"...Τα προβλήματα που περιγράφω κληρονομήθηκαν όλα από τον ΣΥΡΙΖΑ. Αλλά δεν διορθώθηκε κανένα. Δεν είναι εύκολο να διορθωθούν. Ομως η συνέχιση μιας θλιβερής καθημερινότητας συμβολίζει είτε αδυναμία είτε αδιαφορία. Χωρίς, έστω, την ανακοίνωση ενός χρονοδιαγράμματος με αλλαγές και βελτιώσεις. Είναι ο χειρότερος συμβολισμός, το χειρότερο μήνυμα για μια κυβέρνηση που επιδιώκει να αλλάξει την καθημερινότητα των συγκοινωνιών..."

Από "ΤΑ ΝΕΑ"

"ΤΑ ΝΕΑ", 02/01/20

Στη ζούγκλα των συγκοινωνιών

Επιστρέφοντας στις συνήθεις δραστηριότητές τους, οι κάτοικοι της χώρας αρχίζουν ακόμα μία φορά να αναμετριούνται με τα προβλήματα της καθημερινότητάς τους. Εχουμε γράψει και ξαναγράψει για τη μία πτυχή της καθημερινότητας αυτής, τις συναλλαγές με το Δημόσιο, το ασφαλές χασομέρι στην επικράτεια της χαρτούρας και της μιζέριας.

Η άλλη προβληματική σχέση με τη ζόρικη καθημερινότητα των κατοίκων των πόλεων, ιδίως των λαϊκών στρωμάτων της πρωτεύουσας και της Θεσσαλονίκης, έχει να κάνει με τις δημόσιες συγκοινωνίες. Τα αστικά λεωφορεία, το τραμ, το μετρό και τον ηλεκτρικό. Οι επιβάτες θα συνεχίσουν να ταλαιπωρούνται σε καθημερινή βάση στους δρόμους της πρωτεύουσας και οι πολίτες θα συνεχίσουν να πληρώνουν ελλειμματικές συγκοινωνίες. Ας δούμε ξεχωριστά τι συμβαίνει σε κάθε περίπτωση:

Αστικά. Ο στόλος είναι πλέον παλιός. Πολλά λεωφορεία κυκλοφορούν με προβλήματα. Τα δρομολόγια, ακόμα και βασικά δρομολόγια κορμού, γίνονται αραιά. Ο χρόνος αναμονής των επιβατών αυξάνεται. Μαζί αυξάνεται και η ταλαιπωρία: οι επιβάτες στοιβάζονται ο ένας πάνω στον άλλο σε ασφυκτικά γεμάτα αυτοκίνητα. Σε αυτού του τύπου τις γραμμές, μάλιστα, η εισιτηριοδιαφυγή είναι ο συνήθης τρόπος. Ελάχιστοι πληρώνουν εισιτήριο - κυρίως όσοι έχουν κάρτες ή μετεπιβιβάζονται από το μετρό. Τα συστήματα ελέγχου σε αυτή την κατάσταση αποτυγχάνουν. Ουδείς μπορεί να ελέγξει αν έχουν επικυρωθεί εισιτήρια σε τέτοιες συνθήκες, ουδείς ελεγκτικός μηχανισμός μπορεί να κάνει τη δουλειά του. (Τα προβλήματα αυτά, εντονότερα, παρατηρούνται στη Θεσσαλονίκη, όπου ο ΟΑΣΘ συνεχίζει να λειτουργεί όπως την εποχή που την ευθύνη του είχε ο Στέλιος Παππάς).

Τραμ. Το πιο αργό μέσο της Αθήνας, λίγο πριν επεκταθεί στον Πειραιά, ήδη έχει δεσμεύσει σημαντικούς κεντρικούς δρόμους (μεταξύ άλλων, Αμαλίας και Καλλιρρόης) λόγω καθίζησης. Ουδείς αποφασίζει αν θα επισκευαστεί ή αν πρέπει να γίνει αναπροσαρμογή δρομολογίων - κι ένας αξιοπρεπής σταθμός με στέγαστρο στον Νέο Κόσμο, όπου πλέον αρχίζει η γραμμή.

Μετρό. Το μέσο που βελτίωσε τις αστικές συγκοινωνίες συνεχίζει να έχει προβλήματα. Τα δρομολόγια συνεχίζουν να είναι ακατάστατα - και συνήθως αραιά, συχνά ανά πέντε ή και έξι λεπτά. Πλέον, και εδώ παρατηρείται συνωστισμός. Τα αυτόματα εκδοτήρια εισιτηρίων συνεχίζουν να είναι δύσχρηστα και λίγα, ενώ και τα γκισέ παραμένουν κλειστά στους περισσότερους σταθμούς. Στους κεντρικούς, όπου λειτουργούν, οι επιβάτες συνεχίζουν να περιμένουν σε ουρές πολλή ώρα. Η αλήθεια είναι ότι στο μετρό περιορίστηκαν οι τζαμπατζήδες, αλλά αυτό είναι μόνο ένα από τα πολλά προβλήματα. Εκτός από όσα περιγράφηκαν πιο πάνω, ένα έχει να κάνει με τους συρμούς που παλιώνουν. Ενα άλλο έχει να κάνει με τη συντήρηση των σταθμών και την καθαριότητα. Ακόμα και τα διαφημιστικά πλαίσια είναι μαυρισμένα από την απλυσιά.

Ηλεκτρικός. Οπως και στο μετρό, σε μεγαλύτερο βαθμό. Η πιο απογοητευτική εικόνα: συνωστισμός γύρω από τα εκδοτήρια στον Πειραιά, σε ημέρες και ώρες αιχμής, με ταξιδιώτες από τα νησιά που πηγαίνουν στο αθηναϊκό κέντρο.

Τα προβλήματα που περιγράφω κληρονομήθηκαν όλα από τον ΣΥΡΙΖΑ. Αλλά δεν διορθώθηκε κανένα. Δεν είναι εύκολο να διορθωθούν. Ομως η συνέχιση μιας θλιβερής καθημερινότητας συμβολίζει είτε αδυναμία είτε αδιαφορία. Χωρίς, έστω, την ανακοίνωση ενός χρονοδιαγράμματος με αλλαγές και βελτιώσεις.

Είναι ο χειρότερος συμβολισμός, το χειρότερο μήνυμα για μια κυβέρνηση που επιδιώκει να αλλάξει την καθημερινότητα των συγκοινωνιών.

*** Υβριστικά συνθήματα αντισημιτικού μίσους γράφτηκαν προχθές στην ανακαινισμένη ιστορική συναγωγή των Τρικάλων. Για να θυμίσουν ότι ο αντισημιτισμός είναι, πάντα, η έκφραση ενός παλιού μίσους, που συνεχίζει να καλλιεργείται ανάμεσά μας, ακόμα και στις περιοχές όπου φαίνεται να κερδίζει η ανοχή. Η πολιτεία και η κοινωνία χρειάζεται να δηλώνουν συνεχώς την αντίθεσή τους στον ρατσισμό και στη μισαλλοδοξία.

Το Α που στολίσανε

Στα Εξάρχεια, φέτος, το χριστουγεννιάτικο δέντρο κάηκε δυο φορές. Αντ' αυτού, στολίστηκε ένα Α του γνωστού αναρχικού συνθήματος - αλλά έχω την αίσθηση ότι οι πραγματικοί αναρχικοί θα ντρέπονταν αν έβλεπαν το συνθηματικό τους να δεσπόζει σε μια πλατεία όπου κυριαρχούν τα σκουπίδια, τα άθλια γκράφιτι, τα ναρκωτικά, οι λαθραίοι πωλητές τσιγάρων...

Και όχι μόνο. Η σημερινή γκρίζα ομοιομορφία της γειτονιάς προϋποθέτει την ερήμωσή της από βασικές κοινωνικές δραστηριότητες. Εχουν ήδη κλείσει και μεταφερθεί οι τράπεζες της περιοχής και το ταχυδρομείο. Πολλά γραφεία μεταφέρθηκαν, αρκετοί εκδοτικοί οίκοι και βιβλιοπωλεία ενώ, όπως μαθαίνω, συνεχίζουν να κλείνουν ακόμα και στέκια που δεν ευνοούν οι μαφίες της περιοχές - στέκια όπου βγάζουν το ψωμί τους έλληνες και ξένοι εργαζόμενοι. Πολλές κατοικίες ερήμωσαν από τους κατοίκους τους, που είχαν τη δυνατότητα να πάνε αλλού (ήδη κάποιοι επενδυτές έχουν αγοράσει σε χαμηλές τιμές, περιμένοντας την επόμενη μέρα), οι πιο δυστυχείς απέμειναν μέσα στις φασαρίες, να μυρίζουν τα δακρυγόνα τις μέρες και τα βράδια των συγκρούσεων. Οι απαλλοτριώσεις και οι καταλήψεις λειτουργούν περισσότερο ως κέντρα αποκλεισμού παρά προσέλκυσης της δημιουργικής διαφορετικότητας, για την οποία ανέκαθεν φημιζόταν η γειτονιά.

Αυτό είναι το πρόβλημα των Εξαρχείων. Γίνεται προσπάθεια να μετατραπεί σε περιοχή όχι προσέλκυσης της διαφορετικότητας αλλά αποκλεισμού της. Μετατρέπεται σε γκέτο στο όνομα, δήθεν, μιας επαναστατικής ιδεολογίας. Χτίζονται τείχη στην περίμετρό της στο όνομα ενός υποτιθέμενου εναλλακτισμού.

Μην έχουμε αυταπάτες. Το Α που στολίστηκε φέτος στα Εξάρχεια δεν είναι το Α του αναρχισμού. Είναι το Α της ανομίας. Και θα μπορούσε να συνοδεύεται από το Μ του μηδενισμού. Από το Γ της γκετοποίησης. Κι από το Π της περιθωριοποίησης. Θλιβερή εξέλιξη για μια άλλοτε κραταιή γειτονιά των γραμμάτων, της αβανγκάρντ, του πραγματικού αναρχισμού και της βιοποικιλότητας μιας ανήσυχης, προοδευτικής, ειρηνικής γειτονιάς.