Από "ΤΑ ΝΕΑ/ΣΑΒΒΑΤΟΚΥΡΙΑΚΟ"
"ΤΑ ΝΕΑ/ΣΑΒΒΑΤΟΚΥΡΙΑΚΟ", 30-31/01/21 |
Το δέον και το έρεβος
Οταν πηγαίναμε πέμπτη - έκτη Γυμνασίου περνούσαμε επίτηδες μπροστά από το Καλαμαρί μόνο και μόνο για να δούμε τα κορίτσια που σχολούσαν και να ζαχαρώσουμε κανένα κοριτσίστικο γόνατο, ή τη μοβ του κλείδωση - κάποιες μαθήτριες σχολώντας ανέβαζαν λίγο την μπλε ποδιά, επίτηδες, από φυσιολογική φιλαρέσκεια. Το ίδιο σπανιοφανείς ήταν οι θηλυκοί αστράγαλοι και οι γάμπες. Το σεξ ήταν σχεδόν υπό δίωξη, γι' αυτό και η δική μας γενιά είχε - και έχει ακόμα - πολλές δυσκολίες με τις γυναίκες.
Η σεμνοτυφία, τότε, η καταπίεση και η στέρηση λαμπάδιαζαν κυριολεκτικά τη libido. Υπήρχαν αναπόφευκτα πολλοί παιδεραστές και κωλομπαράδες και αρκετοί νεαροί άντρες παντρεύονταν για λίγο σεξ. Μέσα στις οικογένειες που σχετίζονταν μεταξύ τους γινότανε χαμός, αλλά, βέβαια, ιεροκρυφίως. Ξαναμμένοι γείτονες, ακόμα και συγγενείς προσπαθούσαν επιδέξια ή βάναυσα να φορολογήσουν λίγη νεότητα, οπότε οι παρενοχλήσεις, οι βουβοί βιασμοί και άλλες αγριότητες ήταν συχνότατες και εν παραβύστω, όπως βέβαια και οι ξυλοδαρμοί, κάποτε οι βιτριολισμοί, και όχι σπάνια οι φόνοι τιμής, ή πάθους, κατά το «τη σκότωσα γιατί την αγαπούσα».
Ο αποκλεισμός και η στέρηση προκαλούσαν μυθοποίηση του ερωτικού υποκειμένου, αλλά και βία και ανωμαλία. Οι «οπαδοί της εφαπτομένης» όπως τους λέγαμε, δηλαδή οι εφαψίες, κυρίως στα λεωφορεία και στους συνωστισμούς ήταν πολλοί, όπως και οι μπανιστηρτζήδες (χάθηκαν, πια, με τόσο free πορνό στο Ιντερνετ). Οι ομοφυλόφιλοι κρύβονταν επιδέξια γιατί αποτελούσαν στόχο ειρωνείας παντού, ενώ μερικοί εξ αυτών που το έδειχναν απροκάλυπτα γίνονταν, τότε, δημόσια ατραξιόν (τους έκραζαν, τους έβριζαν, τους λοιδορούσαν, μέχρι και τους χτυπούσαν). Ο πόθος ήταν μονίμως μπουρλοτιασμένος σε έσχατο βαθμό και η παρθενία προ του γάμου αποτελούσε - ακόμα -ηθικό τιμαλφές. Η αυτεπάγγελτη «χειράντλησις σπέρματος», που λέει ο Ανδρέας Εμπειρίκος, αποτελούσε καθημερινό αντιστάθμισμα για πολύ κόσμο. Γενικά ο ερωτισμός ήταν σε αδιανόητη συμπίεση άρα και έξαρση. Το να έχεις ερωμένη (γκόμενα) αποτελούσε σχεδόν άθλο. Μάλιστα είχαμε ακούσει πως όταν κάποιος νεαρός πήγε με ένα κορίτσι διπλανού χωριού, κάπου στο Κιλκίς, στο δικό του το χωριό κάνανε φωταψία και χτυπούσαν εορταστικά τις καμπάνες, λες κι είχε κάνει ηρωικό κατόρθωμα.
Πέραν του ότι, στους κύκλους όλων σχεδόν των αγοριών, το να πάνε με ένα κορίτσι, ή με μια γυναίκα όχι από επιλογή, αλλά επειδή απλώς ανήκε στο άλλο φύλο, ήταν κάτι σαν ιδεοκαταναγκασμός - αν σου τύχαινε και δεν το έκανες σε θεωρούσαν κορόιδο και φλώρο. Επρεπε να κάνεις το καθήκον σου. Να επαληθεύσεις πάση θυσία τον ρόλο του αρσενικού, του επιβήτορα, αλλιώς γινόσουν ύποπτος, πιθανός χαντούμης. (Επί το συνηθέστερο: μαλάκας). Γενικά ο έρωτας είχε κάτι το κρύφιο, το απαγορευμένο και όποιος έκανε φανερή ερωτική σχέση ήταν αντικείμενο ζηλοφθονίας αλλά και κουτσομπολιού - το μάθαινε τάχιστα όλος ο κόσμος, ήταν κάτι το προκλητικό. Κάπως έτσι και σε τέτοιο κλίμα μεγαλώσαμε, εμείς, η γενιά του εξήντα - οι προηγούμενες, δε, φουρνιές είχαν ακόμα μεγαλύτερο πρόβλημα. Οπότε, πολλοί, αναπόφευκτα, γίναμε σχεδόν στρεβλοί, και κάποιοι, δυστυχώς, έγιναν τέρατα. Μερικοί, δε, παραμένουν, ως τα γεράματα, γυναικοϊέρακες. Ή, γυναικάρεσκοι γέροντες. (Παρότι εκπεπτωκότες του έρωτος).
Το χούι δύσκολα φεύγει. Εκείνη η συμπίεση του ερωτισμού, το αχόρταγο μάτι, και το ότι οι περισσότεροι της γενιάς μας δεν είχαν μια φυσιολογική ερωτική ζωή στα νιάτα τους, δεν χόρτασαν, δεν έζησαν κάποιον λογικό αριθμό εναλλαγής συντρόφων, είχε συνέπειες. Και, ασχέτως αν παντρεύτηκαν μετά, ιδίως αν μικροπαντρεύτηκαν, μέσα τους παρέμεινε το ανεκπλήρωτο, η παντοτινή ερωτική λιγούρα, τα απωθημένα, που λέμε.
Οπότε, μπορεί να σκεφτεί κανείς πως ορισμένοι της κλάσης μας, όταν απέκτησαν κάποιου είδους εξουσία, χρήματα, ή και τα δύο, ιδίως όμως οποιαδήποτε εξουσία, ήταν σε κάποιο βαθμό αναμενόμενο (και κατακριτέο προφανώς), να τη χρησιμοποιήσουν για να κάνουν αναδρομική ερωτική αναπλήρωση. Η δύναμη, η εξουσία, το νταβατζηλίκι, η προστασία, η εκδούλευση χρησιμοποιήθηκαν για να υποκαταστήσουν την έλλειψη νεότητας, κάλλους, γοητείας. Κι όσοι (λίγοι) ξέφυγαν εντελώς απ' το μέτρο, έφτασαν ακόμα και στη βία, τον πειθαναγκασμό, στην απροκάλυπτη συναλλαγή, μέχρι και τον απεχθέστατο βιασμό, ενίοτε. Δεν μιλάμε για παρενόχληση που στα παλιότερα χρόνια ήταν στα όρια του σχεδόν αποδεκτού, αλλά για ξεκάθαρη βία, ανεξέλεγκτη, λόγω συσσωρευμένου πάθους και τυραννικής στέρησης. Φτάσανε ορισμένοι στο σημείο να διακυβεύσουν την αξιοπρέπεια, τη φήμη τους, τον σεβασμό της οικογένειας, ακόμα και να διακινδυνεύσουν φυλάκιση και στιγματισμό του ονόματός τους - για λίγα λεπτά βίαιου ερωτικού πλιάτσικου αποδείχτηκαν ικανοί να τσακίσουν δια βίου μια γυναίκα, ένα κορίτσι, και να διαπομπευθούν και να καταστραφούν και οι ίδιοι.
Βέβαια, αν το σκεφτείς, οι περισσότεροι (ανεξαρτήτως γενιάς) ίσως να μην είμαστε κατά βάθος αυτό που περιγράφει η ηθική ως το δέον, αλλά εκείνο που δείχνει ο μαρκήσιος Ντε Σαντ. (Μην εξωραΐζουμε τα πράγματα). Ισως αυτή να είναι η εσώτερη, αβάσταχτη, τρομακτική αλήθεια μας, το έρεβος, το οποίο, ευτυχώς, ελέγχεται σε μεγάλο βαθμό απ' τον πολιτισμό και τον νόμο, τον φόβο και τη συνείδηση. Αλλά, για ορισμένους, όχι πάντα.
Μια πολιτικός είπε πως πρέπει να αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα σε βάθος. Σωστά. Αλλά εν προκειμένω το βάθος είναι ιστορικό και δύσκολα αντιμετωπίζεται αναδρομικά. (Πώς να κάνεις σε δυο γενιές ψυχανάλυση;). Ισως οι νεότεροι που μεγάλωσαν σε μεικτά σχολεία, σε πλήρη, σχεδόν, ερωτική ελευθερία, μείωση της σεμνοτυφίας, αλλά με σχεδόν μαραμένη libido λόγω της υπερπροσφοράς και της συνακόλουθης απομυθοποίησης, αποδειχτούν καλύτεροι. Βέβαια θα γράφονται λιγότερα ερωτικά ποιήματα και περισσότερα απαθή SMS, και, ήδη, κανείς, στο Ινσταγκραμ, δεν δίνει σημασία σε ένα ωραίο, γυναικείο γόνατο. (Ακόμα κι αν είναι της Ιωάννας Τούνη). Ωστόσο η όποια εξουσία θα έχει πάντα, σε κάθε εποχή, τις ερωτικές της παρενέργειες - ας ελπίσουμε, τώρα, πια, κάπως λιγότερες, παρά τα Viagra και τα Cialis.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου