"...Το βέβαιο είναι ότι τα γλωσσικά λάθη του Πρωθυπουργού δεν ήταν απλά σαρδάμ. Κάθε άλλο. Ηταν το καθρέφτισμα του ελλείμματος που δεν υποκαθίσταται από τον ρόλο. Δεν αρκεί να υποδύεσαι τον πρωθυπουργό, οφείλεις και να φέρεις το πνευματικό βάθος που προϋποθέτει αυτός ο ρόλος. Αλλιώς, φτάνουμε στο σημείο να γελούν με την απόδειξη της άγνοιας των αγγλικών στο Ιδρυμα Κλίντον. Φτάνουμε στο σημείο να γίνεται αντικείμενο ειρωνείας η παροιμιώδης ελαφρότητα του παροιμιώδους «we have already eaten the camel, we now have the queue!»...."

Από "ΤΑ ΝΕΑ/ΣΑΒΒΑΤΟΚΥΡΙΑΚΟ"

"ΤΑ ΝΕΑ/ΣΑΒΒΑΤΟΚΥΡΙΑΚΟ", 29-30/06/19

ΤΟΥ ΗΛΙΑ ΚΑΝΕΛΛΗ


Η γλώσσα κόκαλα δεν έχει και κόκαλα τσακίζει. Από την εποχή που ο Αλέξης Τσίπρας υποσχόταν ότι θα πολεμήσει τον «νεοποτισμό», κάνοντας δημόσια έναν από τους πρώτους σολοικισμούς του που αργότερα θα πολλαπλασιάζονταν, έως την προσπάθεια διά του νεοποτισμού και των επιδομάτων να κερδίσει όσο το δυνατόν περισσότερες ψήφους ήταν δυνατόν, το πέρασμα και του Πρωθυπουργού και του κόμματός του από τη δημόσια ζωή της χώρας δεν θα περάσει αδιάφορα ούτε για εκείνους που ψάχνουν στη γλώσσα της περιόδου τα ίχνη της διακυβέρνησης ενός συστήματος που πολιτεύτηκε με καθεστωτική βουλιμία. Η βουλιμία αυτή διεκδικούσε τη λενινιστική εξουσία - διότι δεν της έφτανε η δημοκρατική διακυβέρνηση. Σε γενικές γραμμές, ο ΣΥΡΙΖΑ και ο Τσίπρας πολιτεύτηκαν θεωρώντας ότι η δημοκρατία είναι ένα πολίτευμα στα μέτρα τους - ή εν πάση περιπτώσει προσπαθώντας να τη φέρουν στα μέτρα τους.

Οι πρωθυπουργικοί σολοικισμοί έδωσαν τον τόνο μιας διακυβέρνησης, από την οποία διέφευγε συστηματικά και η πνευματικότητα ως προϋπόθεση άσκησης της πρωθυπουργικής ευθύνης, αλλά και η συνείδηση του νοήματος - του γλωσσικού αισθήματος, αλλά προπάντων της ευθύνης του φορέα της. Το βέβαιο είναι ότι τα γλωσσικά λάθη του Πρωθυπουργού δεν ήταν απλά σαρδάμ. Κάθε άλλο. Ηταν το καθρέφτισμα του ελλείμματος που δεν υποκαθίσταται από τον ρόλο. Δεν αρκεί να υποδύεσαι τον πρωθυπουργό, οφείλεις και να φέρεις το πνευματικό βάθος που προϋποθέτει αυτός ο ρόλος. Αλλιώς, φτάνουμε στο σημείο να γελούν με την απόδειξη της άγνοιας των αγγλικών στο Ιδρυμα Κλίντον. Φτάνουμε στο σημείο να γίνεται αντικείμενο ειρωνείας η παροιμιώδης ελαφρότητα του παροιμιώδους «we have already eaten the camel, we now have the queue!».

Ο έλληνας Πρωθυπουργός προφανώς αγνοούσε τη φράση του Βιτγκενστάιν «τα όρια της γλώσσας είναι τα όρια του κόσμου μου». Αν δεν αγνοούσε και τη φράση και το νόημά της, θα φρόντιζε τουλάχιστον να μην πηγαίνει σε άγνωστα μέρη, να μένει σε ό,τι ξέρει. Θα άφηνε τα αγγλικά στους διερμηνείς και στην άκρη τις άγνωστες λέξεις που κατά καιρούς παρέφθειρε. Και θα φρόντιζε να προσαρμόσει την παρουσία του στο πλαίσιο μιας θεσμικής ευπρέπειας - που δεν θα επιδίωκε την εργαλειοποίηση του θεσμικού πλαισίου της δημοκρατίας, αλλά τον σεβασμό του. Επειδή οι θεσμοί μας ξεπερνούν, δεν είναι υποχείρια των αυταρχικών βλέψεών μας.


Είχε ο ΣΥΡΙΖΑ αυταρχικές βλέψεις; Οχι μόνο είχε (ο τρόπος με τον οποίο χρησιμοποίησε τη Δικαιοσύνη, η προσπάθεια να αλώσει τον Τύπο ήταν μόνο δύο εκδηλώσεις αυτής της προσπάθειας), αλλά και την καθρέφτισε στη γλώσσα. Πώς; Διά των μεθόδων που περιέγραφε ο Οργουελ στο δυστοπικό «1984». Η συνηθέστερη μέθοδος ήταν η αλλοίωση του νοήματος. Κάπως έτσι η τρόικα μετονομάστηκε σε «θεσμούς», το τρίτο Μνημόνιο αποκαλούνταν «Πρόγραμμα», τα οικονομικά επιτεύγματα της περιόδου 2010-14 (το μικρό πλεόνασμα, η διαγραφή 124 δισ. ευρώ χρέους κ.λπ.) αποκαλούνταν ασήμαντα και καταστροφικά αποτελέσματα...


Κάπως έτσι, το συστηματικό, το άνευ ορίων ψέμα διεκδικούσε τον ρόλο της αλήθειας - με τον ίδιο τρόπο με τον οποίο στο «1984» του Οργουελ η άγνοια ήταν δύναμη και το υπουργείο Προπαγάνδας ονομαζόταν υπουργείο Αλήθειας.