"Εφ.Συν", 28/05/20
ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ, ΚΩΣΤΑΣ ΜΟΣΧΟΝΑΣ
Οι χώρες του Νότου κέρδισαν την πρώτη μάχη στο υπό εκκόλαψη Ταμείο Ανάκαμψης της Ε.Ε., που θα αφιερωθεί στην αντιμετώπιση των επιπτώσεων του κορονοϊού στις οικονομίες των χωρών οι οποίες επλήγησαν περισσότερο. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε χθες ένα φιλόδοξο σχέδιο, αποκαλούμενο «η επόμενη γενιά της Ε.Ε.», το οποίο ανταποκρίνεται στις προσδοκίες του Νότου.
Η διαπραγμάτευση όμως τώρα αρχίζει και τίποτα δεν θεωρείται σίγουρο. Η επίτευξη ενός συμβιβασμού, για τον οποίο απαιτείται ομοφωνία των 27, είναι ακόμη μακριά και οι τέσσερις «τσιγκούνες» χώρες του Βορρά -Ολλανδία, Αυστρία, Δανία, Σουηδία- αναμένεται να περάσουν στην αντεπίθεση...
Η Κομισιόν προτείνει για το Ταμείο Ανάκαμψης το ποσό των 750 δισ. ευρώ, από το οποίο τα 500 δισ. ευρώ θα έχουν τη μορφή επιχορηγήσεων και τα 250 δισ. ευρώ θα είναι δανειοδοτήσεις. Το εν λόγω ποσό θα αντληθεί από τις αγορές στο όνομα της Κομισιόν με εγγυήσεις των κρατών-μελών, βασισμένες στο ποσοστό της συνεισφοράς τους στους ιδίους πόρους της Ε.Ε.
Η Επιτροπή Φον ντερ Λάιεν λοιπόν δεν ανταποκρίθηκε στο αίτημα των «4» να χορηγηθούν μόνο δανειοδοτήσεις που θα συνοδεύονται από όρους αποπληρωμής και ικανοποίησε τις χώρες του Νότου οι οποίες θέλουν να αποφύγουν τη διόγκωση του ήδη υψηλού δημόσιου χρέους που κουβαλάνε και έχουν ταχθεί υπέρ των επιχορηγήσεων.
Αλλωστε ήδη έχει εγκριθεί από τους 19 της ευρωζώνης ένα δεύτερο πακέτο ύψους 540 δισ. ευρώ, το οποίο περιλαμβάνει μόνο δανειοδοτήσεις από το πρόγραμμα SURE (ανεργία), την ΕΤΕπ και τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας του Γερμανού Κλάους Ρέγκλινγκ, ο οποίος, παρά τις φιλότιμες προσπάθειές του, δεν μπορεί να βρεί «πελατεία» μετά τους ταπεινωτικούς όρους που αποφασίστηκαν για την Ελλάδα την περίοδο των μνημονίων.
Το Ταμείο Ανάκαμψης συνδέεται με το Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο (ΠΔΠ) 2021-2027, επί του οποίου υπέβαλε προτάσεις η Κομισιόν, ορισμένες από τις οποίες πρέπει να αποσαφηνιστούν.
Σε γενικές γραμμές προτείνεται προσωρινή αύξηση των δαπανών από 1,23% του κοινοτικού ΑΕΠ στο 2%. Συνολικά προτείνεται ένα ποσό γύρω στα 1,1 τρισ. ευρώ. Η ενεργοποίησή του νέου ΠΔΠ όμως από το 2021 ενδέχεται να δημιουργήσει προβλήματα σε ορισμένα κράτη-μέλη που έχουν άμεση ανάγκη χρημάτων από το Ταμείο Ανάκαμψης.
Για τον λόγο αυτό η Επιτροπή προτείνει στους 27 την άντληση από το φετινό προϋπολογισμό 60 δισ. ευρώ. Επίσης η Κομισιόν προτείνει ως «νέους πόρους» την επιβολή φόρων π.χ. για τη χρήση πλαστικών και στις πολύ μεγάλες εταιρείες του Διαδικτύου. Δεν έχει ακόμα αποσαφηνίσει τις προθέσεις της όσον αφορά την εναρμόνιση στα κράτη-μέλη της φορολογίας στις επιχειρήσεις.
Αριθμοί δεν δόθηκαν ακόμη επίσημα από την Επιτροπή για τα οφέλη που θα αποκομίσουν τα κράτη-μέλη από το Ταμείο Ανάκαμψης. Με βάση όμως τις διαρροές από διάφορες πηγές της Επιτροπής στην Ελλάδα αναλογούν 32 δισ. ευρώ, εκ των οποίων 22,5 δισ. ευρώ επιχορηγήσεις και 9,5 δισ. ευρών δάνεια, ενώ σύμφωνα με το έγγραφο εργασίας του επιτελείου Επιτροπής, που υπολόγισε την κατανομή των κονδυλίων με βάση το πλήγμα που έφερε η πανδημία και το λοκντάουν σε κάθε χώρα, το καθαρό όφελος της Ελλάδας είναι 33,4 δισ. ευρώ (βλέπε διπλανό πίνακα).
Επίσης δεδομένου ότι τα χρήματα που θα επωφεληθεί η Ελλάδα από το Ταμείο Ανάκαμψης είναι επιπρόσθετα του ΠΔΠ 2021-2027, η χώρα μας διεκδικεί από το τελευταίο 37 δισ. ευρώ (16 δισ. για τη γεωργία και 19 δισ. για τη Συνοχή). «Διεκδικεί» διότι οι χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης επιθυμούν τη μερίδα του λέοντος. Τι μέλλει γενέσθαι εν όψει της συνόδου κορυφής της 18ης Ιουνίου; Αναμένονται έντονες αντιδράσεις από τις 4 «τσιγκούνες» χώρες του Βορρά. Τα σενάρια που κυκλοφορούν είναι:
- -Να ζητήσουν την επιβολή συγκεκριμένων δεσμεύσεων στις χώρες που θα επωφεληθούν των επιχορηγήσεων του Ταμείου Ανάκαμψης. Ηδη η πρόεδρος της Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν αναφέρθηκε χθές στη σύνδεση των επιχορηγήσεων με τους δημοσιονομικούς ελέγχους στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού εξαμήνου. Επίσης μίλησε γενικά για ανάγκη μεταρρυθμίσεων και επενδύσεων. Επειδή ο διάβολος κρύβεται στις λεπτομέρειες, εδώ έχουμε «4 διαβόλους».
- -Να αποφασιστούν εκπτώσεις και επιστροφές στη συνεισφορά των «4» στον κοινοτικό προϋπολογισμό.
- -Να μειωθεί το ποσό των επιχορηγήσεων (500 δισ. ευρώ) και να αυξηθεί αυτό των δανειοδοτήσεων.
Αναμένονται λοιπόν έντονες παρασκηνιακές ενέργειες, στις οποίες θα παίξει πρωταγωνιστικό ρόλο η Γερμανία, που αναλαμβάνει από τον Ιούλιο την προεδρία της Ε.Ε. Δεν είναι τυχαίο ότι η φον ντερ Λάιεν απέφυγε να απαντήσει στη συνέντευξη Τύπου σε ερώτηση σχετικά με τον ρόλο που θα παίξει το Βερολίνο στις διαπραγματεύσεις...
Λαγκάρντ: «Αυξήστε τα χρέη σας!»
Υφεση μεταξύ 8% και 12% θεωρεί ως πιθανότερο σενάριο για την οικονομία της ευρωζώνης φέτος η Κριστίν Λαγκάρντ. Σε διάλογο που είχε με νέους, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας προανήγγειλε ότι, μεταξύ ήπιου, μετρίου και δυσμενούς σεναρίου, τα πιο πιθανά είναι τα δυο τελευταία.
Εστιάζοντας στις δημόσιες δαπάνες, η κεντρική τραπεζίτης του ευρώ εξέφρασε την πεποίθηση ότι η αύξησή τους δεν θα έχει αποτέλεσμα μια νέα κρίση χρέους στην ευρωζώνη, καθώς το κόστος εξυπηρέτησης του χρέους είναι ιδιαίτερα χαμηλό. Συμπλήρωσε, δε, ότι αν οι οικονομίες καταφέρουν να γίνουν πιο αποδοτικές, παραγωγικές και βιώσιμες, τότε η μεγέθυνση των δαπανών οφείλει να ενθαρρυνθεί. «Ολες οι χώρες του κόσμου έπρεπε να αντιδράσουν και να αυξήσουν το χρέος τους. Η χρέωση λόγω της πανδημίας όχι μόνο συστήνεται, αλλά αποτελεί και τον δρόμο που θα πρέπει να ακολουθήσουν».
Ας σημειωθεί, πάντως, ότι στην ετήσια έκθεση για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα που δημοσιοποίησε χθες, η ΕΚΤ κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για την απότομη αύξηση του δημόσιου χρέους. Υπογραμμίζει, μεταξύ άλλων, τον κίνδυνο επαναξιολόγησης του ρίσκου από τις αγορές, αναζωπύρωση των πιέσεων στις πιο αδύναμες χώρες και μιας νέας κρίσης χρέους μεσοπρόθεσμα.
|
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου