Από την "ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ" (κύριο θέμα+εσωτερικά θέματα)
H κυβέρνηση βάζει στο τραπέζι τις εκλογές
Του Κωστή Π. Παπαδιόχου
Ο φόβος ότι ο συμβιβασμός στον οποίο θα καταλήξουν Ευρωπαίοι και ΔΝΤ για την παραμονή του Ταμείου στο ελληνικό πρόγραμμα θα περιλαμβάνει πρόσθετα μέτρα όχι μόνο το 2018, αλλά μέχρι το 2020, πλανάται πάνω από το Μέγαρο Μαξίμου, με αποτέλεσμα ο πρωθυπουργός Αλ. Τσίπρας να φέρνει ο ίδιος στο προσκήνιο το σενάριο των πρόωρων εκλογών.
Ο κ. Τσίπρας ευελπιστούσε ότι θα ξεπερνούσε τον κάβο της δεύτερης αξιολόγησης με το ΔΝΤ ως παρατηρητή και ότι θα ακολουθούσε με συμφωνία για το χρέος που θα «παρέκαμπτε» την ανάγκη για επίτευξη πρωτογενών πλεονασμάτων της τάξεως του 3,5% του ΑΕΠ μετά το 2018. Ομως, κατά πληροφορίες, τα μηνύματα από το Βερολίνο κινούνται σε διαφορετική κατεύθυνση. Ο Γερμανός υπουργός κ. Β. Σόιμπλε επιμένει ότι η δεύτερη αξιολόγηση θα πρέπει να ολοκληρωθεί παράλληλα με τη συμφωνία για τη συνέχιση της συμμετοχής του ΔΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμα. Ομως, με δεδομένο ότι η παρέμβαση στο ελληνικό χρέος εκ των πραγμάτων δεν θα είναι «γενναία», εκτιμάται ότι το ΔΝΤ θα απαιτήσει τη λήψη πρόσθετων δημοσιονομικών μέτρων για τα επόμενα χρόνια, τα οποία θα πρέπει να αποτυπωθούν στο μνημόνιο που θα συνυπογράψει με την Αθήνα, μέχρι τις αρχές του επόμενου χρόνου. Οσο για το ποια θα είναι τα μέτρα αυτά, τα ίδια τα κυβερνητικά στελέχη παραπέμπουν στην ήδη γνωστή ατζέντα του Ταμείου, για μείωση του αφορολόγητου στις 5.000 ευρώ, κατάργηση της προσωπικής διαφοράς για τους νυν συνταξιούχους και κατάργηση σειράς φοροαπαλλαγών.
Ενδεικτική του φόβου που επικρατεί στο Μέγαρο Μαξίμου για τις επερχόμενες εξελίξεις ήταν η ομιλία του κ. Τσίπρα την περασμένη Τετάρτη ενώπιον της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ, όπου όχι μόνον διεμήνυσε πως δεν πρόκειται να δεχθεί νέα μέτρα, «ειδικά εάν αφορούν τα έτη μετά τη λήξη του προγράμματος», δηλαδή πέραν του 2018, αλλά έσπευσε να προσθέσει ότι είναι υπαρκτό το ενδεχόμενο η χώρα να οδηγηθεί στις κάλπες, εάν η διαπραγμάτευση για τη δεύτερη αξιολόγηση οδηγηθεί σε ναυάγιο. Βεβαίως, στενοί συνεργάτες του πρωθυπουργού έσπευδαν να μεταδώσουν αμέσως μετά, ότι ο κ. Τσίπρας επιχείρησε να στείλει ένα απειλητικό μήνυμα προς τους εταίρους, καθώς ουδείς εξ αυτών φέρεται να επιθυμεί η Ελλάδα να καταστεί πόλος ισχυρών αναταράξεων, όταν το 2017 είναι εκλογική χρονιά για μεγάλες ευρωπαϊκές χώρες.
Ομως, η συγκεκριμένη αποστροφή του κ. Τσίπρα συνδέεται και με κρίσιμες παραμέτρους της εσωτερικής πολιτικής σκηνής. Είναι κοινό μυστικό ότι ο ΣΥΡΙΖΑ δεν αντέχει νέα μέτρα που μάλιστα θα φέρουν αποκλειστικά τη δική του σφραγίδα, καθώς το προηγούμενο μνημόνιο, του 2015, είχε ψηφιστεί και από κόμματα που βρίσκονται και σήμερα στην αντιπολίτευση, ενώ είχε συνδεθεί με πολιτικές της διακυβέρνησης Σαμαρά – Βενιζέλου. Μάλιστα, το κλίμα ότι «νέα μέτρα δεν περνάνε» αποτυπώθηκε, κατά πληροφορίες, και στη συνεδρίαση της Πολιτικής Γραμματείας του ΣΥΡΙΖΑ που πραγματοποιήθηκε το βράδυ της Τετάρτης με τη συμμετοχή του υπουργού Οικονομικών Ευκλ. Τσακαλώτου και της υπουργού Εργασίας κ. Εφης Αχτσιόγλου. Εξάλλου, με δεδομένη την έως τώρα δημοσκοπική κατάρρευση του ΣΥΡΙΖΑ, κάθε περαιτέρω υποχώρηση έναντι των εκπροσώπων των δανειστών θα ήταν καταστροφική.
Είναι προφανές, βεβαίως, ότι με δεδομένο το προβάδισμα της Ν.Δ., τυχόν επιλογή του κ. Τσίπρα να οδηγήσει τη χώρα σε εκλογές, επικαλούμενος αδυναμία ολοκλήρωσης της διαπραγμάτευσης εξαιτίας ακραίων θέσεων του Βερολίνου ή του ΔΝΤ, θα συνιστά «ηρωική έξοδο» και παράδοση εξουσίας.
Ομως, όπως εκτιμούν κορυφαία στελέχη της αξιωματικής αντιπολίτευσης, ο πρωθυπουργός προφανώς εκτιμά ότι μπορεί να περιορίσει τις εκλογικές του απώλειες εάν πραγματοποιήσει μια προεκλογική εκστρατεία με κεντρικό επιχείρημα ότι ο κ. Κυρ. Μητσοτάκης «θα υποχωρήσει σε όλες τις απαιτήσεις των δανειστών», ενώ ο ίδιος ενισχυμένος από τη λαϊκή εντολή θα μπορεί να διαπραγματευθεί μια καλύτερη συμφωνία, «όπως έκανε μετά το δημοψήφισμα της 5ης Ιουλίου του 2015».
Η κυβέρνηση προσβλέπει σε αντιστροφή των αρνητικών δεδομένων που έχουν διαμορφωθεί λόγω της διελκυστίνδας μεταξύ Βερολίνου και ΔΝΤ μέσω της παρέμβασης παραδοσιακών συμμάχων της Αθήνας σε κάθε στάδιο της διαπραγμάτευσης, δηλαδή πρωτίστως της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και δευτερευόντως της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Ομως, όπως έχει αποδειχθεί, η τελική τους επίδραση είναι περιορισμένη.
Μάλιστα, η κυβέρνηση έχει αλλάξει προσανατολισμό και πλέον κάνει λόγο για «πολιτική συμφωνία» αναφορικά με τη δεύτερη αξιολόγηση στο Eurogroup της 5ης Δεκεμβρίου, αρνούμενη να «κλείσει» τα εργασιακά, ενώ είχε δεχθεί εισηγήσεις από την Κομισιόν να ολοκληρώσει πλήρως τη συμφωνία, ώστε να έχει καλύτερη διαπραγματευτική θέση όταν ανοίξει η συζήτηση για την ελάφρυνση του ελληνικού χρέους.
Κυβέρνηση υπό πίεση σε πολλά μέτωπα
Της Δώρας Αντωνίου
Μπορεί η αναφορά του Αλέξη Τσίπρα σε πιθανότητα προσφυγής στις κάλπες σε περίπτωση αποτυχίας στις διαπραγματεύσεις για το κλείσιμο της δεύτερης αξιολόγησης να έγινε εκ παραδρομής; Ο τρόπος με τον οποίο πολιτεύεται ο πρωθυπουργός συνηγορεί υπέρ της αρνητικής απάντησης στο ανωτέρω ερώτημα. Ούτε τυχαίες ούτε συμπτωματικές είναι δηλώσεις αυτού του είδους. Αλλωστε, την αίσθηση ότι στο Μαξίμου δείχνουν να προετοιμάζονται διά παν ενδεχόμενο ενισχύουν τόσο η παρότρυνση του κ. Τσίπρα προς τους βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ να βγουν στον δρόμο για να συνομιλήσουν με την κοινωνία όσο και η περιοδεία του στη Θράκη την Παρασκευή.
Είναι σαφές ότι η πίεση που η κυβέρνηση υφίσταται συσσωρεύεται, προερχόμενη, μάλιστα, από πολλά μέτωπα ταυτόχρονα. Πρόκειται για την ειδοποιό διαφορά με τις προηγούμενες κυβερνήσεις που διαχειρίστηκαν την οικονομική κρίση και τα μνημόνια, οι οποίες είχαν την «πολυτέλεια» της ηρεμίας στα άλλα ζητήματα.
Στην κυβερνητική ηγεσία συνειδητοποιούν ότι το ευθύγραμμο αφήγημα για κλείσιμο αξιολόγησης μέχρι 5 Δεκεμβρίου –εξασφάλιση βραχυπρόθεσμων μέτρων για το χρέος από το Eurogroup την ίδια ημερομηνία, προσδιορισμός χρονοδιαγράμματος για μεσομακροπρόθεσμα μέτρα, ένταξη στον μηχανισμό ποσοτικής χαλάρωσης, δοκιμαστική έξοδος στις αγορές– πάνω στο οποίο έχει οικοδομηθεί η προσδοκία να εξασφαλισθεί πολιτικός χρόνος για να ανατραπεί η εικόνα δημοσκοπικής κατάρρευσης, είναι πολύ αμφίβολο στην επαλήθευσή του. Η επαναφορά στον όρο «πολιτικής συμφωνίας» για το κλείσιμο της αξιολόγησης καταδεικνύει τη στενωπό στην οποία βρίσκεται η κυβέρνηση, όσον αφορά την προοπτική ολοκλήρωσης, εγκαίρως, των διαπραγματεύσεων.
Παράλληλα, σταθερή πηγή αβεβαιότητας παραμένει το ΔΝΤ και οι προθέσεις του. Δεν είναι τυχαίο ότι στην πρόσφατη συνεδρίαση της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ αλλά και στη συνεδρίαση της Πολιτικής Γραμματείας που ακολούθησε, αναλύθηκαν διεξοδικά οι τρεις εναλλακτικές που η κυβέρνηση βλέπει σε σχέση με το Ταμείο. Η πρώτη είναι να αποφασίσει την πλήρη συμμετοχή του στο ελληνικό πρόγραμμα και να ασκήσει όλη του την επιρροή για γενναία άμεσα μέτρα αναδιάρθρωσης του χρέους και προσδιορισμό του οδικού χάρτη των μεσοπρόθεσμων και μακροπρόθεσμων μέτρων σύντομα. Κάτι τέτοιο, θεωρούν στην κυβέρνηση, θα συνεπαγόταν άμεση άρση του καθεστώτος αβεβαιότητας που εξακολουθεί να υπάρχει σε σχέση με την ελληνική οικονομία και θα συνέβαλε στην ραγδαία αποκλιμάκωση των επιτοκίων δανεισμού αλλά και στην προσέλκυση επενδύσεων.
Το ιδανικό σενάριο θα ήταν το Ταμείο να πεισθεί να άρει τις επιφυλάξεις του για το ρεαλιστικό των εκτιμήσεων για το 2018 και μετά και να μην επιμείνει στον προσδιορισμό συγκεκριμένων μέτρων για το ενδεχόμενο μη επίτευξης των στόχων. Η δεύτερη εναλλακτική είναι να μην πειστεί το Ταμείο ότι οι εκτιμήσεις των Ευρωπαίων εταίρων και της Αθήνας για την εξέλιξη των οικονομικών μεγεθών είναι ρεαλιστικές και να επιλέξει τη μερική συμμετοχή του στο πρόγραμμα, σε ρόλο παρατηρητή. Σε αυτή την περίπτωση, σύμφωνα με την κυβερνητική ανάλυση, θα μειωθεί η επιρροή που θα μπορεί να ασκήσει αναφορικά με τους όρους αναδιάρθρωσης του χρέους, αλλά και για την Αθήνα δεν θα υπάρχει η πίεση προσδιορισμού ενός νέου πακέτου μέτρων. Βεβαίως, δεν είναι λίγοι εκείνοι στην κυβέρνηση που θεωρούν ότι η συμμετοχή του Ταμείου σε ρόλο παρατηρητή θα στερήσει από την κυβέρνηση τη δυνατότητα να διαχειρισθεί κατά το δοκούν τον «δημοσιονομικό χώρο» που θα εξασφαλίσει από την αναδιάρθρωση του χρέους. Οτι, δηλαδή, δεν θα επιτρέψει μια πολιτική παροχών. Η τρίτη εκδοχή είναι το Ταμείο να αποφασίσει την πλήρη απόσυρσή του από το ελληνικό πρόγραμμα. Σε αυτό το ενδεχόμενο, θεωρούν κυβερνητικά στελέχη, το τοπίο είναι αχαρτογράφητο, καθώς μένει να φανεί πώς θα αποφασίσουν οι Ευρωπαίοι εταίροι να διαχειριστούν το ελληνικό πρόγραμμα.
Το προσφυγικό
Παράλληλα με το μέτωπο της διαπραγμάτευσης, η κυβέρνηση βρίσκεται σε δεινή θέση σε σχέση με το προσφυγικό. Δεν είναι τυχαίο ότι εντός της κυβέρνησης έχουν αρχίσει και ακούγονται επικριτικές φωνές κατά του κ. Γιάννη Μουζάλα, για ανεπάρκεια, έλλειψη σχεδιασμού και καθυστερήσεις. Δεν είναι τυχαίο, επίσης, ότι η κυβέρνηση προσπαθεί να υποδείξει ως υπεύθυνο για τις αντιδράσεις και τα επεισόδια τη Ν.Δ., σε μια καταφανή προσπάθεια επιμερισμού του πολιτικού κόστους.
Και, βεβαίως, όλο και πιο περίπλοκο διαμορφώνεται το τοπίο στο μέτωπο της εξωτερικής πολιτικής. Το Κυπριακό, οι εντεινόμενες προκλήσεις της Τουρκίας, οι αμφισβητήσεις της Αλβανίας αθροίζουν ακόμα περισσότερη πίεση. Ενδεχομένως, μέσα σε αυτό το πλαίσιο, η αποστροφή του κ. Τσίπρα περί πιθανής πρόωρης προσφυγής στις κάλπες να μην ήταν ένα πυροτέχνημα για να τρομάξουν οι εταίροι. Ισως αποτελεί περιγραφή της εναλλακτικής για απόδραση από την πιεστική πραγματικότητα.
 |
 |
| "Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ", 27/11/16 |
Του Κωστή Π. Παπαδιόχου
Ο φόβος ότι ο συμβιβασμός στον οποίο θα καταλήξουν Ευρωπαίοι και ΔΝΤ για την παραμονή του Ταμείου στο ελληνικό πρόγραμμα θα περιλαμβάνει πρόσθετα μέτρα όχι μόνο το 2018, αλλά μέχρι το 2020, πλανάται πάνω από το Μέγαρο Μαξίμου, με αποτέλεσμα ο πρωθυπουργός Αλ. Τσίπρας να φέρνει ο ίδιος στο προσκήνιο το σενάριο των πρόωρων εκλογών.
Ο κ. Τσίπρας ευελπιστούσε ότι θα ξεπερνούσε τον κάβο της δεύτερης αξιολόγησης με το ΔΝΤ ως παρατηρητή και ότι θα ακολουθούσε με συμφωνία για το χρέος που θα «παρέκαμπτε» την ανάγκη για επίτευξη πρωτογενών πλεονασμάτων της τάξεως του 3,5% του ΑΕΠ μετά το 2018. Ομως, κατά πληροφορίες, τα μηνύματα από το Βερολίνο κινούνται σε διαφορετική κατεύθυνση. Ο Γερμανός υπουργός κ. Β. Σόιμπλε επιμένει ότι η δεύτερη αξιολόγηση θα πρέπει να ολοκληρωθεί παράλληλα με τη συμφωνία για τη συνέχιση της συμμετοχής του ΔΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμα. Ομως, με δεδομένο ότι η παρέμβαση στο ελληνικό χρέος εκ των πραγμάτων δεν θα είναι «γενναία», εκτιμάται ότι το ΔΝΤ θα απαιτήσει τη λήψη πρόσθετων δημοσιονομικών μέτρων για τα επόμενα χρόνια, τα οποία θα πρέπει να αποτυπωθούν στο μνημόνιο που θα συνυπογράψει με την Αθήνα, μέχρι τις αρχές του επόμενου χρόνου. Οσο για το ποια θα είναι τα μέτρα αυτά, τα ίδια τα κυβερνητικά στελέχη παραπέμπουν στην ήδη γνωστή ατζέντα του Ταμείου, για μείωση του αφορολόγητου στις 5.000 ευρώ, κατάργηση της προσωπικής διαφοράς για τους νυν συνταξιούχους και κατάργηση σειράς φοροαπαλλαγών.
Ενδεικτική του φόβου που επικρατεί στο Μέγαρο Μαξίμου για τις επερχόμενες εξελίξεις ήταν η ομιλία του κ. Τσίπρα την περασμένη Τετάρτη ενώπιον της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ, όπου όχι μόνον διεμήνυσε πως δεν πρόκειται να δεχθεί νέα μέτρα, «ειδικά εάν αφορούν τα έτη μετά τη λήξη του προγράμματος», δηλαδή πέραν του 2018, αλλά έσπευσε να προσθέσει ότι είναι υπαρκτό το ενδεχόμενο η χώρα να οδηγηθεί στις κάλπες, εάν η διαπραγμάτευση για τη δεύτερη αξιολόγηση οδηγηθεί σε ναυάγιο. Βεβαίως, στενοί συνεργάτες του πρωθυπουργού έσπευδαν να μεταδώσουν αμέσως μετά, ότι ο κ. Τσίπρας επιχείρησε να στείλει ένα απειλητικό μήνυμα προς τους εταίρους, καθώς ουδείς εξ αυτών φέρεται να επιθυμεί η Ελλάδα να καταστεί πόλος ισχυρών αναταράξεων, όταν το 2017 είναι εκλογική χρονιά για μεγάλες ευρωπαϊκές χώρες.
Ομως, η συγκεκριμένη αποστροφή του κ. Τσίπρα συνδέεται και με κρίσιμες παραμέτρους της εσωτερικής πολιτικής σκηνής. Είναι κοινό μυστικό ότι ο ΣΥΡΙΖΑ δεν αντέχει νέα μέτρα που μάλιστα θα φέρουν αποκλειστικά τη δική του σφραγίδα, καθώς το προηγούμενο μνημόνιο, του 2015, είχε ψηφιστεί και από κόμματα που βρίσκονται και σήμερα στην αντιπολίτευση, ενώ είχε συνδεθεί με πολιτικές της διακυβέρνησης Σαμαρά – Βενιζέλου. Μάλιστα, το κλίμα ότι «νέα μέτρα δεν περνάνε» αποτυπώθηκε, κατά πληροφορίες, και στη συνεδρίαση της Πολιτικής Γραμματείας του ΣΥΡΙΖΑ που πραγματοποιήθηκε το βράδυ της Τετάρτης με τη συμμετοχή του υπουργού Οικονομικών Ευκλ. Τσακαλώτου και της υπουργού Εργασίας κ. Εφης Αχτσιόγλου. Εξάλλου, με δεδομένη την έως τώρα δημοσκοπική κατάρρευση του ΣΥΡΙΖΑ, κάθε περαιτέρω υποχώρηση έναντι των εκπροσώπων των δανειστών θα ήταν καταστροφική.
Είναι προφανές, βεβαίως, ότι με δεδομένο το προβάδισμα της Ν.Δ., τυχόν επιλογή του κ. Τσίπρα να οδηγήσει τη χώρα σε εκλογές, επικαλούμενος αδυναμία ολοκλήρωσης της διαπραγμάτευσης εξαιτίας ακραίων θέσεων του Βερολίνου ή του ΔΝΤ, θα συνιστά «ηρωική έξοδο» και παράδοση εξουσίας.
Ομως, όπως εκτιμούν κορυφαία στελέχη της αξιωματικής αντιπολίτευσης, ο πρωθυπουργός προφανώς εκτιμά ότι μπορεί να περιορίσει τις εκλογικές του απώλειες εάν πραγματοποιήσει μια προεκλογική εκστρατεία με κεντρικό επιχείρημα ότι ο κ. Κυρ. Μητσοτάκης «θα υποχωρήσει σε όλες τις απαιτήσεις των δανειστών», ενώ ο ίδιος ενισχυμένος από τη λαϊκή εντολή θα μπορεί να διαπραγματευθεί μια καλύτερη συμφωνία, «όπως έκανε μετά το δημοψήφισμα της 5ης Ιουλίου του 2015».
Η κυβέρνηση προσβλέπει σε αντιστροφή των αρνητικών δεδομένων που έχουν διαμορφωθεί λόγω της διελκυστίνδας μεταξύ Βερολίνου και ΔΝΤ μέσω της παρέμβασης παραδοσιακών συμμάχων της Αθήνας σε κάθε στάδιο της διαπραγμάτευσης, δηλαδή πρωτίστως της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και δευτερευόντως της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Ομως, όπως έχει αποδειχθεί, η τελική τους επίδραση είναι περιορισμένη.
Μάλιστα, η κυβέρνηση έχει αλλάξει προσανατολισμό και πλέον κάνει λόγο για «πολιτική συμφωνία» αναφορικά με τη δεύτερη αξιολόγηση στο Eurogroup της 5ης Δεκεμβρίου, αρνούμενη να «κλείσει» τα εργασιακά, ενώ είχε δεχθεί εισηγήσεις από την Κομισιόν να ολοκληρώσει πλήρως τη συμφωνία, ώστε να έχει καλύτερη διαπραγματευτική θέση όταν ανοίξει η συζήτηση για την ελάφρυνση του ελληνικού χρέους.
 |
| "Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ", 27/11/16 |
Της Δώρας Αντωνίου
Μπορεί η αναφορά του Αλέξη Τσίπρα σε πιθανότητα προσφυγής στις κάλπες σε περίπτωση αποτυχίας στις διαπραγματεύσεις για το κλείσιμο της δεύτερης αξιολόγησης να έγινε εκ παραδρομής; Ο τρόπος με τον οποίο πολιτεύεται ο πρωθυπουργός συνηγορεί υπέρ της αρνητικής απάντησης στο ανωτέρω ερώτημα. Ούτε τυχαίες ούτε συμπτωματικές είναι δηλώσεις αυτού του είδους. Αλλωστε, την αίσθηση ότι στο Μαξίμου δείχνουν να προετοιμάζονται διά παν ενδεχόμενο ενισχύουν τόσο η παρότρυνση του κ. Τσίπρα προς τους βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ να βγουν στον δρόμο για να συνομιλήσουν με την κοινωνία όσο και η περιοδεία του στη Θράκη την Παρασκευή.
Είναι σαφές ότι η πίεση που η κυβέρνηση υφίσταται συσσωρεύεται, προερχόμενη, μάλιστα, από πολλά μέτωπα ταυτόχρονα. Πρόκειται για την ειδοποιό διαφορά με τις προηγούμενες κυβερνήσεις που διαχειρίστηκαν την οικονομική κρίση και τα μνημόνια, οι οποίες είχαν την «πολυτέλεια» της ηρεμίας στα άλλα ζητήματα.
Στην κυβερνητική ηγεσία συνειδητοποιούν ότι το ευθύγραμμο αφήγημα για κλείσιμο αξιολόγησης μέχρι 5 Δεκεμβρίου –εξασφάλιση βραχυπρόθεσμων μέτρων για το χρέος από το Eurogroup την ίδια ημερομηνία, προσδιορισμός χρονοδιαγράμματος για μεσομακροπρόθεσμα μέτρα, ένταξη στον μηχανισμό ποσοτικής χαλάρωσης, δοκιμαστική έξοδος στις αγορές– πάνω στο οποίο έχει οικοδομηθεί η προσδοκία να εξασφαλισθεί πολιτικός χρόνος για να ανατραπεί η εικόνα δημοσκοπικής κατάρρευσης, είναι πολύ αμφίβολο στην επαλήθευσή του. Η επαναφορά στον όρο «πολιτικής συμφωνίας» για το κλείσιμο της αξιολόγησης καταδεικνύει τη στενωπό στην οποία βρίσκεται η κυβέρνηση, όσον αφορά την προοπτική ολοκλήρωσης, εγκαίρως, των διαπραγματεύσεων.
Παράλληλα, σταθερή πηγή αβεβαιότητας παραμένει το ΔΝΤ και οι προθέσεις του. Δεν είναι τυχαίο ότι στην πρόσφατη συνεδρίαση της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ αλλά και στη συνεδρίαση της Πολιτικής Γραμματείας που ακολούθησε, αναλύθηκαν διεξοδικά οι τρεις εναλλακτικές που η κυβέρνηση βλέπει σε σχέση με το Ταμείο. Η πρώτη είναι να αποφασίσει την πλήρη συμμετοχή του στο ελληνικό πρόγραμμα και να ασκήσει όλη του την επιρροή για γενναία άμεσα μέτρα αναδιάρθρωσης του χρέους και προσδιορισμό του οδικού χάρτη των μεσοπρόθεσμων και μακροπρόθεσμων μέτρων σύντομα. Κάτι τέτοιο, θεωρούν στην κυβέρνηση, θα συνεπαγόταν άμεση άρση του καθεστώτος αβεβαιότητας που εξακολουθεί να υπάρχει σε σχέση με την ελληνική οικονομία και θα συνέβαλε στην ραγδαία αποκλιμάκωση των επιτοκίων δανεισμού αλλά και στην προσέλκυση επενδύσεων.
Το ιδανικό σενάριο θα ήταν το Ταμείο να πεισθεί να άρει τις επιφυλάξεις του για το ρεαλιστικό των εκτιμήσεων για το 2018 και μετά και να μην επιμείνει στον προσδιορισμό συγκεκριμένων μέτρων για το ενδεχόμενο μη επίτευξης των στόχων. Η δεύτερη εναλλακτική είναι να μην πειστεί το Ταμείο ότι οι εκτιμήσεις των Ευρωπαίων εταίρων και της Αθήνας για την εξέλιξη των οικονομικών μεγεθών είναι ρεαλιστικές και να επιλέξει τη μερική συμμετοχή του στο πρόγραμμα, σε ρόλο παρατηρητή. Σε αυτή την περίπτωση, σύμφωνα με την κυβερνητική ανάλυση, θα μειωθεί η επιρροή που θα μπορεί να ασκήσει αναφορικά με τους όρους αναδιάρθρωσης του χρέους, αλλά και για την Αθήνα δεν θα υπάρχει η πίεση προσδιορισμού ενός νέου πακέτου μέτρων. Βεβαίως, δεν είναι λίγοι εκείνοι στην κυβέρνηση που θεωρούν ότι η συμμετοχή του Ταμείου σε ρόλο παρατηρητή θα στερήσει από την κυβέρνηση τη δυνατότητα να διαχειρισθεί κατά το δοκούν τον «δημοσιονομικό χώρο» που θα εξασφαλίσει από την αναδιάρθρωση του χρέους. Οτι, δηλαδή, δεν θα επιτρέψει μια πολιτική παροχών. Η τρίτη εκδοχή είναι το Ταμείο να αποφασίσει την πλήρη απόσυρσή του από το ελληνικό πρόγραμμα. Σε αυτό το ενδεχόμενο, θεωρούν κυβερνητικά στελέχη, το τοπίο είναι αχαρτογράφητο, καθώς μένει να φανεί πώς θα αποφασίσουν οι Ευρωπαίοι εταίροι να διαχειριστούν το ελληνικό πρόγραμμα.
Το προσφυγικό
Παράλληλα με το μέτωπο της διαπραγμάτευσης, η κυβέρνηση βρίσκεται σε δεινή θέση σε σχέση με το προσφυγικό. Δεν είναι τυχαίο ότι εντός της κυβέρνησης έχουν αρχίσει και ακούγονται επικριτικές φωνές κατά του κ. Γιάννη Μουζάλα, για ανεπάρκεια, έλλειψη σχεδιασμού και καθυστερήσεις. Δεν είναι τυχαίο, επίσης, ότι η κυβέρνηση προσπαθεί να υποδείξει ως υπεύθυνο για τις αντιδράσεις και τα επεισόδια τη Ν.Δ., σε μια καταφανή προσπάθεια επιμερισμού του πολιτικού κόστους.
Και, βεβαίως, όλο και πιο περίπλοκο διαμορφώνεται το τοπίο στο μέτωπο της εξωτερικής πολιτικής. Το Κυπριακό, οι εντεινόμενες προκλήσεις της Τουρκίας, οι αμφισβητήσεις της Αλβανίας αθροίζουν ακόμα περισσότερη πίεση. Ενδεχομένως, μέσα σε αυτό το πλαίσιο, η αποστροφή του κ. Τσίπρα περί πιθανής πρόωρης προσφυγής στις κάλπες να μην ήταν ένα πυροτέχνημα για να τρομάξουν οι εταίροι. Ισως αποτελεί περιγραφή της εναλλακτικής για απόδραση από την πιεστική πραγματικότητα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου