Η ∆ιακυβερνητική Συµφωνία που υπέγραψαν Ελλάδα και Ισραήλ τη ∆ευτέρα, η πρώτη του είδους της για ενεργειακά θέµατα, χαρακτηρίζεται σηµαντικό ορόσηµο στην ευρύτερη στρατηγική συνεργασία στην Ανατολική Μεσόγειο. Περιγράφει µεταξύ άλλων τη συνεργασία σε θέµατα στρατηγικής υποδοµής, την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο, την ανάπτυξη και ρύθµιση των ανανεώσιµων πηγών ενέργειας και την προώθηση προηγµένων τεχνολογιών στον ενεργειακό τοµέα. Η συµφωνία, η οποία αρχικά ισχύει για πέντε χρόνια, εκφράζει την κοινή δέσµευση για την προώθηση της περιφερειακής ενεργειακής ασφάλειας, την επέκταση της γεωπολιτικής σταθερότητας και την παροχή κινήτρων για την οικονοµική ευηµερία. Στο πλαίσιο της συµφωνίας, θα συσταθεί οµάδα εργασίας για την εµβάθυνση των δεσµών και την εφαρµογή των διατάξεων της συµφωνίας στην πράξη.

 Aπό την "ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ"

"ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ", 24/12/24

"ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ", 24/12/24

ΤΟΥ ΗΛΙΑ Γ. ΜΠΕΛΛΟΥ

Στρατηγική συµφωνία για την ενέργεια υπέγραψαν Ελλάδα και Ισραήλ αναβαθµίζοντας περαιτέρω τις διµερείς οικονοµικές και πολιτικές σχέσεις τους εν µέσω κλιµακούµενης αβεβαιότητας στην Ανατολική Μεσόγειο και τουρκικών αξιώσεων και επιδιώξεων στην περιοχή.

Ελλάδα και Ισραήλ έχουν αναπτύξει σε συνεργασία και µε την Κύπρο ένα κοινό µέτωπο δράσης στην περιοχή της Νοτιοανατολικής Μεσογείου και τις εξελίξεις τόσο γύρω από την ανάπτυξη νέων κοιτασµάτων και των οδών µεταφοράς τους προς την Ευρώπη, όπως και των ηλεκτρικών διασυνδέσεων, στη βάση τριµερών συµφωνιών.

Ετσι, η ∆ιακυβερνητική Συµφωνία που υπέγραψαν Ελλάδα και Ισραήλ τη ∆ευτέρα, η πρώτη του είδους της για ενεργειακά θέµατα, χαρακτηρίζεται σηµαντικό ορόσηµο στην ευρύτερη στρατηγική συνεργασία στην Ανατολική Μεσόγειο. Περιγράφει µεταξύ άλλων τη συνεργασία σε θέµατα στρατηγικής υποδοµής, την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο, την ανάπτυξη και ρύθµιση των ανανεώσιµων πηγών ενέργειας και την προώθηση προηγµένων τεχνολογιών στον ενεργειακό τοµέα. Η συµφωνία, η οποία αρχικά ισχύει για πέντε χρόνια, εκφράζει την κοινή δέσµευση για την προώθηση της περιφερειακής ενεργειακής ασφάλειας, την επέκταση της γεωπολιτικής σταθερότητας και την παροχή κινήτρων για την οικονοµική ευηµερία. Στο πλαίσιο της συµφωνίας, θα συσταθεί οµάδα εργασίας για την εµβάθυνση των δεσµών και την εφαρµογή των διατάξεων της συµφωνίας στην πράξη. Τη συµφωνία υπέγραψαν τη ∆ευτέρα στην Αθήνα ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Θόδωρος Σκυλακάκης και ο Ισραηλινός υπουργός Ενέργειας και Υποδοµών Ελι Κοέν.

Ισραήλ και Ελλάδα εδραιώνουν έτσι µια ισχυρή και µακροχρόνια συνεργασία, συµπεριλαµβανοµένης της προώθησης κοινών έργων και δραστηριοτήτων τα τελευταία χρόνια, όπως το Great Sea Interconnector, ένα στρατηγικό έργο που θα συνδέσει τα δίκτυα ηλεκτρικής ενέργειας του Ισραήλ και της Κύπρου µε το κεντρικό ευρωπαϊκό δίκτυο, επιτρέποντας έτσι την ενσωµάτωση του Ισραήλ στην ευρωπαϊκή αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, ενισχύοντας παράλληλα την ανθεκτικότητα του ηλεκτρικού του συστήµατος.

Επιπλέον, το έργο του αγωγού φυσικού αερίου Eastmed, το οποίο στοχεύει στην εξαγωγή φυσικού αερίου από τη λεκάνη της Ανατολικής Μεσογείου στην Ευρώπη, αναµένεται να συµβάλει στις προσπάθειες για διαφοροποίηση των ευρωπαϊκών πηγών εισαγωγής ενέργειας και των επιλογών εξαγωγής ενέργειας από το Ισραήλ.

Τόσο το Ισραήλ όσο και η Ελλάδα είναι ιδρυτικά µέλη του Φόρουµ Αερίου της Ανατολικής Μεσογείου (EMGF). Η ετήσια εκ περιτροπής προεδρία του οργανισµού θα περάσει από την Ελλάδα στο Ισραήλ τον επόµενο χρόνο. Επιπλέον, το «3+1 φόρουµ», το οποίο περιλαµβάνει το Ισραήλ, την Ελλάδα και την Κύπρο µαζί µε τις ΗΠΑ, τοποθετεί την ενέργεια στις σηµαντικές προτεραιότητές του. Το Ισραήλ και η Ελλάδα συµµετέχουν επίσης σε άλλους περιφερειακούς οργανισµούς και πρωτοβουλίες που έχουν ισχυρό ενεργειακό περιεχόµενο, συµπεριλαµβανοµένης της Ενωσης για τη Μεσόγειο, το MEDREG και το MEDTSO.

H ελληνική πλευρά µέσω της διακρατικής αυτής συµφωνίας εξασφαλίζει µεταξύ άλλων και τον ενεργότερο ρόλο του Ισραήλ στις εξελίξεις γύρω από την ηλεκτρική διασύνδεση Κρήτης - Κύπρου. Υπενθυµίζονται τόσο οι αντιδράσεις της Αγκυρας σε θέµατα όπως ο αγωγός φυσικού αερίου και η δικαιοδοσία στις θαλάσσιες ζώνες, όσο και οι ενέργειές της, όπως για παράδειγµα κατά τη διάρκεια ερευνών στην Κάσο. Επιπλέον, η Τουρκία φέρεται να επιδιώκει να δώσει τη δική της εναλλακτική προµήθειας φυσικού αερίου στην Ευρώπη µέσω εξαγωγών από το Κατάρ. Οι πρόσφατες εξελίξεις στη Συρία µάλιστα έχουν δηµιουργήσει ανησυχίες για οριοθέτηση οικονοµικών ζωνών στα ύδατα της περιοχής εις βάρος της Κύπρου, του Ισραήλ και της Ελλάδας.

Ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Θόδωρος Σκυλακάκης υπογράµµισε ότι η στρατηγική αυτή συµφωνία «επισφραγίζει τη µακροχρόνια σχέση και συνεργασία µεταξύ Ελλάδας - Ισραήλ» και «αποτελεί ένα σηµαντικό ορόσηµο στη συνεργασία των δύο χωρών σε θέµατα που αφορούν την ενέργεια και επιφυλάσσει πολλά για το µέλλον, καθώς τόσο η Ελλάδα όσο και το Ισραήλ αντιµετωπίζουν τις επιπτώσεις της κλιµατικής κρίσης». Εκτίµησε, δε, ότι η δηµιουργία ενός «πράσινου» διαδρόµου ηλεκτρικής ενέργειας από το Ισραήλ προς την Ε.Ε., µέσω της Ελλάδας, που προβλέπεται από τη συµφωνία, «θα αποτελέσει ένα έργο στρατηγικής σηµασίας για την περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου».

Από την πλευρά του ο υπουργός Ενέργειας και Υποδοµών Ελι Κοέν µίλησε για στρατηγικής σηµασίας και για τις δύο χώρες επέκταση της συνεργασίας στον τοµέα της ενέργειας. «Τα έργα που προωθούµε, συµπεριλαµβανοµένου του υποθαλάσσιου καλωδίου ηλεκτρικής ενέργειας (The Great Sea Interconnector), το οποίο θα συνδέσει το Ισραήλ µε το ευρωπαϊκό δίκτυο ηλεκτρικής ενέργειας, και η δηµιουργία ενός αγωγού που θα επιτρέπει την εξαγωγή φυσικού αερίου στην Ευρώπη µέσω της Ελλάδας, θα διαφοροποιήσουν τις πηγές ενέργειας της Ευρώπης, θα συµβάλουν στη σταθερότητα και την ευηµερία στη Μέση Ανατολή και θα ενισχύσουν την ενεργειακή ασφάλεια του Ισραήλ, ενώ θα το καταστήσουν γέφυρα µεταξύ Ανατολής και ∆ύσης, ενισχύοντας τη θέση του ως περιφερειακή ενεργειακή δύναµη».