Τι έχει πάει όμως στραβά; Καταρχάς η ακραία ρητορική στα Σκόπια έχει να κάνει και με ένα είδος απογοήτευσης του εκεί κοινού από την ασθενή σύνδεση του κράτους τους με το δυτικό κεκτημένο. Μα η εφαρμογή της Συμφωνίας θα επιτάχυνε τους όρους αυτούς. Το τελευταίο δεν αφορά απλώς την άλλη πλευρά αλλά και τη δική μας. Πώς ζητάς να εφαρμόσει μια Συμφωνία ο ένας εταίρος όταν ο άλλος επίσης προσπαθεί να την απαξιώσει; Πώς η ελληνική πλευρά εκτιμά πως είναι κακή η Συμφωνία όταν εκείνη ετεροβαρώς υποχρέωσε ένα κράτος να αλλάξει όνομα και Σύνταγμα και μάλιστα με σύνθετη και γεωγραφική λογική; Σήμερα όλα τα ερωτήματα επανήλθαν. Και έφεραν στον νου, όχι μόνον τις Πρέσπες, αλλά και τα συλλαλητήρια εδώ. Την ακραία επίσης ρητορική και στα δικά μας λημέρια αλλά και ένα πολιτικό τζογάρισμα πάνω στη στασιμότητα του θέματος. Μια συζήτηση που εκκρεμεί είναι αν είναι σωστό έστω τώρα να κυρωθούν τα πρωτόκολλα από την ελληνική Βουλή, που δεν έφερε ποτέ η ελληνική κυβέρνηση μετά το 2019. Αν είναι έστω τώρα ορθό να εμφανιστούμε ως εγγυητές της Συμφωνίας και με την ευρωπαϊκή χείρα να πιέσουμε τη νέα βορειομακεδονική ηγεσία. Το βέβαιο είναι πως η όλη ιστορία προκρίνει ένα πικρό δίδαγμα: πώς η διπλωματία έχει κέρδη όταν αξιοποιεί τη συγκυρία. Οταν δεν ποντάρει στην ακινησία...

Από "ΤΑ ΝΕΑ"

"ΤΑ ΝΕΑ", 21/05/24

 ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΗ Ν. ΜΑΝΙΑΤΗ


Θα πνιγούμε στις λίμνες των Πρεσπών ή θα προχωρήσουμε αξιώνοντας το καλύτερο για τη χώρα μας; Η νίκη των υπερεθνικιστών στη Βόρεια Μακεδονία αναζωπύρωσε το ερώτημα: Μήπως η Συμφωνία των Ζάεφ – Τσίπρα – Κοτζιά για την ονομασία του μικρού γειτονικού κράτους ήταν στη σύστασή της ευάλωτη και άρα επιρρεπής σε προβλήματα και δη στην ίδια την εφαρμογή της;

Καταρχάς να πούμε ορισμένα αυτονόητα. Πως η Συμφωνία είναι διεθνής και όχι απλώς διμερής. Οι όροι της όπως προβλέπονται συνδέονται με τη νατοϊκή και ευρωπαϊκή τροχιά του κράτους των γειτόνων. Και τα τρία πρωτόκολλα που εκκρεμούν – ατυχώς και αστόχως από τη μεριά μας – έχουν να κάνουν με την εμπέδωση πλευρών της υπαρκτής Συμφωνίας αυτής (π.χ. τον έλεγχο του εναέριου χώρου της Βόρειας Μακεδονίας από εμάς – σήμερα ανήκει στην Ιταλία). Η Συμφωνία αυτή σε έναν βαθμό εγγυάται πως δεν αλλάζει απλώς όνομα ή Σύνταγμα η χώρα αυτή αλλά και αποσύρεται από αστείες μεγαλοϊδεατικές αξιώσεις για καταγωγή του Μεγάλου Αλεξάνδρου από την εκεί περιοχή. Αφαιρεί αλυτρωτικές όψεις που μόνον επικίνδυνες είναι για την ίδια τη γείτονα χώρα πλάι σε μια σειρά μεγαλοϊδεατισμών που αθόρυβα ή όχι ευδοκιμούν στα Δυτικά Βαλκάνια και όχι μόνον. Στο μέτρο του δυνατού ήταν μια θετική συμφωνία και σε μια ταραγμένη στιγμή.

Τι έχει πάει όμως στραβά; Καταρχάς η ακραία ρητορική στα Σκόπια έχει να κάνει και με ένα είδος απογοήτευσης του εκεί κοινού από την ασθενή σύνδεση του κράτους τους με το δυτικό κεκτημένο. Μα η εφαρμογή της Συμφωνίας θα επιτάχυνε τους όρους αυτούς. Το τελευταίο δεν αφορά απλώς την άλλη πλευρά αλλά και τη δική μας. Πώς ζητάς να εφαρμόσει μια Συμφωνία ο ένας εταίρος όταν ο άλλος επίσης προσπαθεί να την απαξιώσει; Πώς η ελληνική πλευρά εκτιμά πως είναι κακή η Συμφωνία όταν εκείνη ετεροβαρώς υποχρέωσε ένα κράτος να αλλάξει όνομα και Σύνταγμα και μάλιστα με σύνθετη και γεωγραφική λογική;

Σήμερα όλα τα ερωτήματα επανήλθαν. Και έφεραν στον νου, όχι μόνον τις Πρέσπες, αλλά και τα συλλαλητήρια εδώ. Την ακραία επίσης ρητορική και στα δικά μας λημέρια αλλά και ένα πολιτικό τζογάρισμα πάνω στη στασιμότητα του θέματος. Μια συζήτηση που εκκρεμεί είναι αν είναι σωστό έστω τώρα να κυρωθούν τα πρωτόκολλα από την ελληνική Βουλή, που δεν έφερε ποτέ η ελληνική κυβέρνηση μετά το 2019. Αν είναι έστω τώρα ορθό να εμφανιστούμε ως εγγυητές της Συμφωνίας και με την ευρωπαϊκή χείρα να πιέσουμε τη νέα βορειομακεδονική ηγεσία. Το βέβαιο είναι πως η όλη ιστορία προκρίνει ένα πικρό δίδαγμα: πώς η διπλωματία έχει κέρδη όταν αξιοποιεί τη συγκυρία. Οταν δεν ποντάρει στην ακινησία.