Για τον Νίκο Αναστασιάδη τα μέτρα που έχουν ληφθεί τόσο από τη Λευκωσία, την ΕΕ, αλλά και από το σύνολο των χωρών της περιοχής, απέναντι στα δύο τουρκολιβυκά σύμφωνα έχουν συμβάλλει ώστε η Τουρκία να μην πετύχει τον στόχο της που ήταν «να δημιουργήσει συνθήκες αμφισβήτησης δικαιωμάτων σε συγκεκριμένες θαλάσσιες ζώνες». Οι εξελίξεις, ωστόσο, εντείνουν το αδιέξοδο και στο Κυπριακό, με τον κύπριο πρόεδρο να σημειώνει ότι η τουρκική πολιτική, για περισσότερο από δύο χρόνια δεν επιτρέπει την επανέναρξη των συνομιλιών. «Δεν θέτω κανένα όρο για επανέναρξη των συνομιλιών πέραν του αυτονόητου της εγκατάλειψης των προκλητικών ενεργειών της Τουρκίας στην κυπριακή ΑΟΖ», τονίζει ο Αναστασιάδης επισημαίνοντας ωστόσο ότι η στάση της Αγκυρας είναι μέχρι σήμερα απαγορευτική για επανέναρξη των διαπραγματεύσεων, με χρήση και αξιοποίηση διαφόρων προσχημάτων.

Από "ΤΑ ΝΕΑ/ΣΑΒΒΑΤΟΚΥΡΙΑΚΟ"

"ΤΑ ΝΕΑ/ΣΑΒΒΑΤΟΚΥΡΙΑΚΟ", 04-05/01/20

ΣΤΗΝ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΦΩΤΑΚΗ

Μήνυμα συνεργασίας προς όφελος της Ευρώπης και των λαών της Ελλάδας, της Κυπριακής Δημοκρατίας και του Ισραήλ χαρακτηρίζει την υπογραφή της διακρατικής συμφωνίας του EastMed στην Αθήνα, ο κύπριος πρόεδρος Νίκος Αναστασιάδης, ξεκαθαρίζοντας ωστόσο ότι η πολιτικές αποφάσεις αυτές αποτελούν ξεκάθαρες επιλογές και δεν ετεροκαθορίζονται από άλλες συμπεριφορές. Ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας μιλώντας στα «ΝΕΑ» δεν παραλείπει να καταλογίσει στην Τουρκία - με αιχμή την υπογραφή των δύο μνημονίων κατανόησης ανάμεσα στην Αγκυρα και την κυβέρνηση της Τρίπολης του Φαγέζ αλ Σαράζ - προσπάθεια άσκησης επεκτατικής πολιτικής στην ευρύτερη περιοχή της Μεσογείου, γεγονός που χαρακτηρίζει «ιδιαίτερα επικίνδυνο».

«Η Κυπριακή Δημοκρατία, όπως γνωρίζετε δεν έχει ούτε την πρόθεση αλλά ούτε και τα μέσα να αντιπαρατεθεί με την Τουρκία στο παιχνίδι κρίσης και στρατιωτικοποίησης που ακολουθεί» όπως λέει ο πρόεδρος Αναστασιάδης, ο οποίος ωστόσο σημειώνει ότι η Κυπριακή Δημοκρατία έχει αξιοποιήσει στον μέγιστο δυνατό βαθμό όλες τις πολιτικές και νομικές δυνατότητες που της παρέχει η θέση της στο διεθνές σύστημα και η συμμετοχή της ως κράτος μέλος της ΕΕ. Δεν παραλείπει να διαβεβαιώσει ακόμα ότι η Λευκωσία έχει φροντίσει να σταλούν και από αλλού σαφή μηνύματα στην Τουρκία, τα οποία ξεκαθαρίζουν πως σε περίπτωση που οι ενέργειές της ξεπεράσουν τα όρια θα έχουν σοβαρό κόστος και για την ίδια.

Για τον Νίκο Αναστασιάδη τα μέτρα που έχουν ληφθεί τόσο από τη Λευκωσία, την ΕΕ, αλλά και από το σύνολο των χωρών της περιοχής, απέναντι στα δύο τουρκολιβυκά σύμφωνα έχουν συμβάλλει ώστε η Τουρκία να μην πετύχει τον στόχο της που ήταν «να δημιουργήσει συνθήκες αμφισβήτησης δικαιωμάτων σε συγκεκριμένες θαλάσσιες ζώνες».

Οι εξελίξεις, ωστόσο, εντείνουν το αδιέξοδο και στο Κυπριακό, με τον κύπριο πρόεδρο να σημειώνει ότι η τουρκική πολιτική, για περισσότερο από δύο χρόνια δεν επιτρέπει την επανέναρξη των συνομιλιών. «Δεν θέτω κανένα όρο για επανέναρξη των συνομιλιών πέραν του αυτονόητου της εγκατάλειψης των προκλητικών ενεργειών της Τουρκίας στην κυπριακή ΑΟΖ», τονίζει ο Αναστασιάδης επισημαίνοντας ωστόσο ότι η στάση της Αγκυρας είναι μέχρι σήμερα απαγορευτική για επανέναρξη των διαπραγματεύσεων, με χρήση και αξιοποίηση διαφόρων προσχημάτων.

Τι μήνυμα στέλνει στην Τουρκία η υπογραφή του EastMed στην Αθήνα, με δεδομένη την τουρκική προκλητικότητα, μετά και τα μνημόνια Αγκυρας - Τρίπολης και ποια η σημασία της τριμερούς Ελλάδας - Κύπρου - Ισραήλ;

Aν υπάρχει ένα μήνυμα από αυτή τη συμφωνία είναι προς κάθε κατεύθυνση και είναι σαφές: Οι χώρες μας αξιοποιώντας το πλαίσιο του διεθνούς δικαίου και την ειλικρινή μεταξύ τους συνεργασία θα συνεχίσουν να δημιουργούν τις προϋποθέσεις αξιοποίησης προς όφελος των λαών μας, αλλά και της ευρωπαϊκής ηπείρου του φυσικού πλούτου που έχει εντοπιστεί στον βυθό της Ανατολικής Μεσογείου.

Πρέπει όλοι να γνωρίζουν πως η πολιτική μας δεν ετεροκαθορίζεται. Είναι οι δικές μας επιλογές που καθορίζουν πότε και πώς θα προχωρήσουμε σε συγκεκριμένα βήματα.

Είναι προφανές και στη συγκεκριμένη περίπτωση αυτό ακριβώς ισχύει, καθώς όπως γνωρίζετε ο EastMed έχει συζητηθεί μεταξύ μας μερικές τουλάχιστον φορές σε επίπεδο κορυφής. Πέρσι στη σύνοδο μας στο Ισραήλ είχαμε αποφασίσει ότι θα προχωρήσουμε σε αυτό το βήμα. Οι συνθήκες έχουν ωριμάσει ώστε να μπορέσουμε να βάλουμε τις υπογραφές μας.

Οι τριμερείς συναντήσεις έχουν πετύχει αυτή ακριβώς τη σύγκλιση να την πραγματοποιήσουν με τη συνομολόγηση ενός προγράμματος που έχει την ενεργό στήριξη όχι μόνο των δικών μας χωρών αλλά και της ΕΕ που χρηματοδοτεί τη μελέτη βιωσιμότητάς του, αλλά και των ΗΠΑ, στις οποίες πρόσφατα μάλιστα ψηφίστηκε και επικυρώθηκε από τον πρόεδρο της χώρας το πολύ σημαντικό νομοσχέδιο για την Ενεργειακή Ασφάλεια στην Ανατολική Μεσόγειο.

Τι θέλει να πετύχει η Τουρκία με την υπογραφή των δύο μνημονίων με την κυβέρνηση Σαράζ και κατά πόσο μπορούν να αποτραπούν τετελεσμένα; Θεωρείτε ότι έχουν γίνει οι απαραίτητες ενέργειες διπλωματικής θωράκισης τόσο της Αθήνας όσο και της Λευκωσίας;

Είναι πέραν του προφανούς πως η Τουρκία επιχειρεί με δυναμικό πλέον τρόπο να ασκήσει επεκτατική πολιτική στην ευρύτερη περιοχή της Μεσογείου, κάτι που είναι ιδιαίτερα επικίνδυνο. Αμφισβητεί στο σύνολό του το Δίκαιο της Θαλάσσης και επιδιώκει να επιβάλει με εκβιαστικές μεθόδους δικές της αυθαίρετες και παράνομες ερμηνείες διεθνούς δικαίου. Θα ήθελα να υπενθυμίσω πως η Κυπριακή Δημοκρατία έχει κατ' επανάληψη καλέσει την Τουρκία σε μία διαβούλευση για τον καθορισμό των μεταξύ μας θαλάσσιων ορίων, πράγμα που έχει απορρίψει. Εχουμε ακόμη καλέσει για από κοινού προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης. Και αυτή η πρότασή μας έχει απορριφθεί γιατί είναι προφανές πως οι επικλήσεις του Διεθνούς Δικαίου στις οποίες προβαίνει δεν είναι τίποτε άλλο παρά προκάλυμμα για την επιθετική της πολιτική.

Εχω την πεποίθηση πως ναι, με τα μέτρα που έχουμε λάβει, όχι μόνο εμείς αλλά και το σύνολο σχεδόν των χωρών της περιοχής, η ΕΕ αλλά και άλλες χώρες, η Τουρκία δεν έχει πετύχει τον στόχο που είχε θέσει που δεν είναι άλλος παρά να δημιουργήσει τις συνθήκες αμφισβήτησης δικαιωμάτων σε συγκεκριμένες θαλάσσιες ζώνες.

Εκτιμάτε ότι η Τουρκία μπορεί να προκαλέσει ένα «θερμό επεισόδιο» στην περιοχή που έχει «οριοθετήσει ΑΟΖ» με τη Λιβύη και κατά πόσο ανησυχείτε για κλιμάκωση της έντασης και στην κυπριακή ΑΟΖ;

Ο καθείς καλοπροαίρετα νομίζω πως μπορεί να διαπιστώσει ότι οι δικές μας προσπάθειες από την πρώτη στιγμή στόχο έχουν την αποκλιμάκωση της έντασης που η Τουρκία συνειδητά επιδιώκει. Προς τούτο όλες μας οι κινήσεις έχουν διπλωματικό και νομικό χαρακτήρα και συνδυάζονται με την πολιτική μας έκκληση για διάλογο και συνεργασία. Παρά την τουρκική ρητορική που βεβαίως μας ανησυχεί, θα ήθελα να πιστεύω πως ο ορθολογισμός θα επικρατήσει.

Η Κυπριακή Δημοκρατία, όπως γνωρίζετε δεν έχει ούτε την πρόθεση αλλά ούτε και τα μέσα να αντιπαρατεθεί με την Τουρκία στο παιχνίδι κρίσης και στρατιωτικοποίησης που ακολουθεί. Εχουμε όμως αξιοποιήσει στο μέγιστο δυνατό βαθμό, όλες τις πολιτικές και νομικές δυνατότητες που μας παρέχει η θέση μας στο διεθνές σύστημα και ιδίως η σχέση του μέλους της ΕΕ. Και σε αυτό το πλαίσιο θα συνεχίσουμε σταθερά.

Μπορώ επίσης να σας διαβεβαιώσω πως φροντίσαμε να σταλούν και από άλλους μηνύματα προς την Αγκυρα με τα οποία τονίζεται πως τυχόν παραβίαση των ορίων οι ενέργειές της θα έχουν σοβαρό κόστος και για την ίδια.

Σε κάθε περίπτωση οι κυβερνήσεις μας σε Ελλάδα και Κύπρο, σταθερά και συντονισμένα επιδιώκουμε να δημιουργούμε ένα αποτελεσματικό αποτρεπτικό μηχανισμό.

Ως αποτέλεσμα της τουρκικής προκλητικότητας έχουν παγώσει και οι διαπραγματεύσεις για το Κυπριακό. Θεωρείτε ότι θα ενισχυθεί η αδιαλλαξία της Τουρκίας και ποιες οι επόμενες κινήσεις και προϋποθέσεις για την επανεκκίνηση του διαλόγου;

Ναι δυστυχώς η τουρκική πολιτική, όχι μόνο τώρα αλλά τα τελευταία δύο και πλέον χρόνια δεν επιτρέπει την επανέναρξη των συνομιλιών. Θέλω να υπενθυμίσω πως αμέσως μετά τη διακοπή των συνομιλιών στο Κραν Μοντανά το καλοκαίρι του 2017, είχα ζητήσει από τον γενικό γραμματέα του ΟΗΕ, την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων από εκεί που είχαμε μείνει και με βάση το πλαίσιο των έξι σημείων που ο ίδιος ο κ. Γκουτέρες είχε διατυπώσει στις 30 Ιουνίου του 2017. Δυστυχώς μέχρι σήμερα η τουρκική στάση είναι απαγορευτική. Με διάφορα προσχήματα αναστέλλουν την έναρξη των συνομιλιών παρά το γεγονός ότι κατά την πρόσφατη συνάντησή μου με τον ΓΓ του ΟΗΕ και τον τουρκοκύπριο ηγέτη Μουσταφά Ακιντζί είχα δηλώσει την ετοιμότητά μου να καθίσω στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, οπουδήποτε και οποιαδήποτε στιγμή. Δεν θέτω κανέναν όρο για επανέναρξη των συνομιλιών πέραν του αυτονόητου της εγκατάλειψης των προκλητικών ενεργειών της Τουρκίας στην κυπριακή ΑΟΖ.