Η παρούσα διακυβέρνηση έχει καθιερώσει το δικό της υπόδειγµα: Αναγνωρίζει το σφάλµα. Παίρνει την ευθύνη. Μπορεί όµως να ακολουθήσει την ίδια µέθοδο στο εκρηκτικό κλίµα των εκλογών; Εχει τον χρόνο να πείσει ότι εννοεί να διορθώσει το σφάλµα και την ολιγωρία, που θα πιεστεί αφόρητα να αναγνωρίσει; Οποια κι αν είναι η απάντηση, η προεκλογική συζήτηση θα πάρει µια αγρίως ενδιαφέρουσα τροπή. Το δυστύχηµα µπορεί να λειτουργήσει σαν αφυπνιστικό σοκ. Αντί να σπαταληθούµε σε ένα παραπολιτικό ξεµάλλιασµα για τον Πολάκη και τη Νικολάου, σε έναν οπαδικό καβγά για σκάνδαλα και αντι-σκάνδαλα, θα µας επιβληθεί το γεγονός µε το συντριπτικό βάρος του...

Aπό την "ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ"

Του Πασχου Μανδραβελη

Εχουμε μία μόνο σιδηροδρομική γραμμή και τρεις κρατικούς οργανισμούς να ασχολούνται με αυτή· ΟΣΕ, ΕΡΓΟΣΕ, Ρυθμιστική Αρχή Σιδηροδρόμων. Συν ένα υπουργείο. Κι όμως! Η πρωτοπορία του «ρωμαλέου φοιτητικού κινήματος» διάλεξε τα γραφεία της Hellenic Train να διαμαρτυρηθεί και να τα σπάσει. Ανώνυμες «Συλλογικότητες», μη κατονομαζόμενοι «φοιτητικοί σύλλογοι» και κουκουλοφόροι «πολίτες» πήγαν στα γραφεία της ιδιωτικής εταιρείας υψώνοντας το γνωστό πανό «Οι νεκροί μας, τα κέρδη τους».

Σύμφωνοι! Ολοι πρέπει να διαμαρτυρηθούμε για τους «νεκρούς μας», άντε και για «τα κέρδη τους»· αν υπάρχουν κέρδη. Αλλά σε τι φταίει η Hellenic Train για το φριχτό δυστύχημα; Δεν έκοψε τα εισιτήρια που προβλέπονταν; Δεν καθάρισε επαρκώς τα βαγόνια με αποτέλεσμα να εκτροχιαστούν; Ηταν νερουλοί οι καφέδες στο μπαρ κι αποκοιμήθηκε ο σταθμάρχης; Κι αν φταίει η εταιρεία που διαχειρίζεται τα βαγόνια, τότε γιατί τα καλόπαιδα δεν διαδήλωσαν και ενάντια σε εκείνους που είχαν τα κοντέινερ στην εμπορική αμαξοστοιχία; Το φορτηγό τρένο «φταίει» εξίσου με την επιβατική αμαξοστοιχία για τη μετωπική σύγκρουση.

Επιπλέον, τα προηγούμενα χρόνια η χώρα έζησε πολύνεκρα τροχαία δυστυχήματα –π.χ. στα Τέμπη προ εικοσαετίας, ή στο πέταλο του Μαλιακού το 2004– με θύματα μαθητές. Αν και ζούσαμε σε πιο «επαναστατικές» –τρομάρα μας!– εποχές, και παρά το γεγονός ότι οι οδηγοί στον δρόμο έχουν αντικειμενικώς μεγαλύτερες ευθύνες, απ’ ό,τι οι μηχανοδηγοί στους σιδηροδρόμους, δεν είδαμε καμιά διαδήλωση στα ΚΤΕΛ ή στις εταιρείες φορτηγών.

Βεβαίως το δικαίωμα στη διαμαρτυρία είναι ιερό, ακόμη κι όταν κάποιοι διαδηλώνουν την ανοησία τους. Αλλά η προχθεσινή διαδήλωση στη Συγγρού είναι μια μορφή της κακοδαιμονίας που επιτρέπει τη διαιώνιση των προβλημάτων και την επανάληψη θλιβερών δυστυχημάτων. Το πρώτο είναι η στόχευση. Για να λυθεί ένα πρόβλημα πρέπει πρώτα να περιγραφεί σωστά. Να δούμε ποιος και τι φταίει, πώς μπορεί να διορθωθεί και ποιος μπορεί να το διορθώσει. Η διαμαρτυρία λειτουργεί ως μοχλός πίεσης προς αυτή την κατεύθυνση· αν φυσικά επιδιώκει τη λύση των προβλημάτων και όχι τη δημιουργία πεδίου για να ξεμουδιάσουν οι μπάχαλοι.

Δεν ξέρουμε αν η Hellenic Train εξυπηρετεί επαρκώς τους επιβάτες, που είναι η δουλειά της. Σε ό,τι, όμως, αφορά το δυστύχημα είναι επίσης θύμα της κακοδιαχείρισης του δικτύου που κάνουν έναν σκασμό κρατικοί φορείς.

Από την άλλη πλευρά είναι μέγα μυστήριο το πώς πρόκαναν «οι ανώνυμες συλλογικότητες και οι φοιτητικοί σύλλογοι» να βγάλουν πόρισμα, λίγες ώρες μετά το δυστύχημα, και να βρουν ταχύτατα τον ένοχο. Είναι μάλλον θέμα συλλογικής «σοφίας»...

αυτό το αποτρόπαιο δυστύχηµα να εκλείψουν οριστικά και αµετάκλητα. Εδώ και δύο µέρες, κάθε πληροφορία που προστίθεται συντείνει στο ίδιο συµπέρασµα. Συρµοί που κινούνται µε ταχύτητες 21ου αιώνα σε ένα δίκτυο 20ού, ούτε καν του τέλους του, διότι αν θυµάµαι καλά στη δεκαετία του ενενήντα έζησα για πρώτη φορά την εµπειρία του γαλλικού TGV. Παρήγγειλαν, λέει, συστήµατα επικοινωνίας τα οποία δεν λειτούργησαν ποτέ. Εργολάβοι που δεν ανταποκρίθηκαν στις υποχρεώσεις τους, συµµορίες Ροµά που κλέβουν χαλκό, µακρόσυρτοι διαγωνισµοί για αστεία ποσά. Το φύλλο πορείας, λέει, εν έτει 2023 είναι χειρόγραφο. ∆εν µπορούν καν να καταµετρήσουν τους επιβάτες γιατί δεν γίνεται έλεγχος. Και ανθρώπινη αµέλεια. Ο σταθµάρχης της Λάρισας είχε σύστηµα που τον προειδοποιούσε για το λάθος του. ∆έκα φορές είδε κόκκινες γραµµές στον πίνακα ελέγχου στις οποίες δεν έδωσε σηµασία.

Ας µη γελιόµαστε. Η προχθεσινή τραγωδία µάς αποκάλυψε ένα σπήλαιο, µια περιοχή της κοινής µας ζωής. Η Ελλάδα που επιµένει, όπως λέει κι ο Σαββόπουλος. Οταν ακούς πως αν οι οδηγοί των συρµών διέθεταν «έξυπνα κινητά» θα είχαν σωθεί τόσες ζωές, το µόνο που σκέφτεσαι είναι πως οι άνθρωποι που ζουν µέσα σ’ αυτό το σπήλαιο δεν έχουν καµία επαφή µε τον έξω κόσµο. Η ευθύνη της πολιτικής ηγεσίας τους –και όχι µόνον της σηµερινής– έγκειται στο γεγονός ότι δεν φρόντισε να τους φέρει σε επαφή µε την πραγµατικότητα. Ο κ. Καραµανλής παραιτήθηκε, προς τιµήν του. Οµως, τον κ. Καραµανλή τον συνέδεε µε τη διαχείριση του υπουργείου του µια «διοίκηση» η οποία, µέσω των τριχοειδών αγγείων, οδηγεί µέχρι τον µοιραίο σταθµάρχη της Λάρισας. Τι έχουν να πουν όλοι αυτοί; Αντιλαµβάνονται το µερίδιο της ενοχής τους;

Λες και υπάρχουν δύο Ελλάδες. Η µία είναι η Ελλάδα του ΟΣΕ, ένα σαράβαλο που δεν µπορεί να προστατεύσει ούτε τον εαυτό του. Κι από την άλλη η Ελλάδα των τραυµατιοφορέων, των διασωστών, ακόµη και εθελοντών, των πυροσβεστών, των αιµοδοτών που έσπευσαν να συνδράµουν. Τη σύγκρουση δεν θα την κρίνει η ∆ικαιοσύνη, όσο κι αν είναι απαραίτητη. Τη σύγκρουση θα την κρίνει η πολιτική.

"Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ", 03/03/23

 

 

                                                    "Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ", 03/03/23

TΟΥ ΜΙΧΑΛΗ ΤΣΙΝΤΣΙΝΗ

Αυτή τη φορά, δεν χρειαζόµαστε άπλετα φώτα. Αυτό το δυστύχηµα (η ακριβολογία µοιάζει να υπολείπεται της αιµατηρής σηµασίας του γεγονότος) είναι διαυγές. ∆εν µπορεί κανένας να κατηγορήσει σκοτεινά χέρια και ασύµµετρες απειλές. ∆εν µπορεί να φταίει ούτε η κλιµατική κρίση.

Αυτή τη φορά, µέσα σε λίγες ώρες µάθαµε το ανθρώπινο λάθος. Φτάσαµε να ακούσουµε µέχρι και τη φωνή που έδωσε τη µοιραία εντολή. Μάθαµε όµως και τα συστηµικά ελλείµµατα που επέτρεψαν στο στιγµιαίο σφάλµα να εκτυλιχθεί µε τέτοια δυσανάλογη φονικότητα.

Αυτή τη φορά, τα πράγµατα είναι απλά: Οι ελληνικοί σιδηρόδροµοι στερούνται µια τεχνολογία ασφαλείας που είναι τόσο πεζή και διαδεδοµένη, όσο τα ασανσέρ και οι κυλιόµενες σκάλες στους σταθµούς. Για την ακρίβεια, τη µισοστερούνται, καθώς το σύστηµα τηλεδιοίκησης λειτουργεί σε κάποια µέρη του δικτύου.

Γι’ αυτό και, αυτή τη φορά, η ελεεινολογία για τις χρόνιες παθογένειες δεν αρκεί για να εξηγήσει γιατί, αν και επιχειρήθηκε επί της προσφάτως παραιτηθείσης ηγεσίας, το σύστηµα δεν κατέστη εφικτό να εγκατασταθεί και να λειτουργήσει.

Ο ρόλος για τον οποίο επιστρατεύθηκε ο Γιώργος Γεραπετρίτης είναι επιεικώς άχαρος. Είναι ένας ρόλος αντικειµενικά υποτελής στους καταναγκασµούς των προεκλογικών συµβολισµών. Υπακούει στην ανάγκη να δοθεί πρόσωπο στις προσπάθειες διερεύνησης, που είναι αδύνατον να τελεσφορήσουν πριν από τις κάλπες. Θα ήταν όµως αυτο-καταστροφικό αν αυτό το θεµιτό εγχείρηµα –να αρχίσει αµέσως η συντεταγµένη έρευνα– πνιγόταν στους βερµπαλιστικούς αυτοµατισµούς για τα µαχαίρια στα κόκαλα και στα παραπειστικά τεχνάσµατα της πρόχειρης κατασκευής ενόχων.

Η ευκολία µε την οποία εξηγείται αυτό που συνέβη ακυρώνει και τυχόν απόπειρα της πεπατηµένης υπεκφυγής: Το «φταίνε οι άλλοι που µας παρέδωσαν χάος» δεν αρκεί.

Η παρούσα διακυβέρνηση έχει καθιερώσει το δικό της υπόδειγµα: Αναγνωρίζει το σφάλµα. Παίρνει την ευθύνη. Μπορεί όµως να ακολουθήσει την ίδια µέθοδο στο εκρηκτικό κλίµα των εκλογών; Εχει τον χρόνο να πείσει ότι εννοεί να διορθώσει το σφάλµα και την ολιγωρία, που θα πιεστεί αφόρητα να αναγνωρίσει; Οποια κι αν είναι η απάντηση, η προεκλογική συζήτηση θα πάρει µια αγρίως ενδιαφέρουσα τροπή. Το δυστύχηµα µπορεί να λειτουργήσει σαν αφυπνιστικό σοκ. Αντί να σπαταληθούµε σε ένα παραπολιτικό ξεµάλλιασµα για τον Πολάκη και τη Νικολάου, σε έναν οπαδικό καβγά για σκάνδαλα και αντι-σκάνδαλα, θα µας επιβληθεί το γεγονός µε το συντριπτικό βάρος του.

Στο έδαφος που πορευόµαστε χάσκουν ακόµη θανάσιµες ανεπάρκειες. Ποιος τις βλέπει; Και ποιος «το έχει» να αναµετρηθεί µαζί τους; Ποιος µπορεί πειστικά να µη συµφιλιωθεί µε το «µοιραίο» – και όλα τα «µοιραία» που ακόµη υποθάλπει ο φαταλισµός τού «αυτή είναι η Ελλάδα»;

Αυτό θα είναι το επείγον ερώτηµα σε κάθε εκλογικό παραβάν.