Αυτό που δεν κατανοεί ο Ντόναλντ Τραμπ –και γι’ αυτό δεν αγαπάει την Ευρωπαϊκή Ενωση– είναι η λειτουργία των θεσμών σχεδόν σε όλα τα κράτη της Ευρωπαϊκής Ενωσης ως αντίβαρο στην εκτελεστική εξουσία. Ως ασφαλιστικές δικλίδες ενός συστήματος που λειτουργεί όχι διότι δεν παράγει κρίσεις, αλλά διότι βρίσκει τρόπους και τις ξεπερνάει χωρίς να κλονιστεί το ίδιο. Αυτές τις σύνθετες ευρωπαϊκές καταστάσεις αδυνατεί να τις συλλάβει ο Αμερικανός πρόεδρος γιατί σκέφτεται με τρόπο πρωτόλειο. Σύμφωνα με τη δική του κουλτούρα, οι πολιτικές αποφάσεις δεν θα πρέπει να υποβάλλονται στις θεσμικές διαδικασίες ελέγχου νομιμότητας. Μεταξύ του ιδίου και του λαού του δεν θέλει να παρεμβάλλεται τίποτα άλλο. Στην Ευρώπη μας ευτυχώς έχουμε ένα άλλο πολιτικό - πολιτισμικό μοντέλο, που παρέχει μεν δημοκρατικές εγγυήσεις, όμως υστερεί σε αποτελεσματικότητα. Το κομβικό ερώτημα είναι: Προς τα πού θέλουμε να γείρει η ζυγαριά; ....

 Από την "ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ"

"Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ", 25/01/25

Eυρώπη χωρίς Ε.Ε. δεν νοείται

ΤΟΥ ΣΑΚΗ ΜΟΥΜΤΖΗ

Ο Ντόναλντ Τραμπ στην ομιλία του, χωρίς φυσική παρουσία, στο Οικονομικό Φόρουμ του Νταβός δήλωσε πως αγαπάει την Ευρώπη, όχι όμως και την Ευρωπαϊκή Ενωση. Εκ πρώτης όψεως φαίνεται λίγο απλοϊκή αυτή η αντίληψη, ανάλογη με αυτά που τιτιβίζει ο Αμερικανός πρόεδρος στο Διαδίκτυο. Ομως αυτή η διάκριση έχει ένα βάθος, καθώς αποτυπώνει την προσπάθεια να διαχωριστεί ένας γεωπολιτικός χώρος από την πολιτική και οικονομική του έκφραση. Διότι, κακά τα ψέματα, Ευρώπη χωρίς Ευρωπαϊκή Ενωση δεν υπάρχει. Αυτό που της δίνει δύναμη είναι η ενοποίηση του χώρου και η δημιουργία μιας συλλογικότητας με ΑΕΠ κοντά στα 17 τρισ. δολάρια και πληθυσμό 450 εκατομμυρίων. Συνεπώς, μια οικονομική αντιπαράθεση με την Ευρωπαϊκή Ενωση θα είναι αμοιβαία επώδυνη. Με ακόμη πιο απλά λόγια, ο Τραμπ γνωρίζει πως με την ενωμένη Ευρώπη δύσκολα θα διεξαγάγει αποτελεσματικά έναν οικονομικό πόλεμο. Προτιμά να έχει απέναντί του κάθε ευρωπαϊκό κράτος χωριστά για να το γονατίσει και να το καταστήσει πειθήνιο στα κελεύσματά του. Αυτή η πιθανότητα όμως βρίσκεται έξω από κάθε ρεαλιστική εκτίμηση. Η Ευρωπαϊκή Ενωση, με τα πολλά προβλήματά της, θα συνεχίσει να υπάρχει διότι αποτελεί μια αναγκαιότητα ιστορική, πολιτική, οικονομική και πολιτισμική.

Ισως αυτό που δεν κατανοεί ο Ντόναλντ Τραμπ –και γι’ αυτό δεν αγαπάει την Ευρωπαϊκή Ενωση– είναι η λειτουργία των θεσμών σχεδόν σε όλα τα κράτη της Ευρωπαϊκής Ενωσης ως αντίβαρο στην εκτελεστική εξουσία. Ως ασφαλιστικές δικλίδες ενός συστήματος που λειτουργεί όχι διότι δεν παράγει κρίσεις, αλλά διότι βρίσκει τρόπους και τις ξεπερνάει χωρίς να κλονιστεί το ίδιο. Αυτές τις σύνθετες ευρωπαϊκές καταστάσεις αδυνατεί να τις συλλάβει ο Αμερικανός πρόεδρος γιατί σκέφτεται με τρόπο πρωτόλειο. Σύμφωνα με τη δική του κουλτούρα, οι πολιτικές αποφάσεις δεν θα πρέπει να υποβάλλονται στις θεσμικές διαδικασίες ελέγχου νομιμότητας. Μεταξύ του ιδίου και του λαού του δεν θέλει να παρεμβάλλεται τίποτα άλλο.

Στην Ευρώπη μας ευτυχώς έχουμε ένα άλλο πολιτικό - πολιτισμικό μοντέλο, που παρέχει μεν δημοκρατικές εγγυήσεις, όμως υστερεί σε αποτελεσματικότητα. Το κομβικό ερώτημα είναι: Προς τα πού θέλουμε να γείρει η ζυγαριά; Είναι ολοφάνερο πια ότι σε έναν ανταγωνιστικό κόσμο τα αυταρχικά καθεστώτα, χωρίς τις πολύμορφες ευαισθησίες, βρίσκονται βήματα μπροστά από τον δικό μας χώρο. Γι’ αυτό και τα κόμματα στην Ευρωπαϊκή Ενωση που γοητεύονται από παρόμοια μοντέλα πολιτικής και οικονομικής διεύθυνσης γνωρίζουν άνοδο. Προς το παρόν ελεγχόμενη, αλλά αυτή τη στιγμή ουδείς γνωρίζει τι βοήθεια, άμεση ή έμμεση, θα λάβουν από τον νέο Αμερικανό πρόεδρο και αν θα κατορθώσουν να την αξιοποιήσουν πολιτικά. Η πίεση για αύξηση των αμυντικών προϋπολογισμών των κρατώνμελών του ΝΑΤΟ, με κάθε βεβαιότητα, θα έχει σημαντικές οικονομικές και, σε τελική ανάλυση, πολιτικές παρενέργειες.

Τελικά, ο Ντόναλντ Τραμπ επιθυμεί να βρει ένα modus vivendi με την Ε.Ε.;