ΒΙΟΙ ΠΑΡΑΛΛΗΛΟΙ "ΥΠΟΘΗΚΩΝ" ΜΕΛΑΝΣΟΝ ΚΑΙ ΑΡΙΣΤΕΡΟΔΕΞΙΟΥ ΚΥΒΕΡΝΗΤΙΚΟΥ ΣΚΗΝΙΚΟΥ ΠΑΡ' ΗΜΙΝ...

Από την "ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ" και "ΤΑ ΝΕΑ"

Αυτή η καθετοποίηση των παραδοσιακών πολιτικών διαφορών, προτού αποτυπωθεί στον επιτήδειο ποντιοπιλατισμό του Μελανσόν, είχε συντελεστεί προγραμματικά. Αριστερός και δεξιός λαϊκισμός έδιναν όμοιες, «ριζοσπαστικές», απαντήσεις στις οικονομικές και πολιτισμικές ανασφάλειες που διαπερνούν τις δυτικές κοινωνίες.

Ομοιότητα πρώτη: Φταίει η παγκοσμιοποίηση. Η παγκοσμιοποίηση –που, παρεμπιπτόντως, στον Τρίτο Κόσμο έχει οδηγήσει στα χαμηλότερα ποσοστά φτώχειας και πείνας στην ιστορία– τρώει τις δουλειές. Χρειαζόμαστε ξανά οικονομικά σύνορα. Χρειαζόμαστε δασμούς. Εθνικά νομίσματα.

Ομοιότητα δεύτερη: Φταίει η Ευρώπη. Ως περιφερειακή «παγκοσμιοποίηση» σε βάθος, ο κοινός θεσμικός και οικονομικός χώρος της Ενωσης –που, παρεμπιπτόντως, εγγυήθηκε μεταπολεμικά το υψηλότερο επίπεδο δημοκρατίας και ευημερίας στα κράτη-μέλη της– είναι μια φυλακή λιτότητας και ισοπέδωσης των εθνών. Αυτό το τελευταίο –ο εθνικιστικών αποχρώσεων αντιευρωπαϊσμός– δεν είναι πια προνόμιο της Ακροδεξιάς. Εκτός εάν αυτός που φώναζε στο Twitter «Μέρκελ, βούλωσέ το. Η Γαλλία είναι ελεύθερη!» είναι υπεράνω εθνικιστικής υποψίας. Εκτός εάν αυτός που έχει γράψει σε βιβλίο του ότι «οι Γερμανοί δεν κάνουν παιδιά» γιατί «ποιος θα γούσταρε πια να είναι Γερμανός;» δεν εξάπτει πάθη του 20ού αιώνα. Αυτός ήταν, βεβαίως, και στις δύο περιπτώσεις ο Μελανσόν.

Ομοιότητα τρίτη: Φταίνε οι ελίτ. Οι συστημικοί πολιτικοί. Τα συστημικά ΜΜΕ. Συστημικός δεν είναι μόνον όποιος υπηρέτησε το σύστημα – όπως οι πολιτικοί των παλαιών κομμάτων. Είναι κι εκείνος που υπόσχεται κάτι λιγότερο από την ανατροπή του, όπως ο «εκπρόσωπος της τραπεζοκρατίας» Μακρόν. Η οργή για το πολιτικό σύστημα είναι τέτοια που καταλήγει σε αμφισβήτηση των αντιπροσωπευτικών θεσμών. Σε μούντζες κατά του Κοινοβουλίου.

Θα μπορούσε κάποιος να συνεχίσει τον κατάλογο. Θα μπορούσε, ας πούμε, να προσθέσει πώς μοιράζονται αριστεροί και δεξιοί «ριζοσπάστες» την ίδια «κατανόηση» για την εξωτερική πολιτική του καθεστώτος Πούτιν. Θα μπορούσε όμως να σημειώσει και τη μείζονα διαφορά – που είναι η στάση απέναντι στο προσφυγικό· διαφορά υπαρκτή, αλλά όχι ικανή να αντισταθμίσει το εύρος και το βάθος των ομοιοτήτων.

Η πιο φορεμένη απάντηση σε αυτές τις συγκρίσεις είναι ότι η ατζέντα της Ακροδεξιάς μοιάζει με της Αριστεράς, όπως το πλαστό χαρτονόμισμα μοιάζει με το γνήσιο. Η Ακροδεξιά, λένε, έχει υφαρπάξει και παραχαράξει τα αριστερά συνθήματα προκειμένου να διεισδύσει στις λαϊκές δεξαμενές, που κάποτε ήταν μονοπώλιο της Αριστεράς.

Πρόκειται για μια απολογία που σχεδόν αναγνωρίζει την ταύτιση, αλλά διεκδικεί την πατρότητα της λαϊκιστικής επαγγελίας για την Αριστερά.

Είναι ο λαϊκισμός της Λεπέν αυθεντικός ή κλεψίτυπος; Μπορεί και να είχε σημασία το ερώτημα. Μπορεί να είχε, αν δεν έσπευδε να μετατρέψει την εικαζόμενη αγχιστεία σε εκλογική πραγματικότητα η σιωπηρή στήριξη του Μελανσόν προς το Εθνικό Μέτωπο. Αν δεν είχε προηγηθεί η αποδαιμονοποίηση του Τραμπ από τους αριστερούς, που τον προτιμούσαν έναντι της Χίλαρι.

Μπορεί η θεωρία περί σύγκλισης αριστερού και δεξιού λαϊκισμού να είχε μείνει «θεωρία», εάν σε μια χώρα της Ευρωζώνης δεν είχε εδώ και δυόμισι χρόνια μετουσιωθεί σε κυβερνητική συγχώνευση.

Σε σάρκα μία.

"ΤΑ ΝΕΑ", 26/04/17

Οικογένειες

Της Μυρτώς Λοβέρδου


Η οικογένεια του Εμανουέλ Μακρόν δεν μοιάζει με καμία άλλη. Το κλασικό μοντέλο του οικογενειάρχη καταρρίφθηκε πλήρως. Ο σαραντάχρονος υποψήφιος πρόεδρος της Γαλλίας, που στον δεύτερο γύρο αναμένεται να είναι και ο νικητής της αναμέτρησης, διαφέρει σε πολλά από όλους τους προκατόχους του. Τουλάχιστον σε προσωπικό επίπεδο.

Με τη σύζυγό του να είναι κατά είκοσι έξι χρόνια μεγαλύτερη, ο Μακρόν πηγαίνει κόντρα στα στερεότυπα. Αντιστρέφοντας τους όρους του παιχνιδιού, που θεωρούν αυτονόητο οι ώριμοι άντρες να παντρεύονται πολύ νεότερες γυναίκες, εκείνος διάλεξε την Μπριζίτ. Και μαζί της έγινε μέλος της δικής της οικογένειας. Τα τρία της παιδιά, πολύ κοντά στη δική του ηλικία, στάθηκαν αρωγοί στον προεκλογικό του αγώνα. Το καθένα με τις αποσκευές του, προσέφεραν στον ανεξάρτητο υποψήφιο την τεχνογνωσία που διέθεταν και συνέβαλαν στην επιτυχία του. Στη φαμίλια τους εντάσσονται και τα επτά εγγόνια της.

Οι καιροί αλλάζουν και οι Γάλλοι δείχνουν να προσαρμόζονται χωρίς δεύτερη σκέψη. Το είχαν αποδείξει άλλωστε και στην περίπτωση του Μιτεράν, όπου και εκεί το οικογενειακό μοντέλο απείχε από τα τετριμμένα. Με τη διαφορά ότι τότε οι όροι του παιχνιδιού, αν και σχετικά γνωστοί, καλύπτονταν από ένα πέπλο σιωπής. Ενα είδος σιωπηλής αποδοχής απέναντι στις επιλογές του προέδρου τους. Κι όταν εκείνος θέλησε να αποκαλύψει την αλήθεια του, εμφάνισε μια κόρη, και στην ουσία μια δεύτερη, παράλληλη, ζωή.

Τώρα, με τον Μακρόν, τα πράγματα γίνονται φανερά. Σαν να μη χρειάζονται κρυμμένα μυστικά. Κι όσο τα ευρωπαϊκά, και όχι μόνον, ΜΜΕ σχολιάζουν το ζευγάρι, τόσο οι ίδιοι εκμεταλλεύονται υπέρ τους αυτή τη δημοσιότητα και βγαίνουν νικητές. Χωρίς ταμπού. Ο ίδιος έχει απαντήσει σε ερωτήσεις περί πατρότητας. Εκείνη έχει ξεκαθαρίσει ότι δεν είχε σχέσεις μαζί του όσο ήταν μαθητής.
Είναι νωρίς να πούμε αν η εποχή μας αναθεωρεί πλήρως την έννοια της οικογένειας με την κλασική μορφή. Ωστόσο οι εξαιρέσεις πολλαπλασιάζονται. Κάπως έτσι δεν δημιουργούνται οι νέοι κανόνες;