"...Τα πάντα τώρα οδηγούν στην υπόθεση ότι έως το τέλος αυτού του χρόνου δύο πράγματα μπορεί να συμβούν: Είτε θα συμφωνηθεί μια λύ­ση του προβλήματος με την οικοδό­μηση ενός νέου κράτους στην Κύπρο είτε οι σχετικές συνομιλίες θα καταλήξουν σε ναυάγιο, οπότε ανοιχτή θα είναι η προοπτική για μια ορι­στική διχοτόμηση της νήσου. Ομως η υπόθεση των συνομιλιών υπονομεύεται σήμερα, εμμέσως πλην σαφώς, από τη στάση του Ταγίπ Ερντογάν, που με τις νέες, εκτός διε­θνούς τάξεως, δηλώσεις του για τη Συνθήκη της Λωζάννης, αλλά και με αδιάλλακτες θέσεις που εμφανίζει μέσω του Τουρκοκύπριου ηγέτη, κ. Ακιντζί, στις διαπραγματεύ­σεις δημιουργεί άσχημο κλίμα στην Αθήνα και στη Λευκωσία..."

Από την "Επένδυση", την "Αγορά" και

 "ΤΑ ΝΕΑ/ΣΑΒΒΑΤΟΚΥΡΙΑΚΟ"

"Επένδυση", 26-27/11/16

Εμπλοκή στο Κυπριακό και πρόβλημα με τον Ερντογάν
■ του Κ. Ι. Αγγελοπούλου

Για πρώτη φορά μετά την άνοιξη του 2004, το Κυπρι­ακό κερδίζει πρωτοσέλιδες εγγραφές στην πολιτική επικαιρότητα της χώρας μας και βεβαίως κυριαρχεί στην πολι­τική σκηνή της Λευκωσίας. Την ίδια ώρα, περισσεύουν οι «διαρροές» στον τουρκικό Τύπο από διπλωματικές  πη­γές της Αγκυρας που κατηγορούν την ελληνική πλευρά για «μαξιμαλισμό», ενώ δεν είναι μικρό και το ενδιαφέρον ευρωπαϊκών μέσων ενημέρωσης. Ολα αυτά συμβαίνουν επειδή όντως το Κυ­πριακό έχει δείξει ότι μπαίνει σε μια φάση καθοριστικών για τo μέλλον του εξελίξεων.

Τα πάντα τώρα οδηγούν στην υπόθεση ότι έως το τέλος αυτού του χρόνου δύο πράγματα μπορεί να συμβούν: Είτε θα συμφωνηθεί μια  λύ­ση του προβλήματος με την οικοδό­μηση ενός νέου κράτους στην Κύπρο είτε οι σχετικές συνομιλίες θα καταλήξουν σε ναυάγιο, οπότε ανοιχτή θα είναι η προοπτική για μια ορι­στική διχοτόμηση της νήσου. Ομως η υπόθεση των συνομιλιών υπονομεύεται σήμερα, εμμέσως πλην σαφώς, από τη στάση του Ταγίπ Ερντογάν, που με τις νέες, εκτός  διε­θνούς τάξεως, δηλώσεις του για τη Συνθήκη της Λωζάννης, αλλά και με αδιάλλακτες θέσεις που εμφανίζει μέσω του Τουρκοκύπριου ηγέτη, κ. Ακιντζί, στις διαπραγματεύ­σεις δημιουργεί άσχημο κλίμα στην Αθήνα και στη Λευκωσία.

Στη σημε­ρινή φάση των συνομιλιών, οι ηγεσίες των δύο κυπριακών κοινοτήτων προ­σπαθούν (ανεπιτυχώς έως τώρα) να πετύχουν συμφωνίες, υπό την αιγίδα της Γ. Γραμματείας του ΟΗΕ, για το εδαφικό και το περιουσιακό ζήτημα. Χωρίς συμφωνημένες λύσεις στα δύο αυτά ζητήματα, δεν μπορεί να ανοίξει ο δρόμος για συνομιλίες στα άλλα δύο μείζονα θέματα, που είναι το πρόβλημα του συστήματος εγγυήσεων και ε­κείνο της παραμονής του τουρκικών στρα­τευμάτων κατοχής στην Κύπρο. Το εδαφικό και το περιουσιακό είναι υ­ποθέσεις που φορούν άμεσα την από­δοση της Μόρφου και την Καρπασία, καθώς και τα συμφέροντα των Ελλη­νοκυπρίων που υπέστησαν οικονομι­κές καταστροφές και απώλειες εδαφών τους στον Βορρά από την τουρκική , εισβολή του 1974. Και είναι αυτοί οι πολίτες της νυν Κυπριακής Δημοκρα­τίας που θα εγκρίνουν ή όχι με τις ψήφους τους σε δημοψήφισμα την όποια συμφωνία θα κατατεθεί ενώπι­ον τους από τον πρόεδρο κ. Νίκο Αναστασιάδη.

Υπάρχει «ζήτημα Κοτζιά»: ΟΙ ΔΙΑΠΡΑΓΜΑΤΕΥΣΕΙΣ για το Κυπριακό μπαίνουν τώρα σε μια εξαιρετικά κρίσιμη φάση. Αλλά η έλλειψη θετικών εξελί­ξεων στις συνομιλίες Αναστασιάδη - Ακιντζί, που διεξήχθη­σαν προ εβδομάδος στην Ελβετία, υποχρέωσαν τον πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας να δώσει εξηγήσεις στους Ελλη­νοκυπρίους για το «μπλοκάρισμα» εκείνων των συζητήσεων. Ο κ. Αναστασιάδης απέδωσε αυτή την εξέλιξη στη στάση των Τουρκοκυπρίων, τους οποίους κατηγόρησε για μεταβολές σε θέσεις που αρχικά είχαν εμφανίσει, και ζήτησε και από την Αγκυρα να μεταβάλει στάση. Εχει όμως σημασία και το ότι ο Κύπριος πρόεδρος αναφέρθηκε με έμφαση στο «άριστο επίπε­δο συνεργασίας» και στην «άριστη συνεννόηση» του με τον κ. Αλέξη Τσίπρα, με τον οποίο και συνομιλεί, όπως είπε. Δεν αρνήθηκε πάντως ο κ. Αναστασιάδης ότι «από την ελληνική πλευρά υπήρξαν κάποιες εύλογες ανησυχίες και αξιώσεις»... Οι αναφορές αυτές είχαν ιδιαίτερη σημασία, καθώς ανεπίσημα, από τα παρασκήνια της υπόθεσης, υπήρξαν πληροφορίες για διάσταση απόψεων του υπουργού Εξωτερικών κ. Ν. Κοτζιά με τη Λευκωσία, στα ζητήματα των τουρκικών στρατευμάτων στο νησί και των εγγυήσεων. Φήμες ήθελαν μάλιστα προ ημερών τον κ. Κοτζιά να μην είναι στην ίδια απολύτως «γραμμή» με τον πρωθυπουργό, ο οποίος όμως, κατά τις ίδιες πηγές, είναι «ασταθής» στις απόψεις του για τα παραπάνω θέματα. Επειδή όλα αυτά συνοδεύτηκαν και από φήμες για υποβολή παραίτη­σης του, ο υπουργός Εξωτερικών δήλωσε μεν ότι δεν υπάρχει τέτοιο ζήτημα, αλλά επιβεβαίωσε τις θέσεις του και ανέφερε ότι υφίσταται επιθέσεις από «σκοτεινούς κύκλους εντός και εκτός Ελλάδας» που «δεν θέλουν λύση, αλλά παράδοση» στο Κυπριακό.

Για την Αθήνα είναι εξόχως σημαντικό το ζήτημα του συστήματος των εγγυήσεων του 1960, που η ελ­ληνική κυβέρνηση επιμένει ότι πρέπει να καταργηθεί, αλλά και το ζήτημα της παραμονής στρατευμάτων κατο­χής οτο νησί. Υποτίθεται ότι και τα δύο αυτά θέματα αποτελούν «κόκκινες γραμμές» για τον πρωθυπουργό κ. Τσίπρα και τον υπουργό Εξωτερικών κ. Ν. Κοτζιά. 

Από την τουρκική πλευρά προτάσσε­ται η θέση ότι οι εγγυήσεις πρέπει να παραμείνουν ή το πολύ να υποστούν κάποιες «τροποποιήσεις», ενώ για το ζήτημα των στρατευμάτων στο νησί γίνεται παρασκηνιακά λόγος για μια «μεταβατική» περίοδο, στη διάρκεια της οποίας θα μειωνόταν σταδιακά η δύναμη τους. Η ελληνική πλευρά δεν δέχεται αυτή τη θέση, με βασικό επι­χείρημα ότι αν η τουρκική πλευρά δεν τηρήσει τα συμφωνηθέντα, δεν θα υ­πάρχει δυνατότητα για εξαναγκασμό της σε αλλαγή στάσης.

Πρέπει επίσης να σημειωθεί ότι η Αθήνα θέτει, και με τις δηλώσεις του υπουργού Εξωτε­ρικών και με την τοποθέτηση του Προ­έδρου της Δημοκρατίας Πρ. Παυλόπουλου, πως οτιδήποτε συμφωνηθεί δεν μπορεί να μην είναι σε αρμονία και με το Διεθνές Δίκαιο και με το ευρωπαϊκό κεκτημένο, αφού η Κύπρος είναι και θα είναι πλήρες μέλος της Ευρωπαϊ­κής Ενωσης.

Εντονο ενδιαφέρον από τις ΗΠΑ

Η ΟΥΑΣΙΓΚΤΟΝ ενδιαφέρεται ζωηρά για ένα γρή­γορο «κλείδωμα» της λύσης του Κυπριακού. Το κα­τέστησαν αυτό σαφές προ ημερών στην Αθήνα ο πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα και η υφυπουργός Εξωτερικών κ. Βικτόρια Νούλαντ, ένα από τα «γε­ράκια» των Δημοκρατικών στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ. Η πίεση τους έφερε αποτέλεσμα κι έτσι από προχθές ήρθαν σε τηλεφωνική επικοινωνία ο κ. Τσίπρας και ο πρόεδρος Ερντογάν και συζήτησαν την περίπτωση συνάντησης τους για μια συζήτηση για εγγυήσεις και ασφάλεια, εφόσον προηγηθεί διακοινοτική συμφωνία επάνω σε έναν «χάρτη εδαφικού». Αλλά τώρα είναι βεβαίως «στον α­έρα» η ιδέα μιας τέτοιας συνάντησης, μετά τις νέες δηλώσεις του κ. Ερντογάν για τη Συνθήκη της Λωζάννης.

"Αγορά", 26/11-16

"ΤΑ ΝΕΑ/ΣΑΒΒΑΤΟΚΥΡΙΑΚΟ", 26-27/11/16