Aπό τον αυτο-εξαιρεθέντα ως υποψήφιο βουλευτή
ΣΥΡΙΖΑ, Δημήτρη Σεβαστάκη...
ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΗ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗ
ΣΥΡΙΖΑ, Δημήτρη Σεβαστάκη...
 |
| "Η ΑΥΓΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ", 30/06/19
ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΗ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗ
Οποιαδήποτε αρωγή σε κάποια ομάδα του πληθυσμού δημιουργεί δυσαρέσκεια σε άλλες ομάδες. Το έχω ξαναγράψει. Κάθε επίδομα που δίνεται σε κάποιους δυσαρεστεί πολύ περισσότερους. Δεν αφαιρείται κάτι από τους δυσαρεστημένους, αλλά τους αφαιρείται η πρόσθεση στους άλλους. Η καταστροφή της ψυχής που έχει φέρει η οικονομική καταστροφή έχει εντείνει αυτή την κουλτούρα της «κατσίκας του γείτονα».
Αλλά από την άλλη, παράλληλα με το σύνδρομο της κατσίκας του γείτονα, αποκαλύπτεται και μια κουλτούρα ευνοημένου, μια κουλτούρα δωρολήπτη, μια κουλτούρα πολιτικής λοταρίας που κάποια στιγμή ευνόησε «εσένα». Τώρα δεν θες να ευνοηθεί ο άλλος, γιατί τότε η δική σου, καταδική σου εύνοια, αυτή που σου έδωσε το 2003 το σύστημα (μια μονιμοποίηση, για παράδειγμα), χάνεται, αποδυναμώνεται. Δεν έχεις νικήσει, αφού «τα έδωσαν σε όλους, σιγά τ’ αυγά».
Μου έλεγε παλιός και επιτυχημένος δήμαρχος ότι μπορεί να κάνεις ένα έργο στρατηγικό, π.χ. μια μονάδα αφαλάτωσης στο νησί. Όμως εκείνο που μετράει στον πολίτη είναι το «τι έκανες σ’ εμένα». Μπορεί να μοιράζεις μικρά «τσιμεντάκια» και να παίρνεις τις εκλογές. «Να δείχνεις ότι τους νοιάζεσαι». Μεγαλώνει το κύρος εντός της οικογένειας του πατριάρχη που ζητάει κάτι από τον δήμαρχο ή τον βουλευτή και αυτό το ιδιωτικό αίτημα εισακούεται. «Ο γιος μου δεν μπορεί να βάλει το μηχανάκι στην αυλή. Φτιάξε μου μια ραμπίτσα», μέχρι «έδωσε με ΑΣΕΠ, μήπως μπορείς να κάνεις κάτι, να περάσει;». Δηλαδή να βάλει μέσον - ασανσέρ για να ανέβει θέσεις πατώντας στα κεφάλια των άλλων, απαιτώντας συγχρόνως αξιοκρατία.
Αυτή η νοοτροπία δημιουργεί μια αποκρουστική πολιτική συμπεριφορά που ο φορέας της μπορεί να πάει σε οποιονδήποτε υπόσχεται ότι θα του κάνει τη δουλειά, θα εκπληρώσει την προσωπική επιθυμία. Κατά κάποιον τρόπο αποπολιτικοποιεί τις εκλογές, στα έγκατα της μάχης, στέκεται το βάθος της ψυχής, το κέντρο της ιδιωφέλειας. Αν σου έρθει αυτό το κοινό, δεν σου έρχεται. Παροδικό, στιγμιαίο, έτοιμο να την κοπανήσει. Χαίρεσαι από τη ροή και στενοχωριέσαι από την απορροή. Μα αυτό το κοινό δεν πάει πραγματικά στον άλλο, θα πάει για να τσιμπολογήσει, θα προσπαθήσει να διαπραγματευτεί την έλευσή του, ώστε, αφού δεν πήρε αυτό που ήθελε από σένα, ίσως μπορέσει να το πάρει από τον άλλον.
Τηλεφωνούν μανιασμένοι ότι τους έγραψε το ΣΔΟΕ, ότι η «αποκεντρωμένη» εντόπισε την παρανομία στην πέργκολα, ότι τους πήρε την άδεια για δύο μήνες γιατί δεν φορούσε κράνος ή δεν είχε ζώνη, «έρχονται εκλογές, κάνε κάτι». Το όργανο, εάν είναι νεοδημοκράτης, δεν έχει κανένα λόγο να αμβλύνει την οργή του πολίτη: «Τέτοιες διαταγές έχω από πάνω, πήγαινε στον βουλευτή να αλλάξει τον νόμο». Εάν είναι συριζαίος (σπάνιο), επιμένει: «Και πότε θα φτιάξουμε το κράτος, χωρίς κράνος θα σπάσει την κεφάλα του». Υπάρχει λοιπόν μια δομή πολιτιστική, νοοτροπιακή, συμπεριφορική, που είναι δεξιά ή μάλλον αμφιδέξια. Που ευνοεί τη Δεξιά, που επινοεί εκ νέου τη Δεξιά, ακόμα και με τη μορφή άλλων κομμάτων. Η Δεξιά έχει κυλήσει στις φλέβες, στους άτυπους κώδικες, στο συλλογικό ασυνείδητο.
Ερώτηση κρίσεως και κρισιμότητας: Μήπως υπάρχει και η άλλη πλευρά; Οι απογοητευμένοι, οι «απέξω», οι νομιμόφρονες, οι συνεπείς; Μήπως αυτή είναι η πολιτική ενδοχώρα της μεταρρυθμιστικής και ανθεκτικής Αριστεράς;
|
 |
| "ΤΑ ΝΕΑ/ΣΑΒΒΑΤΟΚΥΡΙΑΚΟ", 29-30/06/19 |
ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΗ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗ
Καλύτερη φύλαξη συνόρων, ταχεία διαδικασία εξέτασης των αιτημάτων ασύλου, καλύτερες συνθήκες φιλοξενίας, διαφάνεια στη διαχείριση των κονδυλίων...». Αυτά είναι μερικά που διατυπώνουν, ως λύση του Προσφυγικού, πολιτευτές της Νέας Δημοκρατίας. Εχουν ξεπεραστεί βέβαια από την πραγματικότητα και κανενός είδους καθαρολογία δεν αρκεί να πείσει πολιτικό ακροατήριο, έστω προς στιγμήν, έστω και προεκλογικά. Το θέμα βέβαια δεν είναι οι απεικονίσεις ρεπορταζιακού τύπου από πολιτικούς, η αναπαραγωγή στερεοτύπων, ούτε βέβαια οι προεκλογικές διηγήσεις σεναρίων με happy end από επίδοξους, όσο η άτυπη και σκοτεινή πλευρά του προβλήματος: οι παραβιάσεις, οι διαφυγές, οι ντόπιοι και τούρκοι συνεργάτες των διακινητών, οι απίστευτες ροές που με το καθεστώς ακινησίας και μη μετακίνησης που επιβάλλει η προβληματική συμφωνία ΕΕ - Τουρκίας υπερκαλύπτουν και τους ρυθμούς εξέτασης ασύλου και κάθε μορφή πειθαρχίας και δημιουργούν μια φρίκη διαμονής.
Η «καλύτερη φύλαξη θαλασσίων συνόρων» πώς ακριβώς γίνεται; Βάζεις το ταχύπλοο περιπολικό μπροστά στη λέμβο; Τι σημαίνει «καλύτερη φύλαξη» όταν το πλοιάριο το βουλιάζουν οι διακινητές και μετατρέπουν αυτομάτως σε ναυαγούς τους επιβαίνοντες;
Τέλος πάντων οι πολιτικοί λένε αυτό που θέλει ν' ακούσει ο κόσμος αλλά το πρόβλημα έγκειται στο τι θέλει να ακούσει ο κόσμος και πώς έφτασε να κάνει αυτή την παραγγελιά πολιτικού λόγου και αερολογίας; Λύση πάντως ριζικά διαφορετική από τις εφαρμοζόμενες πολιτικές, λύση δικαίου, δεν φαίνεται στον ορίζοντα. Επιμένω όμως σε κάτι που ούτε οι υπουργοί, ούτε οι προηγούμενοι, ούτε οι φιλοδοξούντες, δεν αξιολογούν. Την ιδεολογική «μετάφραση» - όπως έχω επανειλημμένως γράψει - του Προσφυγικού, στους κώδικες του μέσου πολίτη. Στη συνακόλουθη τρώση ενός κοινόκτητου αξιακού συστήματος που είχε διαμορφωθεί σε καθεστώς υλικής ασφάλειας και πολιτικής ευθυμίας, στα χρόνια της ανάπτυξης και της ησυχίας.
Το πρόβλημα βρίσκεται στην ποιοτική μετατροπή της δυσφορίας, της πολιτιστικής ανασφάλειας, σε επεξεργασμένη τακτική ρήξης της δικαιικής συνέχειας. Η διαμόρφωση ενός σκοτεινού κλίματος σε ευρείες ομάδες του πληθυσμού, δεν οδηγεί πια στην αντίδραση όπως στα χρόνια του Αγίου Παντελεήμονα. Είναι επίμονη η διεκδίκηση του δικαιώματος, σε μια νεκρή ζώνη, σε μια πράσινη γραμμή. Να μην πάνε παιδιά στο σχολείο και αναμειχθούν με τα δικά «μας» γιατί φοβόμαστε τις αρρώστιες. Στην πραγματικότητα ο φόβος δεν οφείλεται μόνο στις φήμες ή τις υποψίες όσο στην ασθένεια ως πολιτιστικό φαινόμενο. Ο φόβος είναι προς την ετερότητα. Την εγγύτητα με την αλλότητα. Αλλωστε πώς πλησιάζεται το άλλο, εφόσον είναι άλλο - και πάντα, ως τέτοιο, θα είναι απλησίαστο.
Και πράγματι, κάνοντας αγωγή στη δασκάλα κάποιοι γονείς, ζητώντας της τα εισοδήματα τεσσάρων ετών, διαρρηγνύουν αυτό που το σχολείο, ιδίως τα χρόνια της κρίσης, διαφύλαξε. Την ενότητα, την αφομοίωση των ρηγμάτων. Το σχολείο υπήρξε ο ισχυρότερος μηχανισμός κοινωνικής εξισορρόπησης. Με δυσκολίες συγκροτούσε το πεδίο όπου μπορούσαν να εγγραφούν όλες οι αντιφάσεις.
Επεξεργασμένη τακτική δευτέρου βήματος. Οχι μετωπική σύγκρουση και μπρουταλισμός, αλλά τεχνική χρήση μιας νομιμοφανούς, απορριπτικής, απομονωτικής σκληρότητας. Να το νέο τέχνασμα, στο πολιτικό σκοτάδι.
-Ο Δημήτρης Σεβαστάκης είναι ζωγράφος, αναπληρωτής καθηγητής της Σχολής Αρχιτεκτόνων Μηχανικών ΕΜΠ
Η «καλύτερη φύλαξη θαλασσίων συνόρων» πώς ακριβώς γίνεται; Βάζεις το ταχύπλοο περιπολικό μπροστά στη λέμβο; Τι σημαίνει «καλύτερη φύλαξη» όταν το πλοιάριο το βουλιάζουν οι διακινητές και μετατρέπουν αυτομάτως σε ναυαγούς τους επιβαίνοντες;
Τέλος πάντων οι πολιτικοί λένε αυτό που θέλει ν' ακούσει ο κόσμος αλλά το πρόβλημα έγκειται στο τι θέλει να ακούσει ο κόσμος και πώς έφτασε να κάνει αυτή την παραγγελιά πολιτικού λόγου και αερολογίας; Λύση πάντως ριζικά διαφορετική από τις εφαρμοζόμενες πολιτικές, λύση δικαίου, δεν φαίνεται στον ορίζοντα. Επιμένω όμως σε κάτι που ούτε οι υπουργοί, ούτε οι προηγούμενοι, ούτε οι φιλοδοξούντες, δεν αξιολογούν. Την ιδεολογική «μετάφραση» - όπως έχω επανειλημμένως γράψει - του Προσφυγικού, στους κώδικες του μέσου πολίτη. Στη συνακόλουθη τρώση ενός κοινόκτητου αξιακού συστήματος που είχε διαμορφωθεί σε καθεστώς υλικής ασφάλειας και πολιτικής ευθυμίας, στα χρόνια της ανάπτυξης και της ησυχίας.
Το πρόβλημα βρίσκεται στην ποιοτική μετατροπή της δυσφορίας, της πολιτιστικής ανασφάλειας, σε επεξεργασμένη τακτική ρήξης της δικαιικής συνέχειας. Η διαμόρφωση ενός σκοτεινού κλίματος σε ευρείες ομάδες του πληθυσμού, δεν οδηγεί πια στην αντίδραση όπως στα χρόνια του Αγίου Παντελεήμονα. Είναι επίμονη η διεκδίκηση του δικαιώματος, σε μια νεκρή ζώνη, σε μια πράσινη γραμμή. Να μην πάνε παιδιά στο σχολείο και αναμειχθούν με τα δικά «μας» γιατί φοβόμαστε τις αρρώστιες. Στην πραγματικότητα ο φόβος δεν οφείλεται μόνο στις φήμες ή τις υποψίες όσο στην ασθένεια ως πολιτιστικό φαινόμενο. Ο φόβος είναι προς την ετερότητα. Την εγγύτητα με την αλλότητα. Αλλωστε πώς πλησιάζεται το άλλο, εφόσον είναι άλλο - και πάντα, ως τέτοιο, θα είναι απλησίαστο.
Και πράγματι, κάνοντας αγωγή στη δασκάλα κάποιοι γονείς, ζητώντας της τα εισοδήματα τεσσάρων ετών, διαρρηγνύουν αυτό που το σχολείο, ιδίως τα χρόνια της κρίσης, διαφύλαξε. Την ενότητα, την αφομοίωση των ρηγμάτων. Το σχολείο υπήρξε ο ισχυρότερος μηχανισμός κοινωνικής εξισορρόπησης. Με δυσκολίες συγκροτούσε το πεδίο όπου μπορούσαν να εγγραφούν όλες οι αντιφάσεις.
Επεξεργασμένη τακτική δευτέρου βήματος. Οχι μετωπική σύγκρουση και μπρουταλισμός, αλλά τεχνική χρήση μιας νομιμοφανούς, απορριπτικής, απομονωτικής σκληρότητας. Να το νέο τέχνασμα, στο πολιτικό σκοτάδι.
-Ο Δημήτρης Σεβαστάκης είναι ζωγράφος, αναπληρωτής καθηγητής της Σχολής Αρχιτεκτόνων Μηχανικών ΕΜΠ
