Από "ΤΑ ΝΕΑ/ΣΑΒΒΑΤΟΚΥΡΙΑΚΟ"
"ΤΑ ΝΕΑ/ΣΑΒΒΑΤΟΚΥΡΙΑΚΟ", 26-28/04/19 |
Συνεχίζει ανενόχλητη τη δράση της η «μαφία του Κορυδαλλού», παρά τις αστυνομικές και δικαστικές έρευνες, αλλά και τις σπασμωδικές προσπάθειες στελεχών του υπουργείου Δικαιοσύνης να περιορίσουν κυρίως τον επικοινωνιακό αντίκτυπο από το χάος στα σωφρονιστικά καταστήματα.
Η διαπίστωση ότι ο θάνατος του 34χρονου Αλβανού στις 28 Ιανουαρίου 2019 στην Δ' Πτέρυγα των φυλακών Κορυδαλλού οφείλεται σε στραγγαλισμό, ο άγριος ξυλοδαρμός με μαστίγιο δύο κρατουμένων στην ίδια πτέρυγα των φυλακών Κορυδαλλού, η μεταφορά σε ημιθανή κατάσταση - πιθανόν από χρήση ναρκωτικών - ενός κρατουμένου σε νοσοκομείο, τα επεισόδια στις φυλακές Αυλώνα, ο ξυλοδαρμός σωφρονιστικού υπαλλήλου από κρατούμενο στις φυλακές Τρικάλων, είναι ορισμένες από τις τελευταίες πράξεις του δράματος στα σωφρονιστικά καταστήματα. Με τον φόβο ότι ο κύκλος του αίματος θα συνεχιστεί...
«Ψυχραιμία». Η τραγική κατάσταση που επικρατεί κυρίως στις φυλακές Κορυδαλλού οδήγησε σε συνάντηση - χωρίς να δημοσιοποιηθεί οτιδήποτε - υψηλόβαθμων στελεχών του υπουργείου Δικαιοσύνης με εκπροσώπους των σωφρονιστικών υπαλλήλων στη Λεωφόρο Μεσογείων. Στους φρουρούς των φυλακών συστήθηκε... ψυχραιμία, αποφυγή διόγκωσης των ζητημάτων των φυλακών και να υπάρχει ενημέρωσή τους. Επιπλέον δόθηκαν ορισμένες ασαφείς ή για δευτερεύοντα θέματα υποσχέσεις, όπως η επάνοδος του θεσμού των υπαρχιφυλάκων στον Κορυδαλλό. Από την πλευρά τους οι σωφρονιστικοί υπάλληλοι φέρεται να ζήτησαν «να σταματήσει η πολιτική διαρκούς υποστήριξης κρατουμένων, κυρίως αντιεξουσιαστών, που οδηγεί σε γενικότερη ασυδοσία».
Οι δικηγόροι. Κι όλα αυτά ενώ σε πλήρη εξέλιξη είναι η έρευνα του ειδικού εφέτη ανακριτή Ε. Νικόπουλου για τις ύποπτες σχέσεις δικηγόρων με αλβανούς αρχηγούς εγκληματικών οργανώσεων, οι οποίοι θεωρείται ότι ακόμη και σήμερα παραμένουν ανενόχλητοι. Με ορισμένους εξ αυτών να προχωρούν ακόμη και τώρα σε αναρτήσεις στο Facebook με τα επιτεύγματά τους, τις ανέσεις που απολαμβάνουν κ.λπ.
Μάλιστα, τις τελευταίες ημέρες στον ειδικό εφέτη ανακριτή δόθηκαν νέες καταθέσεις, αλλά και απομαγνητοφωνήθηκαν νέες συνομιλίες που αποκαλύπτουν περαιτέρω εμπλοκή δικηγόρων στις εκβιάσεις που οδήγησαν στη δολοφονία - τον Οκτώβριο του 2017 - του δικηγόρου Μιχ. Ζαφειρόπουλου. Οι Αλβανοί φέρεται να ξέρουν στοιχεία για τραπεζικούς λογαριασμούς επιχειρηματιών κι άλλα κρίσιμα στοιχεία δικογραφιών. Με την εκτίμηση δικαστικών λειτουργών ότι πληροφοριοδότες τους είναι ίσως ορισμένοι δικηγόροι.
Κι από την άλλη πλευρά, οι ίδιοι νομικοί δίνουν με τους επικίνδυνους αλλοδαπούς όρκους «αφοσίωσης», χαρακτηρίζουν «κότες» τους αντιδίκους τους, συνεννοούνται πως θα αλληλοκαλυφθούν στο δικαστήριο και συστήνουν σε επιχειρηματίες να «δώσουν λεφτά στους Αλβανούς για να αλλάξουν τις καταθέσεις τους»! Επίσης, οι δικηγόροι εμφανίζονται λίγα 24ωρα μετά τη δολοφονία του Μιχ. Ζαφειρόπουλου να ξέρουν τι ακριβώς είχε διαμειφθεί ανάμεσα στο θύμα και τους δολοφόνους του και να γνωρίζουν λεπτομέρειες που κανείς δεν γνώριζε εκείνη τη χρονική στιγμή.
Συμβόλαια θανάτου. Οι αξιωματικοί της ΕΛ.ΑΣ. που ερευνούν τα τεκταινόμενα στον Κορυδαλλό εκτιμούν ότι η ασυδοσία που επικρατεί διευκολύνει «βεντέτες» κι εκκαθαριστικές ενέργειες εναντίον κρατουμένων αλλά και την οργάνωση νέων δολοφονικών επιθέσεων εκτός φυλακών. Οι αστυνομικοί έχουν συγκεντρώσει πληροφορίες ότι η δολοφονία (σ.σ.: αρχικά ο θάνατός του αποδόθηκε στη χρήση ναρκωτικών) του 34χρονου στην Δ' Πτέρυγα των φυλακών Κορυδαλλού συνδέεται άμεσα με τη δράση της αλβανικής μαφίας που έχει προχωρήσει στη δολοφονία του Ζαφειρόπουλου, σε τουλάχιστον 20 αιματηρές επιθέσεις εντός κι εκτός των φυλακών, με «συμβόλαια θανάτου» κ.λπ.
Συμβόλαια θανάτου. Οι αξιωματικοί της ΕΛ.ΑΣ. που ερευνούν τα τεκταινόμενα στον Κορυδαλλό εκτιμούν ότι η ασυδοσία που επικρατεί διευκολύνει «βεντέτες» κι εκκαθαριστικές ενέργειες εναντίον κρατουμένων αλλά και την οργάνωση νέων δολοφονικών επιθέσεων εκτός φυλακών. Οι αστυνομικοί έχουν συγκεντρώσει πληροφορίες ότι η δολοφονία (σ.σ.: αρχικά ο θάνατός του αποδόθηκε στη χρήση ναρκωτικών) του 34χρονου στην Δ' Πτέρυγα των φυλακών Κορυδαλλού συνδέεται άμεσα με τη δράση της αλβανικής μαφίας που έχει προχωρήσει στη δολοφονία του Ζαφειρόπουλου, σε τουλάχιστον 20 αιματηρές επιθέσεις εντός κι εκτός των φυλακών, με «συμβόλαια θανάτου» κ.λπ.
Κι αυτό γιατί ο 34χρονος είχε φιλοξενήσει στο σπίτι που είχε ενοικιάσει στην Καλλιθέα τους δύο φυσικούς αυτουργούς της δολοφονίας του ποινικολόγου. Στην κατοικία αυτή βρέθηκαν όπλα και εκρηκτικά αλλά και στολές αστυνομικών που πιθανόν χρησιμοποιούνταν για αιματηρή απόδραση σε κάποια μεταγωγή μελών της αλβανικής μαφίας σε νοσοκομείο. Σε κατάθεση που είχε δώσει στην ΕΛ.ΑΣ. ο 34χρονος, είχε εμπλέξει τους αλβανούς μαφιόζους, κάτι που είχε προκαλέσει τη δυσφορία των συνεργών του.
Οργανωμένο δίκτυο. Οι αστυνομικοί εξετάζουν σοβαρά το ενδεχόμενο (σ.σ.: εξετάζονται κι άλλα σενάρια) το συγκεκριμένο έγκλημα να έχει άμεση σχέση και ίσως τα ίδια κίνητρα με τη δολοφονία του 36χρονου Αλμπερ Μπάκο στις 14 Ιανουαρίου στην Ε' Πτέρυγα των φυλακών Κορυδαλλού. Και η οποία πάλι αποδίδεται στην προσπάθεια των ηγετών της αλβανικής μαφίας να μεταφέρουν στους νεκρούς τις εγκληματικές ευθύνες και ν' αποφύγουν την καταδίκη για τον θάνατο του Ζαφειρόπουλου. Εκείνο ωστόσο που προκαλεί μεγάλη ανησυχία στις διωκτικές Αρχές είναι ότι οι φυλακισμένοι μεγαλοκακοποιοί συνεχίζουν τις εκβιάσεις τους, στρατολογούν διαρκώς κρατουμένους για να προχωρούν σε εκδικητικές ενέργειες κι έχουν πολυμελείς ομάδες συνεργών τους εκτός φυλακών για να αναλαμβάνουν νέα συμβόλαια θανάτου. Μάλιστα εκφράζονται φόβοι ότι το δίκτυο της «αλβανικής μαφίας» θα ενισχυθεί κι από αλλοδαπούς ποινικούς που έρχονται στη χώρα μας ή θα αποφυλακιστούν σύντομα.
ΤΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΤΟΥ ΜΑΡΙΝΟΥ ΣΚΑΝΔΑΜΗ
Μέχρι πριν από λίγα χρόνια το σωφρονιστικό σύστημα βρισκόταν στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος λόγω του ότι αδυνατούσε να λάβει μόνιμα μέτρα για την αντιμετώπιση του υπερπληθυσμού, που παρήγαγε σκληρές συνθήκες κράτησης, προσβάλλοντας την αξιοπρέπεια και παρεμποδίζοντας την επανένταξη. Οι προς αυτό συντρέχουσες αιτίες αφορούσαν επίσης την έλλειψη συνολικού επανασχεδιασμού, την πλειοδοσία των δικαστηρίων στην κατάγνωση υπερβολικών ποινών και την έλλειψη οικονομικών πόρων, που μεσούσης της ελληνικής κρίσης εμπόδιζαν πάγια μακροπρόθεσμα μέτρα.
Φοβάμαι ότι το τελευταίο διάστημα έχουμε μια νέα τομή, που με όρους επιστημολογίας συνιστά αλλαγή παραδείγματος.
Οι ελληνικές φυλακές δεν είναι απλά ένας χώρος όπου η ποινή δεν μπορεί να εκτισθεί με όρους αξιοπρέπειας, αλλά επιπλέον ένας χώρος που παράγει τη σκληρότερη βία, δηλαδή τη βία κατά της ζωής και ακεραιότητας των κρατουμένων, των σωφρονιστικών υπαλλήλων, ακόμα δε και των πολιτών στην ελεύθερη κοινωνία. Η φυλακτική βία σκοτώνει πια εντός και εκτός της φυλακής.
Στο σημείο αυτό πρέπει να επισημανθεί ότι τo Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου με επανειλημμένες αποφάσεις του έχει κρίνει ότι για να υπάρχει σεβασμός στο άρθρο 2 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, που κατοχυρώνει το δικαίωμα στη ζωή, τα κράτη δεν πρέπει απλώς να συμμορφώνονται ως προς την αρνητική τους υποχρέωση να απόσχουν από την παραβίαση αυτού του θεμελιώδους δικαιώματος, αλλά επιπροσθέτως έχουν τη θετική υποχρέωση να λάβουν όλα κατάλληλα μέτρα για την προστασία του.
Η ελληνική πολιτεία έχει πια πλήρως αποτύχει σε αυτήν τη θετική της υποχρέωση. Το επιβεβαιώνει η ακολουθία βίαιων θανάτων εντός της φυλακής, αλλά και εκτός αυτής, όπου η φυλακτική βία εξάγεται. Δυστυχώς οι καλοδεχούμενες προσπάθειες εκπαίδευσης και επιμόρφωσης των κρατουμένων δεν αρκούν. Διότι δεν απαντούν ή δεν συνοδεύονται ταυτόχρονα από ένα σχέδιο τήρησης της νομιμότητας εντός των φυλακών.
Για να συμβεί αυτό, θα έπρεπε να αφαιρεθούν οι ιδεοληπτικοί φακοί που στον έλεγχο νομιμότητας βλέπουν την κρατική καταστολή και όχι την ανάγκη μέσα από αυτόν τον έλεγχο να εμπεδώνεται ο σεβασμός των δικαιωμάτων των κρατουμένων και εν τέλει, συνολικά, η προστασία της ζωής κρατουμένων, φυλάκων και πολιτών, δηλαδή των συνανθρώπων μας.
Η αίσθηση παράδοσης των φυλακών στον έλεγχο εθνοτικών ομάδων κρατουμένων προσβάλλει τις δημοκρατικές λειτουργίες, θέτει τους ευάλωτους κρατουμένους σε διαρκή κίνδυνο, εκκολάπτει ή και διογκώνει το οργανωμένο έγκλημα και οπωσδήποτε δημιουργεί ανασφάλεια στην κοινωνία.
Η αναθεώρηση των προληπτικών και ελεγκτικών πολιτικών καθίσταται λοιπόν τόσο όσο ποτέ άλλοτε αναγκαία. Δεν πρόκειται μόνο για την ανάγκη να έχουμε έναν νέο ποινικό κώδικα, αλλά να ξαναδούμε τον τρόπο που εκτίνονται οι ποινές στη χώρα μας. Και για να το κάνουμε αυτό χρειάζεται πρώτα από όλα ενσυναίσθηση.
Να βιώσουμε δηλαδή την αγωνία των οικογενειών που λαμβάνουν τηλεφωνήματα των κρατούμενων συγγενών τους που απειλούνται και ζητούν προστασία. Να καταλάβουμε την ψυχολογία του σωφρονιστικού υπαλλήλου που πληροφορείται από τον σκληρό κρατούμενο ότι αυτός ξέρει πόσα παιδιά έχει και πού αυτά πηγαίνουν σχολείο. Να νιώσουμε τον φόβο κάποιων επαγγελματιών που λαμβάνουν τρομακτικά τηλεφωνήματα μέσα από τη φυλακή.
Κάποια εργαλεία ήδη υπάρχουν. Ο ίδιος ο Σωφρονιστικός Κώδικας που δεξιοί και αριστεροί χαρακτηρίζουν ως έναν από τους πιο προοδευτικούς στην Ευρώπη παρέχει δυνατότητες για τη δικαιοταξία στις φυλακές. Αρκεί βεβαίως κάποιος να θέλει να τον εφαρμόσει. Ταυτόχρονα, νέα εργαλεία πρέπει να θεσμοθετηθούν. Η αντιμετώπιση της ριζοσπαστικοποίησης, σύμφωνα με τις οδηγίες του ΟΗΕ και των άλλων διεθνών κατευθύνσεων, αλλά και η ανάπτυξη εργαλείων εκτίμησης της επικινδυνότητας των κρατουμένων αποτελούν κάποιες σύγχρονες συμβολές.
Εν κατακλείδι, το να εγείρεται σήμερα το δημόσιο ερώτημα γιατί η πολιτεία αποτυγχάνει να προστατεύσει το βασικότερο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων εντός και εκτός της φυλακής, αποτελεί τεράστια οπισθοδρόμηση του κράτους δικαίου και δεν μπορεί να αναταχθεί παρά μόνο με αποφάσεις που θα απαντούν στο τρέχον ευρωπαϊκό πρόταγμα για τη χρυσή εξισορρόπηση των δικαιωμάτων ελευθερίας και ασφάλειας.
-Ο Μαρίνος Σκανδάμης είναι δικηγόρος, δρ Νομικής, πρώην γενικός γραμματέας του υπουργείου Δικαιοσύνης
ΤΟ ΘΕΜΑ ΤΗΣ ΜΙΝΑΣ ΜΟΥΣΤΑΚΑ
Το εκρηκτικό μείγμα με δολοφονίες κρατουμένων και επιθέσεις εις βάρος σωφρονιστικών υπαλλήλων φέρνει όλο και πιο συχνά τον τελευταίο καιρό, στην πρώτη γραμμή της επικαιρότητας, την έκρυθμη κατάσταση που επικρατεί στις φυλακές της χώρας.
Τα αλλεπάλληλα περιστατικά βίας, όπως έχουν κατ' επανάληψη επισημάνει οι σωφρονιστικοί υπάλληλοι, καταδεικνύουν το μέγεθος του προβλήματος. Για τους ανθρώπους που ζουν σε καθημερινή βάση τον χώρο των φυλακών και γνωρίζουν πολύ καλά τα προβλήματα της λειτουργίας του σωφρονιστικού συστήματος όλα όσα συμβαίνουν τον τελευταίο καιρό δεν συνιστούν «είδηση», αλλά «γεγονότα που με μαθηματική ακρίβεια περίμεναν να συμβούν».
Και παρά την αρνητική εικόνα που φτάνει προς τα έξω, θέτοντας επί τάπητος το κρίσιμο ζήτημα της ασφάλειας των κρατουμένων, των εργαζομένων στις φυλακές, αλλά και την τήρηση των όρων του κράτους δικαίου, οι σωφρονιστικοί υπάλληλοι - χωρίς να διεκδικούν τον ρόλο της Κασσάνδρας - έχουν πολλές φορές κρούσει τον κώδωνα του κινδύνου, διατυπώνοντας μεγαλόφωνα την ανησυχία τους για την κατάσταση που επικρατεί στις φυλακές.
Το πρόβλημα βέβαια, όπως λένε, οι παροικούντες την Ιερουσαλήμ αναμφισβήτητα δεν είναι τωρινό, αλλά παρά τις νομοθετικές ρυθμίσεις με στόχο την αποσυμφόρηση των φυλακών δεν υπήρξε εν τέλει ουσιαστική βελτίωση σε ό,τι αφορά τη λειτουργία των σωφρονιστικών καταστημάτων.
Δεν είναι τυχαίο, εξάλλου, ότι η Ελλάδα κατέχει θέση καθόλου τιμητική σε ό,τι αφορά τις καταδίκες από το Δικαστήριο του Στρασβούργου σχετικά με τις συνθήκες κράτησης, γεγονός που έχει οδηγήσει πολλές φορές στην καταδίκη της χώρας μας για παραβίαση των διατάξεων της Ευρωπαϊκής Σύμβασης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.
ΔΙΑΣΥΡΜΟΣ. Η χώρα μας διασύρεται διεθνώς για την τραγική κατάσταση στον χώρο των φυλακών και τις συνθήκες κράτησης των παραβατικών ατόμων, με αποτέλεσμα το ελληνικό Δημόσιο να καλείται ανάλογα με την περίπτωση να αποζημιώσει κρατουμένους οι οποίοι - κατά κανόνα - κερδίζουν τη μάχη στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, αφού το κράτος δεν είναι συνεπές στην τήρηση των όρων της Σύμβασης και των υποχρεώσεών του που πηγάζουν από αυτή.
Το πρόβλημα μάλιστα, όπως είχε επισημάνει μιλώντας στα «ΝΕΑ» ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Σωφρονιστικών Υπαλλήλων Ελλάδας Σπύρος Καρακίτσος, δεν εντοπίζεται πια μόνο στις φυλακές του Κορυδαλλού, στη «μητροπολιτική» δηλαδή φυλακή, αλλά έχει επεκταθεί και σε άλλα σωφρονιστικά καταστήματα της χώρας.
Οι φυλακές Κορυδαλλού βέβαια, λόγω και του μεγάλου αριθμού εγκλείστων, αποτελούν εδώ και πολλά χρόνια τον «μεγάλο ασθενή» του σωφρονιστικού συστήματος.
Οπως είναι γνωστό, εξάλλου, βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη και η δικαστική έρευνα που διενεργεί ο εφέτης - ειδικός ανακριτής Ευτύχης Νικόπουλος για τη δράση της εγκληματικής οργάνωσης με… έδρα τις φυλακές του Κορυδαλλού. Στο στόχαστρο της Δικαιοσύνης βρίσκονται συγκεκριμένοι κρατούμενοι, οι οποίοι ελέγχονται ποινικά για μια σειρά υποθέσεων που μοιάζουν με «συγκοινωνούντα δοχεία», όπως είναι η υπόθεση της απόπειρας ανθρωποκτονίας εις βάρος του δικηγόρου Γιώργου Αντωνόπουλου, ο οποίος μάλιστα έχει κριθεί προσωρινά κρατούμενος για συμμετοχή στην αποκαλούμενη υπόθεση της «μαφίας των φυλακών», αλλά και της εγκληματικής ενέργειας με θύμα τον γνωστό δικηγόρο Μιχάλη Ζαφειρόπουλο.
ΠΥΞΙΔΑ. Το υπουργείο Δικαιοσύνης από την πλευρά του με το «Στρατηγικό σχέδιο για το σωφρονιστικό σύστημα 2018-2020» επιχειρεί να προσδώσει στη σωφρονιστική πολιτική, για πρώτη φορά, σταθερή πυξίδα, κάτι που άλλωστε ήταν επίμονη πρόταση των ευρωπαϊκών οργανισμών προς τη χώρα μας. Με το σχέδιο αυτό, όπως εκτιμάται, εξασφαλίζεται η σωφρονιστική προοπτική με συγκεκριμένες συντεταγμένες, κατευθύνσεις και στόχους.
Ωστόσο, οι σωφρονιστικοί υπάλληλοι με επίσημες τοποθετήσεις τους έχουν, κατά καιρούς, τονίσει ότι υπάρχει αδήριτη ανάγκη ο στρατηγικός σχεδιασμός από τα λόγια να περάσει στα έργα για να μην επαναληφθούν παρόμοια σκηνικά στον χώρο των φυλακών, σαν αυτά που έχουν δει το φως της δημοσιότητας από τις αρχές του 2019.
Μάλιστα, σε κάθε ευκαιρία, ζητούν αύξηση του προσωπικού, καθώς η υποστελέχωση των φυλακών είναι ένα από τα μεγάλα αγκάθια για τη λειτουργία τους. Δεν αρκεί, όπως λένε, ένας ή δύο σωφρονιστικοί υπάλληλοι ανά πτέρυγα, στην οποία κρατούνται 350 άτομα. Επιπλέον, έχουν θέσει θέμα εκσυγχρονισμού των μέσων ασφαλείας, όπως και σχεδιασμού για τον διαχωρισμό των εγκλείστων, ώστε ένας νέος κρατούμενος να μη μένει στο ίδιο κελί με έναν ισοβίτη ή με έναν υπότροπο συγκρατούμενό του.
«Οσο δεν έχουμε έναν στρατηγικό σχεδιασμό για το σωφρονιστικό σύστημα και απουσιάζει η πολιτική παρέμβαση στην κατεύθυνση της αξιοπρεπούς διαβίωσης κρατουμένων και εργαζομένων στις φυλακές, οι ελληνικές φυλακές θα προσομοιάζουν με τις φυλακές της Κολομβίας και της Βενεζουέλας. Είναι μαθηματικώς βέβαιο ότι θα μιλήσουμε για το ίδιο θέμα ξανά σύντομα» έχει δηλώσει δημόσια ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Σωφρονιστικών Υπαλλήλων Σπύρος Καρακίτσος, επικαλούμενος την εμπειρία του αλλά και τις μαρτυρίες συναδέλφων του, θέλοντας να περιγράψει την εικόνα διάλυσης των φυλακών.
Οργανωμένο δίκτυο. Οι αστυνομικοί εξετάζουν σοβαρά το ενδεχόμενο (σ.σ.: εξετάζονται κι άλλα σενάρια) το συγκεκριμένο έγκλημα να έχει άμεση σχέση και ίσως τα ίδια κίνητρα με τη δολοφονία του 36χρονου Αλμπερ Μπάκο στις 14 Ιανουαρίου στην Ε' Πτέρυγα των φυλακών Κορυδαλλού. Και η οποία πάλι αποδίδεται στην προσπάθεια των ηγετών της αλβανικής μαφίας να μεταφέρουν στους νεκρούς τις εγκληματικές ευθύνες και ν' αποφύγουν την καταδίκη για τον θάνατο του Ζαφειρόπουλου. Εκείνο ωστόσο που προκαλεί μεγάλη ανησυχία στις διωκτικές Αρχές είναι ότι οι φυλακισμένοι μεγαλοκακοποιοί συνεχίζουν τις εκβιάσεις τους, στρατολογούν διαρκώς κρατουμένους για να προχωρούν σε εκδικητικές ενέργειες κι έχουν πολυμελείς ομάδες συνεργών τους εκτός φυλακών για να αναλαμβάνουν νέα συμβόλαια θανάτου. Μάλιστα εκφράζονται φόβοι ότι το δίκτυο της «αλβανικής μαφίας» θα ενισχυθεί κι από αλλοδαπούς ποινικούς που έρχονται στη χώρα μας ή θα αποφυλακιστούν σύντομα.
ΤΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΤΟΥ ΜΑΡΙΝΟΥ ΣΚΑΝΔΑΜΗ
Μέχρι πριν από λίγα χρόνια το σωφρονιστικό σύστημα βρισκόταν στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος λόγω του ότι αδυνατούσε να λάβει μόνιμα μέτρα για την αντιμετώπιση του υπερπληθυσμού, που παρήγαγε σκληρές συνθήκες κράτησης, προσβάλλοντας την αξιοπρέπεια και παρεμποδίζοντας την επανένταξη. Οι προς αυτό συντρέχουσες αιτίες αφορούσαν επίσης την έλλειψη συνολικού επανασχεδιασμού, την πλειοδοσία των δικαστηρίων στην κατάγνωση υπερβολικών ποινών και την έλλειψη οικονομικών πόρων, που μεσούσης της ελληνικής κρίσης εμπόδιζαν πάγια μακροπρόθεσμα μέτρα.
Φοβάμαι ότι το τελευταίο διάστημα έχουμε μια νέα τομή, που με όρους επιστημολογίας συνιστά αλλαγή παραδείγματος.
Οι ελληνικές φυλακές δεν είναι απλά ένας χώρος όπου η ποινή δεν μπορεί να εκτισθεί με όρους αξιοπρέπειας, αλλά επιπλέον ένας χώρος που παράγει τη σκληρότερη βία, δηλαδή τη βία κατά της ζωής και ακεραιότητας των κρατουμένων, των σωφρονιστικών υπαλλήλων, ακόμα δε και των πολιτών στην ελεύθερη κοινωνία. Η φυλακτική βία σκοτώνει πια εντός και εκτός της φυλακής.
Στο σημείο αυτό πρέπει να επισημανθεί ότι τo Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου με επανειλημμένες αποφάσεις του έχει κρίνει ότι για να υπάρχει σεβασμός στο άρθρο 2 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, που κατοχυρώνει το δικαίωμα στη ζωή, τα κράτη δεν πρέπει απλώς να συμμορφώνονται ως προς την αρνητική τους υποχρέωση να απόσχουν από την παραβίαση αυτού του θεμελιώδους δικαιώματος, αλλά επιπροσθέτως έχουν τη θετική υποχρέωση να λάβουν όλα κατάλληλα μέτρα για την προστασία του.
Η ελληνική πολιτεία έχει πια πλήρως αποτύχει σε αυτήν τη θετική της υποχρέωση. Το επιβεβαιώνει η ακολουθία βίαιων θανάτων εντός της φυλακής, αλλά και εκτός αυτής, όπου η φυλακτική βία εξάγεται. Δυστυχώς οι καλοδεχούμενες προσπάθειες εκπαίδευσης και επιμόρφωσης των κρατουμένων δεν αρκούν. Διότι δεν απαντούν ή δεν συνοδεύονται ταυτόχρονα από ένα σχέδιο τήρησης της νομιμότητας εντός των φυλακών.
Για να συμβεί αυτό, θα έπρεπε να αφαιρεθούν οι ιδεοληπτικοί φακοί που στον έλεγχο νομιμότητας βλέπουν την κρατική καταστολή και όχι την ανάγκη μέσα από αυτόν τον έλεγχο να εμπεδώνεται ο σεβασμός των δικαιωμάτων των κρατουμένων και εν τέλει, συνολικά, η προστασία της ζωής κρατουμένων, φυλάκων και πολιτών, δηλαδή των συνανθρώπων μας.
Η αίσθηση παράδοσης των φυλακών στον έλεγχο εθνοτικών ομάδων κρατουμένων προσβάλλει τις δημοκρατικές λειτουργίες, θέτει τους ευάλωτους κρατουμένους σε διαρκή κίνδυνο, εκκολάπτει ή και διογκώνει το οργανωμένο έγκλημα και οπωσδήποτε δημιουργεί ανασφάλεια στην κοινωνία.
Η αναθεώρηση των προληπτικών και ελεγκτικών πολιτικών καθίσταται λοιπόν τόσο όσο ποτέ άλλοτε αναγκαία. Δεν πρόκειται μόνο για την ανάγκη να έχουμε έναν νέο ποινικό κώδικα, αλλά να ξαναδούμε τον τρόπο που εκτίνονται οι ποινές στη χώρα μας. Και για να το κάνουμε αυτό χρειάζεται πρώτα από όλα ενσυναίσθηση.
Να βιώσουμε δηλαδή την αγωνία των οικογενειών που λαμβάνουν τηλεφωνήματα των κρατούμενων συγγενών τους που απειλούνται και ζητούν προστασία. Να καταλάβουμε την ψυχολογία του σωφρονιστικού υπαλλήλου που πληροφορείται από τον σκληρό κρατούμενο ότι αυτός ξέρει πόσα παιδιά έχει και πού αυτά πηγαίνουν σχολείο. Να νιώσουμε τον φόβο κάποιων επαγγελματιών που λαμβάνουν τρομακτικά τηλεφωνήματα μέσα από τη φυλακή.
Κάποια εργαλεία ήδη υπάρχουν. Ο ίδιος ο Σωφρονιστικός Κώδικας που δεξιοί και αριστεροί χαρακτηρίζουν ως έναν από τους πιο προοδευτικούς στην Ευρώπη παρέχει δυνατότητες για τη δικαιοταξία στις φυλακές. Αρκεί βεβαίως κάποιος να θέλει να τον εφαρμόσει. Ταυτόχρονα, νέα εργαλεία πρέπει να θεσμοθετηθούν. Η αντιμετώπιση της ριζοσπαστικοποίησης, σύμφωνα με τις οδηγίες του ΟΗΕ και των άλλων διεθνών κατευθύνσεων, αλλά και η ανάπτυξη εργαλείων εκτίμησης της επικινδυνότητας των κρατουμένων αποτελούν κάποιες σύγχρονες συμβολές.
Εν κατακλείδι, το να εγείρεται σήμερα το δημόσιο ερώτημα γιατί η πολιτεία αποτυγχάνει να προστατεύσει το βασικότερο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων εντός και εκτός της φυλακής, αποτελεί τεράστια οπισθοδρόμηση του κράτους δικαίου και δεν μπορεί να αναταχθεί παρά μόνο με αποφάσεις που θα απαντούν στο τρέχον ευρωπαϊκό πρόταγμα για τη χρυσή εξισορρόπηση των δικαιωμάτων ελευθερίας και ασφάλειας.
-Ο Μαρίνος Σκανδάμης είναι δικηγόρος, δρ Νομικής, πρώην γενικός γραμματέας του υπουργείου Δικαιοσύνης
"ΤΑ ΝΕΑ/ΣΑΒΒΑΤΟΚΥΡΙΑΚΟ", 26-28/04/19 |
ΤΟ ΘΕΜΑ ΤΗΣ ΜΙΝΑΣ ΜΟΥΣΤΑΚΑ
Το εκρηκτικό μείγμα με δολοφονίες κρατουμένων και επιθέσεις εις βάρος σωφρονιστικών υπαλλήλων φέρνει όλο και πιο συχνά τον τελευταίο καιρό, στην πρώτη γραμμή της επικαιρότητας, την έκρυθμη κατάσταση που επικρατεί στις φυλακές της χώρας.
Τα αλλεπάλληλα περιστατικά βίας, όπως έχουν κατ' επανάληψη επισημάνει οι σωφρονιστικοί υπάλληλοι, καταδεικνύουν το μέγεθος του προβλήματος. Για τους ανθρώπους που ζουν σε καθημερινή βάση τον χώρο των φυλακών και γνωρίζουν πολύ καλά τα προβλήματα της λειτουργίας του σωφρονιστικού συστήματος όλα όσα συμβαίνουν τον τελευταίο καιρό δεν συνιστούν «είδηση», αλλά «γεγονότα που με μαθηματική ακρίβεια περίμεναν να συμβούν».
Και παρά την αρνητική εικόνα που φτάνει προς τα έξω, θέτοντας επί τάπητος το κρίσιμο ζήτημα της ασφάλειας των κρατουμένων, των εργαζομένων στις φυλακές, αλλά και την τήρηση των όρων του κράτους δικαίου, οι σωφρονιστικοί υπάλληλοι - χωρίς να διεκδικούν τον ρόλο της Κασσάνδρας - έχουν πολλές φορές κρούσει τον κώδωνα του κινδύνου, διατυπώνοντας μεγαλόφωνα την ανησυχία τους για την κατάσταση που επικρατεί στις φυλακές.
Το πρόβλημα βέβαια, όπως λένε, οι παροικούντες την Ιερουσαλήμ αναμφισβήτητα δεν είναι τωρινό, αλλά παρά τις νομοθετικές ρυθμίσεις με στόχο την αποσυμφόρηση των φυλακών δεν υπήρξε εν τέλει ουσιαστική βελτίωση σε ό,τι αφορά τη λειτουργία των σωφρονιστικών καταστημάτων.
Δεν είναι τυχαίο, εξάλλου, ότι η Ελλάδα κατέχει θέση καθόλου τιμητική σε ό,τι αφορά τις καταδίκες από το Δικαστήριο του Στρασβούργου σχετικά με τις συνθήκες κράτησης, γεγονός που έχει οδηγήσει πολλές φορές στην καταδίκη της χώρας μας για παραβίαση των διατάξεων της Ευρωπαϊκής Σύμβασης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.
ΔΙΑΣΥΡΜΟΣ. Η χώρα μας διασύρεται διεθνώς για την τραγική κατάσταση στον χώρο των φυλακών και τις συνθήκες κράτησης των παραβατικών ατόμων, με αποτέλεσμα το ελληνικό Δημόσιο να καλείται ανάλογα με την περίπτωση να αποζημιώσει κρατουμένους οι οποίοι - κατά κανόνα - κερδίζουν τη μάχη στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, αφού το κράτος δεν είναι συνεπές στην τήρηση των όρων της Σύμβασης και των υποχρεώσεών του που πηγάζουν από αυτή.
Το πρόβλημα μάλιστα, όπως είχε επισημάνει μιλώντας στα «ΝΕΑ» ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Σωφρονιστικών Υπαλλήλων Ελλάδας Σπύρος Καρακίτσος, δεν εντοπίζεται πια μόνο στις φυλακές του Κορυδαλλού, στη «μητροπολιτική» δηλαδή φυλακή, αλλά έχει επεκταθεί και σε άλλα σωφρονιστικά καταστήματα της χώρας.
Οι φυλακές Κορυδαλλού βέβαια, λόγω και του μεγάλου αριθμού εγκλείστων, αποτελούν εδώ και πολλά χρόνια τον «μεγάλο ασθενή» του σωφρονιστικού συστήματος.
Οπως είναι γνωστό, εξάλλου, βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη και η δικαστική έρευνα που διενεργεί ο εφέτης - ειδικός ανακριτής Ευτύχης Νικόπουλος για τη δράση της εγκληματικής οργάνωσης με… έδρα τις φυλακές του Κορυδαλλού. Στο στόχαστρο της Δικαιοσύνης βρίσκονται συγκεκριμένοι κρατούμενοι, οι οποίοι ελέγχονται ποινικά για μια σειρά υποθέσεων που μοιάζουν με «συγκοινωνούντα δοχεία», όπως είναι η υπόθεση της απόπειρας ανθρωποκτονίας εις βάρος του δικηγόρου Γιώργου Αντωνόπουλου, ο οποίος μάλιστα έχει κριθεί προσωρινά κρατούμενος για συμμετοχή στην αποκαλούμενη υπόθεση της «μαφίας των φυλακών», αλλά και της εγκληματικής ενέργειας με θύμα τον γνωστό δικηγόρο Μιχάλη Ζαφειρόπουλο.
ΠΥΞΙΔΑ. Το υπουργείο Δικαιοσύνης από την πλευρά του με το «Στρατηγικό σχέδιο για το σωφρονιστικό σύστημα 2018-2020» επιχειρεί να προσδώσει στη σωφρονιστική πολιτική, για πρώτη φορά, σταθερή πυξίδα, κάτι που άλλωστε ήταν επίμονη πρόταση των ευρωπαϊκών οργανισμών προς τη χώρα μας. Με το σχέδιο αυτό, όπως εκτιμάται, εξασφαλίζεται η σωφρονιστική προοπτική με συγκεκριμένες συντεταγμένες, κατευθύνσεις και στόχους.
Ωστόσο, οι σωφρονιστικοί υπάλληλοι με επίσημες τοποθετήσεις τους έχουν, κατά καιρούς, τονίσει ότι υπάρχει αδήριτη ανάγκη ο στρατηγικός σχεδιασμός από τα λόγια να περάσει στα έργα για να μην επαναληφθούν παρόμοια σκηνικά στον χώρο των φυλακών, σαν αυτά που έχουν δει το φως της δημοσιότητας από τις αρχές του 2019.
Μάλιστα, σε κάθε ευκαιρία, ζητούν αύξηση του προσωπικού, καθώς η υποστελέχωση των φυλακών είναι ένα από τα μεγάλα αγκάθια για τη λειτουργία τους. Δεν αρκεί, όπως λένε, ένας ή δύο σωφρονιστικοί υπάλληλοι ανά πτέρυγα, στην οποία κρατούνται 350 άτομα. Επιπλέον, έχουν θέσει θέμα εκσυγχρονισμού των μέσων ασφαλείας, όπως και σχεδιασμού για τον διαχωρισμό των εγκλείστων, ώστε ένας νέος κρατούμενος να μη μένει στο ίδιο κελί με έναν ισοβίτη ή με έναν υπότροπο συγκρατούμενό του.
«Οσο δεν έχουμε έναν στρατηγικό σχεδιασμό για το σωφρονιστικό σύστημα και απουσιάζει η πολιτική παρέμβαση στην κατεύθυνση της αξιοπρεπούς διαβίωσης κρατουμένων και εργαζομένων στις φυλακές, οι ελληνικές φυλακές θα προσομοιάζουν με τις φυλακές της Κολομβίας και της Βενεζουέλας. Είναι μαθηματικώς βέβαιο ότι θα μιλήσουμε για το ίδιο θέμα ξανά σύντομα» έχει δηλώσει δημόσια ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Σωφρονιστικών Υπαλλήλων Σπύρος Καρακίτσος, επικαλούμενος την εμπειρία του αλλά και τις μαρτυρίες συναδέλφων του, θέλοντας να περιγράψει την εικόνα διάλυσης των φυλακών.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου