονειρεμένους κολπίσκους με διαυγή νερά που αγκαλιάζουν πυκνά πευκοδάση.

Σχίνος, Στραβά, Σκαλωσιά, Μυλοκοπή… υπέροχα, άγνωστα στους πολλούς ακρογιάλια που βρέχονται από τα νερά του Κορινθιακού Κόλπου και απέχουν μία ώρα και κάτι από το κέντρο της Αθήνας.

Η περιοχή που σας προτείνουμε να επισκεφθείτε για τις πρώτες βουτιές του καλοκαιριού, διοικητικά μπορεί να υπάγεται στον Νομό Κορινθίας και στον Δήμο Λουτρακίου γεωγραφικά, όμως αποτελεί αναπόσπαστο ιστορικό κομμάτι της αττικής γης.

Ο πιο γνωστός τρόπος για να προσεγγίσετε τον όμορφο αυτόν τόπο, που συνδυάζει υπέροχα το βουνό με τη θάλασσα, τους πευκώνες με τις βραχώδεις ακτές, τα άγρια ακρωτήρια με τις λαμπερές ακρογιαλιές, είναι μέσω Λουτρακίου, χρησιμοποιώντας τον εθνικό δρόμο Κορίνθου-Αθηνών.

Στη συνέχεια αφήνετε πίσω τη δημοφιλή λουτρόπολη και κατευθύνεστε προς τη Λίμνη Ηραίου ή Βουλιαγμένη. Από εκεί ακολουθώντας ασφάλτινους ή βατούς χωματόδρομους θα καταλήξετε στις προαναφερόμενες ακρογιαλιές εξερευνώντας λίγο τον χάρτη, αλλά και την περιοχή.

Εμείς θα σας προτείνουμε μιαν άλλη διαδρομή, λιγότερο γνωστή, όμως σαφώς πιο συναρπαστική που μπορεί να σας πάρει λίγο περισσότερο χρόνο για να την ολοκληρώσετε, αλλά θα σας αποζημιώσει και με το παραπάνω. Φύγαμε λοιπόν!
Από το Αλεποχώρι στον Σχίνο



Το Αλεποχώρι αποτελεί δημοφιλή προορισμό για τους Αθηναίους, αφού διαθέτει εύκολη πρόσβαση από την Αθήνα (60 χλμ.) και οι παραλίες του θεωρούνται καθαρές.

Βέβαια, οι περισσότεροι συνωστίζονται στο απλωτό ακρογιάλι της Ψάθας και δεν μπαίνουν στον κόπο να εξερευνήσουν την ευρύτερη περιοχή. Σε αυτό το οδοιπορικό θα ακολουθήσουμε την παράκτια διαδρομή που φεύγει νότια από το Αλεποχώρι (Νομός Αττικής) και οδηγεί προς το λιμανάκι του Σχίνου (Νομός Κορινθίας), ενώ στην πορεία θα ανακαλύψουμε μερικές ακόμη ακτές κατάλληλες για μπάνιο και θα απολαύσουμε την ενδιαφέρουσα τοπιογραφία.

Θα πρέπει να επισημάνουμε ότι ο παραλιακός δρόμος είναι σχετικά στενός και σε κάποια σημεία παρουσιάζει αρκετή κίνηση, ενώ σε κάποια άλλα χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή λόγω κατολισθήσεων (μάλιστα αυτήν την εποχή εκτελούνται έργα).

Θα περάσετε το ιδιαίτερο τοπίο της Μαυρόλιμνης, όπου υπάρχει η μικρή μαρίνα αλιευτικών σκαφών και σκαφών αναψυχής, και θα βρεθείτε στην απλωτή βοτσαλωτή ακρογιαλιά του Σχίνου που μοιάζει λίγο με αυτήν της Ψάθας. Η ακτή είναι στρωμένη με ψιλό βοτσαλάκι ενώ στο δυτικό τμήμα της απλώνεται ο παραθεριστικός οικισμός της Αγίας Σωτήρας. Στο ανατολικό τμήμα η παραλία έχει πιο πολλές πέτρες, αλλά είναι σαφώς πιο ήσυχη.

Οι οικισμός του Σχίνου (75 χλμ. από Αθήνα) αγκαλιάζει με την άναρχη ανάπτυξή του τον υπέροχο ορμίσκο και διαθέτει μια μικρή ακρογιαλιά. Στα σημεία του χωριού όπου λειτουργούν ψαροταβέρνες και καφέ, τα Σαββατοκύριακα του καλοκαιριού συγκεντρώνεται αρκετός κόσμος.
Στα Στραβά μέσα από το δάσος

Ενας σχετικά βατός χωματόδρομος που ξεκινά από τον Σχίνο ανηφορίζει μέσα από πευκοδάσος. Ενα-δυο χιλιόμετρα πιο μακριά η τοπιογραφία αποτινάσσει από πάνω της το τσιμέντο και τη δόμηση και το πυκνό δάσος σκεπάζει τη μαγευτική αυτή διαδρομή.

Από τον Σχίνο μέχρι τον παραθαλάσσιο οικισμό Στραβά ή Αλκυόνα (όπως το αναφέρουν κάποιοι χάρτες) θα διανύσετε 6 χιλιόμετρα. Αν έχετε διάθεση για «ταλαιπωρίες», αλλά και την όρεξη να ανακαλύψετε απάτητες ακρογιαλιές και φυσικά το όχημά σας μπορεί να κινηθεί σε δύσβατους χωματόδρομους, μπορείτε να ακολουθήσετε κάποιον από τους στενούς δρομάκους που θα δείτε στα δεξιά σας.

Η διαδρομή είναι κατηφορική, αλλά -επαναλαμβάνω- πολύ δύσκολη για αμάθητα αυτοκίνητα και οδηγούς. Στο τέλος της πορείας σάς περιμένει η ομορφότερη ίσως παραλία της περιοχής που κρύβεται πίσω από την κουρτίνα του αδιαπέραστου πευκοδάσους.

Φυσικά εδώ δεν υπάρχει καμία απολύτως διευκόλυνση και θα πρέπει να έχετε προμηθευτεί νερό και όλα τα σχετικά. Σε καμία περίπτωση δεν ανάβουμε φωτιές σε αυτόν τον τόπο καθώς μια σπίθα αρκεί για να γίνει αποκαΐδια το πανέμορφο δάσος.

Ο οικισμός Στραβά δεν έχει κάτι το ιδιαίτερο, εκτός ίσως από μερικές βίλες, μια σχετικά διαμορφωμένη παραλία και μια ψαροταβέρνα. Λίγο βορειότερα, εγκλωβισμένος ανάμεσα σε βράχια εντοπίζεται ο ορμίσκος Μικρά Στραβά, που τον προτιμούν οι ελεύθεροι κατασκηνωτές. Οι ντόπιοι θα σας υποδείξουν τον χωματόδρομο που οδηγεί εδώ. Αντίκρυ, βαθιά μέσα στον Κορινθιακό Κόλπο και σε απόσταση 3-4 χιλιομέτρων ξεχωρίζουν οι βράχινοι σχηματισμοί των Αλκυονίδων Νήσων, ενώ στο βάθος τα ρουμελιώτικα βουνά φράζουν σαν απροσπέλαστο τείχος τον προς Βορράν ορίζοντα.
Μια Σκαλωσιά στον Κορινθιακό

Από τα Στραβά ο δρόμος γίνεται και πάλι ασφάλτινος και συνεχίζει προς Λουτράκι χωρίς να κρύβει δυσάρεστες εκπλήξεις. Το σύνολο της πορείας από εδώ και έως τη Λίμνη Ηραίου πραγματοποιείται μέσα στο σκιερό δάσος που κατεβαίνει από τα Γεράνεια Ορη και αγκαλιάζει τις ακτές του Κορινθιακού.

Περίπου στο μέσον της διαδρομής θα πρέπει να έχετε τεταμένη την προσοχή σας να δείτε στα δεξιά του δρόμου την ταμπέλα που κατευθύνει προς το λιλιπούτειο ακρογιάλι Σκαλωσιά.

Ο δρόμος είναι χωμάτινος αλλά βατός και διατρέχει δάσος και αγροτικές εκτάσεις κατάφυτες από ελιές. Πιο χαμηλά υπάρχουν αρκετές διάσπαρτες εξοχικές κατοικίες. Μεγάλη προσοχή χρειάζονται τα τελευταία 200 μέτρα πριν από την παραλία, αφού το οδόστρωμα γίνεται επικίνδυνα κατηφορικό και τα περισσότερα αυτοκίνητα θα δυσκολευτούν στην επιστροφή. Οπότε, για να απολαύσετε τις βουτιές σας δίχως δυσάρεστες περιπέτειες, προτιμότερο θα ήταν να αφήσετε το όχημά σας στην άκρη και να ακολουθήσετε τα σκαλάκια που καταλήγουν στο ακροθαλάσσι.

Η όλη τοποθεσία είναι πραγματικά μαγική με τα θεόρατα βράχια να αγκαλιάζουν την ακτή. Αν δεν υπήρχαν και τα σκουπίδια που ξεβράζει η θάλασσα αλλά και αυτά που αφήνουν οι εποχικοί φυσιολάτρες, θα μιλούσαμε για τον απόλυτο, θαλασσινό, ερημικό προορισμό.
Μυλοκοπή, τροπικών διαστάσεων ομορφιά



Επιστρέφουμε πίσω στον ασφαλτόδρομο και συνεχίζουμε τη διαδρομή προς Λουτράκι προσέχοντας να μην προσπεράσουμε τον χωματόδρομο που οδηγεί στην παραλία Μυλοκοπή.

Δώστε προσοχή εδώ, αφού η πρόχειρη ταμπέλα που υπήρχε, έχει ξεθωριάσει από τον χρόνο και θα δυσκολευτείτε κάπως να ανακαλύψετε τον δρομάκο. Αξίζει όμως τον κόπο να ψάξετε. Η παραλία της Μυλοκοπής είναι ένα πραγματικό φυσικό θαύμα και έχει πολλά όμοια χαρακτηριστικά με τη διάσημη Βοϊδοκοιλιά της Μεσσηνίας.

Τα νερά εδώ είναι ρηχά και ζεστά και ο ορμίσκος που σχηματίζει ένα ακριβές ημικύκλιο είναι στρωμένος με άμμο και βοτσαλάκι ενώ αγκαλιάζεται από βράχινες εξάρσεις. Στη μια άκρη υπάρχει πυκνό δάσος που σχεδόν ακουμπά στο νερό. Εδώ στήνουν τις σκηνές τους πολλοί ελεύθεροι κατασκηνωτές, που αν κρίνει κανείς από τα σκουπίδια που αφήνουν πίσω τους, δεν σέβονται ιδιαίτερα το περιβάλλον, ενώ ο κίνδυνος για την πρόκληση πυρκαγιάς είναι πάντα πιθανός.

Λίγο πιο δυτικά υπάρχει άλλος ένας ορμίσκος, ο οποίος όμως καταλαμβάνεται από βράχια και πέτρινες πλάκες και δεν ενδείκνυται για κολύμπι, ωστόσο είναι ένα θαυμάσιο μέρος για όσους βουτούν με τη μάσκα.

Η Μυλοκοπή μπορεί να είναι μια απόμερη παραλία, όμως δεν είναι ερημική καθώς πολλοί είναι αυτοί που επιλέγουν να έρθουν εδώ από το Λουτράκι και την Κόρινθο για να κάνουν τις βουτιές τους.
Δειλινό στης Ηρας το ακρωτήρι



Από τη Μυλοκοπή, βγαίνοντας και πάλι στον ασφάλτινο δρόμο εύκολα πια θα προσεγγίστε το ειδυλλιακό και καταπράσινο τοπίο της Λίμνης Ηραίου (8 χιλιόμετρα).

H Λίμνη της Βουλιαγμένης ή Ηραίου (Εσχατιώτης ή Γοργώπις κατά την αρχαιότητα) σχηματίστηκε από καθίζηση του εδάφους. Βρίσκεται στα δυτικά του Λουτρακίου (17 χλμ.). Εχει πλάτος 1 χλμ., μήκος 2 και μέγιστο βάθος 40 μέτρα, ενώ συγκοινωνεί με τη θάλασσα με διώρυγα πλάτους 6 μέτρων. Η περιοχή έχει ανακηρυχτεί Τοπίο Ιδιαίτερου Φυσικού Κάλλους με υπουργική απόφαση του 1992.

Πλάι στις κατάφυτες όχθες της υπάρχουν γραφικές ταβέρνες, ενώ στο ανατολικό άκρο της ξεδιπλώνεται μια θαυμάσια υπήνεμη ακρογιαλιά με πολύ ρηχά, ζεστά νερά. Η ακτή είναι στρωμένη με ολόλευκη ψιλή άμμο και σκιάζεται από αρμυρίκια, ενώ λειτουργεί καντίνα και υπάρχουν ομπρέλες-ξαπλώστρες και ντουσιέρες.

Ο ασφάλτινος δρόμος συνεχίζει για 3 χιλιόμετρα δυτικά της λίμνης έως τον σπουδαίο αρχαιολογικό χώρο του Ηραίου. Το αρχαίο Ηραίο -κάποτε παραθαλάσσιος οικισμός και ιερός τόπος της Περαίας Γης, όπως λεγόταν η ευρύτερη περιοχή- ήταν αφιερωμένο στην Ακραία και Λιμενία Ηρα.

Από την είσοδο του αρχαιολογικού χώρου ξεκινά ένα εύκολο και βατό μονοπάτι, το οποίο δεν ξεπερνά σε μήκος τα 300 μέτρα και καταλήγει στο ακρωτήριο Μελαγκάβι. Μάλιστα στην άκρη του μονοπατιού διακρίνεται η λιθοδομή αρχαίου τείχους, το οποίο πιθανόν προστάτευε το Ηραίον και το λιμάνι του.

Χτισμένος το 1897 επάνω στον βράχο που ορίζει το ακρωτήρι, δεσπόζει έως και σήμερα ο πέτρινος φάρος. Η θέα από αυτό το σημείο είναι συναρπαστική, όμως η τοποθεσία είναι διάσημη σε όλη την Κορινθία για το μοναδικό της ηλιοβασίλεμα. Φροντίστε λοιπόν να βρεθείτε εδώ την κατάλληλη ώρα και με τον πλέον φαντασμαγορικό τρόπο να ολοκληρώσετε μια απίθανη μονοήμερη εκδρομή.

📍 Κείμενο - φωτογραφίες: Θοδωρής Αθανασιάδης / viewsofgreece.com

Καμία εικόνα δεν μπορεί να εμποδίσει τη φρίκη από το να συμβαίνει. Συχνά δε, η εκάστοτε κακοποίηση καταγράφεται με καμάρι από τις κάμερες των ίδιων των θυτών. Και υπάρχει πάντοτε ο κίνδυνος η εικόνα που μεταφέρει μια φρίκη να λειτουργεί και σαν αναισθητικό ή και να μυθοποιεί τρόπον τινά τη βία (να τη μετατρέπει σε θέαμα) σε έναν κόσμο διάσπαρτο πλέον με δημόσιες και ιδιωτικές κάμερες παρακολούθησης ή κάμερες έξυπνων κινητών. Ολ’ αυτά όμως δεν αναιρούν τη σπάνια δυναμική της εικόνας, θετική όσο και αρνητική: ο Τζορτζ Φλόιντ αποκτά πρόσωπο, αλλά την ίδια στιγμή πώς ο θάνατός του γίνεται και θέαμα...

Aπό την "ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ"

"Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ", 30/05/20

ΤΟΥ ΗΛΙΑ ΜΑΓΚΛΙΝΗ
Η δύναμη της εικόνας. Οσο κοινότοπη κι αν είναι αυτή η φράση, δεν χάνει την ισχύ της όταν συμβαίνει ένα γεγονός που την επιβεβαιώνει. Αναφέρομαι στη δολοφονία του Αφροαμερικανού Τζορτζ Φλόιντ στη Μινεσότα. Νομίζω είναι σαφές πως το γεγονός το ίδιο δεν θα γινόταν με τον ίδιο τρόπο αντιληπτό αν δεν το συνόδευαν οι εικόνες, κυρίως εκείνη με τον αστυνομικό να πατάει τον άνδρα στον λαιμό με το γόνατό του και να έχει το άλλο χέρι στην τσέπη.

Είναι όντως μια αποκαρδιωτική εικόνα. Οχι μόνο για τον ανθρώπινο πόνο που εκφράζει (και που γίνεται πιο οξύς όταν ξέρεις τι ακολούθησε) αλλά και για τον συμβολισμό της, σε συνδυασμό με τα τελευταία λόγια του άτυχου άνδρα: «Δεν μπορώ να αναπνεύσω».

Είναι μια κουβέντα με τον δικό της, αυτόνομο συμβολισμό: θα μπορούσε να την έχει ξεστομίσει η Ρόζα Παρκς, ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ, τα εκατοντάδες ανώνυμα θύματα λιντσαρίσματος στον αμερικανικό Νότο. Τέλος, η φωτογραφία με το γόνατο στον λαιμό συμπυκνώνει το διαχρονικό αίσθημα ενοχής, για πολλούς, πάρα πολλούς, λευκούς Αμερικανούς που βρίσκονται στην αντίπερα όχθη αυτής της φρίκης και του μίσους.

Το «Φορτίο του Λευκού». The White Man’s Burden στο πρωτότυπο, αναφορά στη βαριά μνήμη των γενοκτονικών πολιτικών που ακολούθησαν οι λευκοί πιονιέροι κατά τον 19ο αιώνα αλλά και στο διαχρονικό φυλετικό ζήτημα στη χώρα, τη μνήμη της δουλείας, των φωτογραφημένων λιντσαρισμάτων, των πύρινων σταυρών της Κου Κλουξ Κλαν.

Το 1991 κάηκε το Λος Αντζελες, εξαιτίας της βαναυσότητας των λευκών αστυνομικών εις βάρος του μαύρου εργάτη Ρόντνεϊ Κινγκ. Το 2013 γυρίστηκε η ταινία «Φρούτβεϊλ Στέισον» (αναζητήστε την, είναι δυνατή ταινία) με θέμα τη δολοφονία του νεαρού μαύρου Οσκαρ Γκραντ στην πλατφόρμα σταθμού τρένου στο Οκλαντ από λευκούς αστυνομικούς το 2009. Στην περίπτωση του Κινγκ, κάμερες ασφαλείας κατέγραψαν τι συνέβη. Στο Οκλαντ το 2009, το περιστατικό καταγράφηκε από τα κινητά επιβατών, τώρα και πάλι ήταν ένας συνδυασμός κάμερας ασφαλείας και κινητών τηλεφώνων. Σε όλες τις περιπτώσεις, η εικόνα μετέφερε προς τα έξω το έγκλημα και το μετουσίωσε σε κάτι που υπερβαίνει την περιπτωσιολογία, τη γεωγραφία κ.λπ.

Φυσικά, καμία εικόνα δεν μπορεί να εμποδίσει τη φρίκη από το να συμβαίνει. Συχνά δε, η εκάστοτε κακοποίηση καταγράφεται με καμάρι από τις κάμερες των ίδιων των θυτών. Και υπάρχει πάντοτε ο κίνδυνος η εικόνα που μεταφέρει μια φρίκη να λειτουργεί και σαν αναισθητικό ή και να μυθοποιεί τρόπον τινά τη βία (να τη μετατρέπει σε θέαμα) σε έναν κόσμο διάσπαρτο πλέον με δημόσιες και ιδιωτικές κάμερες παρακολούθησης ή κάμερες έξυπνων κινητών. Ολ’ αυτά όμως δεν αναιρούν τη σπάνια δυναμική της εικόνας, θετική όσο και αρνητική: ο Τζορτζ Φλόιντ αποκτά πρόσωπο, αλλά την ίδια στιγμή πώς ο θάνατός του γίνεται και θέαμα.

«Είμαι υπερήφανος που είμαι Ελληνας και Ευρωπαίος. Και μαζί με τους ευρωπαϊκούς λαούς θα δώσουμε τη μάχη για να αντικρούσουμε το ρεύμα που αμφισβητεί τις θεμελιώδεις ευρωπαϊκές αξίες και εκφράζεται είτε χυδαία, με τον Ορμπαν, είτε καλυμμένα, με τον Πούτιν. Ο νέος πατριωτισμός είναι η απάντηση Μέρκελ και Μακρόν στο Συνταγματικό Δικαστήριο της Καρλσρούης. Ο νέος πατριωτισμός είναι ένας καινούργιος τρόπος να ασκούμε πολιτική. Αλλά υπάρχει μια προϋπόθεση για την επιτυχία του: η ήττα του Τραμπ στις αμερικανικές εκλογές. Αν επανεκλεγεί ο Τραμπ, όλο αυτό το εγχείρημα κινδυνεύει».

Από "ΤΑ ΝΕΑ/ΣΑΒΒΑΤΟΚΥΡΙΑΚΟ"

«Νέος πατριωτισμός σημαίνει εξωστρέφεια»

Με έτρωγε να ξεκινήσω τη συζήτηση με αυτό που έχει σίγουρα απασχολήσει όλους μας τον τελευταίο καιρό: τι θα είχε συμβεί αν η πανδημία μάς είχε βρει με την προηγούμενη κυβέρνηση. Αλλά όχι, είναι άδικο, και δεν έχει και πολύ νόημα. Εχω απέναντί μου, στα δύο μέτρα παρά κάτι, έναν από τους εγκυρότερους και σεμνότερους διανοούμενους αυτής της χώρας και έχουμε συμφωνήσει να μιλήσουμε για τη νέα Ελλάδα και τον νέο πατριωτισμό. Η πρώτη μου ερώτηση σ’ εκείνον θα είναι λοιπόν άλλη.

ΣΤΟ ΜΙΧΑΛΗ ΜΗΤΣΟ

Ανήκετε στους αισιόδοξους, που πιστεύουν ότι ο κόσμος δεν μπορεί να μείνει ο ίδιος, δεν μπορεί χθες να χειροκροτούσαμε στα μπαλκόνια τους νοσηλευτές και αύριο να τους ξεχάσουμε; Στους απαισιόδοξους, που φοβούνται ότι η τηλε-ζωή μας θα είναι εφιαλτική; Ή στους κυνικούς, που υποστηρίζουν ότι δεν θα αλλάξει τίποτα, όπως συμβαίνει πάντα;

«Ως συνταγματολόγος, που είναι και η δουλειά μου, είμαι ανήσυχος για την επόμενη μέρα», μου απαντά ο ομότιμος καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου. «Ενόψει του φόβου για την αναζωπύρωση της επιδημίας, φοβάμαι ότι είμαστε έτοιμοι να θυσιάσουμε ένα μεγάλο ποσοστό της ελευθερίας για να γλιτώσουμε τα χειρότερα. Πάρτε αυτή την εφαρμογή, που θα συνδέεσαι με τον εκάστοτε "Τσιόδρα" και θα σε ειδοποιεί ότι στο σπίτι όπου πηγαίνεις υπάρχουν δύο άνθρωποι με συμπτώματα. Ετσι δεν θα έχεις πια ιδιωτική ζωή. Ή θα είσαι πολύ εκτεθειμένος. Και θα τρέχουμε από πίσω οι νομικοί για να προλάβουμε το κακό. Είναι αυτό που φοβάται και ο διάσημος ισραηλινός ιστορικός, ο Γιουβάλ Χαράρι».

Ως πολίτης, όμως, ο Νίκος Αλιβιζάτος είναι πιο αισιόδοξος. «Η συνειδητοποίηση τού πόσο ευάλωτοι είμαστε στις νέες απειλές θα μας εξοικειώσει με προβληματισμούς που ως τώρα υποτιμούσαμε. Μη μου πείτε ότι δεν έχετε διαπιστώσει πως μας απασχολεί πιο σοβαρά τελευταία η κλιματική αλλαγή! Στην Ελλάδα, όμως, η μεγάλη αλλαγή δεν έγινε με τον ιό. Την τελευταία δεκαετία περάσαμε μια τόσο μεγάλη δοκιμασία, και τη βγάλαμε σχετικά καθαρή, ώστε αποκτήσαμε αυτοπεποίθηση. Δεν ήταν αυτονόητο. Το 1936 δεν άντεξαν οι θεσμοί, και οδηγηθήκαμε σε αυτοκτονία: η νεοεκλεγμένη Βουλή ψήφισε τον Ιωάννη Μεταξά. Το ίδιο έγινε και το 1967: ένα κόμμα του 52%, η Ενωση Κέντρου, διασπάστηκε πάρα πολύ εύκολα».

Αισιοδοξία και κορωνοϊός

Καθόμαστε στο γραφείο της οδού Βαλαωρίτου, που ιδρύθηκε το 1895 στην Κωνσταντινούπολη από τον χιώτη δικηγόρο Μιχαήλ Γ. Θεοτοκά, πατέρα του γνωστού λογοτέχνη Γιώργου Θεοτοκά, και μεταφέρθηκε εδώ το 1937. Σε έναν τοίχο, το πρώτο πρωτοσέλιδο της «Monde», με ημερομηνία 19/12/1944 και μεγάλο θέμα για τα Δεκεμβριανά. Σε έναν άλλο τοίχο, το πτυχίο του παππού, με ημερομηνία 1/12/1894. Κι ακούω τον εγγονό να μου λέει ότι τέτοια αισιοδοξία έχει νιώσει στη ζωή του άλλες δύο φορές: στη μεταπολίτευση και στην τετραετία Σημίτη. «Να σας θυμίσω πόση ένταση υπήρχε την άνοιξη του 2012; Είχε προηγηθεί ο εμπρησμός της Μαρφίν, είχαν προηγηθεί οι πλατείες, τον χειμώνα του '11 - '12 είχαμε το Αττικόν και τον Απόλλωνα. Εγιναν οι εκλογές, εξελέγη κάποιος που δεν θα έλεγα ότι χαρακτηριζόταν από την ηπιότητα των απόψεών του και το συμφιλιωτικό του ύφος, ο Αντώνης Σαμαράς. Και έγινε σεβαστό το αποτέλεσμα. Το 2015 βγήκε ο ΣΥΡΙΖΑ, με Βαρουφάκη και Ζωή Κωνσταντοπούλου. Φτάσαμε στο δημοψήφισμα, και πάλι εν ονόματι του ρεαλισμού υπήρξε μια φιλευρωπαϊκή στροφή. Και βγήκαμε από την κρίση με μια βελούδινη μετάβαση από τον ΣΥΡΙΖΑ στη ΝΔ».

Ερχεται τώρα καπάκι ο κορωνοϊός. «Ε, δεν βρίσκεις σε πολλές χώρες τέτοια υπομονή και ωριμότητα - που βέβαια δεν είναι κατάκτηση εσαεί, καθώς ο Ελληνας αναζητεί πάντα την τρέλα. Την επταετία Καραμανλή ακολούθησε η περίοδος του ΠΑΣΟΚ...».

Πάω να εκφράσω αντιρρήσεις, αλλά ο συνομιλητής μου έχει περάσει ήδη στον Ρόντρικ Μπίτον, που στο βιβλίο του για την ιστορία της Ελλάδας αναφέρεται στην «κρίση μέσης ηλικίας» της χώρας μας, τοποθετώντας την όχι το 2010, αλλά το 2004, μετά τους Ολυμπιακούς Αγώνες: η «πενταετία της αδράνειας», που λέει κι ο Γιάννης Βούλγαρης. Σε μια πρόσφατη συνέντευξή του στο «ΒΗΜΑ», ο βρετανός ιστορικός υποστήριξε επίσης ότι στην ελληνική κοινωνία υπάρχει ένα ρήγμα που ανάγεται στα χρόνια της Επανάστασης, μια αντιπαράθεση μεταξύ οπλαρχηγών και μεταρρυθμιστών. «Κολοκοτρώνης - Μαυροκορδάτος;» αναρωτιέται ο Αλιβιζάτος. «Δεν είμαι σίγουρος ότι είναι ακριβώς αυτό. Ισως η κεντρική αντίθεση, τους έχουμε και τους δύο αγάλματα στα Προπύλαια, είναι Κοραής - Ρήγας Φεραίος. Ο Κοραής είναι το κλασικό τέκνο του ορθολογισμού, του Διαφωτισμού, που σου λέει διαβάζουμε, ετοιμαζόμαστε και με πολλή προετοιμασία κοιτάμε το αύριο. Σαν να ακούς τον Σημίτη. Ο Ρήγας Φεραίος, αντίθετα, είναι Ιακωβίνος, πιστεύει πολύ στο συναίσθημα, τραβάμε μπροστά και θα αναγκάσουμε τους άλλους με την ψυχή και την καρδιά να μας στηρίξουν».

Ενας βολονταρισμός δηλαδή... «Ακριβώς, που είναι και οι ρίζες μιας αριστερής παράδοσης. Το 1821 τού βγήκε του Ρήγα. Ο Κοραής έλεγε να αφήσουμε την επανάσταση μέχρι να εκπαιδεύσουμε κάνα - δυο γενιές Ελλήνων. Ημασταν βέβαιοι όμως ότι θα γινόταν το Ναυαρίνο; Στην αντίστοιχη τρέλα μας, στο δημοψήφισμα του 2015, ήταν βέβαιο ότι θα γινόταν η στροφή; Γι' αυτό είναι συναρπαστική η ελληνική ιστορία, επειδή έχει την εναλλαγή μεταξύ τρέλας και φρονιμάδας».

Κάτι καινούργιο γεννιέται

Ο Νίκος Αλιβιζάτος πιστεύει ότι κάτι καινούργιο γεννιέται στην Ελλάδα. Το συνδέει με την εμπειρία που έχουν αποκτήσει οι Ελληνες από το εξωτερικό, με τη διάδοση των ξένων γλωσσών. Το συνδέει με την παρουσία τεχνοκρατών στην κυβέρνηση. «Υπάρχει μια γενιά 40άρηδων - 50άρηδων στη σημερινή κυβέρνηση που είναι εξαιρετικά υψηλού επιπέδου. Κάνουν καλά τη δουλειά τους, αλλά ανταποκρίνονται και σε μια ανάγκη. Ο κόσμος βαρέθηκε τις παρόλες, θέλει σταράτες κουβέντες. Αν επιμείνει ο Τσίπρας να καταγγέλλει τους τεχνοκράτες, θα χάσει».

Μιλάμε άραγε γι' αυτούς που χαρακτήριζε ο Μαξ Βέμπερ επαγγελματίες της πολιτικής; «Οχι, εκείνοι δεν ήταν τεχνοκράτες». Εχουν όμως τα τρία στοιχεία για τα οποία μιλούσε ο γερμανός στοχαστής: πάθος, αίσθημα ευθύνης και αίσθηση του μέτρου; «Ισως. Πάντως είναι κάτι καινούργιο. Βλέπουμε το αποτέλεσμα μιας ανάπτυξης 30 ετών, που ξεκίνησε με τη μεταπολίτευση: είναι οι δικές μας Τrente Glorieuses. Θέλω να ελπίζω ότι κάτι αντίστοιχο συμβαίνει στον χώρο της Αριστεράς. Αλλά δεν το έχω δει ακόμα».

Μα υπάρχει ακόμα Δεξιά και Αριστερά; «Ναι, αλλά η διάκριση αυτή δεν είναι κυρίαρχη. Η οικονομία, η μεταρρύθμιση στην υγεία είναι επιστημονικά θέματα. Το τι ποσοστό του ΑΕΠ θα δώσουμε για αγορά όπλων, πάλι, είναι μια πολιτική επιλογή. Και το να δέχεσαι τους πρόσφυγες που σε έχουν ανάγκη με ανοιχτές αγκάλες δεν είναι δεξιό ή αριστερό, είναι απλώς ανθρώπινο».

Από την Ελλάδα στην Ευρώπη

Μήπως λοιπόν τελικά κυβερνά το Ποτάμι και δεν το έχουμε καταλάβει; «Θυμάμαι αυτό που έλεγε ο Σταύρος Θεοδωράκης, πως μας ενδιαφέρει να βρούμε λύσεις χωρίς να γκρεμίσουμε τη χώρα. Δηλαδή; Μεταρρύθμιση. Η ιδέα ότι οι κοινωνίες επιβιώνουν εφόσον προσαρμόζονται στα καινούργια δεδομένα και, αν καταφέρουν να προηγηθούν, ακόμα καλύτερα. Ποιες είναι οι ρίζες αυτού του ρεύματος; Ηδη από την εποχή του 1821, η ιδέα του σχεδίου και της διπλωματίας και της εξωστρέφειας - προχωράμε εφόσον έχουμε συμμάχους και εγγυήσεις και δεν σπρώχνουμε μόνο με την ψυχή και την καρδιά τον κόσμο να σκοτωθεί - εκφράζεται από ορισμένους πολιτικούς. Ο Μαυροκορδάτος, ο Καποδίστριας, στη συνέχεια ο Χαρίλαος Τρικούπης, ο Βενιζέλος, ο Κωνσταντίνος Καραμανλής. Στο άλλο ρεύμα, όπου μετράει πιο πολύ το πηγαίο συναίσθημα, ο κακός κυνικός θα έλεγε ότι είναι η μικρή Ελλάδα των μικρών προσδοκιών. Ο Κωνσταντίνος στον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο με την ουδετερότητα, όσοι έχουν επιφυλάξεις σήμερα για το ευρωπαϊκό εγχείρημα...».

Ο Αλιβιζάτος είναι χείμαρρος, από την Ελλάδα πηδάει στην Ευρώπη και στα γραπτά του Στέφαν Τσβάιχ, εκεί βρίσκει πιο έντονα την πίστη στην ευρωπαϊκή ιδέα και την κάθετη αντίθεση στον ολοκληρωτισμό. «Η Mitteleuropa βγάζει κάποιους λαμπρούς Εβραίους, τον Κέσλερ, τον Οργουελ. Αλλά αυτός που με έχει επηρεάσει περισσότερο είναι ο Καμύ. Είναι ο πρώτος που έδειξε ότι ο Λένιν είναι η συνέχεια του Ροβεσπιέρου. Και ο Ροβεσπιέρος είναι η παραποίηση του Ρουσώ. Θυμηθείτε τον τσακωμό του με τον Σαρτρ: μου έρχονται στον νου κάποιες δηλώσεις που έγιναν με αφορμή την εντοίχιση της πλάκας για τη Μαρφίν. "Μα κι εγώ καταγγέλλω τα γκουλάγκ", είπε ο Σαρτρ, "καταγγέλλω όμως εξίσου τον αστικό Τύπο που τα προβάλλει"».

Μια καινούργια προοπτική

Αχ, αυτό το «εξίσου»... Δεν είναι τυχαίο ότι η Σιμόν ντε Μπωβουάρ έχει σήμερα μεγαλύτερη απήχηση από τον Σαρτρ, επισημαίνω στον καθηγητή. Και πιάνομαι από αυτό για να περάσω στην Πρόεδρο της Δημοκρατίας και την αναφορά που έκανε στην ορκωμοσία της στον «νέο πατριωτισμό». Δεν ήταν η πρώτη φορά που ακούστηκε αυτός ο όρος, τον είχε διατυπώσει μερικά χρόνια νωρίτερα και ο σημερινός Πρωθυπουργός. Η Κατερίνα Σακελλαροπούλου όμως έκανε μια συγκινητική σύνδεση ανάμεσα στον νέο πατριωτισμό και τον κοσμοπολιτισμό, λέγοντας ότι ο πρώτος δεν αντιστρατεύεται τον δεύτερο, αλλά αποτελεί προϋπόθεσή του. Εσείς πώς αντιλαμβάνεστε τον νέο πατριωτισμό;

«Σε αντίθεση με τη Γαλλία στην οποία αναφερθήκαμε προηγουμένως, όπου η λέξη πατριωτισμός έχει ένα αριστερό σημαινόμενο (le parti des patriotes ήταν οι κομμουνιστές), στην Ελλάδα τον πατριωτισμό τον είχε οικειοποιηθεί η Δεξιά». Κι αυτό έκρυβε έναν εθνικισμό, έτσι δεν είναι; «Φυσικά. Δείτε τη χρήση του στο Μακεδονικό. Χρειαζόταν λοιπόν ένα επίθετο. Το "νέος" μου αρέσει, γιατί υπαινίσσεται μια καινούργια προοπτική. Αλλά αυτός ο νέος πατριωτισμός εντάσσεται σήμερα στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής αλληλεγγύης, γιατί δεν θα τα καταφέρουμε μόνοι μας».

Ποιο είναι το στοιχείο που διαφοροποιεί τον νέο πατριωτισμό από τον παραδοσιακό; «Η εξωστρέφεια. Η αναζήτηση θετικών αξιών πέρα από ορισμένα στερεότυπα. Η προσήλωση στις παραδόσεις, χωρίς να γίνεται εμμονή. Με ενδιαφέρει να παίρνω από τις παραδόσεις μας οτιδήποτε δεν εμποδίζει τη δημιουργική αποδοχή στοιχείων του ευρωπαϊκού πολιτισμού».

Τουρκία και τηλεργασία

Τα καινούργια πρότυπα, συνεχίζει ο καθηγητής, έχουν να κάνουν τόσο με τον σεβασμό προς τις κάθε μειονότητες - το τόνισε η Πρόεδρος της Δημοκρατίας - όσο και με ζητήματα που έχουν να κάνουν με την εθνική μας ταυτότητα. «Είμαι υπερήφανος που είμαι Ελληνας και Ευρωπαίος. Και μαζί με τους ευρωπαϊκούς λαούς θα δώσουμε τη μάχη για να αντικρούσουμε το ρεύμα που αμφισβητεί τις θεμελιώδεις ευρωπαϊκές αξίες και εκφράζεται είτε χυδαία, με τον Ορμπαν, είτε καλυμμένα, με τον Πούτιν. Ο νέος πατριωτισμός είναι η απάντηση Μέρκελ και Μακρόν στο Συνταγματικό Δικαστήριο της Καρλσρούης. Ο νέος πατριωτισμός είναι ένας καινούργιος τρόπος να ασκούμε πολιτική. Αλλά υπάρχει μια προϋπόθεση για την επιτυχία του: η ήττα του Τραμπ στις αμερικανικές εκλογές. Αν επανεκλεγεί ο Τραμπ, όλο αυτό το εγχείρημα κινδυνεύει».

Ο συνομιλητής μου έχει λύση ακόμη και για το Προσφυγικό: «Να δημιουργηθεί επί τουρκικού εδάφους, στη Σμύρνη, ένας σταθμός όπου να γίνεται η εξέταση της ειλικρίνειας και των κινήτρων όσων θέλουν να μεταναστεύσουν». Πείτε μου τώρα ότι είστε αισιόδοξος και για τα ελληνοτουρκικά... «Προ εικοσαετίας πίστευα ότι ο Ερντογάν θα έκανε τη μεγάλη σύνθεση. Mea Culpa. Και μου έλεγε η μάνα μου, που είναι Κωνσταντινουπολίτισσα, "οι Τούρκοι είναι Τούρκοι", και τη μάλωνα. Η αισιοδοξία μου έχει κλονιστεί. Από την άλλη μεριά, δεν μπορεί μια χώρα που βγάζει έναν Ορχάν Παμούκ να είναι καταδικασμένη».

Θα τα καταφέρουμε, κύριε Αλιβιζάτε; Ή θα μας φάει η τηλεργασία; «Δεν μπορούμε να υποτιμήσουμε τη σημασία της ανθρώπινης επαφής. Το άγγιγμα δεν είναι μόνο ερωτικό, είναι και να βλέπεις τα μάτια του άλλου. Εχουμε ανάγκη τη βαβούρα. Το θέμα είναι να μην την πατήσουμε σαν τους Λουδίτες. Δύο είναι οι κίνδυνοι. Ο ένας είναι ο μιθριδατισμός, μήπως εθιστούμε στους περιορισμούς και την πατήσουμε στα δικαιώματα. Ο άλλος είναι ο λουδιτισμός. Τότε που έσπαγαν τα μηχανήματα γιατί θα χανόντουσαν θέσεις εργασίας, κι ας τους μάλωνε ο Μαρξ. Νομίζω πως θα υπάρξουν νέες δουλειές. Αλλά μη ζητάτε από έναν ερασιτέχνη να σας πει αν θα αντικαταστήσει η ψηφιακή οικονομία τα πάντα».

Η ΤΡΙΗΜΕΡΗ ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΤΗΣ ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ΣΤΗΝ ΞΑΝΘΗ...

 Από την "Εφ.Συν/ΣΑΒΒΑΤΟΚΥΡΙΑΚΟ"

"Εφ.Συν/ΣΑΒΒΑΤΟΚΥΡΙΑΚΟ", 30-31/05/20

Το Μαξίμου κινείται ολοταχώς στην Επιχείρηση «Φθινόπωρο», με φόντο πέντε δεδομένα που κρίνουν τις «κλειστές» συσκέψεις των ημερών και θα καθορίσουν τα επόμενα βήματα: το κομβικό διήμερο 5-6 Σεπτεμβρίου, ο μεγάλος φόβος για την ανεργία και η ανησυχία για το δεύτερο κύμα πανδημίας, ο στόχος να ξεμπλοκάρουν projects επενδύσεων και αποκρατικοποιήσεων από το τελευταίο τετράμηνο του έτους και η συγκρατημένη αισιοδοξία ότι ο τουρισμός δεν αποτελεί χαμένη υπόθεση για φέτος....

Από "ΤΑ ΝΕΑ/ΣΑΒΒΑΤΟΚΥΡΙΑΚΟ"

"ΤΑ ΝΕΑ/ΣΑΒΒΑΤΟΚΥΡΙΑΚΟ", 30-31/05/20

ΤΗΣ ΕΛΕΝΗΣ ΕΥΑΓΓΕΛΟΔΗΜΟΥ

Σε τρία διαδοχικά 24ωρα και έπειτα από τρεις μήνες «πολέμου» με την πανδημία βρέθηκαν στα πρωθυπουργικά χείλη οι λέξεις «ανάπτυξη» και «μεταρρυθμίσεις». Από τη Θεσσαλονίκη ο Κυριάκος Μητσοτάκης θύμισε τον στόχο της «αναπτυξιακής έκρηξης», από την αθηναϊκή Ριβιέρα μιλώντας στη γερμανική εφημερίδα «Bild» χαρακτήρισε «εξαιρετικά επίκαιρο το μεταρρυθμιστικό πρόγραμμά μας» και από το γραφείο του στο Μαξίμου σε τηλε-σύνδεση με το ινστιτούτο Brookings της Ουάσιγκτον επανέφερε το μότο «επενδύστε στην Ελλάδα». 

Η πρωθυπουργική εξωστρέφεια με αυξανόμενες αναφορές στην πρόκληση να ξαναμπεί η χώρα σε αναπτυξιακή τροχιά δεν έρχονται τυχαία. Αποτυπώνουν την ειλημμένη απόφαση του Μαξίμου να «δείχνει» προς την προοπτική της ολικής επιστροφής της χώρας - της «δυναμικής ανάπτυξη το 2021», όπως επιμένουν να λένε τα κυβερνητικά στελέχη. Αυτό που σίγουρα δεν δείχνουν είναι η υπαρκτή αλλαγή κλίματος στο κυβερνητικό παρασκήνιο, με ανησυχία για το βάθος της ύφεσης φέτος και (πρώτο) άγχος να πετύχουν οι πολιτικές στήριξης της οικονομίας και της εργασίας στο καλοκαιρινό τρίμηνο. Γιατί απλά η απόδοση του recovery plan στους μήνες Ιούνιο, Ιούλιο και Αύγουστο θα κρίνει τον κυβερνητικό στόχο για reset - επαναφορά, ελληνιστί - σταδιακά από τον Σεπτέμβριο. 

Το Μαξίμου κινείται ολοταχώς στην Επιχείρηση «Φθινόπωρο», με φόντο πέντε δεδομένα που κρίνουν τις «κλειστές» συσκέψεις των ημερών και θα καθορίσουν τα επόμενα βήματα: το κομβικό διήμερο 5-6 Σεπτεμβρίου, ο μεγάλος φόβος για την ανεργία και η ανησυχία για το δεύτερο κύμα πανδημίας, ο στόχος να ξεμπλοκάρουν projects επενδύσεων και αποκρατικοποιήσεων από το τελευταίο τετράμηνο του έτους και η συγκρατημένη αισιοδοξία ότι ο τουρισμός δεν αποτελεί χαμένη υπόθεση για φέτος.

Το χρονικό ορόσημο

Πέρα από την 7η Ιουλίου και τη συμπλήρωση ενός έτους διακυβέρνησης, κομβικό ορόσημο είναι το πρώτο Σαββατοκύριακο του Σεπτεμβρίου. Και ενώ στο... ενδιάμεσο τοποθετείται, σύμφωνα με τις τελευταίες εκτιμήσεις αρμόδιων πηγών, ως πιθανός ο πρώτος «σημειακός ανασχηματισμός», είναι βέβαιο ότι από το βήμα της ΔΕΘ ο Πρωθυπουργός θα επαναφέρει τη «συμφωνία αναγέννησης» που προέταξε προς τους πολίτες πέρυσι, επιδιώκοντας να πατήσει επισήμως το κουμπί της ανάπτυξης καθ' οδόν προς το 2021. Υπό επεξεργασία βρίσκεται το εύρος των μόνιμων παρεμβάσεων, με το βλέμμα στην ενίσχυση της μεσαίας τάξης και με τον Κυριάκο Μητσοτάκη να έχει ήδη χαράξει τον δρόμο της μείωσης των ασφαλιστικών εισφορών. «Η φιλοσοφία μας για μόνιμες φοροελαφρύνσεις παραμένει, επιστρέφουμε στην ατζέντα που πάγωσε στους μήνες του κορωνοϊού» αναφέρει πηγή κοντά στον Πρωθυπουργό, σχολιάζοντας με νόημα ότι «η πρώτη μείωση των ασφαλιστικών εισφορών κατά μία ποσοστιαία μονάδα είναι... κάτι, αλλά προφανώς και δεν αρκεί». Εξού και βγαίνει από το πρωθυπουργικό συρτάρι συνολικά το πακέτο νέων ρυθμίσεων - μεταξύ άλλων για μείωση της εισφοράς αλληλεγγύης, του ΕΝΦΙΑ και του τέλους επιτηδεύματος -, που βέβαια θα δρομολογηθεί ανάλογα με την αξιολόγηση για το βάθος της «πληγής» στην οικονομία μετά το καλοκαίρι.

Οι δύο φόβοι

Τα επόμενα βήματα εξαρτώνται επίσης από το αν θα επιβεβαιωθούν ή όχι οι μεγάλες ανησυχίες της κυβέρνησης. Ανάμεσά τους, τα ποσοστά ανεργίας αλλά και η «δύναμη» του δεύτερου κύματος της πανδημίας, αν και κυβερνητικά στελέχη επιμένουν να μιλούν για «αχαρτογράφητα νερά», χωρίς να διακινδυνεύουν εκτιμήσεις. Η ανησυχία τους πάντως εστιάζει στη διαφύλαξη των θέσεων εργασίας, εξού και εντείνονται οι εκκλήσεις προς τους επιχειρηματίες - κυρίως του τουρισμού και της εστίασης - να εμπιστευτούν την κυβέρνηση και να κρατήσουν ανοιχτά τα μαγαζιά τους. Ειδικά το κακό σενάριο τυχόν «εκτροχιασμού» του δείκτη ανεργίας και των λουκέτων απασχολεί, κατά τις πληροφορίες, τις συζητήσεις του πρωθυπουργικού επιτελείου, που αρχίζει να μελετά εναλλακτικά σενάρια αντιμετώπισης. Με αιχμή τη στήριξη της εργασίας, άλλωστε, φέρεται ότι υπάρχει σκέψη για επέκταση «για όσο χρειαστεί», ενδεχομένως μέχρι το τέλος του έτους ή ακόμα και στους πρώτους μήνες του 2021, μέρους του προσωρινού προγράμματος - γέφυρα, που τίθεται σε εφαρμογή από την 1η Ιουνίου.

Στόχος το γρήγορο «ζέσταμα» της οικονομίας

Οι συζητήσεις εστιάζουν επίσης στα «εργαλεία» συγκράτησης της ύφεσης φέτος για το ταχύτερο «ζέσταμα» της οικονομίας. Η προσέλκυση επενδύσεων και το σχέδιο αποκρατικοποιήσεων βρίσκονται αναμφισβήτητα στην κορυφή της ατζέντας του Μαξίμου και η αισιόδοξη εκτίμηση του κυβερνητικού επιτελείου είναι ότι μέρος της ύφεσης θα αντισταθμιστεί από την προσέλκυση επενδύσεων. Προσωπικά ο Κυριάκος Μητσοτάκης σηκώνει τη «σημαία» της εξωστρέφειας με δημόσιες παρεμβάσεις του - που θα αυξηθούν τις επόμενες εβδομάδες - σε διεθνή φόρα και ξένα μέσα ενημέρωσης με μεγάλη επιρροή, ενώ έχει δώσει εντολή στα στελέχη του να προχωρήσουν ταχύτατα τουλάχιστον τα πιο ώριμα projects, που μπήκαν στον πάγο με το ξέσπασμα της υγειονομικής κρίσης. Καλά πληροφορημένες πηγές μεταφέρουν ότι «εντείνονται οι επαφές μας όπου υπάρχει ζωντανό επενδυτικό ενδιαφέρον», όπως για τον τομέα της ενέργειας ή για την ηλεκτροκίνηση και μπαίνουν σε προτεραιότητα συμπράξεις Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα ενόσω ήδη αποστέλλονται σινιάλα διεθνώς διά στόματος του Πρωθυπουργού για τα πλεονεκτήματα της Ελλάδας και τις πολιτικές διευκόλυνσης ξένων και εγχώριων επενδύσεων. Στην κυβέρνηση είναι αποφασισμένοι να προχωρήσουν το πλάνο ιδιωτικοποιήσεων και όλα δείχνουν ότι η αρχή θα γίνει προσεχώς με περιφερειακά λιμάνια (όπως της Αλεξανδρούπολης και της Ηγουμενίτσας) και με ενεργειακές αποκρατικοποιήσεις (ΔΕΠΑ).

Το «στοίχημα» του τουρισμού

Το «χαρτί» του τουρισμού θα κρίνει όμως στον μεγαλύτερο βαθμό την κυβερνητική Επιχείρηση «Φθινόπωρο», δεδομένου ότι η παραμικρή μεταβολή στους τουριστικούς δείκτες θα καθορίσει τον ρυθμούς της οικονομίας, προσθέτοντας ή αφαιρώντας ένα σημαντικό ανάχωμα στην ύφεση. Το πρωθυπουργικό επιτελείο διαπιστώνει τις δυσκολίες τού στοιχήματος και ούτε εδώ διακινδυνεύει με προβλέψεις. Ωστόσο φαίνεται ότι επικρατεί προς το παρόν μια συγκρατημένη αισιοδοξία, ενόσω οποιεσδήποτε κινήσεις γίνονται με το βλέμμα στραμμένο και στη σεζόν του 2021. Μέχρι τότε όμως η κυβέρνηση έχει να ξεπεράσει σκοπέλους: να εγγυηθεί την ασφάλεια των ξένων επισκεπτών με «θωρακισμένα» νησιά, να πείσει τους μεγάλους tour operators να οδηγήσουν τους πελάτες τους στην Ελλάδα, αλλά και να πείσει τους μικρομεσαίους επιχειρηματίες να ανοίξουν με ένα πρωτόγνωρο πρωτόκολλο λειτουργίας και, κυρίως, να τηρήσουν τους κανόνες για την αποφυγή του παραμικρού (επιδημιολογικού) πισωγυρίσματος.

Είναι φανερό ότι οποιαδήποτε βελτίωση των σχέσεων Ισραήλ - Τουρκίας γίνεται κάτω από τις φτερούγες των ΗΠΑ και τροφοδοτεί αντίστοιχα τη μεγαλύτερη ομαλοποίηση των αμερικανοτουρκικών σχέσεων. Ενδεικτικές είναι η στήριξη που προσφέρει το ΝΑΤΟ στην Τουρκία για την επέμβασή της στη Λιβύη και η αναγνώριση από πλευράς του ότι η τουρκική εξωτερική πολιτική μπορεί να διαφοροποιείται σε ορισμένα σημεία από τη ΝΑΤΟική. Ανεξάρτητα από το ποια θα είναι η κατάληξη, οι εξελίξεις εκθέτουν τη σημερινή και όλες τις προηγούμενες κυβερνήσεις, που παρουσίαζαν τις τριμερείς με το Ισραήλ υπό ΝΑΤΟική ομπρέλα ως ασπίδα τάχα στην προκλητικότητα και τις αμφισβητήσεις της Τουρκίας στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο, και ως όχημα για να περιοριστούν οι γεωπολιτικές φιλοδοξίες της....

Από  το "ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗ"

"ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ", 30-31/05/20

ΙΣΡΑΗΛ - ΤΟΥΡΚΙΑ

Νέα δεδομένα στην περιοχή από τις διεργασίες αποκατάστασης «κανονικών σχέσεων»

Τη βδομάδα που πέρασε, ένα ισραηλινό μεταγωγικό αεροσκάφος προσγειώθηκε σε αεροδρόμιο της Τουρκίας, για πρώτη φορά μετά από 10 χρόνια.Πρόκειται για αεροπλάνο των ισραηλινών αερογραμμών, «El Al», που μετέφερε ιατροφαρμακευτικό εξοπλισμό με τελικό προορισμό τη Νέα Υόρκη και έφτασε στην Κωνσταντινούπολη, κουβαλώντας περίπου 24 τόνους εμπορευμάτων.

Δυτικά ΜΜΕ βρήκαν ευκαιρία να υπενθυμίσουν ότι τον Απρίλη η Τουρκία είχε στείλει στο Ισραήλ ιατρικό εξοπλισμό, στο πλαίσιο της «διπλωματίας του κορονοϊού», σε «μια απρόσμενη έκφραση αλληλεγγύης που άνοιξε το δρόμο για μια βελτίωση στις τεταμένες σχέσεις των κάποτε στρατηγικών συμμάχων...». Επίσης, Ισραηλινοί αξιωματούχοι σχολίασαν ότι η επανάληψη των πτήσεων μεταξύ Τελ Αβίβ και Κωνσταντινούπολης θα βοηθήσει να φτάσει το διμερές εμπόριο σε «επίπεδα ρεκόρ».

Είχαν προηγηθεί - το τελευταίο 15ήμερο - δημοσιεύματα για διμερείς επαφές, με θέμα ακόμα και τη διερεύνηση των διαθέσεων για καθορισμό ΑΟΖ ανάμεσα στις δύο χώρες. Θυμίζουμε ότι ο γνωστός Τούρκος υποναύαρχος Τζιχάτ Γιαϊτζί, «αρχιτέκτονας» της «Γαλάζιας Πατρίδας», προ μηνών είχε σημειώσει ότι «όπως υπογράψαμε συμφωνία καθορισμού θαλάσσιων περιοχών με τη Λιβύη, σύντομα πρέπει να υπογράψουμε και με το Ισραήλ».

Και μπορεί τα συγκεκριμένα δημοσιεύματα να τα διέψευσε η ισραηλινή πλευρά, ωστόσο την περασμένη βδομάδα ανέλαβε ο διπλωματικός επιτετραμμένος του Ισραήλ στην Αγκυρα Ρόι Γκίλαντ να επιβεβαιώσει ότι εντείνονται οι προσπάθειες αποκατάστασης των διμερών σχέσεων, που είχαν επιδεινωθεί μετά την «κρίση του "Μαβί Μαρμαρά"» και εξαιτίας των διαφορετικών «προσεγγίσεων» σε σοβαρά μέτωπα, όπως το Παλαιστινιακό, το Ιράν κ.λπ.

Αρθρογραφώντας στην τουρκική ιστοσελίδα «Χαλιμίζ», ο Γκίλαντ σημείωσε ότι «οι παρούσες σχέσεις Τουρκίας και Ισραήλ πάσχουν από έλλειψη πολιτικού διαλόγου και από υπερβολική "Διπλωματία των Μεγαφώνων"» και επισήμανε: «Ωστόσο, αυτό δεν χρειάζεται να είναι έτσι. Η Τουρκία και το Ισραήλ δεν χρειάζεται να συμφωνούν σε όλα. Υπήρχαν πάντα και θα υπάρχουν πάντα πολιτικές διαφορές. Δεν χρειάζεται να συμφωνούμε σε όλα, προκειμένου να φέρουμε τις σχέσεις μας σε ένα κανονικό επίπεδο. Αυτό το επίπεδο μπορεί να αποφέρει οφέλη τόσο στην Τουρκία όσο και στο Ισραήλ, για να αντιμετωπίσουμε τις κοινές μας προκλήσεις με μεγαλύτερη επιτυχία...».

Το άρθρο του Γκίλαντ αναπαράχθηκε και συζητήθηκε ευρέως, με την ισραηλινή εφημερίδα «Τζερούσαλεμ Ποστ» να τοποθετεί με μεγάλη ειλικρίνεια τις εξελίξεις στη μεγάλη εικόνα των ευρύτερων ανταγωνισμών στην περιοχή:«Οι συνομιλίες Ισραήλ - Τουρκίας θα ικανοποιήσουν όσους στην Ουάσιγκτον θεωρούν ότι η εξέλιξη αυτή μπορεί να οδηγήσει στο να υιοθετήσει η Αγκυρα μια πιο σκληρή προσέγγιση απέναντι στην Τεχεράνη».

Οι αναφορές βέβαια στο Ιράν βάζουν αυτομάτως στο κάδρο και τη Ρωσία, αφού η προσέγγιση Τουρκίας - Ιράν έγινε κατά βάση στο πλαίσιο της τριμερούς με τη Μόσχα, για τα ζητήματα της Συρίας, με κορύφωση τη «διαδικασία της Αστάνα».

Η εξέλιξη αυτή αποτελεί «αγκάθι» στις σχέσεις ΗΠΑ - Τουρκίας, καθώς απειλεί τη ΝΑΤΟική συνοχή και τορπιλίζει την «προβολή ισχύος» του ΝΑΤΟ στην περιοχή έναντι των ανταγωνιστών του, κάνοντας τους ΑμερικανοΝΑΤΟικούς να επιδιώκουν διακαώς την επαναγκίστρωση της Τουρκίας στο δυτικό στρατόπεδο και την ανάσχεση της ρωσικής επιρροής στην περιοχή.

Σ' αυτόν το στόχο «επιστρατεύεται» τώρα και το Ισραήλ, στο πλαίσιο του παζαριού που επεκτείνεται σε όλη την περιοχή, με την ισραηλινή εφημερίδα να παρατηρεί ότι «ένας νέος Ισραηλινός υπουργός Εξωτερικών, οι μάχες που δίνει η Τουρκία στο Ιντλίμπ ενάντια στο συριακό καθεστώς, που έχει τη στήριξη του Ιράν, και μια σύγκληση στην ανάγκη για διάλογο στη Συρία, ακόμα και η Μεσόγειος, θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε ένα νέο κεφάλαιο για τις ισραηλινο-τουρκικές σχέσεις μετά από μια δεκαετία δυσκολιών».

Ξεχωρίζουν την Ενέργεια ως πεδίο συνεργασίας

Στο άρθρο του ο Γκίλαντ μιλούσε για έναν «μακρύ»κατάλογο «κοινών συμφερόντων μεταξύ Τουρκίας και Ισραήλ», στον οποίο περιελάμβανε «τη χρήση από την Τουρκία ισραηλινών λιμένων για εξαγωγή προϊόντων στην Ιορδανία, διμερές εμπόριο, τουρισμό», αλλά και την Ενέργεια.

Σημειωτέον, το Γενάρη, σε συνέντευξη που είχε δώσει τότε ο Γκίλαντ για τη νέα χρονιά σε τουρκικά ΜΜΕ, περιγράφοντας τα πεδία που προσφέρονται για την επαναπροσέγγιση των δύο χωρών, ανέφερε ότι «πάνω απ' όλα υπάρχει η τρομερή προοπτική για κοινά σχέδια στην Ενέργεια που μπορεί να ωφελήσουν και τις δύο χώρες».

Τόνιζε χαρακτηριστικά ότι «οι διμερείς σχέσεις πρέπει να εξομαλυνθούν», αφού «μπίζνες και πολιτικές σχέσεις δεν διαχωρίζονται», αλλά και ότι «η σταθερότητα στις διμερείς σχέσεις είναι το μονοπάτι που θα αναδείξει την αληθινή προοπτική που υπάρχει μεταξύ των δύο χωρών».

Επέμενε ότι «δεν είναι αργά για να ανανεωθεί αυτή η στρατηγική συμμαχία» και ότι «η Ενέργεια θα βρεθεί στο κέντρο αυτής της συνεργασίας, μαζί με άλλα περιφερειακά θέματα που αποτελούν πρόκληση και για τις δύο χώρες,όπως η έλλειψη σταθερότητας στη Συρία αλλά και η καταστροφική ανάμειξη του Ιράν στην περιοχή».

Εναν μήνα πριν (Δεκέμβρης 2019), τουρκικά ΜΜΕ είχαν μεταδώσει πληροφορίες («Σαμπάχ», 16/12/19) για συναντήσεις που είχαν αξιωματούχοι των δύο πλευρών από τότε, βολιδοσκοπώντας περιθώρια για διμερή συνεργασία με αντικείμενο «τη δημιουργία ενός αγωγού με την Τουρκία».

Το ισραηλινό δίκτυο «Kann» παρέθετε διευκρινίσεις του Τελ Αβίβ ότι είναι «ανοιχτό να διαπραγματευτεί την τουρκική πρόταση για τη δημιουργία αγωγού από τα ισραηλινά κοιτάσματα προς την Ευρώπη μέσω Τουρκίας "αν οι Τούρκοι είναι σοβαροί"», αλλά πρόσθεσε ότι αυτός ο αγωγός «δεν θα αντικαταστήσει τον αγωγό Ελλάδας - Κύπρου - Ιταλίας, θα λειτουργήσει συμπληρωματικά».

Η συζήτηση που συντηρούσαν τα αστικά επιτελεία (ΜΜΕ και «δεξαμενές σκέψης» όπως το ισραηλινό ινστιτούτο για την περιφερειακή εξωτερική πολιτική Mitvim) αναδείκνυε ότι «το Ισραήλ δεν πρέπει να αποκλείσει τη συμμετοχή της Τουρκίας σε περιφερειακούς μηχανισμούς και φόρουμ για το αέριο στη Μεσόγειο και μπορεί να ωφεληθεί από μια συνεργασία χωρίς αποκλεισμούς».

Μέσα εκεί εντοπίζονταν και εκτιμήσεις της αμερικανικής πλευράς (π.χ. του «Ατλαντικού Συμβουλίου») ότι «δεν μπορούν να λειτουργήσουν φόρουμ για συνεργασία στην περιοχή χωρίς τη συμμετοχή ενός "κρίσιμου παίκτη"», εκφράζοντας στη συνέχεια την ελπίδα «αυτό να διορθωθεί. Η Ουάσιγκτον πρέπει να πιέσει για να περιληφθεί και η Τουρκία».

Πολλά «κοινά συμφέροντα»

Την πορεία μιας πιθανής τουρκο-ισραηλινής επαναπροσέγγισης θα επηρεάσουν βέβαια και οι εξελίξεις σε πολλά μέτωπα.

Στο άρθρο του ο Γκίλαντ υποστήριξε ότι «ο πόλεμος στο Ιντλίμπ έφερε στην επιφάνεια κάποια σημαντικά γεωπολιτικά δεδομένα. Ενα από αυτά είναι ότι η παρουσία του Ιράν στη Συρία λειτουργεί εναντίον των τουρκικών συμφερόντων». Πρόσθετε ότι ένα «κανονικό επίπεδο» διμερούς συνεργασίας «μπορεί να αποφέρει οφέλη τόσο στην Τουρκία όσο και στο Ισραήλ, για να αντιμετωπίσουμε τις κοινές μας προκλήσεις με μεγαλύτερη επιτυχία - όπως μπορεί κανείς να δει στη Συρία. Αλλά όχι μόνο στη Συρία...».

Ο Ισραηλινός διπλωμάτης αναφέρθηκε μεταξύ άλλων και σε περιθώρια επιχειρηματικών συνεργασιών που άνοιξε η πανδημία Covid-19. «Η Τουρκία είναι γνωστή για την ισχυρή βιομηχανία της, η οποία παράγει τον περισσότερο Εξοπλισμό Ατομικής Προστασίας (ΡΡΕ) που απαιτείται σε αυτήν την περίοδο κρίσης. Το Ισραήλ, από την άλλη, είναι γνωστό για την ισχυρή βιομηχανία του υψηλής τεχνολογίας που μπορεί να προσφέρει ορισμένες σημαντικές λύσεις στην παρούσα κρίση»,σημείωσε, περιγράφοντας τομείς όπου «Ισραήλ και Τουρκία μπορούν να συνεργαστούν».

Και κατέληγε το άρθρο: «Πριν από λίγες μέρες μια νέα κυβέρνηση σχηματίστηκε στην Ιερουσαλήμ. Πριν από δύο χρόνια η Τουρκία έστειλε πίσω στην Ιερουσαλήμ τον Ισραηλινό πρέσβη, εξαιτίας διαφωνιών που είχαμε στο Παλαιστινιακό. Αυτές οι διαφωνίες δεν πρόκειται να εξαφανιστούν. Ωστόσο τα κοινά συμφέροντα της Τουρκίας και του Ισραήλ - όπως περιγράφονται εδώ - θα εξυπηρετηθούν καλύτερα αν οι δυο χώρες διατηρούν κανονικές σχέσεις. Το μπαλάκι είναι στην πλευρά της Τουρκίας».

To άρθρο του Γκίλαντ έγινε δεκτό με ικανοποίηση από τον φιλοκυβερνητικό τουρκικό Τύπο, που σχολίασε ότι «το Ισραήλ θέλει συνεργασία: Το Ισραήλ ενεργοποιήθηκε μετά τις κινήσεις της Τουρκίας»,υποστηρίζοντας ότι οι στρατιωτικές, επενδυτικές και άλλες επιλογές της Αγκυρας σε Ανατολική Μεσόγειο και Μέση Ανατολή «αλλάζουν τις ισορροπίες». Μην ξεχνάμε ότι την ανάγκη επαναπροσέγγισης των δύο χωρών ξεχωρίζουν στα προγράμματά τους και τα νέα κόμματα που φτιάχτηκαν (των Αλί Μπαμπατζάν και Αχμέντ Νταβούτογλου) μετά από διάσπαση του κυβερνώντος ισλαμοσυντηρητικού ΑΚΡ.

Τέλος, μιλώντας στην ορκωμοσία του (18 Μάη) ο νέος ΥΠΕΞ του Ισραήλ, Γκάμπι Ασκενάζι, μίλησε για τη «μεγάλη σημασία» που έχει «η ενίσχυση των στρατηγικών δεσμών» με χώρες με τις οποίες ήδη συνεργάζεται στενά το Ισραήλ στην περιφέρεια, όπως η Αίγυπτος και η Ιορδανία, προσθέτοντας όμως ότι θα εργαστεί παράλληλα για «την ανάπτυξη των σχέσεων και της συνεργασίας και με άλλες χώρες στην περιοχή, με στόχο να ισχυροποιηθεί η στρατηγική σχέση του κράτους του Ισραήλ».

Εκτεθειμένη η κυβέρνηση και όλα τα αστικά κόμματα

Η αναμόρφωση του χάρτη της Μέσης Ανατολής, με το ισραηλινό σχέδιο για προσάρτηση παλαιστινιακών εδαφών, οι εξελίξεις στη Συρία, οι διεργασίες για τα Ενεργειακά στην Ανατ. Μεσόγειο, είναι κομμάτια ενός μεγάλου παζλ, όπου συγκρούονται ισχυρά ιμπεριαλιστικά συμφέροντα, αναδιατάσσονται συμμαχίες, διαμορφώνονται άξονες και αντι-άξονες.

Είναι φανερό ότι οποιαδήποτε βελτίωση των σχέσεων Ισραήλ - Τουρκίας γίνεται κάτω από τις φτερούγες των ΗΠΑ και τροφοδοτεί αντίστοιχα τη μεγαλύτερη ομαλοποίηση των αμερικανοτουρκικών σχέσεων. Ενδεικτικές είναι η στήριξη που προσφέρει το ΝΑΤΟ στην Τουρκία για την επέμβασή της στη Λιβύη και η αναγνώριση από πλευράς του ότι η τουρκική εξωτερική πολιτική μπορεί να διαφοροποιείται σε ορισμένα σημεία από τη ΝΑΤΟική.

Ανεξάρτητα από το ποια θα είναι η κατάληξη, οι εξελίξεις εκθέτουν τη σημερινή και όλες τις προηγούμενες κυβερνήσεις, που παρουσίαζαν τις τριμερείς με το Ισραήλ υπό ΝΑΤΟική ομπρέλα ως ασπίδα τάχα στην προκλητικότητα και τις αμφισβητήσεις της Τουρκίας στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο, και ως όχημα για να περιοριστούν οι γεωπολιτικές φιλοδοξίες της.

Αποδεικνύεται ότι καμία ασφάλεια δεν προσφέρει για το λαό και τα κυριαρχικά δικαιώματα της χώρας η εμπλοκή στα αμερικανοΝΑΤΟικά σχέδια και τους ανταγωνισμούς. Αντίθετα, τον εκθέτουν σε μεγάλους και διαρκείς κινδύνους, ανεξάρτητα από το πού θα «κάτσει» κάθε φορά η μπίλια των ιμπεριαλιστικών αντιπαραθέσεων και των πρόσκαιρων συμβιβασμών.

Α. Μ

ΡΩΣΙΚΟΣ ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΣ ΣΤΗΝ ΚΑΡΔΙΑ ΤΗΣ ΝΑΤΟΪΚΗΣ ΑΒΕΛΤΗΡΙΑΣ...

"ΕΣΤΙΑ", 30-31/05/20

"...Η πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, εφόσον τελικά υιοθετηθεί από το Συμβούλιο Κορυφής, αλλάζει τελείως τα δεδομένα στην ευρωζώνη και γενικότερα στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Αφενός φέρνει πλησιέστερα την ευρωπαϊκή ενοποίηση, εμποδίζοντας τον οικονομικό κατακερματισμό της ευρωζώνης, ένα πάγιο αίτημα των φιλευρωπαϊστών και υποστηρικτών της μεγαλύτερης ομοσπονδοποίησης. Αφετέρου, παρέχει στην Ελλάδα μία μεγάλη ευκαιρία να αντιμετωπίσει τις συνέπειες της κρίσης της πανδημίας στην οικονομία, αλλά και να ξεκινήσει ένα φιλόδοξο πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων και επενδύσεων, το οποίο θα αποτελέσει την πρόταση της χώρας για να απορροφηθούν τα προτεινόμενα, από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, νέα κονδύλια..."

Από "ΤΑ ΝΕΑ/ΣΑΒΒΑΤΟΚΥΡΙΑΚΟ"

"ΤΑ ΝΕΑ/ΣΑΒΒΑΤΟΚΥΡΙΑΚΟ", 30-31/05/20

"ΤΑ ΝΕΑ/ΣΑΒΒΑΤΟΚΥΡΙΑΚΟ", 30-31/05/20

ΤΟΥ ΣΕΡΑΦΕΙΜ ΠΟΛΙΤΗ

Η πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το Ταμείο Ανάκαμψης αλλάζει τελείως τα δεδομένα στην ευρωζώνη και παρέχει μια μεγάλη ευκαιρία στην Ελλάδα να αντιμετωπίσει τις συνέπειες της κρίσης της πανδημίας στην οικονομία, ξεκινώντας παράλληλα ένα φιλόδοξο πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων και επενδύσεων.

Το μήνυμα αυτό στέλνει, με δήλωσή του στα «ΝΕΑ», ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννης Στουρνάρας στην πρώτη δημόσια παρέμβασή του, μετά την έγκριση από το Υπουργικό Συμβούλιο της ανανέωσης της θητείας του για έξι χρόνια.

Η κυβερνητική απόφαση συνέπεσε χρονικά με τη δημοσιοποίηση των προτάσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάκαμψης των 750 δισ. ευρώ, το οποίο στοχεύει στην ανάταξη της οικονομίας από την υγειονομική καταιγίδα του κορωνοϊού. Η πρόταση της Κομισιόν προβλέπει για την Ελλάδα κονδύλια ύψους 32 δισ. ευρώ που προορίζονται να διατεθούν τα αμέσως επόμενα χρόνια στον τομέα της υγείας, στην ψηφιακή μεταρρύθμιση, στην πράσινη ανάπτυξη, αλλά και στη στήριξη και ενίσχυση της απασχόλησης. Πρόκειται για χρηματοδοτήσεις - 22,5 δισ. ευρώ επιχορηγήσεις και 9,4 δισ. ευρώ δάνεια -, οι οποίες θα κατευθυνθούν στη χώρα μας, εφόσον υποβληθούν αξιόπιστα επενδυτικά σχέδια προς τις Βρυξέλλες, στους τομείς αυτούς. Αποτελούν, έτσι, μια σημαντική ευρωπαϊκή βοήθεια για την ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας από την κρίση της πανδημίας, αλλά και μία μεγάλη ευκαιρία ανάπτυξης για το μέλλον σύμφωνα με τον Στουρνάρα, η οποία δεν πρέπει να χαθεί.

Ο κεντρικός τραπεζίτης θεωρεί, μάλιστα, ότι εφόσον η πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, πάρει το πράσινο φως από το Συμβούλιο Κορυφής, θα αλλάξει τελείως τα δεδομένα συνολικά στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Και αυτό καθώς θα αποτελέσει ένα σημαντικό βήμα που φέρνει πλησιέστερα την ευρωπαϊκή ενοποίηση εμποδίζοντας τον οικονομικό κατακερματισμό της.

Σε κάθε περίπτωση, αναφερόμενος στην αξιοποίηση του ευρωπαϊκού πακέτου από τη χώρα μας, ο διοικητής επισημαίνει ότι η Τράπεζα της Ελλάδος με την εμπειρία που διαθέτει και μέσα στα πλαίσια των αρμοδιοτήτων της μπορεί να συνδράμει την πολιτεία, ώστε να προχωρήσει στο επόμενο μεγάλο βήμα που έχει μπροστά της.

Στέλνει επίσης ένα αισιόδοξο μήνυμα για την πορεία της ελληνικής οικονομίας. Επισημαίνει ότι οι αγορές αρχίζουν να προεξοφλούν αισιόδοξα σενάρια για την ύφεση στην Ελλάδα μετά και την επιτυχή αντιμετώπιση της πανδημίας. Αλλωστε, το βασικό σενάριο της Τράπεζας της Ελλάδος προβλέπει ύφεση 6% για το 2019 και ανάπτυξη 5,5% το 2020.

Η δήλωση του Γιάννη Στουρνάρα στα «ΝΕΑ» μετά την έγκριση της ανανέωσης της θητείας του από το Υπουργικό Συμβούλιο είναι η εξής:

«Η πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, εφόσον τελικά υιοθετηθεί από το Συμβούλιο Κορυφής, αλλάζει τελείως τα δεδομένα στην ευρωζώνη και γενικότερα στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Αφενός φέρνει πλησιέστερα την ευρωπαϊκή ενοποίηση, εμποδίζοντας τον οικονομικό κατακερματισμό της ευρωζώνης, ένα πάγιο αίτημα των φιλευρωπαϊστών και υποστηρικτών της μεγαλύτερης ομοσπονδοποίησης. Αφετέρου, παρέχει στην Ελλάδα μία μεγάλη ευκαιρία να αντιμετωπίσει τις συνέπειες της κρίσης της πανδημίας στην οικονομία, αλλά και να ξεκινήσει ένα φιλόδοξο πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων και επενδύσεων, το οποίο θα αποτελέσει την πρόταση της χώρας για να απορροφηθούν τα προτεινόμενα, από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, νέα κονδύλια. Στο πλαίσιο αυτό η Τράπεζα της Ελλάδος, με τα έμπειρα στελέχη και τη συσσωρευμένη πείρα που διαθέτει και μέσα στα όρια των αρμοδιοτήτων της, μπορεί να συνδράμει την πολιτεία, ώστε να υλοποιήσει το επόμενο μεγάλο βήμα.

Ηδη οι αγορές αρχίζουν να προεξοφλούν πιο αισιόδοξα σενάρια για την ύφεση στην Ελλάδα, γεγονός που σε μεγάλο βαθμό οφείλεται στην επιτυχή αντιμετώπιση της πανδημίας. Η Τράπεζα της Ελλάδος υιοθετεί πλέον ως βασικό σενάριο ρυθμό ανάπτυξης -6% φέτος και θετικό ρυθμό οικονομικής ανάπτυξης 5,5% για το 2021».

Οι νέες εργασιακές σχέσεις που διαμορφώνονται με λιγότερες ώρες εργασίας στο 50% αλλά και χαμηλότερους μισθούς, ακόμα και αναστολές εργασίας για μερίδα εργαζομένων, το καθεστώς λειτουργίας των επιχειρήσεων, ιδιαίτερα στην εστίαση, τον τουρισμό και τις μεταφορές, με αυξημένα μέτρα ασφάλειας, αποστάσεις και λιγότερο ωφέλιμο χώρο στις επιχειρήσεις που θα ήδη ξεκίνησαν να λειτουργούν, αλλά και η διαφορετική καταναλωτική συμπεριφορά που απορρέει από τις συνθήκες που διαμόρφωσε η πανδημία του Covid-19 και περιορίζουν την ελευθερία στις επιλογές οδηγεί σε ένα καλοκαίρι που σίγουρα δεν έχουν ξαναζήσει οι Ελληνες, ούτε στη διάρκεια της οικονομικής κρίσης και των capital controls. Ενα καλοκαίρι που θα το χαρακτηρίσει το αναμφισβήτητα το 50-50 από την εργασία και τους μισθούς έως την κατανάλωση, τη διασκέδαση και τις διακοπές....

Από "ΤΑ ΝΕΑ/ΣΑΒΒΑΤΟΚΥΡΙΑΚΟ"

"ΤΑ ΝΕΑ/ΣΑΒΒΑΤΟΚΥΡΙΑΚΟ", 30-31/05/20

ΤΗΣ ΔΗΜΗΤΡΑΣ ΣΚΟΥΦΟΥ

Ενα διαφορετικό καλοκαίρι αναμένεται να ζήσουν φέτος εργαζόμενοι, επιχειρήσεις αλλά και καταναλωτές. Το ξέσπασμα της υγειονομικής κρίσης, το lockdown και οι απώλειες που δημιούργησε στην ελληνική οικονομία - και υπολογίζονται μέχρι σήμερα περίπου στα 10-12 δισεκατομμύρια ευρώ - διαμόρφωσε νέες συνθήκες όχι ιδιαίτερες αισιόδοξες για όσα αναμένονται τους αμέσως επόμενους μήνες, τουλάχιστον σε οικονομικό επίπεδο. Οι νέες εργασιακές σχέσεις που διαμορφώνονται με λιγότερες ώρες εργασίας στο 50% αλλά και χαμηλότερους μισθούς, ακόμα και αναστολές εργασίας για μερίδα εργαζομένων, το καθεστώς λειτουργίας των επιχειρήσεων, ιδιαίτερα στην εστίαση, τον τουρισμό και τις μεταφορές, με αυξημένα μέτρα ασφάλειας, αποστάσεις και λιγότερο ωφέλιμο χώρο στις επιχειρήσεις που θα ήδη ξεκίνησαν να λειτουργούν, αλλά και η διαφορετική καταναλωτική συμπεριφορά που απορρέει από τις συνθήκες που διαμόρφωσε η πανδημία του Covid-19 και περιορίζουν την ελευθερία στις επιλογές οδηγεί σε ένα καλοκαίρι που σίγουρα δεν έχουν ξαναζήσει οι Ελληνες, ούτε στη διάρκεια της οικονομικής κρίσης και των capital controls. Ενα καλοκαίρι που θα το χαρακτηρίσει το αναμφισβήτητα το 50-50 από την εργασία και τους μισθούς έως την κατανάλωση, τη διασκέδαση και τις διακοπές.

Μισό ωράριο εργασίας με λιγότερες αποδοχές

Με λιγότερες ώρες εργασίας και φυσικά χαμηλότερες αποδοχές ενδέχεται να βρεθεί να εργάζεται το φετινό καλοκαίρι μεγάλος αριθμός εργαζομένων στον ιδιωτικό τομέα. Σύμφωνα με τις κυβερνητικές εξαγγελίες ο μηχανισμός ενίσχυσης απασχόλησης, το πρόγραμμα ΣΥΝ-ΕΡΓΑΣΙΑ που θα χρηματοδοτηθεί από το ευρωπαϊκό πρόγραμμα SURE, θα ενεργοποιηθεί από τη Δευτέρα έως τις 30 Σεπτεμβρίου 2020 (με εξαίρεση τις αεροπορικές εταιρείες) και το κράτος αναλαμβάνει την υποχρέωση αναπλήρωσης κατά 60% του εισοδήματος των εργαζομένων πλήρους απασχόλησης για τον χρόνο που δεν θα εργάζονται. Σε αυτό έχουν τη δυνατότητα να ενταχθούν όλες οι επιχειρήσεις που έχουν μείωση τζίρου πάνω από 20% κατά την περίοδο της κρίσης ανεξαρτήτως ΚΑΔ χωρίς να αποκλείεται η επέκτασή του. Οι αλλαγές που φέρνει είναι ότι ο εργοδότης έχει το δικαίωμα να μειώνει τον χρόνο εργασίας του εργαζομένου πλήρους απασχόλησης έως και 50%, χωρίς όμως να μεταβάλλεται το είδος της σχέσης εργασίας. Το όριο ασφάλειας θα είναι ο βασικός μισθός, καθώς το τελικό ποσό που εισπράττουν οι εργαζόμενοι δεν θα μπορεί να υπολείπεται από τα 650 ευρώ, με τον εργοδότη να υποχρεούται να καλύπτει το σύνολο των ασφαλιστικών εισφορών του εργαζομένου, υπολογιζομένων επί του αρχικού ονομαστικού μισθού. Επίσης, για όσο διάστημα ο εργαζόμενος βρίσκεται σε καθεστώς μειωμένης απασχόλησης, ο εργοδότης απαγορεύεται να προβεί σε καταγγελία της σύμβασης εργασίας και σε μείωση του ονομαστικού μισθού του εργαζομένου. Παράλληλα με το πρόγραμμα αυτό δίνεται παράταση και στο καθεστώτος αναστολής συμβάσεων εργασίας του ιδιωτικού τομέα. Μάλιστα οι επιχειρήσεις στους κλάδους του τουρισμού, της εστίασης, των μεταφορών, της εκπαίδευσης, του πολιτισμού και του αθλητισμού μπορούν να διατηρούν μέχρι και το 100% των εργαζομένων τους σε αναστολή. Οι εργαζόμενοι σε αναστολή δικαιούνται αποζημίωσης ειδικού σκοπού ύψους 534 ευρώ, κατ' αναλογία των ημερών διάρκειας της αναστολής και πλήρους κάλυψης ασφαλιστικών εισφορών επί του ονομαστικού τους μισθού .

Μείωση τζίρου 50% και φόβος για λουκέτα

Ομως και για την πλευρά των επιχειρήσεων τα μηνύματα δεν είναι αισιόδοξα για τη φετινή θερινή σεζόν, καθώς ήδη το 70% παρουσιάζει πρόβλημα ρευστότητας, αφού σε εκατοντάδες περιπτώσεις επιχειρήσεων δεν υπάρχει δυνατότητα πρόσβασης στα χρηματοδοτικά εργαλεία που έχει ανακοινώσει η κυβέρνηση. Σύμφωνα με τους εκπροσώπους των μικρομεσαίων «οι τράπεζες δεν αντιλαμβάνονται σε ποιο σημείο είναι η οικονομία και αντιμετωπίζουν τις επιχειρήσεις σαν να έχουν κέρδη». Ειδικά για τον κλάδο της εστίασης ο πρόεδρος της ΓΣΕΒΕΕ και της ΠΟΕΣΕ Γιώργος Καββαθάς προειδοποίησε ότι μία στις τρεις επιχειρήσεις κινδυνεύει να κλείσει ενώ οι επιχειρήσεις που λειτουργούν έχουν περίπου τα 3/4 της δυναμικότητάς τους σε τραπεζοκαθίσματα μετά την επιβολή των μέτρων από την κυβέρνηση και η κίνηση μέχρι σήμερα είναι υποτονική. Περίπου το 20% των επιχειρήσεων δεν «άνοιξε» την πρώτη μέρα επαναλειτουργίας της εστίασης με τους εκπροσώπους του κλάδου να λένε ότι ακόμα είναι νωρίς και πως «στη συνέχεια θα φανεί πόσες επιχειρήσεις ενδεχομένως θα βάλουν λουκέτο». Μέσα στο ποσοστό αυτό περιλαμβάνονται και πολλές επιχειρήσεις που δεν μπορούν να ανοίξουν λόγω περιορισμών - όπως τα καταστήματα που έχουν μόνο εσωτερικούς χώρους. Την ίδια ώρα και στο εμπόριο, το 87% των επιχειρήσεων παρουσιάζει μείωση του κύκλου εργασιών κατά 50%. Ανάλογη εικόνα δίνουν και τα στοιχεία του Επαγγελματικού Επιμελητήριου του Αθήνας, σύμφωνα με τα όποια μία στις τέσσερις επιχειρήσεις θεωρεί ότι μπορεί να αναγκαστεί να κλείσει ενώ το 26% ότι μπορεί να χρειαστεί να προχωρήσει σε μείωση προσωπικού και αυτό παρά το γεγονός ότι ο ένας στους δύο επιχειρηματίες (55%) εκτιμά ότι τα μέτρα που έλαβε η κυβέρνηση το προηγούμενο διάστημα βοήθησαν.

50% να ανοίξουν τα ξενοδοχεία

Αντιμέτωποι με τον κίνδυνο να μην ανοίξουν βρίσκονται πολλοί ξενοδόχοι σε όλη την Ελλάδα καθώς όπως λένε οι ακυρώσεις διαδέχονται η μία την άλλη την ώρα που οι κρατήσεις είναι ελάχιστες. Αρκετοί είναι εκείνοι που υπολογίζοντας όλα τα δεδομένα βρίσκονται μπροστά στο δίλημμα να μη δεχτούν φέτος καθόλου τουρίστες, αφού εκτιμούν ότι δεν μπορεί να σωθεί η κατάσταση για τις επιχειρήσεις τους ούτε από τον εσωτερικό τουρισμό ενώ και το κόστος από την υλοποίηση των υγειονομικών πρωτοκόλλων για την ασφάλεια εργαζομένων και τουριστών από τον κορωνοϊό θεωρείται υψηλό. Σύμφωνα με τους εκπροσώπους της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ξενοδόχων (ΠΟΞ), χωρίς πληρότητες φέτος τα ξενοδοχεία δεν θα λειτουργήσουν και παρά το γεγονός ότι τα μέτρα που ανακοίνωσε η κυβέρνηση για τη στήριξη της τουριστικής βιομηχανίας είναι θετικά, θα μπορούσαν να είναι πιο γενναία . Αγωνία πάντως εκφράζεται από την πλειονότητα των εμπορικών επιχειρήσεων και των επιχειρήσεων παροχής υπηρεσιών που δραστηριοποιούνται σε αμιγώς τουριστικές περιοχές. Με επιστολή του προς τα συναρμόδια υπουργεία το Επιμελητήριο Κυκλάδων κάνει λόγο για ανατροπές που έχουν επέλθει στην καθημερινότητα και επιφύλαξαν οδυνηρές επιπτώσεις στην οικονομία για την πλειονότητα των μικρομεσαίων επιχειρήσεων. «Εμπορικές επιχειρήσεις ή επιχειρήσεις παροχής υπηρεσιών που δραστηριοποιούνται σε αμιγώς τουριστικές περιοχές, όπως τα νησιά μας, εξαρτώνται σχεδόν αποκλειστικά, άμεσα ή έμμεσα, από την τουριστική δραστηριότητα. Οι φάσεις επανεκκίνησης της οικονομικής δραστηριότητας δεν έφεραν καμία αλλαγή στα νησιά μας, αφού δεν υπάρχουν καταναλωτές, δηλαδή επισκέπτες. Από την άλλη πλευρά, η άρση των περιοριστικών μέτρων στον τουρισμό, με το άνοιγμα των συνόρων, επαναφορά των αεροπορικών συνδέσεων και επαναλειτουργία ξενοδοχειακών μονάδων, δεν πρόκειται να αποκαταστήσει τη ζημία. Ηδη πολλές μονάδες δηλώνουν ότι δεν θα λειτουργήσουν και δεν έχουν καταχωριστεί στις μηχανές αναζήτησης καταλυμάτων, και αυτές αποτελούν μέρος μόνο της αλυσιδωτής αντίδρασης που θα δημιουργηθεί».

Στο μισό ο ΦΠΑ σε καφέ, αναψυκτικά

Το φετινό καλοκαίρι η κυβέρνηση αποφάσισε στο πλαίσιο των μέτρων τόνωσης της αγοράς να προχωρήσει σε μείωση του ΦΠΑ στον καφέ και τα αναψυκτικά, όμως όπως λένε οι επιχειρηματίες και θα καταλάβουν σύντομα και οι καταναλωτές «άνθρακες ο θησαυρός». Η μείωση του ΦΠΑ σε καφέ και μη αλκοολούχα ποτά από το 24% στο 13% για την περίοδο 1 Ιουνίου - 31 Οκτωβρίου 2020 θα είχε νόημα, όπως λένε άνθρωποι της αγοράς, εφόσον αφορούσε όλο το φάσμα της εστίασης καθώς έτσι και αποτελούσε ένα σημαντικό κίνητρο τόνωσης της κατανάλωσης ενώ θα βοηθούσε σημαντικά και σε ό,τι αφορά την προσέλκυση τουριστών ειδικά φέτος που κανείς δεν μπορεί να προβλέψει τι θα γίνει. Σύμφωνα με πληροφορίες μάλιστα οι εκπρόσωποι της εστίασης είχαν θέσει στην κυβέρνηση αίτημα για μείωση του ΦΠΑ στην εστίαση από το 13% στο 11%, αλλά δεν έγινε αποδεκτό. Τώρα η μείωση περιορίζεται σε έναν πολύ μικρό αριθμό προϊόντων χαμηλής αξίας για τον καταναλωτή. Παράλληλα οι επιχειρηματίες εκτιμούν ότι υπάρχουν μικρά περιθώρια να περάσει στις τιμές των προϊόντων η μείωση του ΦΠΑ επισημαίνοντας ότι το προηγούμενο διάστημα είχαν απορροφήσει οι επιχειρήσεις τις αυξήσεις τόσο του ΦΠΑ όσο και του Ειδικού Φόρου στον καφέ και πλέον είναι δύσκολο για τις ίδιες να μειώσουν περαιτέρω τις τιμές τους.

Οι μισοί κρατούν αποστάσεις από την εστίαση

Φόβος αλλά και ανάγκη για επιστροφή στις καθημερινές συνήθειες των καταναλωτών την επόμενη ημέρα μετά την άρση των περιοριστικών μέτρων, που είχαν επιβληθεί εξαιτίας της πανδημίας του κορωνοϊού, διακατέχει τους Ελληνες αλλάζοντάς τους παράλληλα τις συνήθειες που είχαν. Ενδεικτικό του φόβου που υπάρχει είναι ότι το 50% των καταναλωτών φαίνεται ότι δεν θα επιστρέψει στην οργανωμένη εστίαση μέσα στο 2020 ενώ το 30% θα αλλάξει συνήθειες και μάλλον δεν θα πάει διακοπές όπως τα προηγούμενα χρόνια. Η εικόνα αυτή για την επόμενη ημέρα της καραντίνας προκύπτει από έρευνα του ΙΕΛΚΑ (Ινστιτούτο Ερευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών). Η έρευνα δείχνει την ανάγκη του κόσμου να βγει από το σπίτι και να επιστρέψει σε καθημερινές συνήθειες όπως η ψυχαγωγία και οι έξοδοι σε εστιατόρια, ταβέρνες και καφέ. Με δεδομένο ότι η αγορά της εστίασης που ξεκίνησε τη λειτουργία της, το 33% των ερωτώμενων στην έρευνα ή 1 στους 3 δήλωσε ότι θα ξεκινήσει άμεσα τη συνήθεια του φαγητού σε εστιατόριο - ταβέρνα, ενώ 17% αργότερα μέσα στον χρόνο. Μικρό το ενδιαφέρον και για διακοπές το φετινό καλοκαίρι, αφού μόλις το 24% δηλώνει ότι θα κάνει διακοπές όπως έκανε κάθε χρόνο, το 17% ότι θα κάνει διακοπές αλλά πιο περιορισμένα σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια και το 27% δεν θα κάνει διακοπές φέτος. Μάλιστα αρκετά μεγάλο ποσοστό 32% (1 στους 3) δεν γνωρίζει ακόμα τι θα κάνει καθώς τηρεί στάση αναμονής και περιμένει να δει πώς θα εξελιχτεί η κατάσταση μετά την άρση των περιορισμών και την επιστροφή στην κανονικότητα.

ΑΠΟ ΠΟΙΕΣ ΧΩΡΕΣ ΘΑ ΓΙΝΟΝΤΑΙ ΔΕΚΤΟΙ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΤΟΥΡΙΣΤΕΣ...

Από την "ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ"

"ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ", 30/05/20