"...Μπορεί τα Rafale να μην αγοράστηκαν ποτέ, αλλά ο Πάνος Καμμένος δεν έμεινε παραπονεμένος. Το 2010, το βιογραφικό του εμπλουτίστηκε με την πληροφορία ότι χρίστηκε ιππότης του Εθνικού Τάγματος της Αξίας με την υπογραφή του Γάλλου προέδρου, Νικολά Σαρκοζί. Οταν ανέλαβε το υπουργείο κατά την πρώτη κυβέρνη­ση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝ.ΕΛ., μετέτρεψε το Πρόγραμμα της Θεσ­σαλονίκης σε κονδύλια για την επισκευή πέντε σαράβα­λων αεροσκαφών. Σε έκθεση όπλων στο Αμπου Ντάμπι τον Φεβρουάριο του 2015 ξανασυναντήθηκε με τον Χρή­στο Χούμπαυλη, την ίδια στιγμή που «φλέρταρε» με τις γαλλικές φρεγάτες Fremm. Τώρα, που το νέο εξοπλιστι­κό πρόγραμμα που επιθυμεί να φέρει σφίγγει τις σχέσεις με τους επιχειρηματίες του κλάδου, είναι αναμενόμενο να θυμάται παλαιούς γνώριμους...."

Από το ένθετο, από τα "ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ"

"ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ/PROPAGANDA", 28/04/17

Μοιράζοντας συμβόλαια στην εξοπλιστική αποικία

Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΕΜΕΛΛΕ να γράψει -μέχρι στιγμής- ότι ο ΥΕΘΑ στην πρώτη κυβέρνηση Κώστα Καραμανλή, Σπήλιος Σπηλιωτόπουλος, θα ήταν ο τελευταίος άνθρωπος που θα επόπτευε την αγορά αεροσκαφών για την Πολε­μική Αεροπορία. Με τις ενστάσεις της αντιπολίτευσης και με προεξάρχοντα τον Ακη Τσοχατζόπουλο να δημι­ουργούν ένα τεταμένο κλίμα στο Κοινοβούλιο, κατάφε­ρε να σφραγίσει την αγορά 40 αεροσκαφών F-16 που προμηθεύτηκαν οι ελληνικές Ενοπλες Δυνάμεις από την αμερικανική Lockheed Martin. Αυτά θα συμπληρώνο­νταν από δεκάδες ακόμα, αν η απληστία των Ευρωπαί­ων κατασκευαστών δεν παρέτεινε επί σειράν ετών τον ανταγωνισμό μεταξύ τους, μέχρι του σημείου που η υπο­γραφή του Μνημονίου έσβησε κάθε τέτοιο ενδεχόμενο.

Τα γαλλικά αεροσκάφη, και δη αυτά της περίφημης εταιρείας Dassault, δεν είναι άγνωστα στην ελληνική δη­μοσιότητα. Ο χαρακτηρισμός «αγορά του αιώνα» με τον οποίον στόλισε ο Ανδρέας Παπανδρέου τα 40 Mirage 2000 που προσέθεσε στον στόλο της Πολεμικής Αερο­πορίας το 1984 επαναλαμβανόταν με ερωτηματικό κάθε φορά που άνοιγε το θέμα του εξοπλισμού της ΠΑ. Ει­πώθηκε αναπόφευκτα όταν το 2000 η Ελλάδα παρήγ­γειλε 15 ακόμα Mirage 2000-5 Mk2, ενώ είχε ανοίξει η συζήτηση για τον εξοπλισμό της ΠΑ στον 21ο αιώνα. Η Dassault θα είχε μια τελευταία μεγάλη συνεργασία με την ελληνική κυβέρνηση, όταν το 2004 αποφασίστηκε η αναβάθμιση άλλων 10 παλαιών Mirage σε Mk2, σε μια τελευταία ανάλαφρη επωδό πριν από την έναρξη μιας σκληρά ανταγωνιστικής περιόδου.

Η επιλογή του Σπήλιου Σπηλιωτόπουλου για τα αμε­ρικανικά F-16 δεν ήρθε αναίμακτα. Από τα τέλη της δε­καετίας του 1990 είχε ληφθεί η απόφαση ότι η ΠΑ έπρε­πε να εκσυγχρονιστεί με τουλάχιστον 60 νέα αεροσκάφη. Στην πόρτα του ΥΠΕΘΑ, αλλά και στα σαλόνια των MME, τα αμερικανικά αεροσκάφη είχαν να ξεπεράσουν τους υπόλοιπους «μνηστήρες», από τους οποίους δύο φαί­νονταν να κάνουν μεγαλύτερο θόρυβο: η κοινοπραξία EADS, που συνενώνει βρετανικά, γερμανικά, γαλλικά και ιταλικά συμφέροντα, έσπρωχνε μαχητικά το Eurofighter Typhoon· η γαλλική Dassault, από την άλλη, είχε στις αποσκευές της τόσο τα εκσυγχρονισμένα Mirage 2005- Mk2, όσο και τα ακόμα πιο καινούργια Rafale.

Η αγορά των F-16 της Lockheed Martin, έναντι 3,1 δια ευρώ, δεν καθόρισε νικητή. Αντίθετα, όξυνε τον αντα­γωνισμό. Η Dassault σταμάτησε να πιέζει για τα Mirage 2000 και άρχισε να προτείνει τα Rafale, ενώ η EADS επέμενε στα Eurofighter. Πέρα από το κύκλωμα μεσολα­βήσεων και εξυπηρετήσεων που είχε ριζώσει πέριξ του ΥΠΕΘΑ, οι κολοσσοί της αμυντικής βιομηχανίας έβλεπαν πως υπήρχαν κονδύλια πρόθυμα να διατεθούν στα προϊ­όντα τους. Τη δεκαετία που μεσολάβησε από τα Ιμια μέχρι την αγορά Σπηλιωτόπουλου υπολογίζεται πως η Ελλάδα ξόδεψε περίπου 30 δισ. -αντίστοιχων- ευρώ σε αμυντι­κές δαπάνες. Αυτές προέκυψαν σε έναν μικρό, αν και όχι αμελητέο, βαθμό για ψηφοθηρικούς λόγους, ύστερα από την έξαρση του εθνικισμού κατά τη δεκαετία του 1990, αλλά κυρίως επειδή οι πωλητές που προωθούσαν τα εκά­στοτε προϊόντα είχαν συνήθως τη στήριξη της πολιτικής ηγεσίας των χωρών στις οποίες παράγονται.

Ετσι, χάρη στη μεγαλύτερη επίδραση των ΗΠΑ στις διεθνείς σχέσεις της Ελλάδας, οι αμερικανικές εταιρεί­ες είχαν πάντα προτεραιότητα να διαλέξουν το κομμάτι τους από την εξοπλιστική πίτα. Η «αγορά του αιώνα» που έκανε ο Ανδρέας Παπανδρέου είχε κάνει την αρχή: μαζί με τα γαλλικά Mirage 2000 είχε αγοράσει και αμερικανι­κά F-16. H σολομώντεια λύση του επαναλήφθηκε έκτο­τε, όπως έγινε στα τέλη της δεκαετίας του '90, που αγο­ράστηκαν 60 αμερικανικά αεροσκάφη, πριν έρθει η σειρά των Mirage 2000-5 Mk2. H αγορά Σπηλιωτόπουλου φαι­νόταν το νέο επεισόδιο αυτού του σίριαλ.

Εκείνη την εποχή, ο τότε Νεοδημοκράτης βουλευ­τής Πάνος Καμμένος έγινε πρόεδρος της Διαρκούς Επι­τροπής Εθνικής Αμυνας και Εξωτερικών Υποθέσεων της Βουλής, αλλά και επικεφαλής της ελληνικής απο­στολής στην Κοινοβουλευτική Συνέλευση του  Οργανι­σμού για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώ­πη. Ανέπτυξε, όμως, και «εξωσχολικές» δραστηριότητες. Η «Ελευθεροτυπία» αποκάλυψε ότι ο βουλευτής ανή­κει στο Σωματείο Ελλήνων Φίλων του τότε υποψήφι­ου προέδρου Νικολά Σαρκοζί, μέλη του οποίου είναι και ο Χρήστος Χούμπαυλης, αλλά και ο επίσημος αντιπρό­σωπος της Dassault στην Ελλάδα, Ανρί Λερουά, μαζί με το μέλος της Επιτροπής της Βουλής για τα Εξοπλιστι­κά, Χρήστο Ζώη.

Η συνέχεια είναι λίγο-πολύ γνωστή. Στην «προπαγάνδιση» των Eurofighter από επιφανείς πολιτικές και δη­μοσιογραφικές προσωπικότητες, η Dassault απάντησε με το βαρύ πυροβολικό. Ο Νικολά Σαρκοζί, πρώην δικη­γόρος της Dassault και τότε πρόεδρος της Γαλλίας, επι­σκέφθηκε την Αθήνα. Στη συνάντηση του με τον Κώστα Καραμανλή κατάφερε να αποσπάσει ρητή δέσμευση του πρωθυπουργού για το ζήτημα των Rafale. Η Eurofighter απάντησε, με τις κυβερνήσεις των χωρών που απαρτί­ζουν την EADS να απειλούν με παύση κάθε δανεισμού, αν δεν προχωρήσει η αγορά τους. Τη λύση έδωσε τελικά ένα μνημόνιο που έκοψε την αυτοδυναμία της ελληνι­κής κυβέρνησης στους εξοπλισμούς.

Μπορεί τα Rafale να μην αγοράστηκαν ποτέ, αλλά ο Πάνος Καμμένος δεν έμεινε παραπονεμένος. Το 2010, το βιογραφικό του εμπλουτίστηκε με την πληροφορία ότι χρίστηκε ιππότης του Εθνικού Τάγματος της Αξίας με την υπογραφή του Γάλλου προέδρου, Νικολά Σαρκοζί. Οταν ανέλαβε το υπουργείο κατά την πρώτη κυβέρνη­ση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝ.ΕΛ., μετέτρεψε το Πρόγραμμα της 

Θεσ­σαλονίκης σε κονδύλια για την επισκευή πέντε σαράβα­λων αεροσκαφών. Σε έκθεση όπλων στο Αμπου Ντάμπι τον Φεβρουάριο του 2015 ξανασυναντήθηκε με τον Χρή­στο Χούμπαυλη, την ίδια στιγμή που «φλέρταρε» με τις γαλλικές φρεγάτες Fremm. Τώρα, που το νέο εξοπλιστι­κό πρόγραμμα που επιθυμεί να φέρει σφίγγει τις σχέσεις με τους επιχειρηματίες του κλάδου, είναι αναμενόμενο να θυμάται παλαιούς γνώριμους.

Αλλωστε, το παραδοσιακό χρέος στην αμερικανική Lockheed Martin έχει ήδη πληρωθεί, μερικώς έστω, και ετοιμάζεται νέα δόση: σε συνέντευξη του στο περιοδι­κό «Unfollow» του περασμένου Μαρτίου, ο Νίκος Φίλης έκανε την πρώτη ρητή αναφορά που επιβεβαίωσε τις φή­μες περί της έντονης διαφωνίας του με την αναβάθμιση των F-16 και την εξαγορά ενός σμήνους F-35, που, με κό­στος κοντά στα 1,7-2 δια ευρώ, θα ικανοποιούσε την αμε­ρικανική πλευρά. Ο δρόμος είναι ανοιχτός, ακόμα κι αν ο νυν ΥΕΘΑ πλέον μιλάει καλύτερα αμερικανικά από ό,τι γαλλικά - στην ανάγκη, είναι σαν το ποδήλατο.