Πρόκειται για ποσά που καταβλήθηκαν έως τον Δεκέμβριο του 2019, «ως αχρεωστήτως καταβληθείσες ασφαλιστικές εισφορές», ήτοι χρηματικά ποσά που καταβλήθηκαν στον φορέα για οποιαδήποτε αιτία, και για τα οποία, βάσει της κείμενης νομοθεσίας, δεν προκύπτει υποχρέωση καταβολής τους. Τέτοιες περιπτώσεις είναι, για παράδειγμα, η καταβολή εισφορών πέραν του ανώτατου ορίου ασφαλιστέων αποδοχών (πλαφόν), η καταβολή εισφορών για αποδοχές ή έστω τμήματα αποδοχών καθώς και για πρόσθετες αμοιβές - αποζημιώσεις, για τις οποίες ρητά προβλέπεται η μη καταβολή εισφορών, η καταβολή εισφορών πέραν της νόμιμης βάσης υπολογισμού κ.λπ. Εξαιρούνται όμως τα ποσά που έχουν καταβληθεί σε περιπτώσεις που προκύπτει ακύρωση χρόνου λόγω δόλιας ή εικονικής ασφάλισης.

 Από την "ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ"

"ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ", 21/03/25

"ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ", 21/03/25

Επιστροφή εισφορών σε εργαζομένους του Δημοσίου

• Σε υπαλλήλους κεντρικής διοίκησης, Σώματα Ασφαλείας, Ενοπλες Δυνάμεις

Της ΡΟΥΛΑΣ ΣΑΛΟΥΡΟΥ

Στην επιστροφή εισφορών επικούρησης, πρόνοιας και υγειονομικής περίθαλψης, που έχουν καταβληθεί παρότι βάσει της ισχύουσας νομοθεσίας δεν υπήρχε τέτοια υποχρέωση, προχωράει το Δημόσιο σε δημόσιους υπαλλήλους, εργαζομένους σε ΟΤΑ, Σώματα Ασφαλείας και Ενοπλες Δυνάμεις. Σύμφωνα με τον ΕΦΚΑ, πρόκειται για ποσά που καταβλήθηκαν έως τον Δεκέμβριο του 2019, «ως αχρεωστήτως καταβληθείσες ασφαλιστικές εισφορές», όπως για παράδειγμα η καταβολή εισφορών πέραν του ανώτατου ορίου ασφαλιστέων αποδοχών (πλαφόν), η καταβολή εισφορών για αποδοχές ή έστω τμήματα αποδοχών, καθώς και για πρόσθετες αμοιβές-αποζημιώσεις, για τις οποίες ρητά προβλέπεται η μη καταβολή εισφορών. Για εισφορές που καταβλήθηκαν από την 1η Ιανουαρίου 2020 και μετά, θα ακολουθήσει νέο έγγραφο από τον ΕΦΚΑ.

Το πράσινο φως για την επιστροφή χιλιάδων ευρώ σε δημοσίους υπαλλήλους, εργαζομένους σε ΟΤΑ, Σώματα Ασφαλείας και Ενοπλες Δυνάμεις, εισφορών επικούρησης, πρόνοιας και υγειονομικής περίθαλψης, που έχουν καταβληθεί παρότι βάσει της ισχύουσας νομοθεσίας δεν υπήρχε τέτοια υποχρέωση, δίνει εγκύκλιος του ΕΦΚΑ.

Η αντίστοιχη διαδικασία για τις αχρεωστήτως καταβληθείσες ασφαλιστικές εισφορές κύριας ασφάλισης ξεκίνησε τον Αύγουστο του 2023, ενώ είχε προηγηθεί η αντίστοιχη διαδικασία για τους ασφαλισμένους του ιδιωτικού τομέα.

Κι όπως αναφέρεται ξεκάθαρα στο διευκρινιστικό έγγραφο που εξέδωσε ο ΕΦΚΑ, πρόκειται για ποσά που καταβλήθηκαν έως τον Δεκέμβριο του 2019, «ως αχρεωστήτως καταβληθείσες ασφαλιστικές εισφορές», ήτοι χρηματικά ποσά που καταβλήθηκαν στον φορέα για οποιαδήποτε αιτία, και για τα οποία, βάσει της κείμενης νομοθεσίας, δεν προκύπτει υποχρέωση καταβολής τους. Τέτοιες περιπτώσεις είναι, για παράδειγμα, η καταβολή εισφορών πέραν του ανώτατου ορίου ασφαλιστέων αποδοχών (πλαφόν), η καταβολή εισφορών για αποδοχές ή έστω τμήματα αποδοχών καθώς και για πρόσθετες αμοιβές - αποζημιώσεις, για τις οποίες ρητά προβλέπεται η μη καταβολή εισφορών, η καταβολή εισφορών πέραν της νόμιμης βάσης υπολογισμού κ.λπ. Εξαιρούνται όμως τα ποσά που έχουν καταβληθεί σε περιπτώσεις που προκύπτει ακύρωση χρόνου λόγω δόλιας ή εικονικής ασφάλισης.

Οσο για τα ποσά που αφορούν επιστροφή εισφορών που καταβλήθηκαν από την 1η Ιανουαρίου 2020 και μετά, για όλους τους κλάδους ασφάλισης του Δημοσίου (κύρια ασφάλιση, επικούρηση, πρόνοια και υγεία) θα ακολουθήσει αντίστοιχο έγγραφο  από τον ΕΦΚΑ. Αναλυτικά, σύμφωνα με το διευκρινιστικό έγγραφο, η επιστροφή αφορά τις εξής περιπτώσεις:

Ι) Αξιώσεις που έχουν γεννηθεί ή θα γεννηθούν μετά την 1/1/2017.

ΙΙ) Εκκρεμείς αιτήσεις επιστροφής αχρεωστήτως καταβληθεισών εισφορών, οι οποίες έχουν υποβληθεί στα ενταχθέντα στον ΕΦΚΑ ταμεία, συμπεριλαμβανομένου του Δημοσίου, μέχρι 31/12/2016, ή στον ΕΦΚΑ από 1/1/2017, και βρίσκονται σε οποιοδήποτε στάδιο της διοικητικής διαδικασίας.

Σημειώνεται επίσης ότι από 1/1/2017 οι τακτικοί και μετακλητοί υπάλληλοι και λειτουργοί του Δημοσίου, οι τακτικοί και μετακλητοί υπάλληλοι και λειτουργοί της Βουλής, των ΝΠΔΔ και των ΟΤΑ α΄ και β΄ βαθμίδας, οι ιερείς και οι υπάλληλοι των εκκλησιαστικών Νομικών Προσώπων Δημοσίου Δικαίου, καθώς και τα στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων, των Σωμάτων Ασφαλείας και του Πυροσβεστικού Σώματος, υπάγονται στο ασφαλιστικό - συνταξιοδοτικό καθεστώς του ΕΦΚΑ.

Οπως βέβαια και στην περίπτωση των απαιτήσεων κύριας ασφάλισης, έτσι και οι απαιτήσεις από αχρεωστήτως καταβληθείσες εισφορές επικούρησης, πρόνοιας και υγείας, δεν πρέπει να έχουν υποπέσει σε παραγραφή κατά την ημερομηνία υποβολής της σχετικής αίτησης. Επομένως, είναι απαιτητό από τον ασφαλισμένο το ποσό των εισφορών που καταβλήθηκε αχρεώστητα κατά την τελευταία 5ετία πριν από την υποβολή της αίτησης για την επιστροφή αυτών.

Οσο για τον τρόπο διεκπεραίωσης των περιπτώσεων, το γενικό έγγραφο του ΕΦΚΑ ξεκαθαρίζει ότι θα είναι ο ίδιος με αυτόν που ισχύει για τις περιπτώσεις εισφορών κύριας ασφάλισης.

Αυτό δηλαδή που οφείλουν να γνωρίζουν οι ενδιαφερόμενοι είναι ότι:

α) Απαιτείται να προηγηθεί η υποβολή αίτησης εκ μέρους του δικαιούχου, β) εφόσον αυτή δεν έχει ήδη υποβληθεί πριν από το 2017, προβλέπεται πενταετής παραγραφή των αξιώσεων των ασφαλισμένων, 

γ) κατ’ εξαίρεση, δεν θεωρούνται αχρεωστήτως καταβληθείσες ασφαλιστικές εισφορές χρηματικά ποσά τα οποία έχουν καταβληθεί σε περιπτώσεις που προκύπτει ακύρωση χρόνου λόγω δόλιας ή εικονικής ασφάλισης και τέλος, 

δ) προβλέπεται συμψηφισμός σε περίπτωση οφειλών του δικαιούχου προς τον ασφαλιστικό φορέα. Αφορά εργαζομένους σε ΟΤΑ, Σώματα Ασφαλείας και Ενοπλες Δυνάμεις