Παρά την ουτοπία του διαφωτισμού, η ανθρώπινη κοινωνία δεν είναι φτιαγμένη μόνον από ορθό λόγο. Διαθέτει μεγάλα αποθέματα ανορθολογισμού, τα οποία ο ταλαντούχος πολιτικός οφείλει να λαμβάνει υπόψη του. Πάρτε τις αγροτικές κινητοποιήσεις. Εχουν γίνει έθιμο, κάπου ανάμεσα στις γιορτές των Χριστουγέννων και τις Απόκριες. Ο,τι κι αν λέμε όμως για την ανάγκη προστασίας του πρωτογενούς τομέα, δεν αγγίζουν το αίσθημα παρά μόνον των άμεσα ενδιαφερομένων. Δεν ισχύει το ίδιο και για την τραγωδία των Τεμπών. Σ’ αυτήν την περίπτωση ο καθένας από εμάς σκέφθηκε ότι ευτυχώς δεν ήταν το παιδί του μέσα στο μοιραίο τρένο. Οσο κι αν δεν μπορεί να μπει στη θέση των γονιών των θυμάτων, σκέφτεται πώς θα αισθανόταν ο ίδιος αν ήταν το παιδί του «εκεί μέσα». Ο κ. Μητσοτάκης, ως ταλαντούχος πολιτικός, τα ξέρει όλ’ αυτά. Επειδή πριν από τη δεύτερη νίκη του είχε προηγηθεί η τραγωδία των Τεμπών, υποτίμησε τη δυναμική που θα προκαλούσε ο θάνατος τόσων παιδιών. Τα πλήθη που συγκεντρώθηκαν στο Σύνταγμα, στη Θεσσαλονίκη και σε άλλες πόλεις ήρθαν για να του τη θυμίσουν. Ανάμεσά τους, όπως μάθαμε, ήσαν και πολλοί ψηφοφόροι του. Η κυβέρνηση, αφήνοντας τη Δικαιοσύνη να κάνει τη δουλειά της, όφειλε από την αρχή να συμπεριφερθεί σαν τα παιδιά που χάθηκαν να ήταν δικά της....

 Από την "ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ"

που την προστατεύουν, ή υποτίθεται ότι την προστατεύουν, από την αυθαιρεσία της συγκυριακής ή υποκειμενικής κρίσης. Ως ένα σημείο το ίδιο ισχύει και για την πολιτική. Ως ένα σημείο. Η πολιτική οφείλει να λαμβάνει υπόψη το αίσθημα της κοινωνίας, αφού η δημοκρατία στηρίζεται στην εμπιστοσύνη και στην πειθώ. Ενας πολιτικός που λέει σωστά πράγματα και σέβεται τα προσχήματα της δημοκρατίας δεν είναι αποτελεσματικός πολιτικός αν δεν μπορεί να αγγίξει και το αίσθημα της κοινωνίας. Παρά την ουτοπία του διαφωτισμού, η ανθρώπινη κοινωνία δεν είναι φτιαγμένη μόνον από ορθό λόγο. Διαθέτει μεγάλα αποθέματα ανορθολογισμού, τα οποία ο ταλαντούχος πολιτικός οφείλει να λαμβάνει υπόψη του. Πάρτε τις αγροτικές κινητοποιήσεις. Εχουν γίνει έθιμο, κάπου ανάμεσα στις γιορτές των Χριστουγέννων και τις Απόκριες. Ο,τι κι αν λέμε όμως για την ανάγκη προστασίας του πρωτογενούς τομέα, δεν αγγίζουν το αίσθημα παρά μόνον των άμεσα ενδιαφερομένων. Δεν ισχύει το ίδιο και για την τραγωδία των Τεμπών. Σ’ αυτήν την περίπτωση ο καθένας από εμάς σκέφθηκε ότι ευτυχώς δεν ήταν το παιδί του μέσα στο μοιραίο τρένο. Οσο κι αν δεν μπορεί να μπει στη θέση των γονιών των θυμάτων, σκέφτεται πώς θα αισθανόταν ο ίδιος αν ήταν το παιδί του «εκεί μέσα».

Ο κ. Μητσοτάκης, ως ταλαντούχος πολιτικός, τα ξέρει όλ’ αυτά. Επειδή πριν από τη δεύτερη νίκη του είχε προηγηθεί η τραγωδία των Τεμπών, υποτίμησε τη δυναμική που θα προκαλούσε ο θάνατος τόσων παιδιών. Τα πλήθη που συγκεντρώθηκαν στο Σύνταγμα, στη Θεσσαλονίκη και σε άλλες πόλεις ήρθαν για να του τη θυμίσουν. Ανάμεσά τους, όπως μάθαμε, ήσαν και πολλοί ψηφοφόροι του. Η κυβέρνηση, αφήνοντας τη Δικαιοσύνη να κάνει τη δουλειά της, όφειλε από την αρχή να συμπεριφερθεί σαν τα παιδιά που χάθηκαν να ήταν δικά της. Δεν χρειάζεται να περιμένουμε το πόρισμα του ανακριτή για να μάθουμε τι προκάλεσε την έκρηξη, για παράδειγμα. Τα φορτία των σιδηροδρόμων υποθέτω ότι είναι ζήτημα καθημερινής ρουτίνας. Κι αν δεν είναι, κάποιος ή κάποιοι ευθύνονται γι’ αυτό.

Για αναλογισθείτε πόση πολιτική ύλη καταναλώθηκε για τον γάμο των ομοφύλων. Και συγκρίνατέ την με την ελάχιστη πολιτική ύλη που καταναλώθηκε για τις δραστικές μεταρρυθμίσεις στις συγκοινωνίες. Η ανασφάλεια είναι κακός σύμβουλος. Και προς το παρόν ζούμε με την ανασφάλεια που μας προκαλεί το ερώτημα: Ποια θα είναι τα επόμενα Τέμπη;

"Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ", 29/01/25

Τα λαοδικεία έπιασαν δουλειά

ΤΟΥ ΣΑΚΗ ΜΟΥΜΤΖΗ

Είναι  φανερό πλέον πως το τραγικό δυστύχημα των Τεμπών ξεφεύγει από τα όρια της ανθρώπινης τραγωδίας και λαμβάνει τη μορφή της αμφισβήτησης του θεσμικού πλαισίου της ελληνικής πολιτείας. Δηλαδή αμφισβητεί ευθέως το ποιος απονέμει τη δικαιοσύνη και με τι διαδικασίες. Ουδείς σοβαρός πολίτης πιστεύει πως η συγκεκριμένη υπόθεση θα τερματιστεί νομικά και πολιτικά με την έκδοση της απόφασης του δικαστηρίου. Θα τερματιστεί και στα δύο επίπεδα μόνον αν η απόφαση συμβαδίζει με το «περί δικαίου λαϊκό αίσθημα» των πλατειών. Αλλωστε, αυτό το υποστηρίζουν ευθέως και οι διοργανωτές των συλλαλητηρίων. 

Το νερό –για πολύ συγκεκριμένους λόγους– μπήκε στο αυλάκι και κυλά προς αυτήν την κατεύθυνση. Αυτό ας το έχει υπόψη της η κυβέρνηση. Ετσι θα πάνε τα πράγματα μέχρι τις εκλογές, όποτε και αν γίνουν. Είναι άγνωστο κατά πόσον η θεωρία της συγκάλυψης επηρεάζει την εκλογική συμπεριφορά των πολιτών, όμως είναι ικανή, αν ηγεμονεύσει, να λειτουργήσει αποσταθεροποιητικά για την πολιτική ομαλότητα. Βέβαια, η περιπέτεια στην οποία οδήγησε η ώσμωση των δύο πλατειών την εποχή των μνημονίων έχει αναπτύξει αντισώματα σε ένα σημαντικό κομμάτι της ελληνικής κοινωνίας, το οποίο έχει αντιληφθεί πού οδηγούν η αναβίωση των λαοδικείων και ο ευτελισμός των θεσμών. Το ερώτημα είναι αν αυτό το έχουν αντιληφθεί και κάποιες κομματικές ηγεσίες, όπως θα όφειλαν.

Με δεδομένους τους στόχους των διοργανωτών των συλλαλητηρίων, η επίσπευση της διεξαγωγής της δίκης αποτελεί το έλασσον της όλης υπόθεσης, καθώς η διακύβευση δεν είναι νομική, αλλά πολιτική. Αλλωστε και οι προχθεσινές μεγάλες συγκεντρώσεις είχαν αντιπολιτευτική σύνθεση, καθώς μαζί με την οργή οι συγκεντρωμένοι εξέφραζαν και την απογοήτευσή τους για τη συνεχιζόμενη κυριαρχία του κυβερνώντος κόμματος, παρά τα γνωστά οικονομικά και κοινωνικά προβλήματα. Για την πλειοψηφία τους, τα Τέμπη είναι ο πολιορκητικός κριός για την πτώση της κυβέρνησης. Οποιος δεν το βλέπει αυτό είναι είτε αόμματος είτε υποκριτής. Εις επίρρωσιν των ανωτέρω έρχεται η πρόταση από τα κόμματα της
ριζοσπαστικής Αριστεράς για τη συγκρότηση λαϊκού μετώπου. Αυτό ήταν το πολιτικό διά ταύτα των συγκεντρώσεων της Κυριακής, ασχέτως αν αυτή η στρατηγική βολεύει πρωτίστως τη Νέα Δημοκρατία.

Να υποθέσω πως η κυβέρνηση θα κινηθεί θεσμικά –δεν μπορεί να κάνει και αλλιώς– και θα συνεχίσει να υλοποιεί το πρόγραμμά της. Το στοίχημά της είναι αν τα πεπραγμένα της θα επικαλύψουν πολιτικά και επικοινωνιακά την υπόθεση των Τεμπών, ώστε αυτή να περιθωριοποιηθεί πολιτικά, παρά τις περί αντιθέτου προσπάθειες.

Αν υπάρχουν θεωρίες συνωμοσίας από τη μια πλευρά, ανάλογες θεωρίες υπάρχουν και από την άλλη, που μιλούν για περίεργες συγκυρίες, εσωτερικές και διεθνείς, και περίεργες συμπτώσεις συμφερόντων – θεωρίες που αποκηρύσσω αναφανδόν. Εχουμε τους 57 νεκρούς, έχουμε τις πολιτικές διακυβεύσεις, έχουμε και τις επικοινωνιακές στρατηγικές. Με αυτά πορευόμαστε, τα άλλα ας τα βάλουμε στην άκρη.