"ΤΑ ΝΕΑ", 30/01/20
ΤΗΣ ΕΛΕΝΗΣ ΕΥΑΓΓΕΛΟΔΗΜΟΥ
Το σύνθημα για ελληνογαλλικές πρωτοβουλίες στο θέμα της ασφάλειας στην Ανατολική Μεσόγειο, στο πλαίσιο νέας «εταιρικής στρατηγικής σχέσης» Ελλάδας - Γαλλίας που θα πάρει χειροπιαστή μορφή από τις επόμενες εβδομάδες και μέχρι το τέλος του Ιουνίου, έδωσε το χθεσινό ραντεβού του Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Εμανουέλ Μακρόν στο Παρίσι. Αποδέκτης ήταν σχεδόν αποκλειστικά η Αγκυρα.
Από το Μέγαρο των Ηλυσίων, όπου ο Πρωθυπουργός και ο γάλλος πρόεδρος συνομίλησαν για 90 λεπτά κυρίως για ζητήματα ασφάλειας και άμυνας, καθώς και για την τουρκική συμπεριφορά, εκπέμφθηκαν ηχηρά σήματα αποφασιστικότητας της Γαλλίας με την ενίσχυση της παρουσίας της στην περιοχή, κοινού βηματισμού με την Ελλάδα αλλά και ευθείας καταδίκης της τουρκικής προκλητικότητας. Η συζήτηση στο Ελιζέ εστίασε στη χάραξη νέας στρατηγικής και δίνει τώρα τη σκυτάλη για την εξειδίκευσή της στους υπουργούς Εξωτερικών και Αμυνας. Ηδη έλαβαν εντολή για εντατικές επαφές ώστε να αναβαθμιστεί περαιτέρω η σχέση των δύο χωρών. Το πρώτο βήμα θα είναι οι συζητήσεις με τη γαλλίδα υπουργό Αμυνας Φλοράνς Παρλί στην Αθήνα τις 24 Φεβρουαρίου. Ενα «κόκκινο τηλέφωνο» θα αρχίσει να συνδέει, ουσιαστικά, τα δύο υπουργεία Αμυνας.
ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΣΦΑΛΕΙΑ. Ηταν ο γάλλος πρόεδρος αυτός που δημόσια ανακοίνωσε τη συμφωνία χάραξης «εταιρικής στρατηγικής σχέσης», επισημαίνοντας ότι δεν έχει επιθετικό χαρακτήρα, αλλά «σκοπός είναι να διασφαλίσει την ασφάλεια» προαναγγέλοντας και κοινές - θαλάσσιες και χερσαίες - επιχειρήσεις. Ηταν επίσης εκείνος που πρώτος καταδίκασε τα τουρκολιβυκά μνημόνια αλλά και κατηγόρησε ευθέως τον Ταγίπ Ερντογάν ότι καταπατά όσα συζητήθηκαν στη Διάσκεψη του Βερολίνου στέλνοντας στη Λιβύη τουρκικά πλοία με σύρους μαχητές. «Εξακολουθούμε να μιλάμε με την Τουρκία, χτίζουμε διεθνείς συμμαχίες, ενισχύουμε την αποτρεπτική μας δύναμη» ήταν τα λόγια του Μητσοτάκη σε συζήτηση με δημοσιογράφους, τονίζοντας ότι «θα ήταν ανεπίτρεπτο αν δεν κάναμε και τα τρία ταυτόχρονα». Παράλληλα στη γαλλική πρωτεύουσα κυκλοφορούσε το πολιτικό περιοδικό «Politique Internationale» με δηλώσεις Μητσοτάκη ότι «τα σύνορά μας είναι αμετακίνητα και αδιαπραγμάτευτα» και «όταν η Τουρκία ανασχεδιάζει τον χάρτη της Μεσογείου, δεν προκαλεί μόνο την Ελλάδα, προκαλεί απροκάλυπτα την Ευρώπη». Στις συζητήσεις Μακρόν και Μητσοτάκη σχολιάστηκε η ρευστή κατάσταση στη Λιβύη και έγινε εκτίμηση με στόχευση τη μείωση των εντάσεων στην ευρύτερη περιοχή.
ΟΙ ΦΡΕΓΑΤΕΣ BELHARRA. Η συζήτηση με τον Μακρόν έφτασε και στις γαλλικές φρεγάτες Belharra, για τις οποίες υπάρχουν επαφές ανάμεσα στα υπουργεία Αμυνας Γαλλίας και Ελλάδας. Κυβερνητικό στέλεχος επιβεβαίωσε ότι «γίνεται τεχνική συζήτηση» και επιπλέον υπογράμμισε την «προσήλωση Μητσοτάκη σε μια συγκεκριμένη διαδικασία: το αμερικανικό μοντέλο». Αυτό δηλαδή που φαίνεται πως μετέφερε ο Πρωθυπουργός στον Μακρόν είναι η επιθυμία του για «διαφανή σχέση αγοράς», απευθείας από κυβέρνηση σε κυβέρνηση. Μέχρι στιγμής δεν έχουν οριστεί χρονοδιαγράμματα για τη συγκεκριμένη προμήθεια, ενώ κυβερνητικές πηγές σχολίαζαν ότι η Γαλλία αντιλαμβάνεται την πίεση που δέχονται τα ελληνικά δημοσιονομικά.
ΤΑ ΔΥΤΙΚΑ ΒΑΛΚΑΝΙΑ. Η «ατζέντα Ελιζέ» περιελάμβανε επίσης περιφερειακά ευρωπαϊκά θέματα, το Προσφυγικό - Μεταναστευτικό, την κλιματική κρίση, τον νέο προϋπολογισμό της Ευρώπης. «Και σε όλα αυτά η Ελλάδα και η Γαλλία έχουν κοινή αντίληψη» κατά τον Μητσοτάκη. Εκεί που δεν υπάρχει συναντίληψη είναι στο θέμα των ενταξιακών διαπραγματεύσεων για τα Δυτικά Βαλκάνια, ωστόσο οι πληροφορίες αναφέρουν ότι ο Μητσοτάκης διέκρινε περισσότερο την «κριτική ματιά» και όχι άρνηση του Μακρόν στη διεύρυνση. Για το θέμα ο Πρωθυπουργός συνομίλησε και με τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ στις Βρυξέλλες όπου βρέθηκε χθες το βράδυ απευθείας από το Παρίσι.
Πάντως η χρονική συγκυρία της επίσκεψης Μητσοτάκη στο Ελιζέ δεν ήταν τυχαία. Η συνάντηση είχε κλείσει από τα τέλη του Δεκεμβρίου, όταν η Ελλάδα γνώριζε για τις προθέσεις της Γαλλίας να ενισχύσει τη ναυτική παρουσία της στην περιοχή, ενώ στις αρχές Ιανουαρίου ο Πρωθυπουργός (βρισκόταν τότε στην Ουάσιγκτον) έμαθε τα πώς και πού θα «βγάλει» ο Μακρόν τη ναυαρχίδα του στόλου της, το αεροπλανοφόρο «Σαρλ ντε Γκολ». Επιλέχθηκε, λένε από την κυβέρνηση, η χθεσινή ημέρα λόγω της διοργάνωσης του ελληνογαλλικού φόρουμ για την ελληνική οικονομία, στο οποίο παρευρέθησαν 10 υπουργοί και υφυπουργοί. Στο τραπέζι του Μακρόν βρέθηκε και ο στόχος της μείωσης των πρωτογενών πλεονασμάτων (από το 2021), με την ελληνική πλευρά να αναζητεί πλέον σε ποιο από τα επόμενα Eurogroup θα τον θέσει επισήμως, θεωρώντας τη Γαλλία σύμμαχο στις διεκδικήσεις.
ΤΟΥ ΜΙΧΑΛΗ ΜΗΤΣΟΥ
Οποιος διαβάσει τα ελληνικά ρεπορτάζ για τη συνάντηση Μητσοτάκη - Μακρόν βγάζει το αβίαστο συμπέρασμα ότι η Ελλάδα έχει έναν πιστό και ισχυρό σύμμαχο που θα τη στηρίξει με κάθε τρόπο, πολιτικό και στρατιωτικό, απέναντι στις τουρκικές προκλήσεις.
Αν όμως διαβάσει στη συνέχεια το τηλεγράφημα του Γαλλικού Πρακτορείου, θα διαμορφώσει μια κάπως διαφορετική εικόνα. Οτι δηλαδή ο βασικός λόγος που ο γάλλος πρόεδρος καταγγέλλει τον Ερντογάν είναι επειδή, παρά τις υποσχέσεις του, στέλνει τουρκικές δυνάμεις στη Λιβύη. Αυτό είναι και το σημείο της συμφωνίας μεταξύ των δύο χωρών που καταδικάζει. Οσο για την αυξημένη ναυτική παρουσία των γαλλικών δυνάμεων στην Ανατολική Μεσόγειο, ο στόχος της είναι «να διαφυλαχθεί η ασφάλεια μιας περιοχής στρατηγικού χαρακτήρα για την Ευρώπη».
Η φιλία της Γαλλίας ήταν, είναι και θα είναι πολύτιμη, ιδίως σε μια εποχή που η εξωτερική πολιτική της Γερμανίας δεν περνάει την καλύτερή της φάση και ο ένοικος του Λευκού Οίκου είναι επικίνδυνα απρόβλεπτος. Δεν θα πρέπει όμως και να υπερτιμάται. Η Γαλλία έχει τα δικά της συμφέροντα και η Ελλάδα τα δικά της. Αυτό που τα τέμνει είναι το Διεθνές Δίκαιο. Αυτός είναι και ο μεγαλύτερος σύμμαχός μας.
ΤΟΥ ΣΩΤΗΡΗ ΝΤΑΛΗ
Τις τελευταίες μέρες με αφορμή την επίσκεψη του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στο Παρίσι και τη συνάντησή του με τον πρόεδρο της Γαλλικής Δημοκρατίας Εμανουέλ Μακρόν τονίστηκε η υποστήριξη της Γαλλίας προς την Ελλάδα. Πράγματι, η υποστήριξη αυτή υπήρξε ουσιαστική όλα τα χρόνια της δύσκολης περιόδου των Μνημονίων και θα λέγαμε καθοριστική τον Ιούνιο του 2015, όταν η χώρα κινδύνευσε να βρεθεί εκτός ευρωζώνης εξαιτίας ενός προβληματικού δημοψηφίσματος της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ και ΑΝΕΛ.
Σήμερα η Ελλάδα επιστρέφει σε μια ευρωπαϊκή κανονικότητα και η σχέση Αθήνας και Παρισίων φαίνεται να παίρνει χαρακτηριστικά στρατηγικής συμμαχίας.
Με αφορμή τις τουρκικές αυθαιρεσίες στη Μεσόγειο, όπως αυτές εκφράστηκαν με τα τουρκολιβυκά μνημόνια και τις «πρωτοβουλίες» στην κυπριακή ΑΟΖ, Γαλλία και Ελλάδα σχεδιάζουν μια ουσιαστική συνεργασία σε θέματα άμυνας και ασφάλειας που θα είναι ανοικτή για συμμετοχή από όλες τις ευρωπαϊκές χώρες της Μεσογείου. Προφανώς αυτή η συνεργασία θα στηρίζεται στη διαρκή στρατιωτική παρουσία της Γαλλίας.
Μόνο μέσα από τη σύγκλιση συμφερόντων περισσοτέρων κρατών της ΕΕ θα προκύψει η απαραίτητη αλληλεγγύη για να μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε τα δύσκολα ζητήματα μιας παρατεταμένης κρίσης στη Μεσόγειο.
Μακρόν και Μητσοτάκης μιλούν για μια φιλόδοξη Ενωση που θα την ενώνει η αλληλεγγύη. Μια Ευρωπαϊκή Ενωση παγκόσμιο παίκτη, με περισσότερα μέσα για την ενισχυμένη προστασία των εξωτερικών συνόρων της, με στρατηγική σκέψη και σύγκλιση συμφερόντων.
Το κλειδί για να ανταποκριθεί η Ευρωπαϊκή Ενωση στις σημερινές και μελλοντικές προκλήσεις είναι να εξοπλιστεί με την απαραίτητη κυριαρχία. Για να καθορίζει η ίδια η Ενωση το μέλλον της χρειάζεται περισσότερη κυριαρχία.
Η Ενωση ως πολιτικό εργαλείο σε έναν διαρκώς μεταβαλλόμενο κόσμο με περισσότερη κυριαρχία στο οικονομικό επίπεδο με την εμβάθυνση και ολοκλήρωση της ευρωζώνης που θα συμπληρώνεται με το σχέδιο ανάπτυξης της ευρωπαϊκής κοινής άμυνας προκειμένου η ΕΕ να είναι σε θέση να εξασφαλίζει τη στρατηγική της αυτονομία.
Η Ελλάδα με ψύχραιμη αυτοπεποίθηση μπορεί να πορευτεί με εκείνους που πιστεύουν στην ενίσχυση της ευρωπαϊκής κυριαρχίας στη Μεσόγειο.
-Ο Σωτήρης Ντάλης είναι αναπληρωτής καθηγητής Διεθνών Σχέσεων - Διεθνούς Πολιτικής και Ευρωπαϊκής Ενοποίησης στο Τμήμα Μεσογειακών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αιγαίου
|
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου