Το πολυσυζητημένο σύστημα GSM-R (Global System Mobile for Rail - σύστημα ραδιοκάλυψης), το οποίο μαζί με το ETCS (European Traffic Control System) ενισχύουν σημαντικά την ασφάλεια της κυκλοφορίας και των επικοινωνιών στον σιδηρόδρομο, παρότι έχει λάβει την έγκριση της Ρυθμιστικής Αρχής Σιδηροδρόμων (ΡΑΣ) και έχει εγκατασταθεί σε σταθμούς και τρένα εδώ και οκτώ ολόκληρους μήνες, δεν έχει ακόμα ενεργοποιηθεί! Και δεν έχει συμβεί αυτό, καθώς ΟΣΕ και Hellenic Train από τον περασμένο Ιούλιο «παίζουν καθυστερήσεις», ανταλλάσσοντας αλληλογραφία (την παρουσιάζουν σήμερα «ΤΑ ΝΕΑ»), χωρίς ακόμα να έχουν συμφωνήσει για την απαραίτητη δοκιμαστική λειτουργία του GSM-R, ώστε στη συνέχεια να αποτελέσει μέρος της ασφαλούς λειτουργίας του σιδηροδρόμου!

Από "ΤΑ ΝΕΑ"

"ΤΑ ΝΕΑ", 06/03/23

Αποκάλυψη «Νέα»: Η μοιραία κόντρα του ΟΣΕ

με την ιταλική Ηellenic Train

«ΤΑ ΝΕΑ» φέρνουν στο φως την αλληλογραφία μεταξύ των δύο εταιρειών που αποκαλύπτει πως ενώ εδώ και οκτώ ολόκληρους μήνες έχει εγκατασταθεί ψηφιακό σύστημα ραδιοεπικοινωνίας σε τρένα και σταθμούς, δεν έχει ακόμα ενεργοποιηθεί! - Οι ευθύνες, οι λόγοι της καθυστέρησης και τα ερωτηματικά για τη συμβατότητα των ιταλικών αμαξοστοιχιών ETR 470 με το ελληνικό GSM-R

ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΝΤΕΛΕΖΟΥ

Δυο «ξένοι» στο ίδιο σιδηροδρομικό δίκτυο ήταν ο ΟΣΕ και η ιταλική Hellenic Train, εδώ και πολύ καιρό πριν από το τραγικό σιδηροδρομικό δυστύχημα στα Τέμπη, με την «ψύχρα» στη συνεργασία τους να έχει άμεσο αντίκτυπο και στην ασφάλεια των μετακινήσεων με τα τρένα.

Αποκορύφωμα της έλλειψης συνεργασίας μεταξύ των δύο εταιρειών είναι το γεγονός ότι ενώ έχει εγκατασταθεί ήδη ψηφιακό σύστημα ραδιοεπικοινωνίας σε τρένα και σταθμούς, αυτό δεν λειτουργεί!

Μπορεί οι ευθύνες του πολύνεκρου δυστυχήματος να βαρύνουν τον διαχειριστή της υποδομής ΟΣΕ, ωστόσο και η Hellenic Train, η εταιρεία που έχει τα τρένα και εκτελεί το μεταφορικό έργο, φαίνεται ότι δεν αποτελεί «νησίδα σιγουριάς» στο χάος του ελληνικού σιδηροδρόμου, αλλά «συνιστώσα του ίδιου προβλήματος», όπως χαρακτηριστικά αναφέρουν στελέχη του.

Το σύστημα GSM-R

Οπως αποκαλύπτουν σήμερα «ΤΑ ΝΕΑ», το πολυσυζητημένο σύστημα GSM-R (Global System Mobile for Rail - σύστημα ραδιοκάλυψης), το οποίο μαζί με το ETCS (European Traffic Control System) ενισχύουν σημαντικά την ασφάλεια της κυκλοφορίας και των επικοινωνιών στον σιδηρόδρομο, παρότι έχει λάβει την έγκριση της Ρυθμιστικής Αρχής Σιδηροδρόμων (ΡΑΣ) και έχει εγκατασταθεί σε σταθμούς και τρένα εδώ και οκτώ ολόκληρους μήνες, δεν έχει ακόμα ενεργοποιηθεί! 

Και δεν έχει συμβεί αυτό, καθώς ΟΣΕ και Hellenic Train από τον περασμένο Ιούλιο «παίζουν καθυστερήσεις», ανταλλάσσοντας αλληλογραφία (την παρουσιάζουν σήμερα «ΤΑ ΝΕΑ»), χωρίς ακόμα να έχουν συμφωνήσει για την απαραίτητη δοκιμαστική λειτουργία του GSM-R, ώστε στη συνέχεια να αποτελέσει μέρος της ασφαλούς λειτουργίας του σιδηροδρόμου!

Τα στοιχεία είναι αποκαλυπτικά. Στις 5 Ιουλίου 2022, η ΡΑΣ προχώρησε στην πρώτη έγκριση θέσης σε λειτουργία σταθερής εγκατάστασης του ψηφιακού συστήματος ραδιοκάλυψης GSM-R, στα τμήματα του σιδηροδρομικού άξονα Πειραιάς - Θεσσαλονίκη - Προμαχώνας, Κιάτο - Αεροδρόμιο και στους κλάδους της γραμμής Θριάσιο - Ικόνιο και Οινόη - Χαλκίδα, εξαιρουμένου του τμήματος Τιθορέα - Δομοκός.

Το σύστημα GSM-R (σύστημα ραδιοκάλυψης) είναι ένα από τα ψηφιακά υποσυστήματα διαχείρισης της σιδηροδρομικής κυκλοφορίας του ERTMS (European Railways Traffic Management System), που αποτελεί το κύριο σύστημα προτύπων για τη διαχείριση και τη διαλειτουργικότητα της σηματοδότησης των σιδηροδρόμων στην ΕΕ. 

Πρόκειται για ψηφιακό σύστημα επικοινωνίας, το οποίο στηρίζεται στο παγκοσμίως αποδεδειγμένα αξιόπιστο σύστημα κινητής τηλεφωνίας GSM, που καλύπτει όλες τις ανάγκες ασφαλούς επικοινωνίας ενός σύγχρονου σιδηροδρομικού δικτύου και κυρίως την αδιάλειπτη επικοινωνία μεταξύ σταθμαρχών και μηχανοδηγών. Η λύση GSM-R προσφέρει πιο αξιόπιστες επικοινωνίες σε σύγκριση με τα παλαιότερα αναλογικά συστήματα, παρέχοντας ακόμα και τη δυνατότητα μετάδοσης δεδομένων συντήρησης σε πραγματικό χρόνο.

Η λειτουργία του θα βελτιώσει σημαντικά όχι μόνο την ασφάλεια, αλλά και την αποδοτικότητα των σιδηροδρομικών μεταφορών.

Ο πραγματικός λόγος καθυστέρησης

Στη συνέχεια, οι Ιταλοί της Hellenic Train ανέφεραν ότι τα τρένα που χρησιμοποιούν ανήκουν στη ΓΑΙΑΟΣΕ, η οποία, όπως υποστήριξαν, θα έπρεπε να λάβει και αυτή έγκριση από τη ΡΑΣ για το σύστημα GSM-R που είναι εγκατεστημένο σε αυτά. «Κάπως έτσι, το GSM-R που θα ενίσχυε την ασφάλεια των σιδηροδρομικών μετακινήσεων μπήκε στη ναφθαλίνη», λένε σιδηροδρομικά στελέχη και προσθέτουν: «Ο πραγματικός λόγος καθυστέρησης των Ιταλών είναι ότι τα τρένα ETR 470, που οι ίδιοι έφεραν στην Ελλάδα, δεν διαθέτουν σύστημα συμβατό με το ελληνικό GSM-R».

ΟΣΕ: 22 Ιουλίου 2022

Αμέσως μετά το πράσινο φως της ΡΑΣ, η διοίκηση του ΟΣΕ απέστειλε στις 22 Ιουλίου 2022 «Εξαιρετικά Επείγον» έγγραφο προς τη διοίκηση της Hellenic Train, στο οποίο μεταξύ άλλων τονιζόταν: «Με την υπ’ αριθμ. 57/2022 απόφασή της, η ΡΑΣ χορήγησε στον ΟΣΕ την έγκριση θέσης σε λειτουργία της σταθερής εγκατάστασης φωνητικής ραδιοεπικοινωνίας του παρατρόχιου υποσυστήματος ραδιοδικτύου κλάσης Α (GSM-R φωνή μόνο) στα τμήματα του σιδηροδρομικού άξονα Πειραιάς - Θεσσαλονίκη - Προμαχώνας, Κιάτο - Αεροδρόμιο και στους κλάδους της γραμμής Θριάσιο - Ικόνιο και Οινόη - Χαλκίδα, εξαιρουμένου του τμήματος Τιθορέα - Δομοκός, συμφώνως προς την ΕΕ 2016/797 και τον Ν. 4632/2022. Συνεπεία της ανωτέρω απόφασης, από την 01.08.2022 τίθεται στις παραπάνω γραμμές σε τρίμηνη δοκιμαστική χρήση το σύστημα GSM-R για τη ραδιοεπικοινωνία μεταξύ αμαξοστοιχιών και σταθμών, με βάση εγκύκλιο που θα ακολουθήσει το παρόν έγγραφο. Σκοπός της δοκιμαστικής χρήσης του συστήματος θα είναι η εξοικείωση του προσωπικού του Διαχειριστή Υποδομής και των Σιδηροδρομικών Επιχειρήσεων ενόψει της 01.11.2022, οπότε το σύστημα GSM-R θα αποτελεί το κύριο ασύρματο μέσο επικοινωνίας μεταξύ αμαξοστοιχιών και προσωπικού κυκλοφορίας, αξιοποιώντας τις δυνατότητες που το σύστημα προσφέρει».

Hellenic Train: 25 Ιουλίου 2022

Η απάντηση από πλευράς Hellenic Train ήρθε στις 25 Ιουλίου 2022 και ήταν αρνητική. Μεταξύ άλλων, η εταιρεία υποστήριζε: «…Αναφορικά με την έναρξη της δοκιμαστικής χρήσης του συστήματος ραδιοεπικοινωνίας GSM-R, λαμβάνοντας υπόψη την καθυστερημένη ενημέρωσή μας, καθώς επίσης και την έλλειψη της σχετικής εγκυκλίου, προτείνεται η παράταση της έναρξης των δοκιμών για την 01.09.2022, λόγω ανάγκης ελέγχου του συνόλου του τροχαίου υλικού και της αντίστοιχης εκπαίδευσης του προσωπικού των αμαξοστοιχιών».

OΣΕ: 26 Ioυλίου 2022

Ακολουθεί την επόμενη ημέρα νέο έγγραφο του ΟΣΕ (9033589/26 Ιουλίου 2022), στο οποίο τονίζεται η αναγκαιότητα για την άμεση λειτουργία του συστήματος GSM-R.

Hellenic Train: 2 Αυγούστου 2022

Για να απαντήσει και πάλι η Hellenic Train στις 2 Αυγούστου 2022 ότι δεν προλαβαίνει να ελέγξει τις συσκευές GSM-R και να εκπαιδεύσει το προσωπικό της, επιμένοντας να ξεκινήσουν οι δοκιμές την 01.09.2022!

OΣΕ: 18 Αυγούστου 2022

Στις 18 Αυγούστου 2022 η διοίκηση του ΟΣΕ επανέρχεται με νέο «Εξαιρετικά Επείγον» έγγραφό της, επισημαίνοντας ότι θα παρατείνει την έναρξη της δοκιμαστικής λειτουργίας κατά έναν μήνα και κατ’ επέκταση και τη λήξη αυτής στις 30.11.2022. «…Η παράταση αυτή θα ανακοινωθεί σε όλες τις σιδηροδρομικές επιχειρήσεις», ανέφερε ο ΟΣΕ, αντικρούοντας τους ισχυρισμούς της Hellenic Train για τη μη εκπαίδευση του προσωπικού της: «Σημειώνουμε πάντως ότι, με μέριμνά μας, όλο το προσωπικό μηχανοδήγησης (παλαιό, νεότερο και υπό εκπαίδευση) της επιχείρησής σας έχει ήδη εκπαιδευτεί στη χρήση του συστήματος GSM-R… Πέραν της 30.11.2022 δεν πρόκειται να δοθεί περαιτέρω παράταση…».

Η σιδηροδρομική τραγωδία που αποφεύχθηκε 

στο παρά πέντε το 2009


ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΝΤΕΛΕΖΟΥ

Μια παρ' ολίγον τραγωδία που είχε αποφευχθεί κυριολεκτικά στο παρά πέντε, κοντά στο ίδιο σημείο που σημειώθηκε πριν από μια εβδομάδα και το πολύνεκρο δυστύχημα στα Τέμπη και με παρόμοιες συνθήκες, είχαν αποκαλύψει «ΤΑ ΝΕΑ», πριν από 14 χρόνια ακριβώς!

Οι ομοιότητες των συνθηκών εκείνου του ατυχήματος με το δυστύχημα της περασμένης εβδομάδας είναι τόσες πολλές... σαν να μην πέρασε μια μέρα!

Το δημοσίευμα των «ΝΕΩΝ» στις 17 Φεβρουαρίου 2009 αναφερόταν και τότε στα «δρομολόγια υψηλού ρίσκου που εκτελούσαν τα τρένα του ΟΣΕ, κυρίως λόγω των μεγάλων καθυστερήσεων στα έργα εκσυγχρονισμού του σιδηροδρομικού δικτύου»! Και τότε, όπως και σήμερα, «σε μεγάλα τμήματα του σιδηροδρομικού δικτύου δεν λειτουργούσαν τα φωτοσήματα και τα συστήματα τηλεδιοίκησης, με αποτέλεσμα η ρύθμιση της κυκλοφορίας των τρένων να επαφίεται στον ανθρώπινο παράγοντα».

Το χρονικό

Το σοβαρό περιστατικό είχε σημειωθεί στον σταθμό Δοξαρά, λίγο πριν από τη Λάρισα, όταν μια «γρήγορη» αμαξοστοιχία με τέσσερα βαγόνια και 180 επιβάτες, η οποία εκτελούσε το δρομολόγιο Αθήνα - Θεσσαλονίκη, βρέθηκε ξαφνικά με μεγάλη ταχύτητα σε παρακαμπτήρια γραμμή του σταθμού εξαιτίας λανθασμένων χειρισμών του σταθμάρχη, αλλά σώθηκε χάρη στην εμπειρία του μηχανοδηγού της.

Σύμφωνα με το δημοσίευμα, οι μηχανοδηγοί πήραν τηλεφωνικά εντολή από τον σταθμάρχη του Δοξαρά να αλλάξουν γραμμή στο ύψος του σταθμού και να κινηθούν μέχρι τη Λάρισα μέσω της αντίθετης γραμμής, λόγω των έργων που ήταν σε εξέλιξη στο συγκεκριμένο σημείο.

Ωστόσο, ο σταθμάρχης, πριν δώσει την εντολή αυτή στο επιβατικό τρένο, είχε «βγάλει» από την παρακαμπτήρια γραμμή του σταθμού Δοξαρά ένα άλλο εμπορικό τρένο, το οποίο κατευθυνόταν προς την Αθήνα.

Ομως, όπως διαπιστώθηκε, ξέχασε τα «κλειδιά» των γραμμών γυρισμένα προς την παρακαμπτήριο. Ετσι, το επιβατικό τρένο, μπαίνοντας στον σταθμό με ταχύτητα περίπου 120 χιλιομέτρων την ώρα, αντί να συνεχίσει την πορεία του προς τη Λάρισα μέσω της αντίθετης γραμμής, βρέθηκε ξαφνικά τελείως αριστερά στην παρακαμπτήριο, με τους τροχούς του να... στριγκλίζουν και τους επιβάτες στο εσωτερικό του να τραντάζονται και να χτυπούν πάνω στα καθίσματα (τότε δεν υπήρξαν νεκροί).

Τους έσωσε η εμπειρία του μηχανοδηγού

Το περιστατικό όπως έγραφαν «ΤΑ ΝΕΑ» ήταν ιδιαίτερα σοβαρό και θα είχε εξελιχθεί σε δυστύχημα εάν ο ένας από τους δύο μηχανοδηγούς του τρένου δεν είχε μεγάλη εμπειρία. Το τρένο δεν εκτροχιάστηκε για δύο λόγους: Πρώτον, γιατί ο μηχανοδηγός για προληπτικούς λόγους είχε μειώσει την ταχύτητα από τα 160 στα 120 χλμ. την ώρα. Και δεύτερον, γιατί μόλις αντιλήφθηκε τη λανθασμένη θέση των «κλειδιών», αντί να φρενάρει απότομα, έθεσε τους τροχούς της κινητήριας μηχανής σε ανάστροφη πορεία (σε «δυναμική» κατάσταση)...

"ΤΑ ΝΕΑ", 06/03/23

Φορτισμένο παρασκήνιο στο Μαξίμου

Το πρωθυπουργικό γραφείο ζητάει τώρα επιτάχυνση κάθε διαδικασίας που σχετίζεται με την ασφαλή λειτουργία του σιδηροδρομικού δικτύου


ΤΗΣ ΕΛΕΝΗΣ ΕΥΑΓΓΕΛΟΔΗΜΟΥ


Στην πολιτική και συναισθηματική διαχείριση κάθε παραμέτρου της τραγωδίας στα Τέμπη και στις πιθανές θεσμικές παρεμβάσεις εστιάζουν αποκλειστικά οι (φορτισμένες) συσκέψεις του Πρωθυπουργού με τους εξ απορρήτων καθώς και οι τηλεφωνικές συνεννοήσεις των συναρμόδιων στελεχών, με δεδομένη την καταλυτική επίδραση του πολύνεκρου δυστυχήματος τόσο στο χρονοδιάγραμμα των πολιτικών εξελίξεων όσο και στο περιεχόμενο της πολιτικής αντιπαράθεσης καθ' οδόν (αργά ή γρήγορα) προς τις εθνικές κάλπες. Από τον «πρωινό καφέ» της 1ης Μαρτίου, τον πρώτο μετά τη σφοδρή σύγκρουση των αμαξοστοιχιών, μέχρι και την τελευταία σύσκεψη το περασμένο Σάββατο, η ατμόσφαιρα βάραινε όλο και περισσότερο πίσω από τις κλειστές πόρτες του Μαξίμου.

 Η εντολή του Κυριάκου Μητσοτάκη είναι, κατά πληροφορίες, να υπάρχουν προς το παρόν ζυγισμένοι τόνοι στην αντιπαράθεση σε μια προσπάθεια η κυβέρνηση να δείχνει ενσυναίσθηση στο δράμα δεκάδων οικογενειών και κατανόηση της κοινωνικής οργής. 

Χαρακτηριστική η φράση του Μητσοτάκη ότι «πράγματι, στην Ελλάδα του 2023, δεν γίνεται δύο τρένα να κινούνται αντίθετα στην ίδια γραμμή και να μην το έχει αντιληφθεί κανείς» και η αντίστοιχη αποστροφή του κυβερνητικού εκπροσώπου Γιάννη Οικονόμου ότι «ο κόσμος εξοργίζεται και λέει "πώς είναι δυνατόν το 2023 να συμβαίνει αυτό και να μην υπάρχει ένας τρόπος τελευταία στιγμή να σωθεί;"».

Πέρα από την παρουσία στη Λάρισα, από την περασμένη Πέμπτη, κυβερνητικού κλιμακίου υπό τον υφυπουργό παρά τω Πρωθυπουργώ Χρήστο Τριαντόπουλο για τον συντονισμό των πρώτων κινήσεων στο πεδίο, το πρωθυπουργικό γραφείο ζητάει τώρα επιτάχυνση κάθε διαδικασίας που σχετίζεται με την ασφαλή λειτουργία του σιδηροδρομικού δικτύου. 

Στο πλαίσιο αυτό έρχονται εντός της εβδομάδας ανακοινώσεις για παρεμβάσεις «άμεσης βελτίωσης της ασφάλειας των σιδηροδρόμων μέχρι να ολοκληρωθεί το Ηλεκτρονικό Σύστημα Διοίκησης», όπως έγραψε ο Μητσοτάκης στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. 

 Με βάση αυτά, ο υπουργός Επικρατείας Γιώργος Γεραπετρίτης, έχοντας αναλάβει καθήκοντα - μεταβατικού μέχρι τις κάλπες - υπουργού Υποδομών και Μεταφορών αλλά αποκλειστικά ως προς τις παραμέτρους της φριχτής σύγκρουσης στα Τέμπη, προγραμματίζει ανακοινώσεις για μεθαύριο Τετάρτη. «Θα σχηματίσει ο ίδιος εικόνα και θα εισηγηθεί αναλόγως», λένε κυβερνητικές πηγές, μιλώντας για διήμερο επαφών και «επιτόπιας επιθεώρησης» του Γεραπετρίτη σε Λάρισα και Θεσσαλονίκη σήμερα και αύριο. Αμέσως μετά, την ερχόμενη Πέμπτη ή Παρασκευή δηλαδή, θα προγραμματιστεί η συνεδρίαση του εξ αναβολής Υπουργικού Συμβουλίου, εμπεδώνοντας, όπως όλα δείχνουν, και τη «στροφή» στην πολιτική διαχείριση του ζητήματος, οπωσδήποτε σε ό,τι αφορά τις απαντήσεις της κυβέρνησης στις επιθέσεις του ΣΥΡΙΖΑ.

Σύμφωνα με πληροφορίες, η κυβέρνηση εστιάζει σε δύο άξονες. Ο πρώτος είναι οι αναγκαίες παρεμβάσεις σε ό,τι αφορά το δίκτυο από τη Λάρισα και πάνω, δεδομένου ότι απαιτείται, όπως σχολίαζαν αρμόδιες πηγές, ουσιαστική αποκατάσταση της γραμμής μετά το δυστύχημα. Κατά πληροφορίες, εξετάζεται η επιλογή να λειτουργεί η γραμμή μόνο για εμπορικές αμαξοστοιχίες και να μπει προσωρινός φραγμός στα δρομολόγια των επιβατικών (οι επιβάτες θα μετακινούνται με λεωφορεία). Το δεύτερο σημείο είναι η παρουσίαση όλης της αλληλουχίας των «συστημικών προβλημάτων» γύρω από μια σύμβαση (την περιβόητη 717), η οποία έχει περάσει από σαράντα κύματα από το 2014, χωρίς να ολοκληρωθεί μέχρι και σήμερα.

Ο εκλογικός ορίζοντας

Στη βάση αυτή, από την ερχόμενη Πέμπτη 9 Μαρτίου αναμένεται να ξεπαγώσει για το Μαξίμου και η προεκλογική προετοιμασία μαζί με τον εκλογικό ορίζοντα. 

Σύμφωνα με τον κυβερνητικό εκπρόσωπο, ο Πρωθυπουργός «έδιωχνε από τις συσκέψεις» όποιον επιχείρησε διστακτικά να βάλει στο τραπέζι εκλογικά σενάρια. Ωστόσο, πρωθυπουργικοί συνεργάτες αναμένουν πια ότι οι τελικές αποφάσεις δεν αργούν. Στο γαλάζιο στρατόπεδο εντείνονται οι επιφυλάξεις για το αν είναι ρεαλιστικό στην πράξη (γιατί θεωρητικά είναι) το μέχρι πρότινος κυρίαρχο σενάριο για τη διπλή, κατά τα φαινόμενα, αναμέτρηση: 9 Απριλίου και 14 ή 21 Μαΐου. Το δεύτερο σενάριο προβλέπει μετάθεση των εκλογών τον Μάιο. Οι εισηγήσεις θα δείξουν προς τις 21 Μαΐου (ή 14) για την πρώτη κάλπη και τις 2 Ιουλίου για τη δεύτερη. Εξασθενημένο εμφανίζεται το ενδεχόμενο για μικρή μετάθεση στις τελευταίες Κυριακές του Απριλίου (23 ή 30) με τη δεύτερη αναμέτρηση αναγκαστικά στις 28 Μαΐου, καθώς έπονται οι Πανελλαδικές του Ιουνίου.

Η συγγνώμη και οι δεσμεύσεις

Η προσωπική «συγγνώμη» για την τραγωδία των Τεμπών ήταν το βασικό σημείο στη χθεσινή ανάρτηση του Πρωθυπουργού. Η παρέμβαση του Κυριάκου Μητσοτάκη έχει ως εξής:

«Σήμερα θα ήθελα να γράψω για την ανείπωτη τραγωδία στα Τέμπη. Χωρίς ξύλινα λόγια, χωρίς να επαναλαμβάνω τα τετριμμένα. Να κάνω μια προσπάθεια να βάλω σε σειρά τις σκέψεις μου και σε λόγια τα συναισθήματά μου.

Και ξεκινώ με τα αυτονόητα. Ως πρωθυπουργός, οφείλω σε όλους, αλλά πάνω από όλα στους συγγενείς των θυμάτων, μια μεγάλη ΣΥΓΓΝΩΜΗ. Τόσο προσωπική, όσο και στο όνομα όλων όσοι κυβέρνησαν τη χώρα εδώ και χρόνια. Γιατί, πράγματι, στην Ελλάδα του 2023, δεν γίνεται δυο τρένα να κινούνται αντίθετα στην ίδια γραμμή και να μην το έχει αντιληφθεί κανείς.

Δεν μπορούμε, δεν θέλουμε και δεν πρέπει να κρυφτούμε πίσω από το ανθρώπινο σφάλμα. Αν το έργο της Τηλεδιοίκησης είχε ολοκληρωθεί, αυτό το δυστύχημα θα ήταν πρακτικά αδύνατο να είχε συμβεί. Το γεγονός ότι το Ψηφιακό Σύστημα Ελέγχου θα λειτουργεί πλήρως μέσα στους επόμενους μήνες δεν είναι δικαιολογία. Το αντίθετο. Κάνει τον πόνο μου ακόμα μεγαλύτερο που δεν προφτάσαμε να το ολοκληρώσουμε πριν συμβεί το κακό.

Η Δικαιοσύνη θα ερευνήσει ταχύτατα την τραγωδία και θα αποδώσει ευθύνες. Ενώ τις επόμενες μέρες ο αρμόδιος υπουργός θα ανακοινώσει παρεμβάσεις άμεσης βελτίωσης της ασφάλειας των σιδηροδρόμων μέχρι να ολοκληρωθεί το Ηλεκτρονικό Σύστημα Διοίκησης. Τώρα, έχουμε χρέος να σταθούμε δίπλα στις οικογένειες των θυμάτων, αναγνωρίζοντας με θάρρος τα σφάλματα του κράτους.

Ευρωπαϊκή συνδρομή
Ομως, ούτε αυτά φτάνουν. Θα ζητήσω αμέσως από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και από φίλες χώρες τη συνδρομή τους σε τεχνογνωσία, ώστε να αποκτήσουμε, επιτέλους, σύγχρονα τρένα. Και θα αγωνιστώ για να έχουμε πρόσθετη κοινοτική χρηματοδότηση προκειμένου να συντηρηθεί και να αναβαθμιστεί γρήγορα το υφιστάμενο δίκτυο.

Τέλος, θα προτείνω σε όλα τα κόμματα να δεσμευτούμε από τώρα ότι, στην επόμενη Βουλή, θα συσταθεί Ειδική Επιτροπή που θα διερευνήσει την πονεμένη ιστορία των ελληνικών σιδηροδρόμων όλη την τελευταία εικοσαετία. Οσα δεν έγιναν τόσα χρόνια πρέπει να τα κάνουμε τώρα και γρήγορα.

Γνωρίζουμε όλοι ότι οι σιδηρόδρομοι της πατρίδας είναι βαθιά προβληματικοί. Είναι ίσως η ακραία έκφραση μιας Ελλάδας που δεν μας ταιριάζει και θέλουμε να την αφήσουμε πίσω.

Ξέρω ότι πολλοί σήμερα θα θυμούνται τη φράση ενός προκατόχου μου ότι "αυτή είναι η Ελλάδα". Ομως όχι, δεν είναι μόνον αυτή. Υπάρχει και μια άλλη Ελλάδα, εκεί έξω, που μας δίνει ελπίδα, πίστη και δύναμη.

Την είδαμε όλοι και μετά το τραγικό δυστύχημα. Στους πυροσβέστες, στους διασώστες και στο ΕΚΑΒ που βρέθηκαν εκεί από την πρώτη στιγμή. Στους γιατρούς και υγειονομικούς που οργάνωσαν αμέσως την περίθαλψη των τραυματιών. Στον Στρατό. Αλλά και στους ειδικούς της Αστυνομίας που διεκπεραίωσαν με ταχύτατα την οδυνηρή αποστολή της ταυτοποίησης των σορών. Ωστε να επιστραφούν στις οικογένειές τους για να πενθήσουν.

Το πρόσωπο της καλύτερης Ελλάδας είδαμε, επίσης, στους επιβάτες που ρίσκαραν τη ζωή τους για να σώσουν τους συνεπιβάτες τους. Στις Ελληνίδες και τους Ελληνες που έσπευσαν ενωμένοι να δώσουν αίμα. Αλλά και στα νέα παιδιά που διαδήλωσαν βουβά και ειρηνικά, κρατώντας ένα κερί και με σύνθημα "φταίει η κακιά η (χ)ώρα". Ενα σύνθημα που η αλήθεια του μας πονά όλους.

Προσωπικά είμαι στην πολιτική για να αλλάξω αυτή την "κακιά τη χώρα", αυτήν την παλαιά Ελλάδα που μας πληγώνει. Γι' αυτό προσπαθώ, κάθε μέρα. Αλλοτε τα καταφέρνω και άλλοτε όχι. Ξέρω καλά, ωστόσο, πόσο καλύτερη μπορούμε να κάνουμε την πατρίδα μας αν σαρώσουμε τα απομεινάρια του παρελθόντος που μας κρατάνε πίσω. Και για αυτήν την Ελλάδα που μας αξίζει θα συνεχίσω να αγωνίζομαι.

Εδώ σταματώ. Σήμερα, Κυριακή της Ορθοδοξίας, ανάβουμε όλοι ένα κερί στη μνήμη αυτών που έφυγαν τόσο άδικα και τόσο πρόωρα».


Πώς οδηγήθηκε στην παραίτηση 

ο καθηγητής Ζηλιασκόπουλος

Γιατί δεν τον ήθελε ο ΣΥΡΙΖΑ στην ειδική επιτροπή των εμπειρογνομώνων

ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΝΤΕΛΕΖΟΥ

Την άμεση παραίτηση του καθηγητή και προέδρου του ΤΑΙΠΕΔ, Θανάση Ζηλιασκόπουλου από την Ειδική Επιτροπή για τη διερεύνηση και ανάδειξη των συστημικών προβλημάτων και δυσλειτουργιών που οδήγησαν στη σιδηροδρομική τραγωδία των Τεμπών, πριν καν δραστηριοποιηθεί, έφεραν οι αντιδράσεις για την επιλογή του, κυρίως από πλευράς ΣΥΡΙΖΑ.

Οι αιτιάσεις με τη μορφή σχολίων εστίαζαν στο γεγονός ότι ο κ. Ζηλιασκόπουλος διετέλεσε πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της ΤΡΑΙΝΟΣΕ την περίοδο 2010-2015 και πως στο πλαίσιο των εργασιών της Ειδικής Επιτροπής θα ήταν μεροληπτική η στάση του για τη συγκεκριμένη χρονική περίοδο.

«Λόγω της ιδιαίτερης βαρύτητας της Επιτροπής, για το σύνολο της ελληνικής κοινωνίας, δεν θα ήθελα η ιδιότητά μου εκείνη να χρησιμοποιηθεί ως άλλοθι για να πληγεί η ακεραιότητα και η αμεροληψία των εργασιών και του πορίσματος της Επιτροπής», δήλωσε ο κ. Ζηλιασκόπουλος. 

Στη θέση του στην Ειδική Επιτροπή τοποθετήθηκε ο Χρήστος Πυργίδης, καθηγητής σιδηροδρομικής στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Επίσης, συμμετέχουν ο Ιωάννης - Κωνσταντίνος Χαλκιάς, επίτιμος πρόεδρος του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, ως πρόεδρος και ο Βασίλειος Προφυλλίδης, καθηγητής της Συγκοινωνιακής Τεχνικής στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, ως μέλος.

Το «βαρύ» βιογραφικό του

Ο κ. Ζηλιασκόπουλος εργάστηκε στη 10ετία του '90 στη σιδηροδρομική εταιρεία των ΗΠΑ, η οποία έως το 2003 συνέδεσε τις δύο ακτές σιδηροδρομικά και με τη δική του σχεδιαστική συμβολή. Τοποθετήθηκε στην ΤΡΑΙΝΟΣΕ το 2010 επί πρωθυπουργίας Γιώργου Παπανδρέου και μέσα σε ένα χρόνο επετεύχθη μείωση του ελλείμματος της εταιρείας από τα 230 εκατομμύρια ευρώ στα 55 εκατομμύρια, ενώ λίγο αργότερα εμφάνισε λειτουργικά κέρδη.

Ο κ. Ζηλιασκόπουλος διατηρήθηκε στη θέση του καθ' όλη την περίοδο της συγκυβέρνησης Σαμαρά - Βενιζέλου, ενώ στο σύνολο της θητείας του στον όμιλο ΟΣΕ, έβαλε φρένο στις σπατάλες συντήρησης του δικτύου και στις κλοπές υλικών, κατήγγειλε συμβάσεις, αξιοποίησε τα περιουσιακά στοιχεία του Οργανισμού, περιέκοψε ζημιογόνα δρομολόγια, δημιούργησε σύστημα ηλεκτρονικών κρατήσεων, δρομολόγησε τον εκσυγχρονισμό του δικτύου, ενεργοποίησε τον προαστιακό της Πάτρας και έδωσε έμφαση στο μεταφορικό έργο της εταιρείας, συνάπτοντας την πρώτη συμφωνία με την Cosco.

«Ενοχλητικός» για την Κουμουνδούρου

Με την έλευση της κυβέρνησης των ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ ο τότε υπουργός Μεταφορών Χρήστος Σπίρτζης ήρθε αμέσως σε κόντρα με τον κ. Ζηλιασκόπουλο, γιατί του ζήτησε να μεταφέρονται δωρεάν οι επιβάτες (!) λόγω της κρίσης, κάτι που αρνήθηκε. Ωστόσο, είχε γίνει ιδιαίτερα «ενοχλητικός» γιατί ως πρόεδρος της ΤΡΑΙΝΟΣΕ «έκοβε δουλειές» από τα κυκλώματα μικρών συμβάσεων γύρω από τον ΟΣΕ, οπότε κάποια στιγμή, με αφορμή την κατάληψη των γραμμών από μετανάστες στην Ειδομένη, βρήκαν την ευκαιρία και τον εξώθησαν σε παραίτηση.

Είναι λογικό, λένε στελέχη του ΟΣΕ, ο ΣΥΡΙΖΑ να μην τον ήθελε στην επιτροπή των εμπειρογνωμόνων γιατί αφενός «δεν πήγε με τα νερά τους», και αφετέρου, ως γνώστης εκ των έσω των διαχρονικών προβλημάτων του ΟΣΕ θα έψαχνε τα «έργα» που έγιναν ή δεν έγιναν επί των ημερών των ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ στον Οργανισμό.