Είναι αλήθεια ότι στην Ελλάδα ακούγεται συχνά η έκφραση «bon viveur» για κάποιον που είναι καλοζωισμένος, καλοπερασάκιας, καλοφαγάς κ.λπ. Ομως η έκφραση αυτή αποτελεί, νομίζω, προϊόν και σύνθεση νεοελληνικής (και όχι μόνον) έμπνευσης. Η μητρική γαλλική της αντίστοιχη είναι η έκφραση «bon vivant». Η λέξη «viveur» (χωρίς όμως το επίθετο bon ως αναπόσπαστο παρακολούθημά της) υπάρχει στα γαλλικά, αλλά σημαίνει κάποιον που διάγει άτακτο /άσωτο - ακόλαστο βίο (έχει δηλαδή και σεξουαλικές προεκτάσεις, που δεν ενδιαφέρουν, πιστεύω, π.χ. την εφορία). Σε λεξικά της νεοελληνικής η έκφραση έχει ήδη λεξικογραφηθεί ως «μπον - βιβέρ», και ειδικά στο Χρηστικό Λεξικό της Νεοελληνικής Γλώσσας της Ακαδημίας Αθηνών, στο παραπάνω λήμμα αναγράφεται, ακριβέστερα, «αγγλ. bon viveur, γαλλ. bon vivant». Σχετικά μπορεί κανείς να ανατρέξει π.χ. στο Λεξικό «Le Nouveau Petit Robert» στα λήμματα «bon vivant» και «viveur» (όπου και φαίνεται σαφώς η διάκριση) ή στο Λεξικό «Larousse de la langue française - Lexis», στα λήμματα «viveur, euse» και «1.vivre > vivant > bon vivant», το τελευταίο χρησιμοποιούμενο, κατά τα αναγραφόμενα, από το 1680. Θα ήθελα να ελπίζω, ενδεχομένως μάταια, ότι η παρατήρηση αυτή θα μπορούσε να συμβάλει στο να αποσαφηνιστεί ένας «οιονεί» δάνειος «νεοελληνισμός» (κατά το «γαλλισμός» κ.λπ.) κάπως παρεξηγημένος (και παρεξηγήσιμος)....

Από την "ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ"

                                                        "Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ", 26/02/25

Κυκλοφοριακός γρίφος και λεωφορειολωρίδες

Κύριε διευθυντά,

Ο κ. Δημήτρης Ρηγόπουλος καυτηριάζει την πρόθεση της κυβέρνησης και του αρμόδιου υπουργού Μεταφορών να επιτραπεί, πιλοτικά, με τον νέο ΚΟΚ η κυκλοφορία των ταξί στις λεωφορειολωρίδες («Η Καθημερινή», 22/2/2025). Ας μου επιτραπεί να διαφωνήσω για τους παρακάτω λόγους:

α) Η εφαρμογή θα είναι πιλοτική. Αρα κατά το κοινώς λεγόμενον «Βλέποντας και κάνοντας». Αν δεν έχει το προβλεπόμενο αποτέλεσμα, μπορεί, κάλλιστα, να καταργηθεί.

β) Περιμένοντας κάποιος στη στάση, επί αρκετή ώρα, να περάσει το πολυπόθητο λεωφορείο, περνούν από μπροστά του δεκάδες ή εκατοντάδες ταξί στις άλλες μία ή δύο λωρίδες της λεωφόρου, αυξάνοντας έτσι τον αριθμό των οχημάτων, που επιτρέπεται να κυκλοφορούν σ’ αυτές. Αν τα ταξί αυτά εκινούντο στη λεωφορειολωρίδα θα αποσυμφόριζαν τον φόρτο των άλλων δύο λωρίδων, χωρίς να δημιουργήσουν σχεδόν κανένα πρόβλημα στα ελάχιστα λεωφορεία, που κυκλοφορούν, με πολύ χαμηλή συχνότητα, στη λεωφορειολωρίδα.

γ) Πώς θα αποβιβάσει το ταξί τον επιβάτη του στο σημείο που θέλει, αν δεν μπει στον λεωφορειόδρομο;

δ) Από πού, ένα ελεύθερο ταξί, θα πάρει πελάτη; Από τη μέση του δρόμου;

ε) Τα ταξί, όπως και τα λεωφορεία, είναι δημοσίας χρήσεως και εξυπηρετούν, σε μεγάλο βαθμό, τεράστιο αριθμό μετακινουμένων πολιτών.

στ) Ο πελάτης του ταξί, το οποίο θα κινείται πολύ πιο γρήγορα κινούμενο στη λεωφορειολωρίδα, θα φθάσει πολύ πιο γρήγορα στον προορισμό του και θα πληρώσει πολύ μικρότερο κόμιστρο, από αυτό που θα πλήρωνε για την ίδια διαδρομή, αν το ταξί εκινείτο στις άλλες πηγμένες λωρίδες.

ζ) Η μόνη περίπτωση που θα δημιουργήσει πρόβλημα ένα ταξί σε ένα λεωφορείο ή τρόλεϊ είναι να προηγείται αμέσως αυτού και να σταματήσει για να αποβιβάσει ή να επιβιβάσει πελάτη. Πόσες φορές όμως μπορεί να συμβεί αυτό;

Νομίζω λοιπόν ότι μόνο όφελος προς τους μετακινούμενους πολίτες αυτής της τερατούπολης θα προσφέρει η κυκλοφορία των ταξί στις λεωφορειολωρίδες.

Οσο για τις μοτοσικλέτες θα είναι πολύ καλύτερα να κυκλοφορούν μόνο στις λεωφορειολωρίδες και να μην κάνουν επικίνδυνους ελιγμούς ανάμεσα στα κυκλοφορούντα οχήματα στις άλλες λωρίδες, σπάζοντας τα νεύρα των οδηγών τους.

ΜΑΤΘΑΙΟΣ  Μ. ΔΗΜΗΤΡΊΟΥ

Πλοίαρχος Π.Ν. ε.α.

Οποιος είναι bon vivant να σηκώσει το χέρι

Κύριε διευθυντά,

Με αφορμή τον τίτλο της Οικονομικής «Καθημερινής» της 11ης Φεβρουαρίου 2025, «800 φτωχούς bon viveur εντόπισε η εφορία», θα μου επιτρέψετε ίσως να κάνω μια παρατήρηση: Είναι αλήθεια ότι στην Ελλάδα ακούγεται συχνά η έκφραση «bon viveur» για κάποιον που είναι καλοζωισμένος, καλοπερασάκιας, καλοφαγάς κ.λπ. Ομως η έκφραση αυτή αποτελεί, νομίζω, προϊόν και σύνθεση νεοελληνικής (και όχι μόνον) έμπνευσης.

Η μητρική γαλλική της αντίστοιχη είναι η έκφραση «bon vivant». Η λέξη «viveur» (χωρίς όμως το επίθετο bon ως αναπόσπαστο παρακολούθημά της) υπάρχει στα γαλλικά, αλλά σημαίνει κάποιον που διάγει άτακτο /άσωτο - ακόλαστο βίο (έχει δηλαδή και σεξουαλικές προεκτάσεις, που δεν ενδιαφέρουν, πιστεύω, π.χ. την εφορία).

Σε λεξικά της νεοελληνικής η έκφραση έχει ήδη λεξικογραφηθεί ως «μπον - βιβέρ», και ειδικά στο Χρηστικό Λεξικό της Νεοελληνικής Γλώσσας της Ακαδημίας Αθηνών, στο παραπάνω λήμμα αναγράφεται, ακριβέστερα, «αγγλ. bon viveur, γαλλ. bon vivant». Σχετικά μπορεί κανείς να ανατρέξει π.χ. στο Λεξικό «Le Nouveau Petit Robert» στα λήμματα «bon vivant» και «viveur» (όπου και φαίνεται σαφώς η διάκριση) ή στο Λεξικό «Larousse de la langue française - Lexis», στα λήμματα «viveur, euse» και «1.vivre > vivant > bon vivant», το τελευταίο χρησιμοποιούμενο, κατά τα αναγραφόμενα, από το 1680.

Θα ήθελα να ελπίζω, ενδεχομένως μάταια, ότι η παρατήρηση αυτή θα μπορούσε να συμβάλει στο να αποσαφηνιστεί ένας «οιονεί» δάνειος «νεοελληνισμός» (κατά το «γαλλισμός» κ.λπ.) κάπως παρεξηγημένος (και παρεξηγήσιμος).

ΔΗΜΗΤΡΗΣ Σ. ΓΑΡΙΑΣ

Νέο Ψυχικό

Το «όραμα» του Τέτση και περί ουτοπιών

Κύριε διευθυντά,

Ξεφυλλίζοντας, διαβάζοντας και απολαμβάνοντας το εξαιρετικό αφιέρωμα για τον Παναγιώτη Τέτση, που συνόδευε το κυριακάτικο φύλλο της «Καθημερινής» της 23ης Φεβρουαρίου, ήρθε στη μνήμη μου μια συνέντευξη που είχαμε δώσει από κοινού με τον αείμνηστο σπουδαίο ζωγράφο (που με τιμούσε με τη φιλία του) στον συνεργάτη σας κ. Δημήτρη Ρηγόπουλο τον Οκτώβριο 2007.

Ο Τέτσης ήταν τότε πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου της Εθνικής Πινακοθήκης κι εγώ μέλος του. Ασπαζόταν δε την ιδέα, με την οποία κι εγώ συμφωνούσα, για ένα νέο ευρύτερο, εμβληματικό κτίριο της Πινακοθήκης στους Αμπελοκήπους, ιδίως στον άξονα του γηπέδου του Παναθηναϊκού, των προσφυγικών κατοικιών και του νοσοκομείου «Ελπίς». Ισως μάλιστα μπορούσε να προστεθεί εκεί μια πτέρυγα ως «Μουσείο του Αγώνα», κατά το σχετικό «τάμα του Εθνους», πριν από την 200ή επέτειο της Ανεξαρτησίας, που παρήλθε πλέον κι αυτή χωρίς ένα μείζον συμβολικό αποτύπωμα στην εθνική συνείδηση. Ατυχώς, η ιδέα τέθηκε στις ελληνικές καλένδες, κατά τη συνήθη πρακτική ως προς τις λεγόμενες «ουτοπίες των διανοητών».

ΑΝΤ. ΜΑΚΡΥΔΗΜΗΤΡΗΣ

Ομότιμος καθηγητής ΕΚΠΑ

Ο «τρίτος δρόμος» για 13ο-14ο μισθό

Κύριε διευθυντά,

Παρακολουθώ πρόσφατα μεγάλη κινητικότητα (πρότυπη δίκη στην Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας στις 6/6/2025, απεργιακές κινητοποιήσεις ΑΔΕΔΥ, άρθρα στην έγκριτη εφημερίδα σας) γύρω από τον 13ο και 14ο μισθό των δημοσίων υπαλλήλων και διερωτώμαι γιατί επανερχόμαστε σε μία καταργηθείσα, έπειτα από απαίτηση της τρόικας, αποκλειστικά ελληνικής έμπνευσης πρακτική και δεν συνυπολογίζουμε τη σχετική αύξηση (17%) στον βασικό μισθό και την τμηματική καταβολή της, μαζί με τις αντιπληθωριστικές ετήσιες αυξήσεις, σε 2,8% ετησίως για την προσεχή εξαετία, δηλαδή μέχρι το 2030. Με τον τρόπο αυτό δεν θα κινδυνεύει η εκ νέου κατάργησή τους σε περίπτωση απευκταίας επανάληψης της οικονομικής κρίσης.

ΚΩΝΣΤΑΝΤΊΝΟΣ Γ. ΧΑΤΖΗΓΊΑΝΝΑΚΗΣ

Δικηγόρος ε.τ. Τέως καθηγητής Παντείου Πανεπιστημίου

Η συγκίνησή μου για τη μονή Σινά

Κύριε διευθυντά,

Στο φύλλο του Σαββάτου 15/2 και στην 1η σελίδα αυτού, διάβασα με ιδιαίτερη χαρά για τη Συμφωνία Αθήνας - Καΐρου για την ιερά μονή Σινά.

Η συγκίνησή μου είναι μεγάλη, διότι από το 1959 που υπηρέτησα εκεί ως δόκιμος μέχρι το 1974 που εκλήθην από τον Αρχιεπίσκοπο Αθηνών για την Πεντέλη, υπηρέτησα σε πολλά σημεία της ιεράς μονής του θεοβάδιστου όρους Σινά.

Είναι γεγονός ότι η κυβέρνηση της Αιγύπτου υπήρξε πάντοτε φιλική προς το ιστορικό και μοναδικό αυτό μνημείο, το ευρισκόμενο μέσα στην Πετραία Αραβία (Χερσόνησος του Σινά). Ωστόσο, είναι αναγκαίο ο θησαυρός αυτός να τυγχάνει του διαρκούς ενδιαφέροντος και της προστασίας και της ελληνικής κυβέρνησης, καθώς, παρά τις μεγάλες δυσκολίες, οι ολίγιστοι και ηρωικοί Σιναΐτες φυλάσσουν εδώ και αιώνες Ορθοδοξία και Ελληνισμό.

Γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο, επιθυμώ και οφείλω να συγχαρώ το υπουργείο Εξωτερικών της Ελλάδος, για την παρέμβασή του με θετικά αποτελέσματα.

† Μητροπολίτης Δωδώνης

ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ