«Με πειρατές δεν κάνεις διάλογο», υποστηρίζει ο Σαμαράς. Και τι κάνεις με τους πειρατές, αν υποθέσουμε ότι ο χαρακτηρισμός αποδίδει την πραγματικότητα; Ιστορικά, από την εποχή του Πομπηίου, που καθάρισε την Ανατολική Μεσόγειο από τη μάστιγα των πειρατών της Καρίας, μέχρι την εποχή του Τόμας Τζέφερσον, που έστειλε τον αμερικανικό στόλο στη Λιβύη για να τακτοποιήσει την πειρατική δυναστεία των Καραμανλήδων, οι πειρατές αντιμετωπίζονται με πόλεμο. Αυτό εννοεί ο πρώην πρωθυπουργός; Και αν ναι, γιατί ντρέπεται να το πει;...

Από "ΤΑ ΝΕΑ", και....

"ΤΑ ΝΕΑ", 26/01/21

Ο παλιός κακός Αντώνης

Αν έχω καταλάβει σωστά από τα συμφραζόμενα, ο λόγος για τον οποίον ο πρώην πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς αποφάσισε τώρα, μία ημέρα πριν από την έναρξη των διερευνητικών, να δημοσιοποιήσει τη διαφωνία του με τη διαδικασία ήταν επειδή κρίνει ότι, με τις απόψεις του, «υπερασπίζεται τα δικαιώματα της χώρας», όπως αναφέρει εν παρόδω σε κάποιο σημείο της συνέντευξής του. Αρνούμαι να το πάρω στα σοβαρά ως αιτιολογία, για τρεις λόγους: για την επιλογή του χρόνου, για τις αντιφάσεις των θέσεων που εκφράζει και για λόγους ουσίας.

Κατ' αρχάς, είναι το timing, όπως δεν θα έλεγε ποτέ ο Γ. Μπαμπινιώτης. Γιατί μία ημέρα πριν από την έναρξη και όχι δύο ή έστω έναν μήνα προηγουμένως; Αν ο σκοπός ήταν να βοηθήσει μια κυβέρνηση παραπλανημένη, τότε γνωστοποιώντας τις αντιρρήσεις του την τελευταία στιγμή δεν προσφέρει τίποτε. Αν υποθέσουμε, δηλαδή, ότι χάρη στη συνέντευξη Σαμαρά η κυβέρνηση αναγνώριζε το υποτιθέμενο λάθος της και ανακαλούσε αμέσως την ελληνική αντιπροσωπεία, τι θα κερδίζαμε; Μόνο την ξεφτίλα της επιπολαιότητας και τίποτε άλλο. Ούτε καν τα αεροπορικά εισιτήρια και το κόστος των κρατήσεων στο ξενοδοχείο της Κωνσταντινούπολης δεν θα γλιτώναμε.

Επειτα, είναι οι προφανείς αντιφάσεις του κειμένου. Επικαλείται το Διεθνές Δίκαιο, στρεφόμενος κατά των διερευνητικών. Ομως, την ίδια ώρα, στην ίδια συνέντευξη, προειδοποιεί ότι δεν θα ψηφίσει την κύρωση των μνημονίων συνεργασίας συμφωνιών με τη Βόρεια Μακεδονία. Στην πρώτη περίπτωση, δηλαδή, ακολουθεί το Διεθνές Δίκαιο, ενώ στη δεύτερη το αγνοεί. Υπάρχει, όμως, Διεθνές Δίκαιο a la carte, κατά το γούστο και το συμφέρον μας; Ακόμη και ο Χρύσανθος Λαζαρίδης γνωρίζει ότι τέτοιο πράγμα δεν υφίσταται. Κακώς δεν το είπε στον Αντώνη Σαμαρά και τον άφησε να εκτεθεί.

Τέλος, η ουσία των θέσεών του. Γιατί επί των ημερών της πρωθυπουργίας του συνέχιζε κανονικά τις διερευνητικές ενώ τώρα τις θεωρεί κίνδυνο; Η διαδικασία παραμένει η ίδια. Οπως δεν χάσαμε τίποτε συζητώντας με τους Τούρκους επί Σαμαρά, έτσι δεν χάνουμε και τώρα. Ωστόσο, εκείνος υποστηρίζει ότι με τις τωρινές διερευνητικές χάνουμε τις κυρώσεις. Μα οι κυρώσεις είναι το μέσον για την επίτευξη ενός σκοπού (των διερευνητικών), δεν είναι αυτοσκοπός.

Κρίνει, επίσης, ότι, σε περίπτωση σύνταξης συνυποσχετικού με την Τουρκία για την παραπομπή των διαφορών στη Χάγη, «παραιτούμεθα από αυτά που προβλέπει το Διεθνές Δίκαιο υπέρ ημών». Το επιχείρημα είναι ψευδές και παραπλανητικό. Οι προβλέψεις που εννοεί ισχύουν μόνο στη θεωρία και μέσα στο κεφάλι μας, εφόσον από την άλλη πλευρά του Αιγαίου υπάρχει μια γεωγραφική πραγματικότητα που λέγεται Τουρκία και την οποία δεν μπορούμε να αγνοήσουμε. Το Διεθνές Δίκαιο προϋποθέτει τον διάλογο, ειδάλλως το δυνάμει δεν μπορεί ποτέ να γίνει πραγματικό. Επομένως, δεν υφίσταται αληθινή επιλογή ανάμεσα σε εκείνο που θα μπορούσε να είναι και σε αυτό που μπορεί να είναι. Πρόκειται για ψευδές δίλημμα. Μπορώ, δηλαδή, εγώ να επιλέξω ανάμεσα στο επάγγελμα που ασκώ τώρα και στη σταδιοδρομία του αστροναύτη;

«Με πειρατές δεν κάνεις διάλογο», υποστηρίζει ο Σαμαράς. Και τι κάνεις με τους πειρατές, αν υποθέσουμε ότι ο χαρακτηρισμός αποδίδει την πραγματικότητα; Ιστορικά, από την εποχή του Πομπηίου, που καθάρισε την Ανατολική Μεσόγειο από τη μάστιγα των πειρατών της Καρίας, μέχρι την εποχή του Τόμας Τζέφερσον, που έστειλε τον αμερικανικό στόλο στη Λιβύη για να τακτοποιήσει την πειρατική δυναστεία των Καραμανλήδων, οι πειρατές αντιμετωπίζονται με πόλεμο. Αυτό εννοεί ο πρώην πρωθυπουργός; Και αν ναι, γιατί ντρέπεται να το πει;

Το ενδιαφέρον του Σαμαρά για τα δικαιώματα της Ελλάδος είναι το πρόσχημα που κρύβει το προσωπικό του πολιτικό συμφέρον. Η απλή αναλογική, με την οποία θα διεξαχθούν οι επόμενες εκλογές, του δίνει τη δυνατότητα να εκβιάζει. Δυστυχώς, είναι ο παλιός κακός Αντώνης, που δεν αγαπήσαμε και ποτέ δεν νοσταλγήσαμε...

...από την "ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ"

"Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ", 26/01/21

ΜΑΣΚΕΣ,
του Μιχάλη Τσιντσίνη

Η στιγμή επιτρέπει έναν μικρό, αδρό απολογισμό. Τι δεν είχε η Ελλάδα πέρυσι τέτοιον καιρό; Δεν είχε ΑΟΖ με την Ιταλία και την Αίγυπτο. Δεν είχε συμφωνήσει για τον καθορισμό ΑΟΖ με την Αλβανία. Δεν είχε συμφωνία για Ραφάλ ούτε πρόγραμμα εκσυγχρονισμού της αμυντικής της βιομηχανίας. Τι έχει η Τουρκία που δεν είχε πέρυσι; Εχει κατάλογο εις βάρος της κυρώσεων. Εχει την πίεση από μια νέα αμερικανική ηγεσία. Εχει επείγουσα οικονομική ανάγκη.

Δοκιμάζοντας στρατηγήματα ωμής ισχύος στον Εβρο και στην Ανατολική Μεσόγειο, η Τουρκία έδωσε στην Ελλάδα τον χώρο να ασκήσει σχολάζοντα κυριαρχικά της δικαιώματα, επισπεύδοντας ταυτόχρονα την ενίσχυση της άμυνάς της. Και η Αγκυρα; Βρέθηκε χθες στη θέση που ήθελε να αποφύγει.

Θα έλεγε κανείς ότι με όρους «power game» η Ελλάδα έδειξε τον τελευταίο χρόνο ότι μπορεί να συνδυάζει την αποτροπή με τη διπλωματία. Πράγμα που απαντά εμπράκτως στην αντίληψη όσων σκέφτονται το εθνικό συμφέρον μανιχαϊκά: ή διάλογος ή αποτροπή. Οπως το λέει ο Αντώνης Σαμαράς: ή κατευνασμός ή ισχύς. Η Αθήνα έκανε και τα δύο – εξοπλιζόταν, ενώ φόρτωνε τις αποσκευές της με κεκτημένα για τον επικείμενο διάλογο.

Στον αντίποδα, η διπολική αντίληψη στενεύει τον ορίζοντα. Οπως το περιγράφει ο πρώην πρωθυπουργός, ο κόσμος και η Ευρωπαϊκή Ενωση διαιρούνται αφενός σε «φίλους της Ελλάδας», που η Ελλάδα πρέπει να τους κάνει «να χαρούν»· και σε «φίλους του εχθρού».

Ποιον πρέπει να ρωτήσουμε για να εκμεταλλευθούμε το γεωπολιτικό πλεονέκτημα που μας δίνει η ευρωπαϊκή μας θέση; Σύμφωνα με τον Σαμαρά, πρέπει να ρωτήσουμε τον Προκόπη Παυλόπουλο, που έχει παραδώσει οδηγίες πυροδότησης της ρήτρας αμοιβαίας άμυνας. Οχι πιέσεις και κυρώσεις και άλλα τέτοια κατευναστικά. Πρέπει να δεσμεύσουμε την Ευρώπη ότι θα βγάλει για χάρη μας τα κανόνια της στο Καστελλόριζο.

Το πρόβλημα είναι ότι θα χρειαστεί να εκμαιεύσουμε αυτή τη δέσμευση χωρίς προηγουμένως να έχουμε εξαντλήσει όλα τα ένδικα μέσα. Θα πρέπει να επιστρατεύσουμε τους εταίρους μας λέγοντάς τους ότι δεν πάμε στο δικαστήριο, γιατί το δικαστήριο δεν θα μας δικαιώσει 100%. Και εμείς θέλουμε τα δίκαιά μας ολόκληρα. Ολα ή τίποτα.

Αυτός είναι ο δρόμος Σαμαρά. Ο δρόμος της κυβέρνησης είναι ο διάλογος, με επίγνωση ότι η Τουρκία μπορεί να τον καταχράται παρελκυστικά. Ακόμη και έτσι, συμφέρει να συζητάμε για να συζητάμε παρά να βάζουμε τους στόλους να κυνηγιούνται.

Οι υπόλοιπες ερμηνείες, που επιχειρούν να εξηγήσουν τον Σαμαρά από τη χολή του, είναι ανάξιες ενός πρώην πρωθυπουργού. Ανάξιες ενός πολιτικού που δεν μπορεί παρά να έχει μάθει πώς εγγράφονται στις υστεροφημίες τα σαμποτάζ. Και πώς ξεχωρίζουν οι statesmen από τους πειρατές.