"...Οι κάτοικοι του χωριού μου είχαν δεχθεί με ιδιαίτερη χαρά και ευχαρίστηση την απόφαση της κυβέρνησης να διενεργηθούν βουλευτικές εκλογές, που είχαν να δουν 11 ολόκληρα χρόνια. Οι εκλογές διενεργήθηκαν ομαλά και ήρεμα, χωρίς να δημιουργηθεί κανένα επεισόδιο για να επέμβει ο φρουρός χωροφύλακας. Οι κάτοικοι της κοινότητας, οι άρρενες, γιατί οι γυναίκες δεν ψήφιζαν τότε, προσήλθαν και ψήφισαν σχεδόν όλοι, εκτός των πολύ ηλικιωμένων και βαριά ασθενών. Σε όλη τη διάρκεια της ψηφοφορίας εγώ μπαινόβγαινα στην αίθουσα πηγαίνοντας καφέ στον δικαστικό και στα μέλη της εφορευτικής επιτροπής, που έφτιανε η μάνα μου καβουρδίζοντας και τρίβοντας καφέ και ρεβίθια, αλλά και νερό. Από τη διαλογή των ψηφοδελτίων, όπως θυμάμαι, προέκυψαν δέκα (10) λευκά, τα οποία, όπως άκουσα από συζητήσεις, τα είχαν ρίξει αριστεροί, οι οποίοι δεν αρνήθηκαν να προσέλθουν να ψηφίσουν για να μην γίνουν γνωστοί, δεδομένου ότι ζούσαν στην «κλειστή» κοινωνία του χωριού μας. Στο χωριό μας πλειοψήφησε το Λαϊκό Κόμμα. Το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας το ανακοίνωσε ο δικαστικός αντιπρόσωπος όταν έφυγε και έφθασε στο Πρωτοδικείο Κυπαρισσίας και παρέδωσε τον σάκο. Και την επομένη των εκλογών, που πέρασε ο ταχυδρόμος Χ. Σερεμέτης, έμαθε ο αείμνηστος πατέρας μου ότι κάποιοι αντάρτες που κρυβόντουσαν στον Ολυμπο επιτέθηκαν ανήμερα των βουλευτικών εκλογών στο Λιτόχωρο Πιερίας και, αφού σκότωσαν αστυνομικούς και λεηλάτησαν περιουσίες, αποσύρθηκαν στα καταφύγιά τους..."

Από την "ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ" (φύλλο Σαββάτου 29/06/19)

1. Τα ονοματεπώνυμα και η ορθογραφία
Κύριε διευθυντά

Ενδιαφέρουσες οι επισημάνσεις του Δημ. Χατζηδάκη, στο φύλλο της «Καθημερινής» (8/6/19), με τίτλο: Περί επωνύμων και ισότητας. Επικυρώνοντας τις απόψεις του επιστολογράφου, θα ήθελα να επιβεβαιώσω ότι όλα τα ελληνικά ονοματεπώνυμα ακολουθούν απαρέγκλιτα την ορθογραφία της ελληνικής γλώσσας.

Οι ελάχιστες, όμως, διαφοροποιήσεις στην επιλογή εναλλακτικής γραφής δεν δημιουργούν ιδιαίτερα προβλήματα, γιατί δικαιολογούνται ετυμολογικά, όπως: Χρήστος και Χρίστος, Μανόλης (το ορθότερο) και Μανώλης καθώς και τα επώνυμα κρητικής καταγωγής, όπως: Χατζηδάκη(ι)ς, Παπαδάκη(ι)ς (το ι ως υποκοριστική κατάληξη).

Ειδικότερα, ως προς τα επώνυμα, αυτά εντάσσονται στο ελληνικό κλιτικό σύστημα, που διαφοροποιεί, άλλωστε, τη γλώσσα μας από τις ευρωπαϊκές προσδίδοντας ιδιαίτερη ευλυγισία στη χρήση της. Οσον αφορά, όμως, τα επώνυμα Κοντολέων και Παντα (ο) λέων, αυτά ανήκουν σε ευρύτερες κατηγορίες ελληνικών ονομάτων με δεύτερο συνθετικό τη λέξη λέων-οντος (Μαυρολέων, χαμαιλέων, Βουκολέων κ. ά.) και, επομένως, κλίνονται κανονικά, σύμφωνα με τους ισχύοντες κανόνες (τον Νικόλαο Κοντολέοντα, καθηγητή Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών).

Ως εκ τούτου, η αυθαίρετη χρησιμοποίηση των συγκεκριμένων επωνύμων, ως άκλιτων, αποτελεί αντικανονική και προκλητική επιλογή και προσβάλλει βάναυσα το γλωσσικό αίσθημα όλων μας.

Αναστάσιος Αγγ. Στέφος, δ. φ.
Ειδικός Γραμματέας της Π.Ε.Φ.

2. Κουίζ: Πόσους υπαλλήλους είχε η Βουλή το 1980

Κύριε διευθυντά

Ως «τυμβωρύχος» παλαιών βιβλιοθηκών, ανεκάλυψα προσφάτως στη φιλόξενη Παπαχαραλάμπειο Βιβλιοθήκη της Ναυπάκτου την αθηναϊκή εφημερίδα «Το μέλλον της πατρίδος» της 3.12.1860, κατά την οποίαν τα τόσον εκκωφαντικώς διατυμπανιζόμενα υπό τον κ. Τσίπρα, περί «νέου ήθους» και άλλα ηχηρά παρόμοια, εκφέρονται «προς ρητορικήν άσκησιν».

Ετσι, κατά την αυτήν ως άνω εφημερίδα της 16.10.1860, ο τότε υπουργός Δικαιοσύνης, Ποτλής ονόματι, «μετέταξε» συγγενή αυτού ειρηνοδίκην εις πρωτοδίκην! Τούτο κατά την ιδίαν εφημερίδα, «επροξένησε χειρίστην εντύπωσιν εις το κοινόν και εις την νομικήν τάξιν εν γένει».

Το αυτό έπραξε, εν έτει 2019, ο αξιότιμος πρόεδρος της Βουλής, ο οποίος «μετέταξε» την πρώην σύζυγόν του εις το προσωπικόν της Βουλής, ο ίδιος μάλιστα με ύφος «βαρύ και ασήκωτο» εδήλωσε ότι καλώς έπραξε!

Το αυτό –έπραξε– και λαλίστατη βουλευτής του κυβερνώντος κόμματος, η οποία μάλιστα, σχεδόν περιχαρής, εδήλωσε ότι τούτο –η μετάταξη της κόρης εις την Βουλήν– οφείλεται εις τις γνωριμίες της... Κάπως έτσι.

Ετσι το αφήγημα περί «νέου ήθους» εις την πολιτικήν, το οποίο τόσον υπερηφάνως επικαλείται ο κ. Τσίπρας, είναι τόσο «νέο» όσο τα 150 χρόνια που μεσολαβούν από την εποχή του πρώτου βασιλέως των Ελλήνων, του Βαυαρού Οθωνος.

Και, είναι «ήθος» οι ψηφιζόμενοι και εκλεγόμενοι βουλευτές από τον λαό, να επιλύουν, προεχόντως, προσωπικά και οικογενειακά τους προβλήματα;

Επί τη ευκαιρία επισημαίνω κάτι το οποίο δεν είναι γνωστό εις το ευρύ κοινό. Το 1980, ότε γεν. διευθυντής της Βουλής ήτο ο αείμνηστος φίλος Τάκης Καρβελάς, οι υπάλληλοι δεν υπερέβαιναν τους 300. Τώρα πιθανόν να υπερβαίνουν τις 2.000!

Διερωτώμαι ποιες υπηρεσιακές ανάγκες επέβαλαν την τοιαύτη αύξηση. Αλλά, θα προσέθετα ότι και ο αριθμός των 300 βουλευτών είναι όχι μόνο υπερβολικός, αλλά είναι πλέον εμφανές ότι είναι σκανδαλωδώς υπερπολυτελής και για τα δεδομένα της χώρας, αλλά και για τις δημοσιονομικές της δυνατότητες.

Στην Αυστραλία, ολόκληρη ήπειρος, το νομοθετικό σώμα δεν υπερβαίνει τα 150 άτομα.

Αντώνης Ν. Βενέτης
Μοναστηράκι Δωρίδος

3. Οι «χρυσοτόκες» χώρες της Ε.Ε.

Κύριε διευθυντά,

Διαβάζοντας εις την έγκριτον εφημερίδα σας διαφήμιση «Ορυκτά, πρώτη ύλη της ζωής μας», προφανώς της εταιρείας «Ελληνικός Χρυσός», ανακάλυψα ότι εις την Ευρωπαϊκή Ενωση, σε δύο χώρες της, παράγεται χρυσός, στη Σουηδία και τη Φινλανδία.

Φρονώ δε, βάσει των γραφομένων, ότι σύντομα πρέπει να προστεθεί και η Ελλάδα. Προσμετρώντας τα αποθέματα χρυσού, αργύρου καθώς των μετάλλων, μολύβδου, ψευδαργύρου και χαλκού, εις την περιοχή της ΒΑ Χαλκιδικής έκανα τις πιο κάτω απλές σκέψεις. Η Φινλανδία σήμερα είναι ο μεγάλος παραγωγός χρυσού, περίπου 150.000 ουγγιές ετησίως. Προφανώς έχουν τις απαιτούμενες γνώσεις και εμπειρίες και εδώ εννοώ ειδικά για την προστασία του περιβάλλοντος, κάτι που πρέπει να ακολουθήσει η εταιρεία «Ελληνικός Χρυσός» κατά την αξιοποίηση των πιο πάνω κοιτασμάτων. Βάσει των αναφερομένων ποσοτήτων των μετάλλων χρυσός, άργυρος, μόλυβδος, ψευδάργυρος και χαλκός, ήτοι 160 τόνοι, 2.000 τόνοι, 1.500.000 τόνοι, 1.000.000 τόνοι αντίστοιχα, για μια περίοδο λειτουργίας των εργοστασίων 45 ετών, υφίσταται η δυνατότητα επεξεργασίας (παραγωγή) των πιο κάτω ποσοτήτων των μετάλλων τούτων.

Χρυσός 3,5 τόνοι, άργυρος 44,44 τόνοι, μόλυβδος-ψευδάργυρος 33.300 τόνοι και χαλκός 220.000 τόνοι ετησίως.

Βάσει των τιμών πώλησης των πιο πάνω μετάλλων υπολογίζουμε έναν κύκλο εργασιών ο οποίος ανέρχεται εις το όχι ευκαταφρόνητο ποσό των 312.000.000 ευρώ ετησίως.

Φρονώ δε ότι με μια ορθολογιστική και χρηστή διοίκηση των εταιρειών του ομίλου θα καλυφθούν έξοδα παραγωγής, γενικά έξοδα, προμηθευτές, αποσβέσεις, φόροι και ασφαλώς θα απομείνει ένα σεβαστό ποσό κέρδους.

Επίσης, θα προκύψουν πολλαπλά οφέλη για την περιοχή και τους κατοίκους της.

Είναι ηλίου φαεινότερον ότι τέτοιου είδους επενδύσεις πρέπει να πραγματοποιούνται τάχιστα, διότι πέραν των πιο πάνω αναφερθέντων, μπορεί να βελτιωθεί η βιομηχανική παραγωγή της χώρας με νέες βιομηχανίες, όπως π.χ. δημιουργία βιομηχανίας αξιοποίησης του χαλκού, για την παραγωγή ηλεκτροφόρων συρμάτων, ελασμάτων, σωλήνων κ.ά.

Νικόλαος Αγγελής
Διπλ. Μηχ/κός Μεταλλουργός

4. Βροχή αναμνήσεων από τις εκλογές του 1946

Κύριε διευθυντά,

Στην «Καθημερινή» της 28.05.2019 είχε επισυναφθεί και φωτοτυπημένο αντίγραφο της «Καθημερινής» της 1ης Απριλίου 1946, στην οποία γινόταν λόγος για τις βουλευτικές εκλογές της 31ης Μαρτίου 1946. Είμαι από τους λίγους που ζουν και θυμούνται τη διενέργεια των εν λόγω εκλογών, και τούτο γιατί ο αείμνηστος πατέρας μου, Νικόλαος Κ. Σαλακάς, ήταν πρόεδρος της Κοινότητας Πετραλώνων, που κείται κοντά στον ναό του Επικούριου Απόλλωνα της Ορεινής Επαρχίας Ολυμπίας, και με είχε, ούτως ειπείν, «επιστρατεύσει», που τότε ήμουν μαθητής δημοτικού, 12 ετών, να τον βοηθήσω στην προετοιμασία των πιο πάνω εκλογών, την προηγουμένη και ανήμερα της διεξαγωγής τους, σε διάφορες μικροδουλειές σχετικά με την κάλπη που είχε στείλει η Νομαρχία Μεσσηνίας, το εκλογικό υλικό, το τραπέζι και τα καθίσματα όπου θα κάθονταν ο δικαστικός αντιπρόσωπος και τα μέλη της εφορευτικής επιτροπής στην αίθουσα του Δημοτικού Σχολείου της γενέτειράς μου. Οπως θυμάμαι, την προηγουμένη, το Σάββατο, έφθασε ο δικαστικός αντιπρόσωπος «εποχούμενος ημιόνου» και φιλοξενήθηκε στο σπίτι μας, στο σπίτι του προέδρου της κοινότητας.

Οι κάτοικοι του χωριού μου είχαν δεχθεί με ιδιαίτερη χαρά και ευχαρίστηση την απόφαση της κυβέρνησης να διενεργηθούν βουλευτικές εκλογές, που είχαν να δουν 11 ολόκληρα χρόνια.

Οι εκλογές διενεργήθηκαν ομαλά και ήρεμα, χωρίς να δημιουργηθεί κανένα επεισόδιο για να επέμβει ο φρουρός χωροφύλακας.

Οι κάτοικοι της κοινότητας, οι άρρενες, γιατί οι γυναίκες δεν ψήφιζαν τότε, προσήλθαν και ψήφισαν σχεδόν όλοι, εκτός των πολύ ηλικιωμένων και βαριά ασθενών. Σε όλη τη διάρκεια της ψηφοφορίας εγώ μπαινόβγαινα στην αίθουσα πηγαίνοντας καφέ στον δικαστικό και στα μέλη της εφορευτικής επιτροπής, που έφτιανε η μάνα μου καβουρδίζοντας και τρίβοντας καφέ και ρεβίθια, αλλά και νερό.

Από τη διαλογή των ψηφοδελτίων, όπως θυμάμαι, προέκυψαν δέκα (10) λευκά, τα οποία, όπως άκουσα από συζητήσεις, τα είχαν ρίξει αριστεροί, οι οποίοι δεν αρνήθηκαν να προσέλθουν να ψηφίσουν για να μην γίνουν γνωστοί, δεδομένου ότι ζούσαν στην «κλειστή» κοινωνία του χωριού μας.

Στο χωριό μας πλειοψήφησε το Λαϊκό Κόμμα. Το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας το ανακοίνωσε ο δικαστικός αντιπρόσωπος όταν έφυγε και έφθασε στο Πρωτοδικείο Κυπαρισσίας και παρέδωσε τον σάκο. Και την επομένη των εκλογών, που πέρασε ο ταχυδρόμος Χ. Σερεμέτης, έμαθε ο αείμνηστος πατέρας μου ότι κάποιοι αντάρτες που κρυβόντουσαν στον Ολυμπο επιτέθηκαν ανήμερα των βουλευτικών εκλογών στο Λιτόχωρο Πιερίας και, αφού σκότωσαν αστυνομικούς και λεηλάτησαν περιουσίες, αποσύρθηκαν στα καταφύγιά τους. Τότε άκουσα που είπε ο αείμνηστος πατέρας μου ότι «δυστυχώς πάνε για τον τρίτο γύρο», στη δίνη του οποίου έπεσε θύμα (ο πατέρας μου). Αυτές είναι οι παιδικές αναμνήσεις μου από τις εκλογές της 31ης Μαρτίου 1946 στην Κοινότητα Πετραλώνων Ολυμπίας.

Βασίλης Ν. Σαλάκας
Επίτιμος Δικηγόρος στον Α.Π. και στο ΣτΕ
Πρώην Νομικός Σύμβουλος και Προϊστάμενος Νομικής Υπηρεσίας ΔΕΗ
Μελίσσια

5. Δωδεκάνησα και Νορμανδία

Κύριε διευθυντά,

Η αμνήμων και αγνώμων Ελλάς των σημερινών μέσων κοινωνικής δικτύωσης και των επιλεκτικής μνήμης εικονογραφήσεων του ιστορικού παρελθόντος διαπορεί και θαυμάζει για το γεγονός ότι ο κ. Προκόπης Παυλόπουλος τοποθετήθηκε δίπλα στη βασίλισσα Ελισάβετ και στον κ. Ντόναλντ Τραμπ, στο κέντρο της πρώτης γραμμής, κατά τις προ ημερών εκδηλώσεις τιμής για τα 75 χρόνια από την απόβαση του Ιουνίου 1944. Oμως, «οι γενναίοι τιμούν τους γενναίους», κατά μία έκφραση της ίδιας εποχής του 1963, και στο πρόσωπο του προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας τιμήθηκε η Ελλάδα του «Οχι» του Οκτωβρίου 1940. Αλλά οι χρονολογίες που προαναφέρθηκαν δεν είναι άσχετες με μία άλλη, την οποία θυμήθηκε η μνήμων «Καθημερινή». Και έτσι, μας προσέφερε ανατύπωση του φύλλου της, της 28ης Ιουνίου 1946, με την ειδησεογραφία της απόφασης της Διασκέψεως των Παρισίων να παραχωρηθούν τα Δωδεκάνησα στην Ελλάδα.

Και επειδή η Ιστορία κάποτε μιλάει από μόνη της, ας μου επιτραπεί να θυμηθώ ότι το τηλεγράφημα που έστειλε ο Ουίνστον Τσώρτσιλ προς την ελληνική κυβέρνηση την 28η Οκτωβρίου 1940 καταλήγει με τη φράση «θα σας παράσχωμεν όλην την δυνατήν βοήθειαν μαχόμενοι εναντίον κοινού εχθρού και θα μοιρασθώμεν την κοινήν νίκην». Είναι γνωστό ότι στη φράση αυτή επέστησε την προσοχή των αρχισυντακτών και ιδιοκτητών του αθηναϊκού Τύπου ο Ι. Μεταξάς, όταν τους κάλεσε στο Γενικό Στρατηγείο (30 Οκτωβρίου 1940) και τους ζήτησε όχι μόνο την πένα τους, αλλά και την ψυχή τους. Είπε: «Επιθυμώ να σας τονίσω τούτο: Εκείνοι οι οποίοι εις το τηλεγράφημα αυτό (του Τσώρτσιλ) δεν βλέπουν γραπτήν την επιβεβαίωσιν αγράφου συμφωνίας διά τα Δωδεκάνησα, δεν ξέρουν να διαβάζουν μέσα από τις γραμμές». Ανέφερα ότι η Ιστορία μιλάει από μόνη της. Ας προσθέσω ότι τα γεγονότα είναι η γλώσσα της.

Γεράσιμος -Μιχαήλ Δώσσας
Θεσσαλονίκη

6. Λαμπρά, άγνωστα, αδικημένα και... απωθητικά ονόματα δρόμων της Αθήνας

Κύριε διευθυντά

Περίκλειστος ο Δήμος Αθηναίων, κατανοητή η δυσχέρεια για την εξεύρεση και την ονοματοθεσία δρόμων για τη μνημόνευση γεγονότων και προσώπων της πρόσφατης ελληνικής ιστορίας, αλλά...

Οπως προκύπτει από την εξαντλητική αξιοποίηση του «Οδωνυμικά» (Δ. Αθηναίων, 2010) και του οδηγού «Λεκανοπέδιο Αττικής» (Καπρανίδης, 2010), σημαντικές πηγές της ονοματοθεσίας έχουν αποτελέσει η γεωγραφία (26% επί του συνόλου των οδών), η ελληνική μυθολογία (9%) και τα πρόσωπα του 20ού αιώνα (14%), χωρίς επαρκή κάλυψη για τα τελευταία. Ορθή η αναφορά στην ελληνική μυθολογία, αλλά προβληματική η έλλειψη αναφοράς στην εθνεγερσία του 1821, στις μάχες του Μαραθώνα, των Θερμοπυλών και της Κρήτης και σε πρόσωπα όπως, ενδεικτικά, οι Ελύτης, Σεφέρης, Καζαντζάκης (πρόσφατα ονομάσθηκε Ν.Κ. μία μικρή πλατεία στην Κυψέλη), Κάλλας, Λαμπράκης, Α. και Γ. Παπανδρέου (υπάρχει πλατεία Γ.Π. κοντά στο Αττικό Αλσος), Κ. Καραμανλής, Βαν ντερ Στουλ. Ιδίως όταν υπάρχουν δρόμοι, έστω και μήκους 100 μέτρων, όπως η οδός Μ. Πατζίνη, εκ του... Μάντρα Πατζίνη (Κυψέλη). Σύμφωνα με τον Απολλόδωρο, ο Τηρεύς, σύζυγος της Πρόκνης, διέφθειρε δολίως την αδελφή της Φιλομήλα και της έκοψε τη γλώσσα για να διασφαλίσει τη σιωπή της. Ομως, η Φιλομήλα ύφανε και έδειξε στην Πρόκνη ένα υφαντό που απεικόνιζε το γεγονός. Εκείνη, για να εκδικηθεί τον Τηρέα, σκότωσε τον γιο τους, τον έβρασε και του τον προσέφερε ως δείπνο. Και όμως, ο Τηρεύς και η Πρόκνη «κοσμούν» δύο αθηναϊκούς δρόμους των 100 μέτρων (δίπλα στην οδό Πρόκνης, σε ισομήκη δρόμο «τιμάται» ο Πυθαγόρας). Η αναφορά σε μυθολογικά πρόσωπα, όπως τα προαναφερθέντα, περιορισμένου ενδιαφέροντος ή με αρνητικά χαρακτηριστικά, όπως η Σφίγγα και ο Πολύφημος, θα μπορούσε να μην υπάρχει καν, όπως με τον Εφιάλτη και άλλα υπαρκτά πρόσωπα, όμως πάντοτε υπάρχει η δυνατότητα για μετονομασία.

Μεγάλα περιθώρια για μετονομασία προσφέρει και η αναντιστοιχία της σημαντικότητας και του μήκους δρόμων και του ονοματοθετούμενου, όπως, ενδεικτικά, η λεωφόρος Αλεξάνδρας και οι οδοί Ι. Δροσοπούλου και Μ. Βόδα (2.000 - 2.500 μέτρα), Ηούς, Κρίσης και Φαιδριάδων (800 - 1.000 μέτρα), Καυκάσου, Ιωαννίνων και Κερκύρας (1.200 - 1.800 μέτρα), Δικαιάρχου, Σαρανταπήχου και Σικίνου (900 - 1.200 μέτρα), Δαμαγήτου και Σταυροπούλου (500 - 750 μέτρα) συγκριτικά με τις οδούς Καποδιστρίου και Σολωμού (500 και 650 μέτρα) και Πυθαγόρα και Ζολώτα (100 μέτρα).

Αν και αποτελεί πιθανή πηγή σύγχυσης η διαφορετική ονομασία τμημάτων ενός και του αυτού δρόμου (Καραγεώργη Σερβίας, Περικλέους, Αθηναΐδος και Αγίας Ειρήνης, συνολικού μήκους 800 μέτρων), η πρακτική της «σαλαμοποίησης» ουσιαστικά προσφέρει τη βασική διέξοδο στην έλλειψη δρόμων για ονοματοθεσία. Επίσης, στις περιπτώσεις της ίδιας ονομασίας δύο δρόμων (μερικές δεκάδες περιπτώσεις, όπως οι οδοί Λυδίας, Μαιάνδρου και Μπέκα), ο ένας θα μπορούσε να μετονομαστεί, όπως και στις ολιγάριθμες περιπτώσεις του ίδιου ονοματοδοτούμενου με διαφορετικές ονομασίες (οδοί Μεγίστης και Καστελλορίζου και Καπετάν Λαχανά και Λαχανά).

Με την πιο πρόσφατη μεγάλης έκτασης ονοματοθεσία να ανάγεται στο 1945, ο Δήμος Αθηναίων, έχοντας την αποκλειστική σχετική αρμοδιότητα, θα μπορούσε να ασχοληθεί με το ζήτημα, ενδεχομένως υιοθετώντας μια μακρόχρονη παράλληλη χρήση παλαιάς και νέας ονομασίας, μετά ή άνευ «σαλαμοποίησης» και παρά την αρνητική εμπειρία περιπτώσεων, όπως με την οδό Πανεπιστημίου - Ελ. Βενιζέλου.

Να κατοικεί ο Αθηναίος σε δρόμο που μνημονεύει τη Μάντρα Πατζίνη, την Πρόκνη ή τη Μ. Κάλλας αποτελεί ήσσονος σημασίας ζήτημα για την καθημερινότητά του, αλλά για μια οργανωμένη κοινωνία θα μπορούσε να γίνει λόγος και για διαχρονική αναισθησία, αν όχι αναισχυντία.

Δημ. Χατζηδάκης
Δρ Χημικός Μηχανικός
Αθήνα

7. «Αγει δε προς φως την αλήθεια χρόνος»

Κύριε διευθυντά

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η Ιστορία επαναλαμβάνεται. Δηλαδή, γεγονότα που συμβαίνουν σήμερα, μπορεί να έχουν ξανασυμβεί πριν από μία εβδομάδα ή πριν από ένα μήνα ή και πριν από πολλά πολλά χρόνια. Γι’ αυτό και, όταν αντιμετωπίζουμε σήμερα μια δυσάρεστη κατάσταση, σκόπιμο είναι να ανατρέχουμε για να βρούμε τη λύση της στο παρελθόν. Τις παραπάνω σκέψεις έκανα σκεπτόμενος το «σκάνδαλο» της Novartis, που σίγουρα θα έχει ξανασυμβεί πολλές φορές και παλιότερα. Αρα σκόπιμο θα ήταν να δούμε τι έλεγαν σχετικά οι αρχαίοι ημών πρόγονοι. Εψαξα και βρήκα ότι ο Δίων ο Συρακούσιος είχε διατυπώσει: «Διαβολή γαρ κακόν, το ξύτατον και επιβουλότατον». Δηλαδή: Η συκοφαντία είναι το πιο εμπαθές και το πιο δόλιο κακό. Ο Ευριπίδης συνιστούσε: «Κούφως φέρειν χρη θνητόν όντα συμφοράς». Δηλαδή: Πρέπει ο κάθε άνθρωπος να δέχεται υπομονετικά τις συμφορές. Ο Αισχύλος δήλωνε: «Αλλ’ ουδέν έρπει ψεύδος εις μήκος χρόνου». Δηλαδή: Το ψέμα δεν μπορεί να ζήσει για μεγάλο χρονικό διάστημα. Ο Μένανδρος συμφωνούσε: «Αγει δε προς φως την αλήθεια χρόνος». Δηλαδή: Αποκαλύπτι την αλήθεια ο χρόνος. Ο Σοφοκλής μας έδινε θάρρος: «Ξυν τω δικαίω τον σον ου ταρβώ φόβον». Δηλαδή: Οταν έχω δίκιο δεν φοβάμαι τις απειλές σου. Τέλος, ο Μένανδρος ξεκαθάριζε: «Εστιν δίκης οφθαλμός ος τα πάνθ’ ορά». Δηλαδή: Τα βλέπει όλα το μάτι της Δικαιοσύνης. Συμπέρασμα: Η συκοφαντία δεν αντέχει στον χρόνο. Υπομονή χρειάζεται και θα αποδοθεί δικαιοσύνη.

Νίκος Δυοβουνιώτης
Κηφισιά