"Δαιμονοποιημένη" εικόνα των πραγμάτων στον τομέα ευθύνης τους εμφανίζονται να δίνουν οι ελεγκτές εναερίου κυκλοφορίας της ΥΠΑ, καθώς η υποστελέχωσή της με υπαλλήλους της δικής τους ειδικότητας δεν προσμετρά στον εμφανιζόμενο αριθμό τους στρατιωτικούς συναδέλφους τους από την ΠΑ, περί τους 50 ετησίως, οι οποίοι παρέχουν υπηρεσίες προσέγγισης, προσγείωσης/απογείωσης και τροχοδρόμησης/στάθμευσης στα στρατιωτικά αεροδρόμια, γιά πτήσεις της Πολιτικής Αεροπορίας, κανονικές και ναυλωμένες. Ειδικότερα γιά τα μνημονευόμενα αεροδρόμια Ικαρίας, Κοζάνης, Μήλου και Κυθήρων επισημαίνεται ότι μόνον μία φορά έχουν κλείσει τους τελευταίους 12 μήνες, λόγω ασθενείας του εκεί ΕΕΚ ή άλλους έκτακτους λόγους, χωρίς ποτέ όμως να χαθούν οι προγραμματισμένες πτήσεις που πραγματοποιήθηκαν την επομένη, σε αυτά δε τα αεροδρόμια δεν πραγματοποιούνται στρατιωτικές πτήσεις, αλλά αεροδιακομιδές ασθενών, με πτητικά μέσα των ΕΔ, κυρίως της ΠΑ.Αλλά και σε τέτοιες περιπτώσεις, όπως αναφέρεται, οι προσγειώσεις/απογειώσεις Ε/Π που χρησιμοποιούνται γιά τέτοιους σκοπούς μπορούν να γίνουν οπουδήποτε όπου υπάρχουν πεδία προσγειώσεων, με ευθύνη και επιλογή των πληρωμάτων τους, δίχως να απαιτείται η συνδρομή ελεγκτών εναερίου κυκλοφορίας.. Ειδικώς δε για τις εν γένει παρεχόμενες υπηρεσίες από την ΥΠΑ και την απαραίτητη ασφάλεια αυτών, υπάρχουν δικλείδες ελέγχου επικαλυπτόμενες, μέσω των οργάνων αεροναυτιλίας που διαθέτει η ΥΠΑ στην υπηρεσία των αεροναυτιλομένων και βεβαίως των ελεγκτών εναερίου κυκλοφορίας μέσω των Πύργων Ελέγχου Περιοχής των Α/Δ, πάντοτε υπό θετικό έλεγχο, τελευταία φάση γιά την πτήση, μετά την είσοδο στην τερματική περιοχή (ΤΜΑ) κάθε Αεροδρομίου. Βεβαίως, δε, σε κάθε περίπτωση, ο κυβερνήτης του αεροσκάφους έχει τον πρώτο και τελευταίο λόγο γιά την πτήση, σε μία διαδικασία που παρακολουθείται και αξιολογείται ανελλιπώς. Σεραφείμ Χ. Μηχιώτης

Από "ΤΑ ΝΕΑ/ΣΑΒΒΑΤΟΚΥΡΙΑΚΟ"

Οι «γκρίζες ζώνες» των αεροδρομίων

Εκπρόσωποι εργαζομένων της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας μιλούν στα «ΝΕΑ» και αναδεικνύουν τις ελλείψεις, τους κινδύνους και τα διαχρονικά προβλήματα που υπάρχουν στις υποδομές των εναέριων μεταφορών της χώρας


ΖΟΟΜ ΣΤΑ "ΝΕΑ"

Το τραγικό δυστύχημα στα Τέμπη έχει αποτελέσει αφορμή για να αναδειχθούν τα χρόνια προβλήματα ασφάλειας και οργάνωσης του εθνικού σιδηροδρόμου. Ωστόσο, τα κενά στις υποδομές της χώρας δεν εξαντλούνται εκεί. «ΤΑ ΝΕΑ» μίλησαν με εκπροσώπους εργαζομένων της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας (ΥΠΑ) και διερεύνησαν τα ζητήματα ασφάλειας που τους απασχολούν, με στόχο να επιστήσουν την προσοχή των αρμόδιων φορέων σε αυτά. Στο σύνολό τους, οι εργαζόμενοι στην Πολιτική Αεροπορία τονίζουν τους κινδύνους που ενέχουν κινήσεις όπως οι ιδιωτικοποιήσεις αεροδρομίων και υπηρεσιών που έχουν προωθηθεί τα τελευταία χρόνια, καθώς και διαχρονικά προβλήματα υποστελέχωσης, γερασμένου προσωπικού και ελλείψεων στις υλικοτεχνικές υποδομές.

Διαχρονικές ελλείψεις

Σε ανακοίνωσή της μετά το δυστύχημα των Τεμπών, η Ενωση Ελεγκτών Εναέριας Κυκλοφορίας Ελλάδος (ΕΕΕΚΕ) έκανε λόγο για «σημαντικές ελλείψεις σε σύγχρονο εξοπλισμό και προσωπικό που ταλανίζουν την εναέρια κυκλοφορία διαχρονικά». Σε παλαιότερη ανακοίνωσή της (12/2021), η Ενωση μιλούσε για επιβεβλημένη ανανέωση υλικοτεχνικού εξοπλισμού και ειδικά του «απαρχαιωμένου» βασικού συστήματος ραντάρ που καλύπτει τον ελληνικό εναέριο χώρο, το οποίο εγκαταστάθηκε το 1999, χωρίς να έχει ανανεωθεί έκτοτε. Παράλληλα, η ΕΕΕΚΕ έχει τονίσει τη συρρίκνωση του προσωπικού των ελεγκτών εναέριας κυκλοφορίας τα τελευταία χρόνια.

Στις 15 Ιουλίου 2022 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρέπεμψε την Ελλάδα, τη Μάλτα και τη Σλοβακία στο δικαστήριο της ΕΕ για τη μη τήρηση κοινοτικών κανόνων ασφάλειας σε ό,τι αφορά τις υπηρεσίες ζεύξης δεδομένων. Συγκεκριμένα, η χώρα μας εγκαλείται για την έλλειψη σχετικών υποδομών σε ορισμένα κέντρα ελέγχου. Τα συστήματα ζεύξης δεδομένων χρησιμεύουν στην επικοινωνία μεταξύ των πιλότων και των κέντρων ελέγχου συμπληρωματικά με τη φωνητική επικοινωνία.

Οπως εξηγεί ο πρόεδρος της Ενωσης Ηλεκτρονικών Μηχανικών Ασφάλειας Εναέριας Κυκλοφορίας (ΗΜΑΕΚ) της ΥΠΑ Κωνσταντίνος Κανδεράκης, το ζήτημα δεν έχει ακόμα διευθετηθεί. «Ο διαγωνισμός για το Datalink (σ.σ.: σύστημα ζεύξης δεδομένων) "τρέχει" από τον Μάιο του 2021, αλλά υπάρχουν καθυστερήσεις λόγω προσφυγής ενός εκ των διαγωνιζομένων στη Δικαιοσύνη. Οι ενστάσεις για το Datalink αναμένεται να κλείσουν σύντομα, ενώ προχωράει και η σύναψη συμφωνίας για την απευθείας ανάθεση του νέου συστήματος DPS (Σύστημα Επεξεργασίας Δεδομένων). Ωστόσο, αν έρθουν αυτά χωρίς το σύστημα επικοινωνιών, του οποίου η παραλαβή δεν έχει γίνει, δεν αλλάζει κάτι επί της ουσίας».

Επιπλέον, ο Κωνσταντίνος Κανδερακης τονίζει την ανάγκη να εφαρμοστεί περιορισμός της εναέριας κίνησης προκειμένου να ανταποκρίνεται στις εφεδρείες που υπάρχουν στα ηλεκτρονικά συστήματα της ΥΠΑ, επισημαίνοντας τη μη λειτουργία αρκετών ραντάρ. «Ο κίνδυνος αυτή τη στιγμή είναι να μην μπορέσουμε να ανταποκριθούμε στην αναμενόμενη αυξημένη κίνηση του καλοκαιριού. Ελπίζω να μην υπάρξουν πιέσεις για να ξεχειλωθούν οι απαραίτητες διαδικασίες. Αν θέλουμε να έχουμε 900.000 πτήσεις όπως είχαμε πέρυσι, θα πρέπει να γίνει με τον σωστό τρόπο και με προσοχή» καταλήγει ο πρόεδρος των ηλεκτρονικών της ΥΠΑ.

Από τη μεριά τους, οι τηλεπικοινωνιακοί (υπάλληλοι FISO - Flight Information Service Officers) της ΥΠΑ, που παρέχουν τις πληροφορίες πτήσης (κίνηση αεροσκαφών στον εναέριο χώρο ευθύνης, κατάσταση αεροδιαδρόμου, μετεωρολογικές πληροφορίες κ.ά.) για τα 15 ακριτικά αεροδρόμια της χώρας και διαχειρίζονται τα αεροναυτικά μηνύματα (καθυστερήσεις, ακυρώσεις, σχέδια πτήσης κ.ά.) σε όλα τα αεροδρόμια, κάνουν λόγο για σημαντική υποστελέχωση του κλάδου.

«Στα 10 από τα 15 ακριτικά αεροδρόμια υπηρετεί μόνο ένας υπάλληλος στην υπηρεσία πληροφοριών πτήσης» τονίζει ο πρόεδρος του Πανελλήνιου Συλλόγου Τηλεπικοινωνιακών της ΥΠΑ Γιώργος Κωνσταντινάκης. Ενδεικτικά αναφέρεται η πιο πρόσφατη διακοπή λειτουργίας του αεροδρομίου της Καστοριάς τον Δεκέμβριο του 2022. «Από πέρυσι μέχρι φέτος έχουν κλείσει οκτώ αεροδρόμια λόγω ασθένειας του μοναδικού υπαλλήλου, με το αεροδρόμιο της Μήλου να κλείνει μάλιστα 3 φορές σε αυτό το διάστημα» περιγράφει.

Επιπλέον, σημειώνει ότι ο κλάδος έχει ιδιαίτερα γερασμένο προσωπικό, με τον μέσο όρο ηλικίας να είναι στα 60 έτη. «Κάθε χρόνο φεύγουν περί τα 10 άτομα, ενώ η τελευταία πρόσληψη έγινε το 2010. Εκτοτε έχουν γίνει μόνο τέσσερις μετατάξεις από άλλους κλάδους της ΥΠΑ, ενώ εκκρεμούν 21 αιτήσεις υποψηφίων που πληρούν τα απαραίτητα κριτήρια. Από αυτές, αναγγέλθηκε τον Αύγουστο του 2022 ότι θα ενεργοποιηθούν οι 5, όμως δεν έχουν προχωρήσει ακόμα. Υπάρχουν ακόμα 16 στο συρτάρι του υπουργείου» καταγγέλλει ο πρόεδρος των τηλεπικοινωνιακών.

Πέραν αυτών, γίνεται λόγος για πεπαλαιωμένο εξοπλισμό στους πύργους ελέγχου των 15 ακριτικών αεροδρομίων, τα οποία σημειωτέον δεν έχουν δικό τους σύστημα ραντάρ, αλλά εξαρτώνται από τα σήματα από μεγαλύτερα αεροδρόμια.

Χωρίς αερολιμενικούς

Στους μειωμένους ελέγχους και στον παροπλισμό των αερολιμενικών υπαλλήλων που διασφαλίζουν τη σωστή λειτουργία αεροδρομίων και αεροπλάνων εστιάζει ο πρόεδρος του Πανελλήνιου Συλλόγου Αερολιμενικών Μανώλης Καμηλάκης. Οπως επισημαίνει, με νόμο της κυβέρνησης η επανασύσταση της Αρχής Πολιτικής Αεροπορίας (ΑΠΑ) σε ένα μόνο γραφείο 172 υπαλλήλων στην Αθήνα έχει οδηγήσει στον παροπλισμό των αερολιμενικών, οι οποίοι παραμένουν στην ΥΠΑ.

Το μοιραίο τρένο στα Τέμπη «φοβίζει» και 

τους… ελεγκτές εναέριας κυκλοφορίας

Προειδοποιήσεις συνδικαλιστών, τους τελευταίους μήνες, για την κατάσταση στον χώρο της πολιτικής αεροπορίας προκαλούν νέο κύκλο ανησυχιών

ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΗ ΛΑΜΠΡΟΠΟΥΛΟΥ

Μικρός, προβληματικός αριθμός ελεγκτών εναέριας κυκλοφορίας κυρίως σε περιφερειακά αεροδρόμια, ελλιπείς έλεγχοι σε αεροπλάνα και αεροπορικές εταιρείες, ιδίως αυτές του χαμηλού κόστους, συμβάντα σε χώρους προσγείωσης – απογείωσης αεροσκαφών, τα οποία δεν ερευνώνται επαρκώς. Αυτές οι προειδοποιήσεις συνδικαλιστών, τους τελευταίους μήνες, για την κατάσταση στον χώρο της πολιτικής αεροπορίας προκαλούν νέο κύκλο ανησυχιών και ανάγκης διορθωτικών κινήσεων ύστερα από την τραγωδία με τη σύγκρουση των δύο αμαξοστοιχιών στα Τέμπη.

Οι αναφορές για μείωση των εργαζομένων (από τις 3.500 προ αρκετών ετών, σε 1.950) στην Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας και άλλα προβληματικά σημεία στον χώρο της αεροπλοΐας έχουν σημαντικές ομοιότητες – όπως και αρκετές διαφοροποιήσεις – με εκείνες των εργαζομένων του ΟΣΕ, οι οποίες δεν ελήφθησαν υπ’ όψιν, με ολέθριες συνέπειες. Οι αιτιάσεις αυτές αποκτούν, ωστόσο, νέα διάσταση, υπό τον φόβο μιας νέας «προαναγγελθείσας» συμφοράς. Αλλωστε, οι αρμόδιες Αρχές φέρονται και σε αυτή την περίπτωση να γνωρίζουν τα ζητήματα ασφαλείας αλλά να αργοπορούν σημαντικά στη διευθέτησή τους ή να επικρατούν άλλα συμφέροντα.

Υπάρχει, εντούτοις, μία ειδοποιός διαφορά στην προκειμένη περίπτωση. Οπως επισημαίνεται από τους συνδικαλιστές της Ομοσπονδίας Συλλόγων Πολιτικής Αεροπορίας και ειδικότερα τον πρόεδρό της Κωνσταντίνο Τριανταφύλλου, που μιλάει στα «ΝΕΑ», «τα αεροπορικά ταξίδια είναι ασφαλή ύστερα από συνεργασία διεθνών και εγχώριων φορέων και υπάρχουν αρκετές ασφαλιστικές δικλίδες». 

«Δεν υπάρχει, προφανώς, σύγκριση με την προβληματική κατάσταση στο σιδηροδρομικό δίκτυο. Ομως, το τελευταίο διάστημα υπάρχουν σημαντικά ελεγκτικά κενά, ενώ ανακύπτουν και άλλα ζητήματα ασφαλείας. Και αυτό κυρίως μετά την κατάργηση των κλιμακίων των αερολιμενικών στα αεροδρόμια της χώρας και τους σχετικούς ελέγχους να περιέρχονται στις κεντρικές υπηρεσίες της Αρχής Πολιτικής Αεροπορίας».

Κλειστά αεροδρόμια!

Ενα από τα κύρια προβλήματα που παρουσιάζονται, λοιπόν, λόγω της υποστελέχωσης είναι ότι μικρά αεροδρόμια (από τους 24 αερολιμένες που έχουν παραμείνει υπό τον έλεγχο του Δημοσίου), όπως εκείνα σε Ικαρία, Κοζάνη, Μήλο και Κύθηρα, κλείνουν ορισμένες φορές, διότι χρειάζεται να απουσιάσει ο μοναδικός υπάλληλος που έχουν για την παροχή υπηρεσιών πληροφοριών πτήσεων. Πρόκειται για τον ίδιο υπάλληλο που εξυπηρετεί πτήσεις επιβατικές, στρατιωτικές και νοσοκομειακές, σε όλη τη διάρκεια της ημέρας, χωρίς ρεπό και άδεια.

Επιπλέον, όπως έχουν επισημάνει εκπρόσωποι της Ενωσης Ηλεκτρονικών Μηχανικών Ασφαλείας Εναέριας Κυκλοφορίας της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας, υπάρχουν διαρκή προβλήματα χρηματοδότησης και προχωρούν σε επισκευές ηλεκτρονικών συστημάτων από την τσέπη τους. Μάλιστα, μνημονεύουν ενδεικτικά προβλήματα – προ μηνών – εν μέσω κακοκαιρίας στο Σύστημα Ενόργανης Προσγείωσης ILS του Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών «Ελ. Βενιζέλος».

Πύργοι ελέγχου χωρίς φως

Ακόμη, έχουν καταγραφεί καταγγελίες ότι το κτίριο του πύργου ελέγχου είχε μείνει χωρίς ρεύμα, με τους εργαζομένους να δουλεύουν με το φως των κινητών τους τηλεφώνων. Με συμπληρωματική αναφορά για «συστήματα που σε πολλές περιπτώσεις έχουν κλείσει τον κύκλο ζωής τους εδώ και αρκετά χρόνια και τα οποία διατηρούν με δυσκολία λειτουργικά με δικά τους χρήματα». Επιπλέον, μιλούν για μεγάλη μείωση του προσωπικού των ηλεκτρονικών μηχανικών για την ασφάλεια της εναέριας κυκλοφορίας, λόγω της πολιτικής μη προσλήψεων και των συνταξιοδοτήσεων.

Βλάβη στο ραντάρ

Σημειώνεται ότι όταν τον Δεκέμβριο του 2021 είχε τεθεί εκτός λειτουργίας το Κέντρο Ελέγχου Περιοχής Αθηνών – Μακεδονίας (ΚΕΠΑΘΜ) οι ελεγκτές εναέριας κυκλοφορίας σε ανακοίνωσή τους είχαν επισημάνει ότι τα συστήματα είναι απαρχαιωμένα κι υπήρχαν προβλήματα μέχρι και στα εφεδρικά συστήματα. Ακόμη, σύμφωνα με καταγγελίες, είχε τεθεί, προ 1½ έτους, εκτός λειτουργίας ένα σημαντικό υποσύστημα του ραντάρ στο αεροδρόμιο της Κέρκυρας λόγω βλάβης που υπέστη και δεν έχει επισκευαστεί για μεγάλο χρονικό διάστημα εξαιτίας μη δαπάνης από την Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας 800 ευρώ για την προμήθεια νέων τροφοδοτικών.

Επίσης, η Ενωση Ελεγκτών Εναέριας Κυκλοφορίας Ελλάδας (ΕΕΕΚΕ) με αφορμή το τραγικό έγκλημα στα Τέμπη επεσήμανε προ μερικών ημερών ότι «υπάρχουν σημαντικές ελλείψεις σε σύγχρονο εξοπλισμό και προσωπικό που ταλανίζουν την εναέρια κυκλοφορία διαχρονικά και μπορεί να αποβούν καταστροφικές. Η εναέρια κυκλοφορία έχει κάποιες αναλογίες με εκείνη των σιδηροδρόμων, αλλά και σημαντικές διαφορές. Τα αεροπλάνα κινούνται σε ένα διεθνοποιημένο περιβάλλον που επιβάλλει την τήρηση συγκεκριμένων κανόνων».

Υποστελέχωση

Τονίζει επίσης ότι «το Κέντρο Ελέγχου Περιοχής Αθηνών – Μακεδονίας (ΚΕΠΑΘΜ) έχει περίπου 160 ενεργούς ελεγκτές όταν χρειάζεται 280. Οι βάρδιες στην προσέγγιση της Αθήνας αποτελούνται από 8 άτομα, όταν παλαιότερα υπήρχαν έως και 14 με λιγότερη κυκλοφορία. Τα συστήματα παρακολούθησης της πορείας των αεροσκαφών και επικοινωνίας με τους πιλότους είναι σχεδόν 25ετίας, όταν ο μέσος όρος ετών αντικατάστασης στην Ευρώπη είναι η δεκαετία».

Εκπρόσωποι της Ομοσπονδίας Συλλόγων Πολιτικής Αεροπορίας εστιάζουν το ενδιαφέρον τους στο κενό που έχει δημιουργηθεί στους αερολιμενικούς ελέγχους, αρμοδιότητα που δόθηκε κεντρικά στην ΑΠΑ (Αρχή Πολιτικής Αεροπορίας).

Με βάση τα νέα δεδομένα η διενέργεια επιθεωρήσεων δεν γίνεται από τα τοπικά κλιμάκια των κρατικών Αρχών με 200 συνολικά αερολιμενικούς, αλλά απαιτείται έλευση κλιμακίου από την Αθήνα, κατόπιν ενημέρωσης των ελεγχομένων. Κάτι που, σύμφωνα με τους συνδικαλιστές, οδηγεί σε λιγότερο αποτελεσματικούς ελέγχους χωρίς να υπάρχει το στοιχείο του αιφνιδιασμού. Σημειώνεται ότι στο παρελθόν οι αερολιμενικοί θα μπορούσαν να ελέγξουν από έγγραφα των πιλότων μέχρι πιστοποιητικά αεροσκαφών ή να προχωρήσουν και σε επιτόπιους ελέγχους σε γραφεία αεροπορικών εταιρειών.