Από "ΤΑ ΝΕΑ/ΣΑΒΒΑΤΟΚΥΡΙΑΚΟ"
Με φόντο την ολοένα αυξανόμενη τουρκική προκλητικότητα
Συναγερμός στο «Πεντάγωνο»
Του Μάνου Χαραλαμπάκη
Γερνάει και μειώνεται ο Ελληνικός Στρατός και γι' αυτό τα Επιτελεία του «Πενταγώνου» έχουν σημάνει συναγερμό προκειμένου να αναστραφεί η αρνητική εξέλιξη για τις Ενοπλες Δυνάμεις σε μία ιδιαίτερα κρίσιμη περίοδο για τα εθνικά θέματα.
Το τελευταίο διάστημα έχουν πυκνώσει οι δημόσιες τοποθετήσεις κυρίως πρώην στρατιωτικών για τη λήψη άμεσων μέτρων όπως η αύξηση της θητείας ώστε να αντιμετωπιστεί η ολοένα και αυξανόμενη τουρκική προκλητικότητα. Υψηλόβαθμες πηγές του «Πενταγώνου» επισημαίνουν όμως πως το οξύτατο πρόβλημα της υποστελέχωσης και της γήρανσης του έμψυχου δυναμικού του Στρατού - που έχει επιδεινωθεί δραματικά τα τελευταία χρόνια με τις μαζικές αποχωρήσεις στρατιωτικών, την απαγόρευση προσλήψεων μονίμων και το brain drain των νέων - δεν λύνεται μόνο με την αύξηση της θητείας. «Μία επέκταση της θητείας κατά τρεις μήνες στον Στρατό Ξηράς θα συνεισέφερε στην αύξηση του δυναμικού μόλις κατά 8-10%, κι αυτό σε βάθος χρόνου» αναφέρουν χαρακτηριστικά οι ίδιες πηγές. Αυτό που απαιτείται, λένε, είναι ένα συνολικό σχέδιο που θα περιλαμβάνει μεταξύ άλλων υποχρεωτική θητεία στα 18, εθελοντική στράτευση γυναικών αλλά και προσλήψεις ΕΠΟΠ, έτσι ώστε να ανανεωθεί αλλά και να αυξηθεί σημαντικά το στρατιωτικό προσωπικό.
Στην παρούσα φάση η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Εθνικής Αμυνας - όπως είναι σε θέση να γνωρίζουν «ΤΑ ΝΕΑ» - δεν προτίθεται να προχωρήσει σε αύξηση της στρατιωτικής θητείας ούτε και σε προσλήψεις επαγγελματιών οπλιτών (ΕΠΟΠ), πράγμα που επιτείνει τον προβληματισμό στα ανώτατα στρατιωτικά κλιμάκια, μολονότι αυτός δεν εκδηλώνεται ανοιχτά.
Ποια είναι σήμερα η κατάσταση; Ο στρατός της Τουρκίας διαθέτει 510.000 στελέχη (αν και μετά το πραξικόπημα εκτιμάται ότι απομακρύνθηκαν 30.000 αντιφρονούντες), και ο Ελληνικός, σύμφωνα με στρατιωτικές πηγές, 133.000 (σε 80.000 υπολογίζονται οι μόνιμοι). Το δυναμικό του ελληνικού Στρατού Ξηράς υπολογίζεται στις 93.000 έναντι περίπου 400.000 του τουρκικού. Το Πολεμικό Ναυτικό διαθέτει 20.000 στελέχη και άλλα 20.000 η αεροπορία ενώ η Τουρκία 50.000 και 60.000 αντίστοιχα.
Εκτιμάται όμως ότι αυτή η ψαλίδα υπέρ της Τουρκίας μπορεί να διευρυνθεί κι άλλο.
Τα «αγκάθια». Ο πληθυσμός της γειτονικής χώρας έχει φτάσει τα 80 εκατομμύρια - το 2017 αυξήθηκε κατά 995.0000 - ενώ ο ελληνικός γερνάει και συρρικνώνεται διαρκώς λόγω της υπογεννητικότητας. Κι αυτό φαίνεται ότι έχει σοβαρό αντίκτυπο και στην ηλικιακή εικόνα του Στρατού.
Ταυτόχρονα, επιπτώσεις στον αριθμό και την ηλικία των στελεχών των Ενόπλων Δυνάμεων είχαν οι εκατοντάδες αποχωρήσεις μονίμων στρατιωτικών τα τελευταία χρόνια εξαιτίας της οικονομικής κρίσης, το πάγωμα των προσλήψεων ΕΠΟΠ και τη μείωση του αριθμού των εισακτέων στις στρατιωτικές σχολές. Το αποτέλεσμα είναι σήμερα ο μέσος όρος ηλικίας των ΕΠΟΠ να είναι γύρω στα 39 έτη και των Εθελοντών Μακράς Θητείας, που υπολογίζονται σε 15.000, να είναι τα 40+ έτη. «Τα 2/3 του προσωπικού είναι γηρασμένο, ενώ θα έπρεπε να συμβαίνει το αντίθετο» σημειώνει πηγή του «Πενταγώνου» που γνωρίζει σε βάθος την κατάσταση στο Στράτευμα.
Μείωση στο προσωπικό του Στρατού καταγράφεται εξάλλου και στη μελέτη του Κυπριακού Κέντρου Στρατηγικών Μελετών για τις «Στρατιωτικές δυνάμεις Ελλάδας - Τουρκίας 2017-2018»: το προσωπικό της Πολεμικής Αεροπορίας είναι μειωμένο κατά 5.850 σε σύγκριση με το 2014 και του Ναυτικού κατά 3.400.
Αύξηση θητείας, προσλήψεις ΕΠΟΠ, αλλά και εθελοντική στράτευση γυναικών
Υπ’ αυτά τα δεδομένα, τα Επιτελεία και των τριών Κλάδων (Στρατός Ξηράς, Ναυτικό, Αεροπορία) προτείνουν μία λύση που δεν θα είναι αποσπασματική και μονόπλευρη αλλά θα αντιμετωπίζει το πρόβλημα του γερασμένου Στρατεύματος και της αιμορραγίας των στελεχών ριζικά και στο σύνολό του. Στο παρελθόν όσες φορές είχε επιχειρηθεί να προταθεί χωρίς προετοιμασία ένα μεμονωμένο μέτρο, π.χ. η στράτευση των γυναικών, ήταν …τζούφια ντουφεκιά, είχε προκαλέσει θύελλα αντιδράσεων. Κάτι που στο Πεντάγωνο επ’ ουδενί θα ήθελαν να επαναληφθεί. Οι αλλαγές που εξετάζονται συνδέονται και με την αναδιοργάνωση του στρατεύματος η οποία μεταξύ αλλών περιλαμβάνει το κλείσιμο Κέντρων Νεοσυλλέκτων και τη λειτουργία 23 σημείων Υποδοχής Οπλιτών σε νησιά και παραμεθόριες περιοχές.
Το σχέδιο που έχουν εκπονήσει οι επιτελείς του με στόχο να δημιουργήσουν ισχυρό ανάχωμα στη μείωση του προσωπικού του Στρατού αλλά και στη γήρανσή του περιλαμβάνει έξι βασικά σημεία, τα οποία παρουσιάζουν σήμερα «ΤΑ ΝΕΑ».
1. Υποχρεωτική στράτευση στα 18. Πηγές του Πενταγώνου κρίνουν ότι είναι σκόπιμη, με παράλληλο περιορισμό των αναβολών, καθώς χιλιάδες νέοι στην ηλικία των 18 ετών ή λίγο μεγαλύτεροι φεύγουν στο εξωτερικό λόγω της οικονομικής κρίσης (το γνωστό brain drain). Το αποτέλεσμα είναι είτε να μην επιστρέφουν ή όταν επιστρέφουν να είναι πια μεγάλοι για να υπηρετήσουν τη θητεία τους. Η πρόταση είναι όσοι έχουν εισαχθεί σε ανώτατες σχολές να εκπληρώνουν πρώτα τις στρατιωτικές τους υποχρεώσεις και έπειτα να ξεκινούν τις σπουδές τους.
2. Αύξηση της θητείας. Η αύξηση της θητείας – ειδικά στον Στρατό Ξηράς που έχει τεράστιες ανάγκες στελέχωσης μονάδων, ακριτικών φυλακίων, περιπόλων, υπηρεσιών – δεν είναι βέβαια κάτι καινούργιο. Το έχουν εισηγηθεί στο υπουργείο και πρώην αρχηγοί Επιτελείων. Η στρατιωτική θητεία είχε μειωθεί το 2009 και σήμερα η διάρκειά της είναι 9 μήνες στον Στρατό Ξηράς και από 12 στο Πολεμικό Ναυτικό και την Αεροπορία. Τώρα προτείνεται η αύξηση της θητείας στον Στρατό Ξηράς κατά 3 μήνες, στους 12, για εξομοίωση και στους 3 Κλάδους. Παράλληλα, εξετάζεται το ενδεχόμενο αύξησης, ίσως κατά δύο μήνες σε Ναυτικό και Αεροπορία.
3. Εθελοντική στράτευση γυναικών. Πρόκειται για ένα μέτρο που εφαρμόζεται σε αρκετές ευρωπαϊκές χώρες. Η άμεση θεσμοθέτησή του εκτιμάται ότι θα βοηθούσε στην αριθμητική ενίσχυση του προσωπικού στέλνοντας το μήνυμα ότι η άμυνα αφορά όλη την κοινωνία.
4. Προσλήψεις ΕΠΟΠ. Προτείνεται η πρόσληψη τουλάχιστον 300-500 Επαγγελματιών Οπλιτών κάθε χρόνο αλλά και Οπλιτών Βραχείας Ανακατάταξης (ΟΒΑ) προκειμένου να αυξηθεί ο αριθμός των στελεχών αλλά και να ανανεωθεί ηλικιακά. Αν αναλογιστεί κανείς ότι οι πρώτοι ΕΠΟΠ προσελήφθησαν στις αρχές της δεκαετίας του 2000 θα αντιληφθεί ότι η ηλικία τους τώρα είναι κοντά στα 40 έτη.
5. Διευθέτηση των ανυπότακτων. Σε 30.000 υπολογίζονται σήμερα οι ανυπότακτοι.
6. Προετοιμασία της κοινωνίας.
Η σημαντικότερη όλων των προτάσεων – όπως τονίζουν υψηλόβαθμες στρατιωτικές πηγές – είναι να προετοιμαστεί η κοινωνία για την αναγκαιότητα των παραπάνω μέτρων. Αν δεν γίνει αυτό «τότε όλα τα άλλα δεν έχουν νόημα. Ο κόσμος πρέπει να καταλάβει ότι η άμυνα και η ασφάλεια δεν είναι κάτι παροδικό, πως το πρόβλημα που έχουμε με τους Τούρκους είναι μόνιμο». Γι’ αυτό, συμπληρώνουν, χρειάζονται καμπάνιες ενημέρωσης του κόσμου, των κομμάτων και των πολιτικών νεολαιών. Οι στρατιωτικοί επιτελείς γνωρίζουν πως η υλοποίηση των προτάσεων αυτών δεν είναι εύκολη υπόθεση καθώς κάποιες έχουν οικονομικό και πολιτικό κόστος και ενδεχομένως να υπάρχουν και αντιδράσεις – για παράδειγμα το κυβερνών κόμμα του ΣΥΡΙΖΑ είναι αντίθετο με την αύξηση της θητείας –, θεωρούν όμως ότι η προετοιμασία της κοινωνίας είναι αναγκαίο να ξεκινήσει.
Ζητούν αξιοποίηση όλων των ηλικιών
Την ώρα πάντως που διατυπώνονται οι παραπάνω προτάσεις από τα Επιτελεία του Πενταγώνου, ειδικοί με άριστη γνώση της κατάστασης στον Ελληνικό Στρατό εκφράζουν σοβαρές ενστάσεις για κάποιες απ’ αυτές.
Υποστηρίζουν για παράδειγμα ότι η αύξηση της στρατιωτικής θητείας δεν είναι το παν. Το σημαντικό εξηγούν είναι να ενισχυθεί αποφασιστικά η εκπαίδευση ακόμη και στη θητεία των εννέα μηνών. Υπάρχουν τεράστια περιθώρια για ενίσχυση της ουσιαστικής εκπαίδευσης με παράλληλη μείωση «εκπαίδευσης» που αποσκοπεί σε τελετουργίες και άσκοπες δραστηριότητες.
Αλλοι τονίζουν πως το βάρος της άμυνας της χώρας ή μίας ενδεχόμενης πολεμικής αναμέτρησης δεν θα πρέπει να δοθεί εξ ολοκλήρου σ’ έναν στρατό εφέδρων νεαρών ηλικιών ούτε όμως σ’ έναν επαγγελματικό στρατό. Λένε δηλαδή ότι δεν θα πρέπει να ανατεθεί στη νεολαία το επικίνδυνο και βαρύ καθήκον να αναλάβει να φέρει σε πέρας μια σύγκρουση, με τις μεγαλύτερες ηλικίες απλώς να παρακολουθούν όσα συμβαίνουν. Αντίθετα, η άμυνα, σημειώνουν, θα πρέπει να βασιστεί σε μεγαλύτερο φάσμα ηλικιών. Μπορούν να αξιοποιηθούν σαραντάρηδες και πενηντάρηδες και να συνεισφέρουν σημαντικά στον αμυντικό σχεδιασμό με τη βοήθεια και των νέων τεχνολογιών, αλλά και οι δυνάμεις της Εθνοφυλακής σε μια λογική παλλαϊκής άμυνας.
Σε επιφυλακή και για κλιμάκωση της έντασης
Σε Κύπρο, Ελλάδα, Ισραήλ
Τριπλός πυρηνικός συναγερμός για
Η Αθήνα, οι S-400 και το αμερικανικό βέτο
Δυσφορία σε Αθήνα και Ουάσιγκτον από την τουρκική αγορά του ρωσικού αντιπυραυλικού συστήματος
Του Αγγελου Αλ. Αθανασόπουλου
Οι επιτελείς του ελληνικού «Πενταγώνου» έχουν εδώ και πολλούς μήνες εκφράσει την έντονη ανησυχία τους για την επίδραση που θα μπορούσε να έχει στην ελληνοτουρκική ισορροπία δυνάμεων η απόκτηση του ρωσικού αντιπυραυλικού συστήματος S-400 από την Τουρκία.
Στα υπουργεία Εθνικής Αμυνας και Εξωτερικών καθώς και στο Μέγαρο Μαξίμου, όσοι παρακολουθούν τις εξελίξεις δεν βλέπουν την απόκτηση των S-400 αποκομμένη από μία άλλη προμήθεια, στην οποία σύντομα αναμένεται να προχωρήσει η Αγκυρα. Αυτή αφορά την απόκτηση των υπερσύγχρονων αεροσκαφών 5ης γενιάς F-35. Η Τουρκία συμμετέχει από την αρχή στην κοινοπραξία παραγωγής αυτού του αεροσκάφους και πρόκειται να προμηθευτεί συνολικά περισσότερα από 100 μέσα στα επόμενα χρόνια.
Κατά την επίσκεψή του στην Τουρκία, στο πλαίσιο των εγκαινίων κατασκευής του πυρηνικού σταθμού στο Ακουγιου, ο πρόεδρος της Ρωσίας Βλαντίμιρ Πούτιν ανακοίνωσε ότι στο πλαίσιο της ενισχυόμενης συνεργασίας της χώρας του με την Τουρκία του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν η Μόσχα θα επισπεύσει την παράδοση του συγκεκριμένου αντιπυραυλικού συστήματος.
Τον Δεκέμβριο του 2017 η Ρωσία και η Τουρκία υπέγραψαν, σύμφωνα με τις πληροφορίες, μια συμφωνία για τη χρηματοδότηση αγοράς από την Αγκυρα του ρωσικού αντιπυραυλικού συστήματος S-400. Οι ίδιες πηγές ανέφεραν ότι η συμφωνία αυτή, εφόσον ολοκληρωθεί, θα αφορούσε μια προμήθεια συνολικού ύψους 2,5 δισεκατομμυρίων δολαρίων, εκ των οποίων το 55% θα το πλήρωνε η Τουρκία μέσω ρωσικού δανείου.
Ο σκοπός της Αγκυρας είναι το σύστημα να αρχίσει να παραδίδεται σταδιακά από το πρώτο τρίμηνο του 2020.
Η δήλωση Πούτιν δεν θα μπορούσε να μη θορυβήσει την Ουάσιγκτον. Εκπρόσωπος του αμερικανικού υπουργείου Εξωτερικών απάντησε σχετικά, ερωτηθείς από την ιστοσελίδα hellas journal, ότι «είναι σημαντικό οι χώρες του ΝΑΤΟ να προμηθεύονται στρατιωτικό εξοπλισμό που είναι διαλειτουργικός με τα συστήματα του ΝΑΤΟ. Ενα ρωσικό σύστημα δεν θα ανταποκρινόταν σε αυτό το πρότυπο» δήλωσε ο εκπρόσωπος, προσθέτοντας ότι μια τέτοια κίνηση στρέφεται εναντίον των προσπαθειών απεξάρτησης των κρατών-μελών της Συμμαχίας από στρατιωτικό εξοπλισμό που προέρχεται από τη Ρωσία.
Πρέπει δε να σημειωθεί ότι η κατασκευάστρια εταιρεία των S-400 έχει υπαχθεί στο καθεστώς κυρώσεων που έλαβε η αμερικανική κυβέρνηση εναντίον της Ρωσίας τον περασμένο Οκτώβριο.
Η Αθήνα έχει σε διάφορα επίπεδα εκφράσει προς την Ουάσιγκτον την ανησυχία της για τη συγκεκριμένη αγορά της Αγκυρας.
Το σκεπτικό ελλήνων αξιωματούχων είναι ότι δεν είναι δυνατόν οι Ηνωμένες Πολιτείες να κάνουν τα «στραβά μάτια» όταν η Αγκυρα, σε μια περίοδο μάλιστα που οι αμερικανοτουρκικές σχέσεις δεν διάγουν την καλύτερη περίοδο της ιστορίας τους, προχωρεί στην αγορά των S-400 σε συνδυασμό με εκείνη των F-35. Ολα αυτά δε τη στιγμή που οι Ηνωμένες Πολιτείες μιλούν συνεχώς για την αναβαθμισμένη συνεργασία με την Ελλάδα, ιδιαίτερα στον αμυντικό τομέα. Αποδέκτης της ελληνικής δυσφορίας έχει επανειλημμένως γίνει ο αμερικανός πρεσβευτής Τζέφρι Πάιατ.
Ζητούν κυρώσεις. Την ίδια στιγμή στο αμερικανικό Κογκρέσο, όπου οι «εχθροί» της Αγκυρας έχουν αυξηθεί, δεν λείπουν οι φωνές που μιλούν για επιβολή κυρώσεων εναντίον της εφόσον προχωρήσει στην αγορά των S-400.
Στο δε ΝΑΤΟ, ο στρατηγός Πετρ Πάβελ, που προεδρεύει της Στρατιωτικής Επιτροπής, εξέφρασε την ανησυχία ότι το ρωσικό προσωπικό που θα βοηθήσει στην επιχειρησιακή λειτουργία του αντιπυραυλικού συστήματος θα μπορούσε να αποκτήσει πρόσβαση σε κρίσιμες νατοϊκές υποδομές συλλογής πληροφοριών εντός Τουρκίας, αλλά και σε πληροφορίες για τις επιχειρησιακές δυνατότητες των F-35.
ΚΑΤ' ΕΞΟΧΗΝ ΣΥΣΤΗΜΙΚΟ, ΤΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙ ΕΡΝΤΟΓΑΝ
Παρατηρώντας από τη μια τις τελευταίες προκλητικές δηλώσεις και κινήσεις του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν απέναντι στην Ελλάδα και από την άλλη τους συμπατριώτες μας από την Κάλυμνο που είχαν την ανάγκη να ζωγραφίσουν μια ελληνική σημαία 375 μέτρων στο βουνό τους, το συμπέρασμα είναι απλό: το πρόβλημα με τη γειτονική χώρα επανήλθε για να μείνει. Ολοι το έχουμε καταλάβει, ακόμα και η κυβέρνηση που παριστάνει ότι το παιχνίδι ακόμα παίζεται διμερώς και περιμένει πράξεις καλής θελήσεως από απέναντι.
Αυτό που δεν καταλαβαίνει η Αθήνα είναι ότι η διπλωματία είναι δύσκολη άσκηση και δεν μπορεί να περιορίζεται σε συμβολικές κινήσεις. Πάνω απ' όλα όμως αυτό που πρέπει να καταλάβει ο έλληνας Πρωθυπουργός είναι ότι δεν μπορεί να περιορίζει το πρόβλημα στο ελληνοτουρκικό επίπεδο. Ούτε σε επίπεδο «ηρωικών» δηλώσεων, με αναφορές στο 1821, όπως κάνει ο κυβερνητικός του εταίρος.
Ο Ερντογάν δεν κάνει προκλητικές δηλώσεις μόνο για «εσωτερική κατανάλωση», όπως θέλει να πιστεύει το Μέγαρο Μαξίμου. Κάνει πιο συστημικό παιχνίδι, βάζοντας στο τραπέζι γεωστρατηγικά ζητήματα και όχι μόνο, που προς το παρόν η από δω πλευρά δείχνει να μην μπορεί να αντιληφθεί.
Η Τουρκία δεν είναι τόσο δυνατή όσο θα ήθελε να είναι αυτή τη στιγμή. Ωστόσο, οικονομικά, αντιθέτως με αυτά που ακούγονται, αντέχει ακόμα. Την ίδια ώρα, γεωπολιτικά, δέχεται όλη την πίεση που προκαλείται από την αναστάτωση στη Μέση Ανατολή. Κι αυτό που κάνει είναι να προσπαθεί να μετατρέψει τη δοκιμασία σε ευκαιρία. Γι' αυτό και η συνάντηση, την περασμένη Τετάρτη, με τον Ιρανό Χασάν Ροχανί και τον Ρώσο Βλαντίμιρ Πούτιν, δυο ισχυρούς συμμάχους της Δαμασκού, δεν ήταν τυχαία. Αυτές οι τρεις χώρες είναι σήμερα οι κύριες δυνάμεις που υπάρχουν στη Συρία. Και αυτό οφείλεται στο ότι ήταν περισσότερο πρόθυμες να τοποθετηθούν στρατιωτικά στην περιοχή για να επηρεάσουν τη σύγκρουση εκεί όπου οι δυτικές δυνάμεις δεν ήθελαν να δεσμευτούν στρατιωτικά. Η χειραψία τους γύρω από τον Ερντογάν έδειξε ένα πράγμα: ότι οι τρεις είναι απέναντι από τη Δύση και θα μείνουν έτσι για όσο καιρό τις εξυπηρετεί.
Παράλληλα, η Αγκυρα εξαπλώνεται στα Βαλκάνια: αγοράζοντας τις θυγατρικές των ελληνικών τραπεζών εκεί, μαζεύοντας κάτω από το καπέλο της τουρκικής μειονότητας τις περισσότερες μουσουλμανικές μειονότητες των Σκοπίων, της Σερβίας ή της Βουλγαρίας, απλώνοντας τις αερογραμμές της σε όλη την περιοχή ή θέτοντας σε ετοιμότητα τα πλοία της στα αλβανικά λιμάνια.
(πρωτοσέλιδο+εσωτερικές σελίδες)
 |
| "ΤΑ ΝΕΑ/ΣΑΒΒΑΤΟΚΥΡΙΑΚΟ", 06-08/04/18 |
 |
| "ΤΑ ΝΕΑ/ΣΑΒΒΑΤΟΚΥΡΙΑΚΟ", 06-08/04/18 |
Με φόντο την ολοένα αυξανόμενη τουρκική προκλητικότητα
Συναγερμός στο «Πεντάγωνο»
για το δυναμικό του στρατού
Του Μάνου Χαραλαμπάκη
Γερνάει και μειώνεται ο Ελληνικός Στρατός και γι' αυτό τα Επιτελεία του «Πενταγώνου» έχουν σημάνει συναγερμό προκειμένου να αναστραφεί η αρνητική εξέλιξη για τις Ενοπλες Δυνάμεις σε μία ιδιαίτερα κρίσιμη περίοδο για τα εθνικά θέματα.
Το τελευταίο διάστημα έχουν πυκνώσει οι δημόσιες τοποθετήσεις κυρίως πρώην στρατιωτικών για τη λήψη άμεσων μέτρων όπως η αύξηση της θητείας ώστε να αντιμετωπιστεί η ολοένα και αυξανόμενη τουρκική προκλητικότητα. Υψηλόβαθμες πηγές του «Πενταγώνου» επισημαίνουν όμως πως το οξύτατο πρόβλημα της υποστελέχωσης και της γήρανσης του έμψυχου δυναμικού του Στρατού - που έχει επιδεινωθεί δραματικά τα τελευταία χρόνια με τις μαζικές αποχωρήσεις στρατιωτικών, την απαγόρευση προσλήψεων μονίμων και το brain drain των νέων - δεν λύνεται μόνο με την αύξηση της θητείας. «Μία επέκταση της θητείας κατά τρεις μήνες στον Στρατό Ξηράς θα συνεισέφερε στην αύξηση του δυναμικού μόλις κατά 8-10%, κι αυτό σε βάθος χρόνου» αναφέρουν χαρακτηριστικά οι ίδιες πηγές. Αυτό που απαιτείται, λένε, είναι ένα συνολικό σχέδιο που θα περιλαμβάνει μεταξύ άλλων υποχρεωτική θητεία στα 18, εθελοντική στράτευση γυναικών αλλά και προσλήψεις ΕΠΟΠ, έτσι ώστε να ανανεωθεί αλλά και να αυξηθεί σημαντικά το στρατιωτικό προσωπικό.
Στην παρούσα φάση η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Εθνικής Αμυνας - όπως είναι σε θέση να γνωρίζουν «ΤΑ ΝΕΑ» - δεν προτίθεται να προχωρήσει σε αύξηση της στρατιωτικής θητείας ούτε και σε προσλήψεις επαγγελματιών οπλιτών (ΕΠΟΠ), πράγμα που επιτείνει τον προβληματισμό στα ανώτατα στρατιωτικά κλιμάκια, μολονότι αυτός δεν εκδηλώνεται ανοιχτά.
Ποια είναι σήμερα η κατάσταση; Ο στρατός της Τουρκίας διαθέτει 510.000 στελέχη (αν και μετά το πραξικόπημα εκτιμάται ότι απομακρύνθηκαν 30.000 αντιφρονούντες), και ο Ελληνικός, σύμφωνα με στρατιωτικές πηγές, 133.000 (σε 80.000 υπολογίζονται οι μόνιμοι). Το δυναμικό του ελληνικού Στρατού Ξηράς υπολογίζεται στις 93.000 έναντι περίπου 400.000 του τουρκικού. Το Πολεμικό Ναυτικό διαθέτει 20.000 στελέχη και άλλα 20.000 η αεροπορία ενώ η Τουρκία 50.000 και 60.000 αντίστοιχα.
Εκτιμάται όμως ότι αυτή η ψαλίδα υπέρ της Τουρκίας μπορεί να διευρυνθεί κι άλλο.
Τα «αγκάθια». Ο πληθυσμός της γειτονικής χώρας έχει φτάσει τα 80 εκατομμύρια - το 2017 αυξήθηκε κατά 995.0000 - ενώ ο ελληνικός γερνάει και συρρικνώνεται διαρκώς λόγω της υπογεννητικότητας. Κι αυτό φαίνεται ότι έχει σοβαρό αντίκτυπο και στην ηλικιακή εικόνα του Στρατού.
Ταυτόχρονα, επιπτώσεις στον αριθμό και την ηλικία των στελεχών των Ενόπλων Δυνάμεων είχαν οι εκατοντάδες αποχωρήσεις μονίμων στρατιωτικών τα τελευταία χρόνια εξαιτίας της οικονομικής κρίσης, το πάγωμα των προσλήψεων ΕΠΟΠ και τη μείωση του αριθμού των εισακτέων στις στρατιωτικές σχολές. Το αποτέλεσμα είναι σήμερα ο μέσος όρος ηλικίας των ΕΠΟΠ να είναι γύρω στα 39 έτη και των Εθελοντών Μακράς Θητείας, που υπολογίζονται σε 15.000, να είναι τα 40+ έτη. «Τα 2/3 του προσωπικού είναι γηρασμένο, ενώ θα έπρεπε να συμβαίνει το αντίθετο» σημειώνει πηγή του «Πενταγώνου» που γνωρίζει σε βάθος την κατάσταση στο Στράτευμα.
Μείωση στο προσωπικό του Στρατού καταγράφεται εξάλλου και στη μελέτη του Κυπριακού Κέντρου Στρατηγικών Μελετών για τις «Στρατιωτικές δυνάμεις Ελλάδας - Τουρκίας 2017-2018»: το προσωπικό της Πολεμικής Αεροπορίας είναι μειωμένο κατά 5.850 σε σύγκριση με το 2014 και του Ναυτικού κατά 3.400.
Αύξηση θητείας, προσλήψεις ΕΠΟΠ, αλλά και εθελοντική στράτευση γυναικών
Υπ’ αυτά τα δεδομένα, τα Επιτελεία και των τριών Κλάδων (Στρατός Ξηράς, Ναυτικό, Αεροπορία) προτείνουν μία λύση που δεν θα είναι αποσπασματική και μονόπλευρη αλλά θα αντιμετωπίζει το πρόβλημα του γερασμένου Στρατεύματος και της αιμορραγίας των στελεχών ριζικά και στο σύνολό του. Στο παρελθόν όσες φορές είχε επιχειρηθεί να προταθεί χωρίς προετοιμασία ένα μεμονωμένο μέτρο, π.χ. η στράτευση των γυναικών, ήταν …τζούφια ντουφεκιά, είχε προκαλέσει θύελλα αντιδράσεων. Κάτι που στο Πεντάγωνο επ’ ουδενί θα ήθελαν να επαναληφθεί. Οι αλλαγές που εξετάζονται συνδέονται και με την αναδιοργάνωση του στρατεύματος η οποία μεταξύ αλλών περιλαμβάνει το κλείσιμο Κέντρων Νεοσυλλέκτων και τη λειτουργία 23 σημείων Υποδοχής Οπλιτών σε νησιά και παραμεθόριες περιοχές.
Το σχέδιο που έχουν εκπονήσει οι επιτελείς του με στόχο να δημιουργήσουν ισχυρό ανάχωμα στη μείωση του προσωπικού του Στρατού αλλά και στη γήρανσή του περιλαμβάνει έξι βασικά σημεία, τα οποία παρουσιάζουν σήμερα «ΤΑ ΝΕΑ».
1. Υποχρεωτική στράτευση στα 18. Πηγές του Πενταγώνου κρίνουν ότι είναι σκόπιμη, με παράλληλο περιορισμό των αναβολών, καθώς χιλιάδες νέοι στην ηλικία των 18 ετών ή λίγο μεγαλύτεροι φεύγουν στο εξωτερικό λόγω της οικονομικής κρίσης (το γνωστό brain drain). Το αποτέλεσμα είναι είτε να μην επιστρέφουν ή όταν επιστρέφουν να είναι πια μεγάλοι για να υπηρετήσουν τη θητεία τους. Η πρόταση είναι όσοι έχουν εισαχθεί σε ανώτατες σχολές να εκπληρώνουν πρώτα τις στρατιωτικές τους υποχρεώσεις και έπειτα να ξεκινούν τις σπουδές τους.
2. Αύξηση της θητείας. Η αύξηση της θητείας – ειδικά στον Στρατό Ξηράς που έχει τεράστιες ανάγκες στελέχωσης μονάδων, ακριτικών φυλακίων, περιπόλων, υπηρεσιών – δεν είναι βέβαια κάτι καινούργιο. Το έχουν εισηγηθεί στο υπουργείο και πρώην αρχηγοί Επιτελείων. Η στρατιωτική θητεία είχε μειωθεί το 2009 και σήμερα η διάρκειά της είναι 9 μήνες στον Στρατό Ξηράς και από 12 στο Πολεμικό Ναυτικό και την Αεροπορία. Τώρα προτείνεται η αύξηση της θητείας στον Στρατό Ξηράς κατά 3 μήνες, στους 12, για εξομοίωση και στους 3 Κλάδους. Παράλληλα, εξετάζεται το ενδεχόμενο αύξησης, ίσως κατά δύο μήνες σε Ναυτικό και Αεροπορία.
3. Εθελοντική στράτευση γυναικών. Πρόκειται για ένα μέτρο που εφαρμόζεται σε αρκετές ευρωπαϊκές χώρες. Η άμεση θεσμοθέτησή του εκτιμάται ότι θα βοηθούσε στην αριθμητική ενίσχυση του προσωπικού στέλνοντας το μήνυμα ότι η άμυνα αφορά όλη την κοινωνία.
4. Προσλήψεις ΕΠΟΠ. Προτείνεται η πρόσληψη τουλάχιστον 300-500 Επαγγελματιών Οπλιτών κάθε χρόνο αλλά και Οπλιτών Βραχείας Ανακατάταξης (ΟΒΑ) προκειμένου να αυξηθεί ο αριθμός των στελεχών αλλά και να ανανεωθεί ηλικιακά. Αν αναλογιστεί κανείς ότι οι πρώτοι ΕΠΟΠ προσελήφθησαν στις αρχές της δεκαετίας του 2000 θα αντιληφθεί ότι η ηλικία τους τώρα είναι κοντά στα 40 έτη.
5. Διευθέτηση των ανυπότακτων. Σε 30.000 υπολογίζονται σήμερα οι ανυπότακτοι.
6. Προετοιμασία της κοινωνίας.
Η σημαντικότερη όλων των προτάσεων – όπως τονίζουν υψηλόβαθμες στρατιωτικές πηγές – είναι να προετοιμαστεί η κοινωνία για την αναγκαιότητα των παραπάνω μέτρων. Αν δεν γίνει αυτό «τότε όλα τα άλλα δεν έχουν νόημα. Ο κόσμος πρέπει να καταλάβει ότι η άμυνα και η ασφάλεια δεν είναι κάτι παροδικό, πως το πρόβλημα που έχουμε με τους Τούρκους είναι μόνιμο». Γι’ αυτό, συμπληρώνουν, χρειάζονται καμπάνιες ενημέρωσης του κόσμου, των κομμάτων και των πολιτικών νεολαιών. Οι στρατιωτικοί επιτελείς γνωρίζουν πως η υλοποίηση των προτάσεων αυτών δεν είναι εύκολη υπόθεση καθώς κάποιες έχουν οικονομικό και πολιτικό κόστος και ενδεχομένως να υπάρχουν και αντιδράσεις – για παράδειγμα το κυβερνών κόμμα του ΣΥΡΙΖΑ είναι αντίθετο με την αύξηση της θητείας –, θεωρούν όμως ότι η προετοιμασία της κοινωνίας είναι αναγκαίο να ξεκινήσει.
Ζητούν αξιοποίηση όλων των ηλικιών
Την ώρα πάντως που διατυπώνονται οι παραπάνω προτάσεις από τα Επιτελεία του Πενταγώνου, ειδικοί με άριστη γνώση της κατάστασης στον Ελληνικό Στρατό εκφράζουν σοβαρές ενστάσεις για κάποιες απ’ αυτές.
Υποστηρίζουν για παράδειγμα ότι η αύξηση της στρατιωτικής θητείας δεν είναι το παν. Το σημαντικό εξηγούν είναι να ενισχυθεί αποφασιστικά η εκπαίδευση ακόμη και στη θητεία των εννέα μηνών. Υπάρχουν τεράστια περιθώρια για ενίσχυση της ουσιαστικής εκπαίδευσης με παράλληλη μείωση «εκπαίδευσης» που αποσκοπεί σε τελετουργίες και άσκοπες δραστηριότητες.
Αλλοι τονίζουν πως το βάρος της άμυνας της χώρας ή μίας ενδεχόμενης πολεμικής αναμέτρησης δεν θα πρέπει να δοθεί εξ ολοκλήρου σ’ έναν στρατό εφέδρων νεαρών ηλικιών ούτε όμως σ’ έναν επαγγελματικό στρατό. Λένε δηλαδή ότι δεν θα πρέπει να ανατεθεί στη νεολαία το επικίνδυνο και βαρύ καθήκον να αναλάβει να φέρει σε πέρας μια σύγκρουση, με τις μεγαλύτερες ηλικίες απλώς να παρακολουθούν όσα συμβαίνουν. Αντίθετα, η άμυνα, σημειώνουν, θα πρέπει να βασιστεί σε μεγαλύτερο φάσμα ηλικιών. Μπορούν να αξιοποιηθούν σαραντάρηδες και πενηντάρηδες και να συνεισφέρουν σημαντικά στον αμυντικό σχεδιασμό με τη βοήθεια και των νέων τεχνολογιών, αλλά και οι δυνάμεις της Εθνοφυλακής σε μια λογική παλλαϊκής άμυνας.
Σε επιφυλακή και για κλιμάκωση της έντασης
-Στο Μαξίμου φοβούνται ένα σχεδιασμένο θερμό επεισόδιο στο Αιγαίο και προετοιμάζονται κατάλληλα για την αντιμετώπισή του
– Αγκάθι στην εκτόνωση της κρίσης τα ξεσπάσματα του Πάνου Καμμένου
Του Χρήστου Τσιγουρή
Την παγίδα του σχεδιασμένου θερμού επεισοδίου στο Αιγαίο επιδιώκει πάση θυσία να αποφύγει η κυβέρνηση χωρίς ταυτόχρονα να αφήνει υπόνοια υποχώρησης έναντι των τουρκικών διεκδικήσεων. Σε αυτό το πλαίσιο ο Αλέξης Τσίπρας καλείται στα ελληνοτουρκικά να ισορροπήσει σε μια πολύ λεπτή κλωστή την ώρα που ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν παίζει γεωπολιτικό σκάκι υψηλού ρίσκου.Την τελευταία περίοδο έχουν γίνει διαδοχικές συσκέψεις (που δεν ανακοινώθηκαν) στο Μαξίμου για τις τουρκικές προκλήσεις και το ενδεχόμενο ενός πολεμικού επεισοδίου στο Αιγαίο. Σε αυτές τις συναντήσεις στο τραπέζι βρέθηκαν όλα τα σενάρια με ζητούμενο το ποια θα πρέπει να είναι η ελληνική απάντηση σε μια ακραία τουρκική πρόκληση.
Ο «καυτός» Απρίλης. Ο φόβος της Αθήνας για κλιμάκωση της έντασης είναι εμφανής και από το γεγονός ότι οι αξιωματούχοι του υπουργείου Αμυνας (Καμμένος, Κουβέλης, αρχηγός ΓΕΕΘΑ και άλλοι αρχηγοί) όλο το τελευταίο διάστημα επισκέπτονται μονάδες των συνόρων για να εμψυχώσουν τους ακρίτες και να δηλώσουν σε όλους τους τόνους ότι το αξιόμαχο των Ενόπλων Δυνάμεων εγγυάται την εθνική κυριαρχία έναντι απειλών.
Του Χρήστου Τσιγουρή
Την παγίδα του σχεδιασμένου θερμού επεισοδίου στο Αιγαίο επιδιώκει πάση θυσία να αποφύγει η κυβέρνηση χωρίς ταυτόχρονα να αφήνει υπόνοια υποχώρησης έναντι των τουρκικών διεκδικήσεων. Σε αυτό το πλαίσιο ο Αλέξης Τσίπρας καλείται στα ελληνοτουρκικά να ισορροπήσει σε μια πολύ λεπτή κλωστή την ώρα που ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν παίζει γεωπολιτικό σκάκι υψηλού ρίσκου.Την τελευταία περίοδο έχουν γίνει διαδοχικές συσκέψεις (που δεν ανακοινώθηκαν) στο Μαξίμου για τις τουρκικές προκλήσεις και το ενδεχόμενο ενός πολεμικού επεισοδίου στο Αιγαίο. Σε αυτές τις συναντήσεις στο τραπέζι βρέθηκαν όλα τα σενάρια με ζητούμενο το ποια θα πρέπει να είναι η ελληνική απάντηση σε μια ακραία τουρκική πρόκληση.
Ο «καυτός» Απρίλης. Ο φόβος της Αθήνας για κλιμάκωση της έντασης είναι εμφανής και από το γεγονός ότι οι αξιωματούχοι του υπουργείου Αμυνας (Καμμένος, Κουβέλης, αρχηγός ΓΕΕΘΑ και άλλοι αρχηγοί) όλο το τελευταίο διάστημα επισκέπτονται μονάδες των συνόρων για να εμψυχώσουν τους ακρίτες και να δηλώσουν σε όλους τους τόνους ότι το αξιόμαχο των Ενόπλων Δυνάμεων εγγυάται την εθνική κυριαρχία έναντι απειλών.
Τα δεδομένα δείχνουν ότι ο Απρίλιος θα είναι ένας δύσκολος μήνας για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις, αφού παράμετροι όπως οι προγραμματισμένες πολυήμερες διακλαδικές ασκήσεις σε Κεντρικό και Βόρειο Αιγαίο, η φόρτιση από το ζήτημα των δύο ελλήνων στρατιωτικών, η ένταση των προσφυγικών - μεταναστευτικών ροών και η εξέλιξη των τουρκικών επιχειρήσεων στη Συρία προδιαγράφουν μια θερμή περίοδο, με την ελληνική πλευρά σε κάθε περίπτωση να θέλει να αποφύγει την κλιμάκωση που πιθανόν να επιδιώκουν οι γείτονες.
«Είναι πιθανό η τουρκική ηγεσία να επιδιώξει να κερδίσει στο εσωτερικό της τις εντυπώσεις από μια κόντρα με την Ελλάδα, πολύ περισσότερο αν έχει απρόοπτα στις επιχειρήσεις στην Αφρίν σε προεκλογική περίοδο» εκτιμά σε συνομιλητές του κορυφαίος αξιωματούχος, που επισημαίνει παράλληλα ότι «χρειάζεται κάθε στιγμή ψυχραιμία, χωρίς όμως να αφήνουμε ούτε ένα χιλιοστό περιθώριο για τετελεσμένα». Αυτή η εγρήγορση είναι σύμφωνα με πληροφορίες και η εντολή που έχει δώσει ο Αλέξης Τσίπρας στο «Πεντάγωνο» ενώ και προς την απέναντι πλευρά έχει σταλεί το μήνυμα ότι δεν υπάρχουν περιθώρια στον βαθμό που εξαντλούνται τα όρια των ελληνικών αντοχών.
Η δύσκολη εξίσωση. Η κατάσταση, ωστόσο, αναδεικνύεται σε δύσκολη εξίσωση για τον Αλέξη Τσίπρα, αφού η κυβέρνηση απέναντί της δεν έχει μόνο έναν προβλέψιμο αντίπαλο αλλά έχει και στο εσωτερικό της έναν εξίσου απρόβλεπτο παράγοντα. Τον υπουργό Εθνικής Αμυνας Πάνο Καμμένο, ο οποίος προκάλεσε και πάλι «ταραχές» με τα όσα είπε στην Ικαρία. Είναι η αμετροέπεια που πολλές φορές καταγράφεται σε ώρες που τα λόγια πρέπει να μετρώνται. Βεβαίως οι υψηλοί τόνοι Καμμένου δεν δημιούργησαν τετελεσμένα, αλλά απλώς εντυπώσεις. Ωστόσο φαίνεται ότι και αυτές δεν είναι ασήμαντες, αφού όλο και συχνότερα πρεσβευτές ευρωπαϊκών χωρών στην Αθήνα ρωτούν έλληνες αξιωματούχους αν προβλέπεται ένα ήρεμο καλοκαίρι φέτος στα ελληνικά νησιά καθώς υπάρχουν χιλιάδες κρατήσεις από τις χώρες τους.
Η δύσκολη εξίσωση. Η κατάσταση, ωστόσο, αναδεικνύεται σε δύσκολη εξίσωση για τον Αλέξη Τσίπρα, αφού η κυβέρνηση απέναντί της δεν έχει μόνο έναν προβλέψιμο αντίπαλο αλλά έχει και στο εσωτερικό της έναν εξίσου απρόβλεπτο παράγοντα. Τον υπουργό Εθνικής Αμυνας Πάνο Καμμένο, ο οποίος προκάλεσε και πάλι «ταραχές» με τα όσα είπε στην Ικαρία. Είναι η αμετροέπεια που πολλές φορές καταγράφεται σε ώρες που τα λόγια πρέπει να μετρώνται. Βεβαίως οι υψηλοί τόνοι Καμμένου δεν δημιούργησαν τετελεσμένα, αλλά απλώς εντυπώσεις. Ωστόσο φαίνεται ότι και αυτές δεν είναι ασήμαντες, αφού όλο και συχνότερα πρεσβευτές ευρωπαϊκών χωρών στην Αθήνα ρωτούν έλληνες αξιωματούχους αν προβλέπεται ένα ήρεμο καλοκαίρι φέτος στα ελληνικά νησιά καθώς υπάρχουν χιλιάδες κρατήσεις από τις χώρες τους.
Σε Κύπρο, Ελλάδα, Ισραήλ
Τριπλός πυρηνικός συναγερμός για
τον σταθμό στο Ακουγιου
Του Νίκου Χασαπόπουλου
Τρεις χώρες, Κύπρος, Ελλάδα, Ισραήλ, βλέπουν με τρόμο τους σχεδιασμούς της Τουρκίας με τη βοήθεια της Ρωσίας να υλοποιούνται και ο πυρηνικός σταθμός στο Ακουγιου να αρχίσει να οικοδομείται. Σε μια απόσταση μόλις 64 χιλιόμετρα από τις βόρειες ακτές της Κύπρου θα βρίσκεται ο πυρηνικός σταθμός. Ο οποίος - κι αυτό είναι που τρομάζει τους πάντες - θα κτιστεί πάνω σε μια σεισμογενή περιοχή. Επιπρόσθετα, ο σταθμός κτίζεται σε μια χώρα η οποία βρίσκεται σε ανοικτή σύγκρουση με όλες τις χώρες και τους λαούς της περιοχής, με σωρεία εσωτερικών προβλημάτων και ορατό τον κίνδυνο ο πυρηνικός σταθμός να βρεθεί στο στόχαστρο μιας στρατιωτικής ή τρομοκρατικής επίθεσης. Ακόμα και οι διαβεβαιώσεις που έχουν δοθεί από ρωσικής πλευράς δεν φαίνεται να καθησυχάζουν τόσο την κυπριακή κυβέρνηση όσο και τους Ισραηλινούς.
Του Νίκου Χασαπόπουλου
Τρεις χώρες, Κύπρος, Ελλάδα, Ισραήλ, βλέπουν με τρόμο τους σχεδιασμούς της Τουρκίας με τη βοήθεια της Ρωσίας να υλοποιούνται και ο πυρηνικός σταθμός στο Ακουγιου να αρχίσει να οικοδομείται. Σε μια απόσταση μόλις 64 χιλιόμετρα από τις βόρειες ακτές της Κύπρου θα βρίσκεται ο πυρηνικός σταθμός. Ο οποίος - κι αυτό είναι που τρομάζει τους πάντες - θα κτιστεί πάνω σε μια σεισμογενή περιοχή. Επιπρόσθετα, ο σταθμός κτίζεται σε μια χώρα η οποία βρίσκεται σε ανοικτή σύγκρουση με όλες τις χώρες και τους λαούς της περιοχής, με σωρεία εσωτερικών προβλημάτων και ορατό τον κίνδυνο ο πυρηνικός σταθμός να βρεθεί στο στόχαστρο μιας στρατιωτικής ή τρομοκρατικής επίθεσης. Ακόμα και οι διαβεβαιώσεις που έχουν δοθεί από ρωσικής πλευράς δεν φαίνεται να καθησυχάζουν τόσο την κυπριακή κυβέρνηση όσο και τους Ισραηλινούς.
Ειδικότερα στην Κύπρο ως «ανησυχητική εξέλιξη» χαρακτήρισε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Πρόδρομος Προδρόμου τη μελλοντική λειτουργία του πυρηνικού αντιδραστήρα στο Ακουγιου, κοντά στη Μερσίνα, σε απόσταση μόλις 64 χιλιομέτρων από τις βόρειες ακτές της Κύπρου. Σε δηλώσεις του στο ΡΙΚ, ο Προδρόμου εξέφρασε ανησυχία από τις δραστηριότητες της Τουρκίας στην περιοχή. Είπε ότι, ενώ η Κυπριακή Δημοκρατία συμμετέχει σε τριμερείς συναντήσεις διαμορφώνοντας το πλαίσιο για ειρηνική συνεργασία στην ευρύτερη περιοχή, η Τουρκία προχωρεί σε κινήσεις στη Συρία και αλλού που προκαλούν μεγάλα ερωτηματικά στον δυτικό κόσμο. Ο εκπρόσωπος διατύπωσε την ελπίδα ότι ο τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν θα επιτρέψει να συνεχιστούν οι διαπραγματεύσεις για επίλυση του Κυπριακού ώστε να καταστεί δυνατή η επανάληψη του διαλόγου. Ενώ στις περισσότερες δυτικές χώρες (περιλαμβανομένων και των ΗΠΑ) δόθηκε περισσότερη σημασία στην αγορά των S-400 από την Τουρκία που προχώρησε κατά τη διάρκεια της επίσκεψης Πούτιν στην Αγκυρα, δεν συνέβη το ίδιο στην Κύπρο και στο Ισραήλ όπου προβληματίζονται με τον πυρηνικό σταθμό. Στο Τελ Αβίβ είδαν μάλιστα να συμμετέχει σε όλη αυτή την φιέστα που έστησε ο Ερντογάν και το Ιράν, που αποτελεί το Νο1 εχθρό της ισραηλινής κυβέρνησης.
Στη Λευκωσία ωστόσο συνεχίζονται οι προβληματισμοί για τη μελλοντική λειτουργία του Ακουγιου. Ολα τα πολιτικά κόμματα εξέδωσαν ανακοινώσεις εκφράζοντας ανησυχία ως προς το ζήτημα της ασφάλειας και τους κινδύνους που προκύπτουν από τη διακίνηση ραδιενεργών υλικών, καθώς όλες οι χώρες τηρούν αδιαφανείς διαδικασίες ως προς τη διακίνησή τους. Μείζον ζήτημα αποτελεί επίσης και ο χώρος αποθήκευσης των ραδιενεργών αποβλήτων, τα οποία είναι πολύ επικίνδυνα υλικά, ενώ υπάρχει προβληματισμός για την επάρκεια του επιστημονικού προσωπικού.
«Θα πραγματοποιηθούν εκπαιδεύσεις, αλλά συνήθως οι καλοί επιστήμονες αποφεύγουν να δουλέψουν σε τέτοιου είδους εγκαταστάσεις» επισημαίνουν χαρακτηριστικά οι γνωρίζοντες.
«Θα πραγματοποιηθούν εκπαιδεύσεις, αλλά συνήθως οι καλοί επιστήμονες αποφεύγουν να δουλέψουν σε τέτοιου είδους εγκαταστάσεις» επισημαίνουν χαρακτηριστικά οι γνωρίζοντες.
Η Αθήνα, οι S-400 και το αμερικανικό βέτο
Δυσφορία σε Αθήνα και Ουάσιγκτον από την τουρκική αγορά του ρωσικού αντιπυραυλικού συστήματος
Του Αγγελου Αλ. Αθανασόπουλου
Οι επιτελείς του ελληνικού «Πενταγώνου» έχουν εδώ και πολλούς μήνες εκφράσει την έντονη ανησυχία τους για την επίδραση που θα μπορούσε να έχει στην ελληνοτουρκική ισορροπία δυνάμεων η απόκτηση του ρωσικού αντιπυραυλικού συστήματος S-400 από την Τουρκία.
Στα υπουργεία Εθνικής Αμυνας και Εξωτερικών καθώς και στο Μέγαρο Μαξίμου, όσοι παρακολουθούν τις εξελίξεις δεν βλέπουν την απόκτηση των S-400 αποκομμένη από μία άλλη προμήθεια, στην οποία σύντομα αναμένεται να προχωρήσει η Αγκυρα. Αυτή αφορά την απόκτηση των υπερσύγχρονων αεροσκαφών 5ης γενιάς F-35. Η Τουρκία συμμετέχει από την αρχή στην κοινοπραξία παραγωγής αυτού του αεροσκάφους και πρόκειται να προμηθευτεί συνολικά περισσότερα από 100 μέσα στα επόμενα χρόνια.
Κατά την επίσκεψή του στην Τουρκία, στο πλαίσιο των εγκαινίων κατασκευής του πυρηνικού σταθμού στο Ακουγιου, ο πρόεδρος της Ρωσίας Βλαντίμιρ Πούτιν ανακοίνωσε ότι στο πλαίσιο της ενισχυόμενης συνεργασίας της χώρας του με την Τουρκία του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν η Μόσχα θα επισπεύσει την παράδοση του συγκεκριμένου αντιπυραυλικού συστήματος.
Τον Δεκέμβριο του 2017 η Ρωσία και η Τουρκία υπέγραψαν, σύμφωνα με τις πληροφορίες, μια συμφωνία για τη χρηματοδότηση αγοράς από την Αγκυρα του ρωσικού αντιπυραυλικού συστήματος S-400. Οι ίδιες πηγές ανέφεραν ότι η συμφωνία αυτή, εφόσον ολοκληρωθεί, θα αφορούσε μια προμήθεια συνολικού ύψους 2,5 δισεκατομμυρίων δολαρίων, εκ των οποίων το 55% θα το πλήρωνε η Τουρκία μέσω ρωσικού δανείου.
Ο σκοπός της Αγκυρας είναι το σύστημα να αρχίσει να παραδίδεται σταδιακά από το πρώτο τρίμηνο του 2020.
Η δήλωση Πούτιν δεν θα μπορούσε να μη θορυβήσει την Ουάσιγκτον. Εκπρόσωπος του αμερικανικού υπουργείου Εξωτερικών απάντησε σχετικά, ερωτηθείς από την ιστοσελίδα hellas journal, ότι «είναι σημαντικό οι χώρες του ΝΑΤΟ να προμηθεύονται στρατιωτικό εξοπλισμό που είναι διαλειτουργικός με τα συστήματα του ΝΑΤΟ. Ενα ρωσικό σύστημα δεν θα ανταποκρινόταν σε αυτό το πρότυπο» δήλωσε ο εκπρόσωπος, προσθέτοντας ότι μια τέτοια κίνηση στρέφεται εναντίον των προσπαθειών απεξάρτησης των κρατών-μελών της Συμμαχίας από στρατιωτικό εξοπλισμό που προέρχεται από τη Ρωσία.
Πρέπει δε να σημειωθεί ότι η κατασκευάστρια εταιρεία των S-400 έχει υπαχθεί στο καθεστώς κυρώσεων που έλαβε η αμερικανική κυβέρνηση εναντίον της Ρωσίας τον περασμένο Οκτώβριο.
Η Αθήνα έχει σε διάφορα επίπεδα εκφράσει προς την Ουάσιγκτον την ανησυχία της για τη συγκεκριμένη αγορά της Αγκυρας.
Το σκεπτικό ελλήνων αξιωματούχων είναι ότι δεν είναι δυνατόν οι Ηνωμένες Πολιτείες να κάνουν τα «στραβά μάτια» όταν η Αγκυρα, σε μια περίοδο μάλιστα που οι αμερικανοτουρκικές σχέσεις δεν διάγουν την καλύτερη περίοδο της ιστορίας τους, προχωρεί στην αγορά των S-400 σε συνδυασμό με εκείνη των F-35. Ολα αυτά δε τη στιγμή που οι Ηνωμένες Πολιτείες μιλούν συνεχώς για την αναβαθμισμένη συνεργασία με την Ελλάδα, ιδιαίτερα στον αμυντικό τομέα. Αποδέκτης της ελληνικής δυσφορίας έχει επανειλημμένως γίνει ο αμερικανός πρεσβευτής Τζέφρι Πάιατ.
Ζητούν κυρώσεις. Την ίδια στιγμή στο αμερικανικό Κογκρέσο, όπου οι «εχθροί» της Αγκυρας έχουν αυξηθεί, δεν λείπουν οι φωνές που μιλούν για επιβολή κυρώσεων εναντίον της εφόσον προχωρήσει στην αγορά των S-400.
Στο δε ΝΑΤΟ, ο στρατηγός Πετρ Πάβελ, που προεδρεύει της Στρατιωτικής Επιτροπής, εξέφρασε την ανησυχία ότι το ρωσικό προσωπικό που θα βοηθήσει στην επιχειρησιακή λειτουργία του αντιπυραυλικού συστήματος θα μπορούσε να αποκτήσει πρόσβαση σε κρίσιμες νατοϊκές υποδομές συλλογής πληροφοριών εντός Τουρκίας, αλλά και σε πληροφορίες για τις επιχειρησιακές δυνατότητες των F-35.
 |
| "ΤΑ ΝΕΑ/ΣΑΒΒΑΤΟΚΥΡΙΑΚΟ", 06-08/04/18 |
Παρατηρώντας από τη μια τις τελευταίες προκλητικές δηλώσεις και κινήσεις του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν απέναντι στην Ελλάδα και από την άλλη τους συμπατριώτες μας από την Κάλυμνο που είχαν την ανάγκη να ζωγραφίσουν μια ελληνική σημαία 375 μέτρων στο βουνό τους, το συμπέρασμα είναι απλό: το πρόβλημα με τη γειτονική χώρα επανήλθε για να μείνει. Ολοι το έχουμε καταλάβει, ακόμα και η κυβέρνηση που παριστάνει ότι το παιχνίδι ακόμα παίζεται διμερώς και περιμένει πράξεις καλής θελήσεως από απέναντι.
Αυτό που δεν καταλαβαίνει η Αθήνα είναι ότι η διπλωματία είναι δύσκολη άσκηση και δεν μπορεί να περιορίζεται σε συμβολικές κινήσεις. Πάνω απ' όλα όμως αυτό που πρέπει να καταλάβει ο έλληνας Πρωθυπουργός είναι ότι δεν μπορεί να περιορίζει το πρόβλημα στο ελληνοτουρκικό επίπεδο. Ούτε σε επίπεδο «ηρωικών» δηλώσεων, με αναφορές στο 1821, όπως κάνει ο κυβερνητικός του εταίρος.
Ο Ερντογάν δεν κάνει προκλητικές δηλώσεις μόνο για «εσωτερική κατανάλωση», όπως θέλει να πιστεύει το Μέγαρο Μαξίμου. Κάνει πιο συστημικό παιχνίδι, βάζοντας στο τραπέζι γεωστρατηγικά ζητήματα και όχι μόνο, που προς το παρόν η από δω πλευρά δείχνει να μην μπορεί να αντιληφθεί.
Η Τουρκία δεν είναι τόσο δυνατή όσο θα ήθελε να είναι αυτή τη στιγμή. Ωστόσο, οικονομικά, αντιθέτως με αυτά που ακούγονται, αντέχει ακόμα. Την ίδια ώρα, γεωπολιτικά, δέχεται όλη την πίεση που προκαλείται από την αναστάτωση στη Μέση Ανατολή. Κι αυτό που κάνει είναι να προσπαθεί να μετατρέψει τη δοκιμασία σε ευκαιρία. Γι' αυτό και η συνάντηση, την περασμένη Τετάρτη, με τον Ιρανό Χασάν Ροχανί και τον Ρώσο Βλαντίμιρ Πούτιν, δυο ισχυρούς συμμάχους της Δαμασκού, δεν ήταν τυχαία. Αυτές οι τρεις χώρες είναι σήμερα οι κύριες δυνάμεις που υπάρχουν στη Συρία. Και αυτό οφείλεται στο ότι ήταν περισσότερο πρόθυμες να τοποθετηθούν στρατιωτικά στην περιοχή για να επηρεάσουν τη σύγκρουση εκεί όπου οι δυτικές δυνάμεις δεν ήθελαν να δεσμευτούν στρατιωτικά. Η χειραψία τους γύρω από τον Ερντογάν έδειξε ένα πράγμα: ότι οι τρεις είναι απέναντι από τη Δύση και θα μείνουν έτσι για όσο καιρό τις εξυπηρετεί.
Παράλληλα, η Αγκυρα εξαπλώνεται στα Βαλκάνια: αγοράζοντας τις θυγατρικές των ελληνικών τραπεζών εκεί, μαζεύοντας κάτω από το καπέλο της τουρκικής μειονότητας τις περισσότερες μουσουλμανικές μειονότητες των Σκοπίων, της Σερβίας ή της Βουλγαρίας, απλώνοντας τις αερογραμμές της σε όλη την περιοχή ή θέτοντας σε ετοιμότητα τα πλοία της στα αλβανικά λιμάνια.
Η Τουρκία έχει ανοίξει πολλά μέτωπα ταυτόχρονα και θα μείνει σε αυτά για καιρό. Παλιά, στην Ανατολή, δεν υπήρχαν ώρες αλλά μόνο φεγγάρια και σκιές. Ο χρόνος ήταν άναρχος και μακρύς, κάτι που μάλλον θα πρέπει να το συνηθίσουμε αν θέλουμε να χτίσουμε αληθινή στρατηγική προστασίας απέναντι στον γείτονα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου