Από την "ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ"

"Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ", 31/01/25
Δίστομο. Το μνημείο και το προσκύνημα
Σε πρόσφατη μετάβασή μου στο Γαλαξίδι επισκέφθηκα με μια σύντομη παράκαμψη το μνημείο πεσόντων του Διστόμου κατά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Οπως είναι γνωστό, 228 κάτοικοί του ανεξαρτήτως ηλικίας και φύλου οδηγήθηκαν στον λοφίσκο του χωριού τον Ιούνιο του 1944, όπου και εκτελέστηκαν από απόσπασμα, σε αντίποινα βομβιστικής επίθεσης των ανταρτών κατά γερμανικής αυτοκινητοπομπής λίγο καιρό πριν.
Διαπίστωσα φθάνοντας ότι το μνημείο που ανεγέρθηκε στον χώρο της εκτέλεσης τιμά μέσα από την αρχιτεκτονική και τοπιογραφική διαμόρφωσή του τη σεπτή μνήμη του τραγικού συμβάντος αδιανόητης βίας και απανθρωπιάς, αλλά και το φαντασμαγορικό περιμετρικό τοπίο μεγάλης κλίμακας που το περιβάλλει, στέλνοντας παράλληλα ένα πανανθρώπινο μήνυμα σχετικά με την υπό όρους αγριότητα της ανθρώπινης φύσης.
Στην πρώτη ανταποκρίνεται με την εντυπωσιακή παράθεση των ονομάτων και ηλικιών των εκτελεσθέντων των οποίων η ανάρτηση αποτελεί νευραλγικό μέρος της σύνθεσης του μνημείου, αλλά και με την ένταξη σε αυτό του οικίσκου του οστεοφυλακίου των θυμάτων.
Σε ό,τι αφορά την ευρύτερη σημασία του όμως, το μνημείο απαντά με δύναμη και στιβαρότητα και στη δεύτερη και ιδιαίτερα σημαντική παράμετρο της πανανθρώπινης βαρύτητας του γεγονότος αλλά και της μεγα-κλίμακας του ευρύτερου περιβάλλοντος που το υποδέχεται και το οποίο εύκολα θα μπορούσε να το συνθλίψει λόγω της περιμετρικής ανοιχτωσιάς του και των οροσειρών που το συγκροτούν.
Αυτή επιτυγχάνεται με την αποφασιστική χρήση των τριών βασικών αξόνων της σύνθεσης κατά τις τρεις χωροταξικές του διαστάσεις που αρθρώνονται με επιτυχία και εξακτινίζονται στο άπειρο με αφετηριακό τους επίκεντρο το πλέον σεπτό μέρος της, του οστεοφυλακίου ως γιγάντιοι προστάτες του, όσο και με τον γενικό του προσανατολισμό προς τη Δύση και το ηλιοβασίλεμα.
Στην ανατολική πίσω πλευρά του μνημείου έχει διαμορφωθεί υπόσκαφα και διακριτικά το υπαίθριο αμφιθέατρο που φιλοξενεί κάθε χρόνο τις σχετικές εκδηλώσεις μνήμης και αναφοράς στα γεγονότα, των οποίων αποτελεί την αέναη υπενθύμιση.
Είναι λυπηρό ότι κατά τα τελευταία χρόνια η θέα της φυσικής αγκάλης των γύρω λόφων και βουνών που το περιβάλλουν έχει τρωθεί προσβλητικά από συστοιχίες τεράστιων ηλεκτροφόρων πυλώνων και στρατιών από γιγαντιαίες ανεμογεννήτριες, που ορθώνονται απειλητικά σαν εφιαλτικός απόηχος των καταστροφέων που πέρασαν από αυτά τα χώματα.
Από το μνημείο λείπει επίσης (ή δεν είναι εμφανής) η αναφορά των συντελεστών της δημιουργίας του (τόσο των δραστών της εκτέλεσης όσο και των σύγχρονων συντελεστών της δημιουργίας του, όπως αρχιτεκτόνων, γλυπτών, δημ. παραγόντων κ.λπ.). Αλλά πολύ περισσότερο και με προκλητική ευρύτερη σημασία, λείπει η βούληση των διαδοχικών έκτοτε γερμανικών κυβερνήσεων για την καταβολή αποζημιώσεων στις οικογένειες των θυμάτων.
Από αυτούς που οδηγήθηκαν στο απόσπασμα σώθηκε μόνο ένα μωρό του οποίου ο πατέρας πρόλαβε να κρύψει στο χώμα λίγο πριν από την εκτέλεση, ο μετέπειτα κύριος Βασίλης του οποίου η σχετική εξιστόρηση είναι αναρτημένη στο Διαδίκτυο.
Α.Δ.ΤΡΙΠΟΔΑΚΗΣ
Αρχιτέκτων
Ιχθυοκαλλιέργειες και περιβάλλον
Κύριε διευθυντά,
Διάβασα προ ημερών στην «Κ» μία εξαιρετική έρευνα του συνεργάτη σας κ. Γιάννη Ελαφρού σχετικά με την «επιδρομή» εταιρειών ιχθυοκαλλιέργειας στη Σαλαμίνα, την απειλή καταστροφής της θαλάσσιας πανίδας και τον αγώνα των κατοίκων της προς εκλογίκευση και νομιμότητα των απαιτήσεων. Κινδυνεύει η θάλασσά τους και οι παραλίες τους.
Ιχθυοκαλλιέργειες και περιβάλλον
Κύριε διευθυντά,
Διάβασα προ ημερών στην «Κ» μία εξαιρετική έρευνα του συνεργάτη σας κ. Γιάννη Ελαφρού σχετικά με την «επιδρομή» εταιρειών ιχθυοκαλλιέργειας στη Σαλαμίνα, την απειλή καταστροφής της θαλάσσιας πανίδας και τον αγώνα των κατοίκων της προς εκλογίκευση και νομιμότητα των απαιτήσεων. Κινδυνεύει η θάλασσά τους και οι παραλίες τους.
Το δημοσίευμα παρέχει σημαντικά στοιχεία και πληροφορίες της εξειδικευμένης βρετανικής εταιρείας στα θέματα ιχθυοκαλλιεργειών και προστασίας του περιβάλλοντος (Mas Allister - Elliot). Η ΜΑΕ προχώρησε σε αξιολόγηση της στρατηγικής μελέτης περιβάλλοντος (ΣΜΠΕ) βάσει της οποίας προχωρεί η ανάπτυξη των ιχθυοκαλλιεργειών στην Ελλάδα και εκτίμησε ότι καλύπτει μόνο 10 από τα 35 κριτήρια των επιπτώσεων των έργων. Στην έκθεσή της αναφέρεται ότι η τρέχουσα φόρμουλα βασίζεται σε περιορισμένους παράγοντες, παραβλέποντας αυτούς που αφορούν στην ποιότητα της θαλάσσιας ζωής κ.λπ. Προσθέτει ότι η Ελλάδα βρίσκεται στην τελευταία θέση μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών όσον αφορά τις κρίσιμες ρυθμίσεις. Οι περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες απαιτούν ελάχιστες αποστάσεις 1-3 χιλιομέτρων από τις ακτές των ιχθυοκαλλιεργειών. Η Ελλάδα, πάντοτε πρωτοπόρος στις παρανομίες επιτρέπει εγκαταστάσεις μονάδων ακόμα και στα 50 μ. εν ονόματι της ανάπτυξης αδιαφορώντας για την καταστροφή των παραλιών.
Δεν θα προχωρήσω σε άλλες λεπτομέρειες, αλλά θα προσθέσω στα της Σαλαμίνος ότι η κατάσταση είναι χειρότερη στη Β. Εύβοια, κλειστή θάλασσα με μη ανανεωνόμενα, σχεδόν, ύδατα όπου, με τη βοήθεια της «εξουσίας», έχει γίνει εισβολή για κατάληψη όλου, σχεδόν, του θαλασσίου χώρου, απειλουμένων και των παραλιών κολύμβησης. Μετά την ασυδοσία των εργολάβων που επέτρεψε την καταστροφή των νησιών-διαμαντιών, ακολουθούν τώρα οι θάλασσες. Ελπίζω ότι κάποια Αρχή θα συγκινηθεί και θα βάλει φρένο.
ΚΩΝ/ΝΟΣ ΦΡΑΓΚΟΣ Υπγος ε.α.
Δεν θα προχωρήσω σε άλλες λεπτομέρειες, αλλά θα προσθέσω στα της Σαλαμίνος ότι η κατάσταση είναι χειρότερη στη Β. Εύβοια, κλειστή θάλασσα με μη ανανεωνόμενα, σχεδόν, ύδατα όπου, με τη βοήθεια της «εξουσίας», έχει γίνει εισβολή για κατάληψη όλου, σχεδόν, του θαλασσίου χώρου, απειλουμένων και των παραλιών κολύμβησης. Μετά την ασυδοσία των εργολάβων που επέτρεψε την καταστροφή των νησιών-διαμαντιών, ακολουθούν τώρα οι θάλασσες. Ελπίζω ότι κάποια Αρχή θα συγκινηθεί και θα βάλει φρένο.
ΚΩΝ/ΝΟΣ ΦΡΑΓΚΟΣ Υπγος ε.α.
Συγγραφέας Ερευνητής Αμυντικών Θεμάτων
Ο α λα Μπέλαμι χαιρετισμός και ο Μασκ
Κύριε διευθυντά,
Μετά τον πρόσφατο χαιρετισμό του Ελον Μασκ και τις οργισμένες αντιδράσεις, ίσως θα πρέπει να αναφερθούμε στον Μπέλαμι χαιρετισμό – «Bellamy salute». Αυτός ο χαιρετισμός δημιουργήθηκε στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής το 1892 από τον ανιψιό του Φορντ James B. Upham στη λογική της ενδυνάμωσης της πίστης του αμερικανικού λαού στην πατρίδα. Ο χαιρετισμός αποδιδόταν στη σημαία σηκώνοντας το δεξί χέρι προς το μέρος της και αναφωνώντας «ορκίζομαι πίστη στη σημαία». Το όνομά του το πήρε από τον Φραγκίσκο Μπέλαμι (Francis Bellamy 1855-1931), επειδή ήταν αυτός που αγωνίστηκε για τη διάδοσή του. Ολα ήταν καλά μέχρι που στη δεκαετία του 1930 οι ναζί στην Ευρώπη δημιούργησαν τον φασιστικό χαιρετισμό. Οι δύο χαιρετισμοί ήταν παρόμοιοι και έτσι πολλοί στην Αμερική ζητούσαν να καταργηθεί ο χαιρετισμός του Μπέλαμι, κάτι που αποφασίσθηκε από το Κογκρέσο το 1942.
ΗΛΙΟΠΟΥΛΟΣ ΕΠΑΜΕΙΝΩΝΔΑΣ
Ο α λα Μπέλαμι χαιρετισμός και ο Μασκ
Κύριε διευθυντά,
Μετά τον πρόσφατο χαιρετισμό του Ελον Μασκ και τις οργισμένες αντιδράσεις, ίσως θα πρέπει να αναφερθούμε στον Μπέλαμι χαιρετισμό – «Bellamy salute». Αυτός ο χαιρετισμός δημιουργήθηκε στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής το 1892 από τον ανιψιό του Φορντ James B. Upham στη λογική της ενδυνάμωσης της πίστης του αμερικανικού λαού στην πατρίδα. Ο χαιρετισμός αποδιδόταν στη σημαία σηκώνοντας το δεξί χέρι προς το μέρος της και αναφωνώντας «ορκίζομαι πίστη στη σημαία». Το όνομά του το πήρε από τον Φραγκίσκο Μπέλαμι (Francis Bellamy 1855-1931), επειδή ήταν αυτός που αγωνίστηκε για τη διάδοσή του. Ολα ήταν καλά μέχρι που στη δεκαετία του 1930 οι ναζί στην Ευρώπη δημιούργησαν τον φασιστικό χαιρετισμό. Οι δύο χαιρετισμοί ήταν παρόμοιοι και έτσι πολλοί στην Αμερική ζητούσαν να καταργηθεί ο χαιρετισμός του Μπέλαμι, κάτι που αποφασίσθηκε από το Κογκρέσο το 1942.
ΗΛΙΟΠΟΥΛΟΣ ΕΠΑΜΕΙΝΩΝΔΑΣ
Φαρμακοποιός Αθήνα
Δήμαρχοι και πεζοδρόμια
Κύριε διευθυντά,
Μία ερώτηση προς τους κυρίους δημάρχους όλης της χώρας: Πώς ανέχεσθε και τι θα πράξετε με τα επικίνδυνα ή ανύπαρκτα πεζοδρόμια που θέτουν σε κίνδυνο τη σωματική ακεραιότητα των πεζών και προσβάλλουν την αισθητική μας; Πώς ανέχεσθε κύριοι και πώς ανεχόμαστε όλοι αυτή την απαράδεκτη και προσβλητική εικόνα της πατρίδος μας;
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΒΑΝΔΩΡΟΣ
Δήμαρχοι και πεζοδρόμια
Κύριε διευθυντά,
Μία ερώτηση προς τους κυρίους δημάρχους όλης της χώρας: Πώς ανέχεσθε και τι θα πράξετε με τα επικίνδυνα ή ανύπαρκτα πεζοδρόμια που θέτουν σε κίνδυνο τη σωματική ακεραιότητα των πεζών και προσβάλλουν την αισθητική μας; Πώς ανέχεσθε κύριοι και πώς ανεχόμαστε όλοι αυτή την απαράδεκτη και προσβλητική εικόνα της πατρίδος μας;
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΒΑΝΔΩΡΟΣ
Πρώην διοικητής του Ιπποκρατείου Νοσοκομείου Αθηνών
Μνημονεύοντας τον Αναστάσιο
Κύριε διευθυντά,
Αν πούμε του Αναστάσιου, πρέπει να πούμε και του Δημήτριου, του Γρηγόριου, του άνθρωπου, του άροτρου, του οροπέδιου κ.ο.κ. Επειδή όμως λέμε του Δημητρίου, του Γρηγορίου, του ανθρώπου, του αρότρου, του οροπεδίου κ.ο.κ.ε, πρέπει να λέμε και να γράφουμε του Αναστασίου.
ΘΕΟΔΟΣΙΟΣ ΔΟΣΙΟΣ
Μνημονεύοντας τον Αναστάσιο
Κύριε διευθυντά,
Αν πούμε του Αναστάσιου, πρέπει να πούμε και του Δημήτριου, του Γρηγόριου, του άνθρωπου, του άροτρου, του οροπέδιου κ.ο.κ. Επειδή όμως λέμε του Δημητρίου, του Γρηγορίου, του ανθρώπου, του αρότρου, του οροπεδίου κ.ο.κ.ε, πρέπει να λέμε και να γράφουμε του Αναστασίου.
ΘΕΟΔΟΣΙΟΣ ΔΟΣΙΟΣ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου