Από την "ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ"
Τονίζω ότι έχω οργανώσει τη ζωή µου στην Ελλάδα, έχω αγοράσει περιουσία, υποβάλλω δήλωση φόρου εισοδήµατος και καταβάλλω φόρους εισοδήµατος και ΕΝΦΙΑ, είµαι συνεπής στις υποχρεώσεις µου µε το κράτος. Αντίθετα, το κράτος δεν µου αποδίδει τα δικαιώµατά µου ως συζύγου Ελληνα πολίτη, την άδεια διαµονής στην Ελλάδα, αλλά µε κρατάει «αιχµάλωτη», αφού δεν µπορώ να ταξιδέψω στο εξωτερικό, παρά µόνον στις ΗΠΑ, έχω πρόβληµα στις σχέσεις µου µε το ∆ηµόσιο, π.χ. δεν µπορώ να κάνω συµβόλαιο αγοράς, και τυπικά είµαι παράνοµος µετανάστης. Ολη αυτή η κατάσταση µε έχει καταβάλει ηθικά και µε έχει ζηµιώσει οικονοµικά ποικιλοτρόπως, και ζητώ να µου χορηγηθεί άµεσα η άδεια διαµονής την οποία δικαιούµαι.
Αναρωτιέµαι πόσοι άλλοι πολίτες ταλαιπωρούνται όπως εγώ, επειδή το ∆ηµόσιο αδυνατεί να είναι συνεπές µε τις υποχρεώσεις του απέναντι στους πολίτες.
ΦΡΑΝΣΙΣ ΓΑΓΑΝΗΣΜάλιστα, στην άλλη όχθη ο δηµοσιογράφος Ben Saphiro προσπαθεί να δώσει απαντήσεις στο αυταπόδεικτο, δηλαδή στην καθορισµένη από τη φυσική νοµοτέλεια. Αλλά η παγίδα του δικαιωµατισµού, απότοκο του ∆ιαφωτισµού και της Γαλλικής Επανάστασης, οδηγεί τη σύγχρονη σκέψη στα απόνερα του αυτοκαθορισµού των πάντων. ∆εν µένει λοιπόν αρκετός χώρος για γόνιµες αντιπαραθέσεις γύρω από µια αυτονόητη αλήθεια που προέρχεται από την επιστήµη. Οταν ύστερα από χρόνια ανακαλυφθούν σκελετοί, όπου οι ανθρωπολογικές µετρήσεις –µέχρι τώρα τουλάχιστον– µπορούν να προσδιορίσουν, µε βάση τα οστά της λεκάνης, το βιολογικό φύλο των ατόµων, τότε ποια θέση µπορεί να έχει το ουδέτερο γένος στη συγκεκριµένη προβληµατική; Το να τεκνοποιεί ο άνδρας είναι ήδη γνωστό από την κινηµατογραφική φαντασία του Χόλιγουντ, όµως η επιστήµη έχει να επιλύσει πολύ σοβαρότερα και σύνθετα ζητήµατα που αφορούν την επιβίωση στον πλανήτη. Και εδώ τα περιθώρια ελευθεροστοµίας και απερίσκεπτου εγωτισµού στενεύουν τροµακτικά, δηλαδή αληθινά.
ΝΙΚΟΣ ΒΟΥΤΥΡΟΠΟΥΛΟΣ
µα των Τεµπών; Οι επιστήµονες και οι δικαστικές αρχές θα αποφανθούν. Πατώντας σε αυτό το τραγικό παράδειγµα, που αποτελεί ωστόσο µέρος της δηµόσιας συζήτησης, αναρωτιέµαι εάν κατανοούµε αυτούς τους δύο όρους και τις διαφορές τους. Η απάντηση είναι αρνητική. Αυτό έχει να κάνει µε την ανθρώπινη φύση και µε την εκπαίδευσή µας.
Ολοι λειτουργούµε –είναι χρήσιµο εξελικτικά– ως «αφελείς επιστήµονες»: µας ενδιαφέρει όχι το τι κάνουν οι άλλοι, αλλά γιατί το κάνουν. Αναρωτηθείτε πόσες φορές µέσα στην ηµέρα αναζητάτε αίτια πίσω από συµπεριφορές. Σκεφτείτε επίσης πόσο σηµαντική είναι αυτή η ψυχολογική διαδικασία απόδοσης αιτιών στην πολιτική διαδικασία. Ο τάδε πολιτικός έκανε κάτι. Γιατί το έκανε; Και ξεκινά η διαµάχη.
Συγγράµµατα που µελετούν τον λαϊκισµό τονίζουν βασικά χαρακτηριστικά του (π.χ., αντιελιτισµός και αντι-πλουραλισµός – µετρά µονάχα η γνώµη των «πραγµατικών» ανθρώπων τους οποίους και εκπροσωπεί ο λαϊκιστής προστάτης τους – οι διαφωνούντες δεν «υπάρχουν») αλλά δεν αναφέρουν ακόµη ένα: την τάση µας να βλέπουµε αιτιώδη συνάφεια εκεί που υπάρχει µονάχα συνάφεια. Οι λαϊκιστές πολιτικοί φαίνεται ότι είναι ικανοί στο να εκµεταλλεύονται αυτή µας την τάση: δίνουν δεδοµένα για το ότι το Β «επηρεάζει» το Α, αλλά τα δεδοµένα αυτά µονάχα συνάφεια δείχνουν και όχι αιτιώδη συνάφεια.
∆ύσκολο πράγµα η ∆ηµοκρατία. Απαιτεί συνεχή προσπάθεια και µελέτη – και όπως καταλάβατε ότι ισχυρίζοµαι, είναι σηµαντικό να κατανοήσουµε ότι συνάφεια δεν σηµαίνει και αιτιότητα. Για να βγάλουµε ασφαλή συµπεράσµατα αιτίου - αιτιατού χρειαζόµαστε πειραµατική διαδικασία (τυχαιοποιηµένες ελεγχόµενες δοκιµές). Αυτή στοιχίζει. Αλλά και οι λάθος πολιτικές στοιχίζουν, σίγουρα περισσότερο.
Θα µου πείτε τώρα, κάθε φορά που θα πρέπει να αποδώσω µια αιτία σε µια συµπεριφορά θα πρέπει να κάνω κλινικές µελέτες; Ασφαλώς και όχι. Αλλά για να αντιµετωπίσουµε τον λαϊκισµό και τα fake news πρέπει να είµαστε καχύποπτοι όταν κάποιος αναφέρεται σε µια «µελέτη» που δείχνει ότι το Β επηρεάζει το Α (αλήθεια τι µελέτη/έρευνα είναι αυτή;).
Η φιλελεύθερη ∆ηµοκρατία (θα) πλήττεται από πολιτικούς και οικονοµικούς ισχυρισµούς ψευδοσχέσεων. Η ανθρώπινη φύση επιζητά το εύκολο και το γρήγορο – και η επιστηµονική µεθοδολογία είναι δύσκολη και απαιτεί χρόνο. Πρέπει να βρούµε τρόπο να γίνει η δεύτερη µέρος της πρώτης. ∆εν µπορώ να φανταστώ καλύτερο µέρος από το να αρχίσουµε από τα σχολεία µας – αλλά µην είµαστε και σίγουροι ότι στα πανεπιστήµιά µας, οι φοιτητές µας αντιλαµβάνονται (ως τελειόφοιτοι ή και ως µεταπτυχιακοί φοιτητές) τη σηµασία της διαφοράς ανάµεσα στη συνάφεια και την αιτιώδη συνάφεια.
ΠΑΥΛΟΣ ΒΛΑΧΟΣ,
Κάτοχος της Επώνυµης Ακαδηµαϊκής Εδρας Βιωσιµότητας «Θεόδωρος Παπαλεξόπουλος» Καθηγητής Μάρκετινγκ, Alba Graduate Business School –Aµερικανικό Κολλέγιο Ελλάδος\
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου