"...Τι θεωρείται τόλμη στην πολιτική; Στην περίπτωση των τζιχαντιστών, ας πούμε, οι τολμηροί ζώνονται με εκρηκτικά και τινάζονται στον αέρα μαζί με τα αθώα κι ανυποψίαστα θύματά τους. Αντιθέτως στην περίπτωση του Μωραΐτη, θεωρεί τολμηρό ότι έφυγε από το ΠΑΣΟΚ, πήγε στο ΚΙΔΗΣΟ, γύρισε στο ΠΑΣΟΚ, έγινε ΔΗΣΥ, πήγε στο ΚΙΝΑΛ κι έφυγε από το ΚΙΝΑΛ για να γίνει υφυπουργός του ΣΥΡΙΖΑ. Αν αυτό λέγεται τόλμη, τότε τολμηροί στο τσίρκο δεν είναι οι θηριοδαμαστές, αλλά οι κλόουν. Πολύ φοβούμαι όμως ότι στη δική μας καθομιλουμένη η τόλμη δεν είναι συνήθως παρά η επίφαση κάθε αποτυχίας...."

Aπό "ΤΑ  ΝΕΑ/ΣΑΒΒΑΤΟΚΥΡΙΑΚΟ"

"ΤΑ ΝΕΑ/ΣΑΒΒΑΤΟΚΥΡΙΑΚΟ", 23-24/02/19

Συγκρούσεις,

του Ι.Κ.Πρετεντέρη

Στο Μόναχο, ο Πρωθυπουργός Αλ. Τσίπρας εξηγούσε ότι «η Ιστορία γράφεται από αυτούς που τολμούν να σταθούν στη σωστή πλευρά» (16/2).

Στην Αθήνα, ο επικεφαλής του Ποταμιού Στ. Θεοδωράκης δήλωνε ότι «εμείς τολμάμε και δεσμευόμαστε» (17/2).

Δύο μέρες αργότερα ο νέος υφυπουργός Θ. Μωραΐτης έλεγε στα «ΝΕΑ» πως για να πας από το ΠΑΣΟΚ στον ΣΥΡΙΖΑ «απαιτείται πολιτική γενναιότητα, τόλμη και νοοτροπία ανοιχτών οριζόντων» (19/2).

Δεν ξέρω γιατί, αλλά όταν ακούω πολιτικούς να καμαρώνουν για την τόλμη τους και την Ιστορία το μυαλό μου πάει σε μια κλασική γαλλική ταινία του Ζορζ Λοτνέρ.

Λέγεται «Les Tontons Flingueurs» (1963) - δεν ξέρω με τι τίτλο έχει παιχτεί στην Ελλάδα.

Είναι μια γκανγκστερική μαύρη κωμωδία και τους διαλόγους είχε γράψει ο κορυφαίος του είδους Μισέλ Οντιάρ.

Κάποια στιγμή ο Φρανσίς Μπλανς (που παίζει τον δικηγόρο της συμμορίας) ρωτά φοβισμένος τον Λίνο Βεντούρα (που είναι ο αρχηγός) για τους αντίπαλους γκάνγκστερ.

- Νομίζετε ότι θα τολμήσουν να έλθουν εδώ;

Και ο μεγάλος Λίνο απαντά:

- Οι μαλάκες τα τολμούν όλα. Κι άλλωστε από αυτό τους αναγνωρίζεις!

Αν ο Οντιάρ δεν είχε διαπρέψει ως σεναριογράφος στη Γαλλία, θα μπορούσε να κάνει καριέρα ως σχολιαστής στην Ελλάδα. Οπου οι τολμηροί αποτελούν κυρίαρχο είδος στην πολιτική - οι περαιτέρω συνειρμοί δικοί σας...

Παλαιότερο παράδειγμα, ο Γ. Παπανδρέου. Το 2011 είχε «την τόλμη» να αναγγείλει ένα δημοψήφισμα και παραλίγο να μας διώξουν από την Ευρωπαϊκή Ενωση.

Το πρώτο εξάμηνο του 2015 η «τόλμη» της κυβέρνησης Τσίπρα να διαπραγματευτεί για την αξιοπρέπεια, την υπερηφάνεια κ.λπ. κόστισε κάπου εκατό δισ.

Ενώ τρία χρόνια αργότερα ο ίδιος Πρωθυπουργός «τόλμησε» να σταθεί στη σωστή πλευρά της Ιστορίας, αλλά χρειάζεται πλέον πολλή τόλμη για να περνάει τα Τέμπη.

Πράγμα που υπονοεί όχι μόνο ότι η Ιστορία έχει «σωστή πλευρά» αλλά κι ότι ο Πρωθυπουργός τη γνωρίζει. Η υπόλοιπη ανθρωπότητα ψάχνει να τη βρει εδώ και μερικές χιλιετίες.

Αντιστοίχως το Ποτάμι «τόλμησε» (κατά τον απολογισμό του αρχηγού του) και «ψήφισε το σύμφωνο συμβίωσης, την αναδοχή από ομόφυλα ζευγάρια, την ιατρική χρήση κάνναβης».

Κι αν αυτά κριθούν ανεπαρκή από την Ιστορία, υπάρχει και συνέχεια: «Δώσαμε πρόσβαση στον λαό της Τήνου στο παγκάρι της Παναγίας». Για κάποιους μάλιστα θεωρήθηκε όχι μόνο τόλμη, αλλά και συνέπεια ότι το Ποτάμι ψήφισε επιπλέον και τις Πρέσπες

Το πρακτικό αποτέλεσμα πάντως της τόλμης (και της συνέπειας) είναι ότι το πολιτικό αυτό σχήμα ξεκίνησε με 17 βουλευτές το 2015 και μέσα σε τέσσερα χρόνια έμεινε με δύο - τον πρόεδρο και τον αντιπρόεδρό του!

Ούτε η Παναγία με το παγκάρι δεν βοήθησε.

Αυτό φυσικά θέτει ένα ουσιαστικό ερώτημα. Τι θεωρείται τόλμη στην πολιτική;

Στην περίπτωση των τζιχαντιστών, ας πούμε, οι τολμηροί ζώνονται με εκρηκτικά και τινάζονται στον αέρα μαζί με τα αθώα κι ανυποψίαστα θύματά τους.

Αντιθέτως στην περίπτωση του Μωραΐτη, θεωρεί τολμηρό ότι έφυγε από το ΠΑΣΟΚ, πήγε στο ΚΙΔΗΣΟ, γύρισε στο ΠΑΣΟΚ, έγινε ΔΗΣΥ, πήγε στο ΚΙΝΑΛ κι έφυγε από το ΚΙΝΑΛ για να γίνει υφυπουργός του ΣΥΡΙΖΑ.

Αν αυτό λέγεται τόλμη, τότε τολμηροί στο τσίρκο δεν είναι οι θηριοδαμαστές, αλλά οι κλόουν.

Πολύ φοβούμαι όμως ότι στη δική μας καθομιλουμένη η τόλμη δεν είναι συνήθως παρά η επίφαση κάθε αποτυχίας.

Μέσα στις διαδικασίες που προαναφέρθηκαν, ο Τσίπρας έχασε την πλειοψηφία του ελληνικού λαού και κατά πάσα πιθανότητα τις εκλογές. Ο Παπανδρέου έχασε την κυβέρνηση. Κι ο Θεοδωράκης έχασε το κόμμα του.

Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις η τύχη δεν βοήθησε τους τολμηρούς - το αντίθετο: μάλλον τους χαντάκωσε!

Διότι η ελληνική πολιτική έχει ένα χαρακτηριστικό.

Δεν αποτελείται από πολιτικούς που μπορούν να επιβάλουν με επιτυχία πραγματικά τολμηρές αποφάσεις. Είτε επειδή δεν έχουμε τέτοιους πολιτικούς είτε επειδή δεν υπάρχουν τέτοιες αποφάσεις.

Αν ο Παπανδρέου αναζητούσε το 2011 μια τολμηρή κίνηση λαϊκής νομιμοποίησης του Μνημονίου δεν χρειαζόταν δημοψήφισμα. Μπορούσε να κάνει κατευθείαν εκλογές. Κανείς δεν τον εμπόδιζε ούτε θα τον απέτρεπε.

Αν ο Τσίπρας ήθελε να λύσει με τόλμη το Σκοπιανό μπορούσε να ξεκινήσει οικοδομώντας ένα ευρύ εσωτερικό μέτωπο. Οχι περιφερόμενος δεξιά κι αριστερά με τον Μπίστη και την Παπακώστα.

Αν ο Θεοδωράκης είχε τολμηρές προθέσεις για το ίδιο θέμα μπορούσε να προωθήσει την επίλυσή του βάζοντας όρους στην κυβέρνηση για μια καλύτερη συμφωνία. Ανοιχτά και δημόσια. Οχι πίσω από κλειστές πόρτες.

Η ωμή πραγματικότητα είναι ότι στη χώρα μας η τόλμη επιστρατεύεται συνήθως εκ των υστέρων είτε ως δικαιολογία, είτε ως ελαφρυντικό, είτε ως άλλοθι.

Κρίμα. Διότι έτσι μια ανεκτίμητη πολιτική αρετή καταντάει φανφαρονισμός για χαμένες μάχες ή για ύποπτες συναλλαγές.

Επιτομή αυτής της θλιβερής μεθόδου αποδείχτηκε το Σκοπιανό.

Μια υπόθεση που ξεκίνησε από την κυβέρνηση με ομολογημένο στόχο «να αναδιατάξει το πολιτικό σκηνικό». Που κατάφερε να ξεσηκώσει μια πάνδημη αντίδραση του κόσμου, τουλάχιστον εντός Ελλάδας.

Που προφανώς δεν άλλαξε κανένα σκηνικό.

Που χρησιμοποιήθηκε τελικά από διάφορους επιτήδειους και τυχοδιώκτες για να κτίσουν γέφυρες με την κυβέρνηση. Και οι οποίοι εκ των υστέρων προσποιούνται ότι άλλαξε το σκηνικό για να κρύψουν ότι είναι επιτήδειοι και τυχοδιώκτες.

Πού βρίσκεται η τόλμη στο σενάριο; Η σωστή πλευρά της Ιστορίας; Η συνέπεια; Πουθενά.

Διότι όπως έλεγε κι ο Ρομπερ Νταλμπάν όταν έπαιζε τον δήμαρχο σε μια άλλη κλασική γαλλική ταινία, πάλι σε διαλόγους Οντιάρ (Un Idiot a Paris, 1967):

- Πήγα στον πόλεμο, είμαι στέλεχος των σοσιαλιστών και δουλεύω σε μπιστρό, πράγμα που σημαίνει ότι έχω ακούσει πολλές μαλακίες. Αλλά σαν κι αυτές, ποτέ!