"...Από εκεί και πέρα έχει νόημα να συζητάμε. Και ας αποφασίσουμε ότι, όπως η αστυνομία έχει αρμοδιότητα να συλλαμβάνει ληστές τραπέζης ή τους πορτοφολάδες στο μετρό, ομοίως έχει την ίδια αρμοδιότητα να συλλαμβάνει εκείνους που αναίτια, από αντικοινωνική μανία, καταστρέφουν τα εκδοτήρια του μετρό ή πετάνε μολότοφ στους «μπάτσους». Και οφείλει να προστατεύει τα χριστουγεννιάτικα δέντρα, στα Εξάρχεια, στο Σύνταγμα, στο Κριεκούκι ή στο Καστελλόριζο, σε όλη την επικράτεια. Οχι επειδή τα δέντρα είναι σύμβολα της κρατικής ισχύος αλλά σύμβολα του πνεύματος των Χριστουγέννων. Πόσες παρεξηγήσεις να αντέξουμε στην πορεία προς την πολυθρύλητη κανονικότητα;..."

Από "ΤΑ ΝΕΑ"

"ΤΑ ΝΕΑ", 24/12/19

Αγωγή του πολίτη γιά σκράπες

Την περασμένη εβδομάδα, μπαχαλάκηδες των Εξαρχείων που αυτοαποκαλούνται αναρχικοί έκαψαν το χριστουγεννιάτικο δέντρο της πλατείας. Κατά μία δημοφιλή εκδοχή, αυτό δεν συνέβη επειδή διάφορες ομάδες κρατούν σε κοινωνική ομηρεία μια γειτονιά αλλά διότι το δέντρο χρησιμοποιείται ως τοτέμ «κι από τις δύο πλευρές». Ποιες είναι οι δύο αυτές πλευρές; Αφενός η πολιτεία η οποία καθιστά το δέντρο «σύμβολο της ισχύος της», αφετέρου οι αντεξουσιαστές που «απολαμβάνουν το κάψιμό του σαν φετίχ». Τοποθετήσεις τέτοιου τύπου είναι πολύ συνηθισμένες, δημοσιεύονται και σε αυτή την εφημερίδα και φτιάχνουν ένα σχήμα σύμφωνα με το οποίο εμείς, οι πολίτες, είμαστε τα κορόιδα των μπαχαλάκηδων και της πολιτείας που συγκρούονται εις βάρος μας. Το άσχημο είναι ότι η σύγκρουση αυτή σοβεί μέσα στην κοινωνία, αν δεν μεσολαβούσε αυτή η μικρή «λεπτομέρεια» η σύγκρουση θα μπορούσε να γίνεται στο γήπεδο με τα έσοδα από τα εισιτήρια να πηγαίνουν για το μέρισμα.

Η παραπάνω θεωρία εισάγει ένα ενδιαφέρον σχήμα. Υιοθετεί τον ισχυρισμό ότι το κράτος έχει την ανάγκη να επιβάλει παντού την ισχύ του, ότι το κράτος υπάρχει ερήμην των πολιτών του. Πώς άραγε; Ως μηχανισμός επιβολής; Κι αν το κράτος απλώς είναι μηχανισμός επιβολής, τι είναι οι κοινωνίες μας; Μήπως η υλοποίηση μιας δυστοπίας που έχει βγει από κόμικς φαντασίας, από τον «Δικαστή Ντρεντ» ή από το «Ινκάλ» του Μοέμπιους;

Το σχήμα αυτό πάσχει ιδιαίτερα, επειδή αγνοεί το κοινωνικό συμβόλαιο. Αγωγή του πολίτη για σκράπες, λοιπόν, μάθημα πρώτον. Από την εποχή του Ρουσσώ, ως γνωστόν, η έννοια του κράτους ορίζει τη συνθήκη σύμφωνα με την οποία τα άτομα συγκατατίθενται εκχωρώντας στο κράτος την ισχύ επιβολής κάποιων συμφωνημένων κανόνων επί του συνόλου, χάριν της προστασίας των δικαιωμάτων του πολίτη στην κοινωνία. Το πλαίσιο των δικαιοδοσιών του κράτους είναι αυστηρά καθορισμένο από τους νόμους, που στις δημοκρατίες τούς ψηφίζουν οι αντιπρόσωποι του λαού, στη Βουλή. Αν είμαστε δημοκράτες, αποδεχόμαστε αυτή τη σύμβαση, αποδεχόμαστε δηλαδή την ισχύ του κράτους η οποία δεν είναι συμβολική αλλά ουσιαστική. Και δεν μετριέται αντιπαραθετικά προς κανέναν, επειδή το κράτος δεν αντιπαρατίθεται, έχει το δικαίωμα και τις αρμόδιες δομές για να επιβάλλει.

Υπ' αυτόν τον όρο, η αστυνομία δεν είναι μια ομάδα που περιφρουρεί τους συμβολισμούς της ισχύος του κράτους. Εχει πολύ σοβαρότερα πράγματα να κάνει από το να διασφαλίζει τους συμβολισμούς. Πρέπει να επιβάλει την τάξη. Να συλλάβει αυτούς που την παραβιάζουν, να ασκήσει βία αν χρειαστεί, ιδίως αν κριθεί ότι η βία που ασκούν οι απέναντι είναι επικίνδυνη για τη δημόσια περιουσία ή τη σωματική ακεραιότητα οποιουδήποτε. Η βία, υπό συγκεκριμένες συνθήκες, είναι η δουλειά της αστυνομίας - αν δεν με πιστεύετε ρωτήστε και τον Μαξ Βέμπερ.

Από εκεί και πέρα έχει νόημα να συζητάμε. Και ας αποφασίσουμε ότι, όπως η αστυνομία έχει αρμοδιότητα να συλλαμβάνει ληστές τραπέζης ή τους πορτοφολάδες στο μετρό, ομοίως έχει την ίδια αρμοδιότητα να συλλαμβάνει εκείνους που αναίτια, από αντικοινωνική μανία, καταστρέφουν τα εκδοτήρια του μετρό ή πετάνε μολότοφ στους «μπάτσους». Και οφείλει να προστατεύει τα χριστουγεννιάτικα δέντρα, στα Εξάρχεια, στο Σύνταγμα, στο Κριεκούκι ή στο Καστελλόριζο, σε όλη την επικράτεια. Οχι επειδή τα δέντρα είναι σύμβολα της κρατικής ισχύος αλλά σύμβολα του πνεύματος των Χριστουγέννων.

Πόσες παρεξηγήσεις να αντέξουμε στην πορεία προς την πολυθρύλητη κανονικότητα;

Αραία αραία, καμιά σαρανταρέα

Η κυβέρνηση Μητσοτάκη φαίνεται ότι έχει αποφασίσει να τα βάλει με πολλές από τις παθολογίες της μεταπολίτευσης. Μια από τις πιο ανθεκτικές είναι αυτή που επιτρέπει ακόμα και σε μικρές ομάδες πολιτών που διαμαρτύρονται ή διεκδικούν να κλείνουν τους δρόμους του κέντρου της Αθήνας, αλλά και άλλων πόλεων, ταλαιπωρώντας τους υπόλοιπους που κινούνται ή εργάζονται. Εχουμε φτάσει στο σημείο η κινητοποίηση να θεωρείται επιτυχημένη όχι από το αποτέλεσμα της διεκδίκησης αλλά από το μέγεθος της ταλαιπωρίας του κόσμου. Ταλαιπωρώ, άρα υπάρχω. Υπομένουμε την ταλαιπωρία, ταλαιπωρούμε κι εμείς όταν έρθει η σειρά μας, αλλά η ουσία είναι ότι αυτό το σύστημα, το «αραία αραία, να φαινόμαστε καμιά σαρανταρέα» μπορεί να αλλάξει. Οχι φυσικά περιορίζοντας το δικαίωμα αλλά σίγουρα περιορίζοντας τον χώρο στον οποίο μπορεί να ασκηθεί το δικαίωμα. Θέλεις να διαδηλώσεις; Συγχαρητήρια. Είσαι μαζί με πενήντα, εκατό, διακόσιους; Διαδήλωσε στο πεζοδρόμιο.

Το θέμα είχε προσπαθήσει να το αντιμετωπίσει, επί δημαρχίας του, ο Γιώργος Καμίνης. Δεν έγινε δυνατόν. Αλλά η προπαρασκευή της νομοθεσίας υπήρξε τότε, η επεξεργασία της έγινε από τους καθηγητές Αλιβιζάτο, Μανιτάκη, Κτιστάκι και τώρα η κυβέρνηση τη βρίσκει έτοιμη. Μια ακόμα ελληνική ιδιαιτερότητα πρέπει να τελειώσει.

ΥΓ. Τα τελευταία χρόνια, αναστάτωση και ταλαιπωρία στο κέντρο προξενούν και διάφορα εορταστικά συμβάντα, κυρίως αγώνες δρόμου για καλό σκοπό. Δεν είναι θέμα νομοθεσίας αλλά είναι θέμα των αρχών: δεν μπορεί να βρεθεί μια άλλη διαδρομή για να αραιώσουν οι αθλοπαιδιές που, επίσης, καταλήγουν να ταλαιπωρούν τους αδυνάτους του αθηναϊκού κέντρου;