Από "ΤΑ ΝΕΑ/ΣΑΒΒΑΤΟΚΥΡΙΑΚΟ"
 |
| "ΤΑ ΝΕΑ/ΣΑΒΒΑΤΟΚΥΡΙΑΚΟ", 30-31/01/21 |
«Η Ελλάδα δεν έχει λόγους να φοβάται έναν διάλογο»
ΣΤΗΝ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΦΩΤΑΚΗ
Μήνυμα ότι η Ελλάδα δεν έχει λόγους να φοβάται έναν διάλογο με βάση το Διεθνές Δίκαιο στέλνει ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας, λίγες μέρες μετά την επανεκκίνηση των διερευνητικών επαφών Ελλάδας - Τουρκίας. Ο Νίκος Δένδιας, μιλώντας στα «ΝΕΑ», επαναλαμβάνει ότι οι διερευνητικές δεν είναι διαπραγματεύσεις και σημειώνει ότι δύσκολα μπορούμε να μιλάμε για χρονοδιαγράμματα. Αναφερόμενος δε στην επιμονή της Τουρκίας στο casus belli ο ΥΠΕΞ σημειώνει ότι ο ίδιος έχει υποχρέωση να το θέτει, παρά το γεγονός ότι ορισμένες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες θέλουν να το παραβλέπουν.
Ποια τα πρώτα μηνύματα από την εκκίνηση των διερευνητικών; Επιτυγχάνεται η αποκλιμάκωση;
Θα μου επιτρέψετε να ξεκινήσω με μια διευκρίνιση, η οποία έχει ιδιαίτερη σημασία. Δεν πρόκειται για εκκίνηση των διερευνητικών, αλλά για επανεκκίνηση. Την περασμένη Δευτέρα έλαβε χώρα ο 61ος γύρος. Είναι γεγονός ότι οι εν λόγω επαφές είχαν διακοπεί για σχεδόν πέντε χρόνια. Στη συνάντηση αυτή πιάσαμε το νήμα από εκεί που το είχαμε αφήσει. Από την αρχή άλλωστε η Ελλάδα είχε θέσει ως κριτήριο για τη διεξαγωγή των επαφών αυτών μια αποκλιμάκωση σε βάθος χρόνου και την αποχή από προκλητικές ενέργειες. Δεν έλειψαν, βέβαια, μεμονωμένα περιστατικά. Αλλά, σε γενικές γραμμές, επικράτησε μια σχετική ηρεμία «επί του πεδίου», η οποία επέτρεψε να αποδεχθούμε την πρόσκληση της τουρκικής πλευράς αρχικά και να συμφωνήσουμε στη συνέχεια στη διεξαγωγή ενός νέου γύρου στην Αθήνα, στο εγγύς μέλλον. Ομως να υπενθυμίσω ότι η αποκλιμάκωση θα πρέπει να είναι διαρκής. Το σημείο αυτό περιέχεται εξάλλου και στα Συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του περασμένου Δεκεμβρίου.
Κατά πόσο επιδιώκεται να υπάρξει ένας ορίζοντας αποτελέσματος;
Μήνυμα ότι η Ελλάδα δεν έχει λόγους να φοβάται έναν διάλογο με βάση το Διεθνές Δίκαιο στέλνει ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας, λίγες μέρες μετά την επανεκκίνηση των διερευνητικών επαφών Ελλάδας - Τουρκίας. Ο Νίκος Δένδιας, μιλώντας στα «ΝΕΑ», επαναλαμβάνει ότι οι διερευνητικές δεν είναι διαπραγματεύσεις και σημειώνει ότι δύσκολα μπορούμε να μιλάμε για χρονοδιαγράμματα. Αναφερόμενος δε στην επιμονή της Τουρκίας στο casus belli ο ΥΠΕΞ σημειώνει ότι ο ίδιος έχει υποχρέωση να το θέτει, παρά το γεγονός ότι ορισμένες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες θέλουν να το παραβλέπουν.
Ποια τα πρώτα μηνύματα από την εκκίνηση των διερευνητικών; Επιτυγχάνεται η αποκλιμάκωση;
Θα μου επιτρέψετε να ξεκινήσω με μια διευκρίνιση, η οποία έχει ιδιαίτερη σημασία. Δεν πρόκειται για εκκίνηση των διερευνητικών, αλλά για επανεκκίνηση. Την περασμένη Δευτέρα έλαβε χώρα ο 61ος γύρος. Είναι γεγονός ότι οι εν λόγω επαφές είχαν διακοπεί για σχεδόν πέντε χρόνια. Στη συνάντηση αυτή πιάσαμε το νήμα από εκεί που το είχαμε αφήσει. Από την αρχή άλλωστε η Ελλάδα είχε θέσει ως κριτήριο για τη διεξαγωγή των επαφών αυτών μια αποκλιμάκωση σε βάθος χρόνου και την αποχή από προκλητικές ενέργειες. Δεν έλειψαν, βέβαια, μεμονωμένα περιστατικά. Αλλά, σε γενικές γραμμές, επικράτησε μια σχετική ηρεμία «επί του πεδίου», η οποία επέτρεψε να αποδεχθούμε την πρόσκληση της τουρκικής πλευράς αρχικά και να συμφωνήσουμε στη συνέχεια στη διεξαγωγή ενός νέου γύρου στην Αθήνα, στο εγγύς μέλλον. Ομως να υπενθυμίσω ότι η αποκλιμάκωση θα πρέπει να είναι διαρκής. Το σημείο αυτό περιέχεται εξάλλου και στα Συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του περασμένου Δεκεμβρίου.
Κατά πόσο επιδιώκεται να υπάρξει ένας ορίζοντας αποτελέσματος;
Θα πρέπει να αποσαφηνίσουμε ότι οι επαφές δεν είναι διαπραγματεύσεις και δεν έχουν ορισμένη ημερομηνία λήξεως. Το ζήτημα είναι εάν θα βρεθούν σημεία σύγκλισης για ενδεχόμενες διαπραγματεύσεις σχετικά με την οριοθέτηση της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης και της Υφαλοκρηπίδας στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο στη βάση του Διεθνούς Δικαίου. Οι επαφές αυτές ξεκίνησαν πριν από 19 χρόνια. Είναι, άρα, δύσκολο να μιλάμε για κατάληξή τους σε συγκεκριμένο χρονικό ορίζοντα. Θα ήθελα όμως να επισημάνω ότι η Ελλάδα σήμερα, διπλωματικά και αμυντικά θωρακισμένη με συγκεκριμένες ενέργειες της κυβέρνησης Μητσοτάκη, δεν έχει λόγους να φοβάται έναν διάλογο με βάση το Διεθνές Δίκαιο. Προσέρχεται με αυτοπεποίθηση σε αυτόν, καθώς όλοι γνωρίζουν ότι μπορεί να υπερασπιστεί τα εθνικά της συμφέροντα.
Οι διερευνητικές έχουν «συνδεθεί» με τη Σύνοδο Κορυφής του Μαρτίου. Εχουμε αφήσει πίσω μας την κατάρτιση λίστας κυρώσεων;
Παρότι γίνεται συχνά η συγκεκριμένη σύνδεση στον δημόσιο λόγο, δεν είναι ακριβές κάτι τέτοιο και χαίρομαι που μου δίνετε τη δυνατότητα να το διευκρινίσω. Οι διερευνητικές δεν έχουν συνδεθεί με το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Μαρτίου. Τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Δεκεμβρίου είναι ξεκάθαρα. Ο Υψηλός Εκπρόσωπος κ. Μπορέλ μαζί με την ΕΕ θα υποβάλουν μια έκθεση για το σύνολο των ευρωτουρκικών σχέσεων που θα περιλαμβάνει προτάσεις, με αρνητικό ή και θετικό πρόσημο, ανάλογα με τη συμπεριφορά της Τουρκίας. Θα πρέπει, όμως, να καταστεί σαφές και το επαναλαμβάνω και πάλι ότι το ενδεχόμενο επιβολής νέων μέτρων στην Τουρκία δεν έχει αποκλειστικό χρονικό ορίζοντα το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Μαρτίου. Με άλλα λόγια, δεν αρκεί η Τουρκία να επιδείξει καλή «διαγωγή» μόνο μέχρι τότε προκειμένου να μείνουν τα πράγματα ως έχουν. Μια τέτοια προσέγγιση θα ήταν αυτοαναιρούμενη.
Η λήψη νέων περιοριστικών μέτρων θα πρέπει να συνεχίσει να υπάρχει ως ενδεχόμενο. Σκοπός μας δεν είναι να τιμωρήσουμε την Τουρκία. Αυτό το οποίο επιθυμούμε είναι η Τουρκία να συμπεριφέρεται ως ένα σύγχρονο κράτος που σέβεται τους κανόνες ειρηνικής συνύπαρξης μεταξύ γειτονικών κρατών, καθώς και το Διεθνές Δίκαιο.
Στο πλαίσιο αυτό, εφόσον η Τουρκία απόσχει από νέες προκλήσεις και εκπληρώσει ορισμένα θεμελιώδη κριτήρια, που έχουν τεθεί για το σύνολο των υποψηφίων κρατών που επιθυμούν να ενταχθούν στην Ευρωπαϊκή Ενωση, η Ελλάδα θα έχει κάθε λόγο να συνεχίσει να υποστηρίζει την ευρωπαϊκή της προοπτική. Σε τελική ανάλυση, εναπόκειται στην Τουρκία να αδράξει την ευκαιρία που της δίνεται και να φέρει εκ νέου στο προσκήνιο το ζήτημα της ευρωπαϊκής της πορείας. Δεν ξεχνάμε επίσης ότι ένα μεγάλο τμήμα της τουρκικής κοινωνίας προσβλέπει πάντα στην Ευρώπη. Αυτό το τμήμα πρέπει να το ενθαρρύνουμε.
Δηλώσατε ότι μετά το Ιόνιο θα ακολουθήσει η επέκταση των χωρικών υδάτων νότια και ανατολικά της Κρήτης. Πότε προγραμματίζονται τα επόμενα βήματα και τι απαντάτε στις δηλώσεις του τουρκικού ΥΠΕΞ για το Αιγαίο;
Οντας νομικός, είμαι πάντα ιδιαίτερα προσεκτικός στις διατυπώσεις. Αλλο είναι να μιλάμε για περιοχές ανατολικά της Κρήτης και άλλο το ανατολικό κομμάτι της Κρήτης, στο οποίο αναφέρθηκα στη Βουλή. Εν πάση περιπτώσει, αυτό που έχουμε τονίσει επανειλημμένα, τόσο ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, όσο και εγώ, είναι ότι η Ελλάδα έχει το αναφαίρετο δικαίωμα να επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα, οπουδήποτε στην επικράτεια και οποτεδήποτε το κρίνει σκόπιμο. Βεβαίως, για να γίνει οποιαδήποτε επέκταση, θα πρέπει να έχει προηγηθεί η σχετική τεχνική επεξεργασία, όπως η μελέτη χάραξης ευθειών γραμμών και το κλείσιμο των κόλπων, και η έκδοση των σχετικών Προεδρικών Διαταγμάτων.
Οσον αφορά την επανάληψη του casus belli από την τουρκική πλευρά, έχω δύο παρατηρήσεις. Καταρχήν, ο τούρκος ομόλογός μου επανέλαβε τις πάγιες θέσεις της χώρας του, οι οποίες επαναλαμβάνονται κατά κόρον εδώ και 25 χρόνια. Δεν μου προκαλούν έκπληξη. Αλλά θέλω να υπογραμμίσω ότι δεν είναι αποδεκτό, στον 21ο αιώνα, η Τουρκία να συνεχίζει να σκέπτεται και να εκφράζεται με τη λογική των κανονιοφόρων κατά παράβαση θεμελιωδών κανόνων της διεθνούς συμπεριφοράς, όπως αυτοί ορίζονται από τον Χάρτη του ΟΗΕ. Το ζήτημα αυτό, το οποίο φαίνεται ότι ορισμένες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες θέλουν να παραβλέπουν, το θέτω μετ'επιτάσεως σε όλες τις επαφές μου. Οπως για παράδειγμα στις Βρυξέλλες, στην αρχή της περασμένης εβδομάδας, με ευρωπαίους αξιωματούχους και με τον Γενικό Γραμματέα του ΝΑΤΟ. Δεν είναι κάτι που με ευχαριστεί. Το αντίθετο. Αλλά έχω την υποχρέωση να το κάνω. Αλλωστε αφορά άσκηση δικαιώματος της Ελλάδος που αποτελεί τμήμα του ευρωπαϊκού κεκτημένου. Παρακαλώ θυμηθείτε ότι τη Σύμβαση του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας, και άρα το κυριαρχικό δικαίωμα επέκτασης των χωρικών υδάτων στα 12 μίλια, την έχει κυρώσει η ίδια η ΕΕ.
Νέα προεδρία στις ΗΠΑ. Περιμένετε αναθεώρηση της πολιτικής τους; Πώς θα επηρεάσει αυτό τις σχέσεις με την Τουρκία, αλλά και την πολιτική της Ουάσιγκτον στην Ανατολική Μεσόγειο, με δεδομένο ότι οι ΗΠΑ θέλουν να κρατήσουν την Αγκυρα στη Δύση;
Είναι πολύ νωρίς για να κάνουμε ασφαλείς προβλέψεις σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο θα κινηθεί η νέα αμερικανική κυβέρνηση όσον αφορά τις σχέσεις με την Τουρκία. Από τη μία πλευρά, όπως σωστά παρατηρήσατε, οι ΗΠΑ θέλουν να διατηρήσουν την Τουρκία προσδεμένη στο άρμα της Δύσης, κυρίως μέσω του ΝΑΤΟ. Αυτή ήταν και η πολιτική της κυβέρνησης Obama, αρκετά στελέχη της οποίας έχουν επανέλθει τώρα σε καίριες θέσεις, ιδιαίτερα στο υπουργείο Εξωτερικών. Αλλά υπάρχει μια σημαντική παράμετρος: η Τουρκία έχει αλλάξει σημαντικά τα τελευταία χρόνια. Το ίδιο ισχύει για τις σχέσεις ΗΠΑ - Τουρκίας. Να υπενθυμίσω ότι, σύμφωνα με πρόσφατες δημοσκοπήσεις στην Τουρκία, οι ΗΠΑ θεωρούνται από την τουρκική κοινή γνώμη η μεγαλύτερη απειλή για τη χώρα. Τα πρώτα δείγματα της νέας αμερικανικής κυβέρνησης δείχνουν ότι δεν θα δοθεί λευκή επιταγή. Αναφέρομαι χαρακτηριστικά στη δήλωση του νέου αμερικανού ΥΠΕΞ ότι εφόσον χρειασθεί θα επιβληθούν και άλλες κυρώσεις για τους S-400. Παράλληλα, συγκρατούμε την αρκετά σκληρή δήλωση του αμερικανικού ΥΠΕΞ για την κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Αλλά ουδείς έχει αυταπάτες. Ακόμα και η σημερινή Τουρκία αποτελεί έναν ιδιαίτερα δύσκολο, αλλά παράλληλα σημαντικό, σύμμαχο για τις ΗΠΑ.
Πρωτοβουλίες συνεργασίας από την Ινδία μέχρι τον αραβικό κόσμο. Ποιες οι επόμενες κινήσεις στην ατζέντα;
Οι σχέσεις μας με τις αραβικές χώρες, αλλά και με το Ισραήλ, έχουν, όπως γνωρίζετε, αναπτυχθεί ιδιαίτερα τους τελευταίους μήνες. Συγκρατώ την υπογραφή της συμφωνίας συνεργασίας για την κοινή εξωτερική πολιτική και άμυνα με τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, καθώς και την προσεχή υπογραφή συμφωνίας με τη Σαουδική Αραβία για την αμυντική συνεργασία. Την επόμενη εβδομάδα θα επισκεφθώ, εκ νέου, το Ισραήλ. Τη μεθεπόμενη προγραμματίζουμε μια διευρυμένη συνάντηση υπουργών Εξωτερικών με τη συμμετοχή της Κύπρου, καθώς και χωρών της Μέσης Ανατολής (Αίγυπτος, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, Σαουδική Αραβία).
Αναφερθήκατε επίσης στην Ινδία. Πιστεύω ότι, κακώς, παραμελήσαμε για δεκαετίες τις σχέσεις μας με τη χώρα αυτή. Η Ινδία είναι η μεγαλύτερη δημοκρατία στον κόσμο. Είναι η χώρα με τους περισσότερους μουσουλμάνους πολίτες μετά την Ινδονησία. Είναι επίσης μία ανερχόμενη πολιτική και οικονομική δύναμη, αλλά και μη μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας. Λαμβάνοντας υπόψη την πολιτική γεωγραφία της περιοχής και την επιρροή της Τουρκίας σε ορισμένα κράτη, είναι γεγονός ότι σε πολλά ζητήματα διεθνούς ενδιαφέροντος οι θέσεις μας ταυτίζονται με αυτές της Ινδίας. Δυστυχώς, η τελευταία συνάντηση υπουργών Εξωτερικών των δύο χωρών έγινε το 2003. Τον περασμένο Οκτώβριο είχα μία τηλεδιάσκεψη με τον ινδό ομόλογό μου και συμφωνήσαμε να συναντηθούμε το συντομότερο δυνατό και όταν το επιτρέψουν οι υγειονομικές συνθήκες, είτε στην Αθήνα είτε στο Νέο Δελχί. Η Ελλάδα είναι προσηλωμένη στην ανάπτυξη των σχέσεων με τους παραδοσιακούς εταίρους και συμμάχους της. Αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν πρέπει να ανοίγουμε τους ορίζοντές μας και να αναζητούμε νέους εταίρους. Σημαντικές για εμάς είναι φυσικά και οι σχέσεις μας με τη Ρωσία, μία μεγάλη δύναμη με παραδοσιακούς δεσμούς με την Ελλάδα. Ο ρώσος υφυπουργός Εξωτερικών κ. Γκρουσκό επισκέφθηκε την Ελλάδα πριν από δύο ημέρες, στη συνέχεια και της επίσκεψης του υπουργού Εξωτερικών κ. Λαβρόφ πριν από λίγους μήνες.
Οι διερευνητικές έχουν «συνδεθεί» με τη Σύνοδο Κορυφής του Μαρτίου. Εχουμε αφήσει πίσω μας την κατάρτιση λίστας κυρώσεων;
Παρότι γίνεται συχνά η συγκεκριμένη σύνδεση στον δημόσιο λόγο, δεν είναι ακριβές κάτι τέτοιο και χαίρομαι που μου δίνετε τη δυνατότητα να το διευκρινίσω. Οι διερευνητικές δεν έχουν συνδεθεί με το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Μαρτίου. Τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Δεκεμβρίου είναι ξεκάθαρα. Ο Υψηλός Εκπρόσωπος κ. Μπορέλ μαζί με την ΕΕ θα υποβάλουν μια έκθεση για το σύνολο των ευρωτουρκικών σχέσεων που θα περιλαμβάνει προτάσεις, με αρνητικό ή και θετικό πρόσημο, ανάλογα με τη συμπεριφορά της Τουρκίας. Θα πρέπει, όμως, να καταστεί σαφές και το επαναλαμβάνω και πάλι ότι το ενδεχόμενο επιβολής νέων μέτρων στην Τουρκία δεν έχει αποκλειστικό χρονικό ορίζοντα το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Μαρτίου. Με άλλα λόγια, δεν αρκεί η Τουρκία να επιδείξει καλή «διαγωγή» μόνο μέχρι τότε προκειμένου να μείνουν τα πράγματα ως έχουν. Μια τέτοια προσέγγιση θα ήταν αυτοαναιρούμενη.
Η λήψη νέων περιοριστικών μέτρων θα πρέπει να συνεχίσει να υπάρχει ως ενδεχόμενο. Σκοπός μας δεν είναι να τιμωρήσουμε την Τουρκία. Αυτό το οποίο επιθυμούμε είναι η Τουρκία να συμπεριφέρεται ως ένα σύγχρονο κράτος που σέβεται τους κανόνες ειρηνικής συνύπαρξης μεταξύ γειτονικών κρατών, καθώς και το Διεθνές Δίκαιο.
Στο πλαίσιο αυτό, εφόσον η Τουρκία απόσχει από νέες προκλήσεις και εκπληρώσει ορισμένα θεμελιώδη κριτήρια, που έχουν τεθεί για το σύνολο των υποψηφίων κρατών που επιθυμούν να ενταχθούν στην Ευρωπαϊκή Ενωση, η Ελλάδα θα έχει κάθε λόγο να συνεχίσει να υποστηρίζει την ευρωπαϊκή της προοπτική. Σε τελική ανάλυση, εναπόκειται στην Τουρκία να αδράξει την ευκαιρία που της δίνεται και να φέρει εκ νέου στο προσκήνιο το ζήτημα της ευρωπαϊκής της πορείας. Δεν ξεχνάμε επίσης ότι ένα μεγάλο τμήμα της τουρκικής κοινωνίας προσβλέπει πάντα στην Ευρώπη. Αυτό το τμήμα πρέπει να το ενθαρρύνουμε.
Δηλώσατε ότι μετά το Ιόνιο θα ακολουθήσει η επέκταση των χωρικών υδάτων νότια και ανατολικά της Κρήτης. Πότε προγραμματίζονται τα επόμενα βήματα και τι απαντάτε στις δηλώσεις του τουρκικού ΥΠΕΞ για το Αιγαίο;
Οντας νομικός, είμαι πάντα ιδιαίτερα προσεκτικός στις διατυπώσεις. Αλλο είναι να μιλάμε για περιοχές ανατολικά της Κρήτης και άλλο το ανατολικό κομμάτι της Κρήτης, στο οποίο αναφέρθηκα στη Βουλή. Εν πάση περιπτώσει, αυτό που έχουμε τονίσει επανειλημμένα, τόσο ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, όσο και εγώ, είναι ότι η Ελλάδα έχει το αναφαίρετο δικαίωμα να επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα, οπουδήποτε στην επικράτεια και οποτεδήποτε το κρίνει σκόπιμο. Βεβαίως, για να γίνει οποιαδήποτε επέκταση, θα πρέπει να έχει προηγηθεί η σχετική τεχνική επεξεργασία, όπως η μελέτη χάραξης ευθειών γραμμών και το κλείσιμο των κόλπων, και η έκδοση των σχετικών Προεδρικών Διαταγμάτων.
Οσον αφορά την επανάληψη του casus belli από την τουρκική πλευρά, έχω δύο παρατηρήσεις. Καταρχήν, ο τούρκος ομόλογός μου επανέλαβε τις πάγιες θέσεις της χώρας του, οι οποίες επαναλαμβάνονται κατά κόρον εδώ και 25 χρόνια. Δεν μου προκαλούν έκπληξη. Αλλά θέλω να υπογραμμίσω ότι δεν είναι αποδεκτό, στον 21ο αιώνα, η Τουρκία να συνεχίζει να σκέπτεται και να εκφράζεται με τη λογική των κανονιοφόρων κατά παράβαση θεμελιωδών κανόνων της διεθνούς συμπεριφοράς, όπως αυτοί ορίζονται από τον Χάρτη του ΟΗΕ. Το ζήτημα αυτό, το οποίο φαίνεται ότι ορισμένες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες θέλουν να παραβλέπουν, το θέτω μετ'επιτάσεως σε όλες τις επαφές μου. Οπως για παράδειγμα στις Βρυξέλλες, στην αρχή της περασμένης εβδομάδας, με ευρωπαίους αξιωματούχους και με τον Γενικό Γραμματέα του ΝΑΤΟ. Δεν είναι κάτι που με ευχαριστεί. Το αντίθετο. Αλλά έχω την υποχρέωση να το κάνω. Αλλωστε αφορά άσκηση δικαιώματος της Ελλάδος που αποτελεί τμήμα του ευρωπαϊκού κεκτημένου. Παρακαλώ θυμηθείτε ότι τη Σύμβαση του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας, και άρα το κυριαρχικό δικαίωμα επέκτασης των χωρικών υδάτων στα 12 μίλια, την έχει κυρώσει η ίδια η ΕΕ.
Νέα προεδρία στις ΗΠΑ. Περιμένετε αναθεώρηση της πολιτικής τους; Πώς θα επηρεάσει αυτό τις σχέσεις με την Τουρκία, αλλά και την πολιτική της Ουάσιγκτον στην Ανατολική Μεσόγειο, με δεδομένο ότι οι ΗΠΑ θέλουν να κρατήσουν την Αγκυρα στη Δύση;
Είναι πολύ νωρίς για να κάνουμε ασφαλείς προβλέψεις σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο θα κινηθεί η νέα αμερικανική κυβέρνηση όσον αφορά τις σχέσεις με την Τουρκία. Από τη μία πλευρά, όπως σωστά παρατηρήσατε, οι ΗΠΑ θέλουν να διατηρήσουν την Τουρκία προσδεμένη στο άρμα της Δύσης, κυρίως μέσω του ΝΑΤΟ. Αυτή ήταν και η πολιτική της κυβέρνησης Obama, αρκετά στελέχη της οποίας έχουν επανέλθει τώρα σε καίριες θέσεις, ιδιαίτερα στο υπουργείο Εξωτερικών. Αλλά υπάρχει μια σημαντική παράμετρος: η Τουρκία έχει αλλάξει σημαντικά τα τελευταία χρόνια. Το ίδιο ισχύει για τις σχέσεις ΗΠΑ - Τουρκίας. Να υπενθυμίσω ότι, σύμφωνα με πρόσφατες δημοσκοπήσεις στην Τουρκία, οι ΗΠΑ θεωρούνται από την τουρκική κοινή γνώμη η μεγαλύτερη απειλή για τη χώρα. Τα πρώτα δείγματα της νέας αμερικανικής κυβέρνησης δείχνουν ότι δεν θα δοθεί λευκή επιταγή. Αναφέρομαι χαρακτηριστικά στη δήλωση του νέου αμερικανού ΥΠΕΞ ότι εφόσον χρειασθεί θα επιβληθούν και άλλες κυρώσεις για τους S-400. Παράλληλα, συγκρατούμε την αρκετά σκληρή δήλωση του αμερικανικού ΥΠΕΞ για την κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Αλλά ουδείς έχει αυταπάτες. Ακόμα και η σημερινή Τουρκία αποτελεί έναν ιδιαίτερα δύσκολο, αλλά παράλληλα σημαντικό, σύμμαχο για τις ΗΠΑ.
Πρωτοβουλίες συνεργασίας από την Ινδία μέχρι τον αραβικό κόσμο. Ποιες οι επόμενες κινήσεις στην ατζέντα;
Οι σχέσεις μας με τις αραβικές χώρες, αλλά και με το Ισραήλ, έχουν, όπως γνωρίζετε, αναπτυχθεί ιδιαίτερα τους τελευταίους μήνες. Συγκρατώ την υπογραφή της συμφωνίας συνεργασίας για την κοινή εξωτερική πολιτική και άμυνα με τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, καθώς και την προσεχή υπογραφή συμφωνίας με τη Σαουδική Αραβία για την αμυντική συνεργασία. Την επόμενη εβδομάδα θα επισκεφθώ, εκ νέου, το Ισραήλ. Τη μεθεπόμενη προγραμματίζουμε μια διευρυμένη συνάντηση υπουργών Εξωτερικών με τη συμμετοχή της Κύπρου, καθώς και χωρών της Μέσης Ανατολής (Αίγυπτος, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, Σαουδική Αραβία).
Αναφερθήκατε επίσης στην Ινδία. Πιστεύω ότι, κακώς, παραμελήσαμε για δεκαετίες τις σχέσεις μας με τη χώρα αυτή. Η Ινδία είναι η μεγαλύτερη δημοκρατία στον κόσμο. Είναι η χώρα με τους περισσότερους μουσουλμάνους πολίτες μετά την Ινδονησία. Είναι επίσης μία ανερχόμενη πολιτική και οικονομική δύναμη, αλλά και μη μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας. Λαμβάνοντας υπόψη την πολιτική γεωγραφία της περιοχής και την επιρροή της Τουρκίας σε ορισμένα κράτη, είναι γεγονός ότι σε πολλά ζητήματα διεθνούς ενδιαφέροντος οι θέσεις μας ταυτίζονται με αυτές της Ινδίας. Δυστυχώς, η τελευταία συνάντηση υπουργών Εξωτερικών των δύο χωρών έγινε το 2003. Τον περασμένο Οκτώβριο είχα μία τηλεδιάσκεψη με τον ινδό ομόλογό μου και συμφωνήσαμε να συναντηθούμε το συντομότερο δυνατό και όταν το επιτρέψουν οι υγειονομικές συνθήκες, είτε στην Αθήνα είτε στο Νέο Δελχί. Η Ελλάδα είναι προσηλωμένη στην ανάπτυξη των σχέσεων με τους παραδοσιακούς εταίρους και συμμάχους της. Αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν πρέπει να ανοίγουμε τους ορίζοντές μας και να αναζητούμε νέους εταίρους. Σημαντικές για εμάς είναι φυσικά και οι σχέσεις μας με τη Ρωσία, μία μεγάλη δύναμη με παραδοσιακούς δεσμούς με την Ελλάδα. Ο ρώσος υφυπουργός Εξωτερικών κ. Γκρουσκό επισκέφθηκε την Ελλάδα πριν από δύο ημέρες, στη συνέχεια και της επίσκεψης του υπουργού Εξωτερικών κ. Λαβρόφ πριν από λίγους μήνες.
 |
| "ΤΑ ΝΕΑ/ΣΑΒΒΑΤΟΚΥΡΑΚΟ", 30-31/01/21 |
«Νίκη της διπλωματίας για την Ελλάδα, τη Γερμανία
και την ΕΕ η αποχώρηση των τουρκικών σκαφών»
ΣΤΗΝ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΦΩΤΑΚΗ
«Νίκη της διπλωματίας» χαρακτηρίζει την αποχώρηση των τουρκικών ερευνητικών σκαφών και την επανεκκίνηση των διερευνητικών επαφών Ελλάδας - Τουρκίας ο γερμανός πρεσβευτής στην Ελλάδα, Ερνστ Ράιχελ, μιλώντας στα «ΝΕΑ». Τονίζει ωστόσο ότι αυτή πρέπει να έχει διάρκεια και να παρακολουθείται...
Πώς βλέπετε την επανεκκίνηση των διερευνητικών επαφών Ελλάδας - Τουρκίας, δεδομένης και της μεσολάβησης της Γερμανίας στην εκτόνωση της έντασης;
Θυμάστε ότι πέρυσι βρεθήκαμε στα πρόθυρα στρατιωτικής αντιπαράθεσης. Η ΕΕ έθεσε δύο όρους στην Τουρκία: την αποχώρηση των ερευνητικών και γεωτρητικών σκαφών και την επανέναρξη των διερευνητικών συνομιλιών. Η Γερμανία επένδυσε πολλά ώστε να στραφεί η Τουρκία προς αυτή την κατεύθυνση. Τελικά και οι δύο όροι εκπληρώθηκαν και τώρα πρέπει να ελέγξουμε εάν η επιτυχία αυτή θα έχει διάρκεια. Προσωρινά είχαμε μια νίκη της διπλωματίας, η οποία είναι καλή για την Ελλάδα, τη Γερμανία και την ΕΕ. Εναπόκειται στην Ελλάδα και στην Τουρκία να δημιουργήσουν τη βάση για μια μόνιμη ρύθμιση των ορίων της υφαλοκρηπίδας και των οικονομικών ζωνών τους.
Η γερμανική προεδρία κλήθηκε να διαχειριστεί δύσκολα θέματα (πανδημία, Ταμείο Ανάκαμψης, μεταναστευτική κρίση στον Εβρο, ένταση στην Ανατολική Μεσόγειο). Πώς αποτιμάτε τα αποτελέσματα;
Θα μπορούσα να αναφέρω κι άλλα, όπως την εμπορική συμφωνία με το Ηνωμένο Βασίλειο ή για πρώτη φορά τους δεσμευτικούς ευρωπαϊκούς στόχους για το κλίμα. Ωστόσο, η συμφωνία για το πακέτο στήριξης των 1,8 τρισ. ευρώ χρηματοδοτούμενο από πόρους του κοινοτικού προϋπολογισμού των περιόδων 2021-2027 και η δημιουργία του Ταμείου για την αντιμετώπιση της πανδημίας Next Generation EU σε πνεύμα αλληλεγγύης είναι για μένα πρωτοφανή, σχεδόν ιστορικών διαστάσεων θα έλεγα. Αυτό το τεράστιο έργο έπρεπε να πραγματοποιηθεί εν μέσω της πανδημίας, όπου τα κοινοτικά όργανα λειτουργούσαν με περιορισμούς. Ως αποτέλεσμα δεν είχαν όλα αίσιο τέλος, έχουμε όμως λόγους να αισθανόμαστε και λίγο υπερήφανοι.
Πώς βλέπετε τους χειρισμούς της ΕΕ στην αντιμετώπιση της πανδημίας και κυρίως στην πολιτική των εμβολίων; Ποια θα είναι η θέση της Γερμανίας για τους χειρισμούς της ΕΕ απέναντι σε χώρες που ίσως παρουσιάσουν οικονομικά προβλήματα;
H απόφαση να αγοράσει η ΕΕ το εμβόλιο σε πνεύμα αλληλεγγύης για όλα τα κράτη-μέλη και να το διανείμει δίκαια ήταν για μένα προσωπικά η μοναδική σωστή. Η Ελλάδα επωφελείται ιδιαίτερα από αυτήν. Φανταστείτε να έπρεπε τα μεγάλα και τα μικρά κράτη-μέλη να αντιπαρατεθούν για να προμηθευτούν το εμβόλιο! Συνειδητά αποφασίσαμε να αντιταχθούμε στους εθνικούς εγωισμούς κατά την προμήθεια των εμβολίων, διότι κάτι τέτοιο θα ήταν κοντόφθαλμο και ενάντια στο πνεύμα αλληλεγγύης. Το εμβόλιο της BioNTech/Pfizer, ένα προϊόν γερμανικής έρευνας, πρόκειται να διατεθεί αναλογικά σε όλα τα κράτη-μέλη της ΕΕ.
Οσον αφορά το γεγονός ότι δεν έχουμε ακόμη αρκετά εμβόλια, μαθαίνουμε από τα λάθη μας. Την περίοδο που η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έπρεπε να διαπραγματευτεί και να προχρηματοδοτήσει τις συμβάσεις με τους παρασκευαστές δεν μπορούσε κανείς να γνωρίζει ποιο εμβόλιο θα ήταν διαθέσιμο αρχικά. Για τον λόγο αυτόν ήταν απόλυτα σωστό να κατανεμηθεί το ρίσκο σε πολλούς προμηθευτές. Επικρατεί γενικά συναίνεση ότι οι κρατικές δαπάνες για την καταπολέμηση των συνεπειών της πανδημίας είναι δικαιολογημένες και όχι κατακριτέες. Για παράδειγμα, όταν πρόκειται για την επιδότηση εργασίας με μειωμένο ωράριο με στόχο την αναχαίτιση της ανεργίας.
Η Γερμανία δέχθηκε σημαντικό αριθμό προσφύγων από την Ελλάδα. Υπάρχουν και ευρωπαϊκές χώρες που αρνούνται την αλληλεγγύη. Τι πιστεύετε ότι πρέπει να γίνει;
Από την πρώτη πτήση τον Απρίλιο του 2020 μέχρι τώρα μεταφέρθηκαν από την Αθήνα στη Γερμανία πάνω από 1.500 πρόσφυγες, ανάμεσά τους 203 ασυνόδευτα και 230 άρρωστα παιδιά με τους συγγενείς τους. Τις επόμενες εβδομάδες προγραμματίζουμε επιπλέον πτήσεις και στο πλαίσιο αυτής της ανθρωπιστικής δράσης σκοπεύουμε να έχουν μεταφερθεί συνολικά πάνω από 2.700 πρόσφυγες και μετανάστες στη Γερμανία.
Σχετικά με τη μεταρρύθμιση του ευρωπαϊκού συστήματος ασύλου, η ομοσπονδιακή κυβέρνηση υπήρξε πολύ δραστήρια κατά την προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ. Δεν μπορέσαμε όμως να σημειώσουμε την πρόοδο που θα θέλαμε. Είμαστε αποφασισμένοι να συνεχίσουμε να εργαζόμαστε με όλες μας τις δυνάμεις για αυτό το τόσο σημαντικό ζήτημα. Ο στόχος πρέπει να είναι να ξεπεραστεί το εμπόδιο της διατύπωσης μαξιμαλιστικών θέσεων από τα αντιμαχόμενα μέρη εντός της ΕΕ, βάσει των προτάσεων της Επιτροπής και να διερευνηθούν δυνατότητες συμβιβασμού. Εδώ, οι γερμανικές θέσεις βρίσκονται πολύ κοντά στις ελληνικές.
Σημαντικό θα είναι, επίσης, να επικαιροποιηθούν οι συμφωνίες της ΕΕ με την Τουρκία από το 2016 σχετικά με την επιστροφή των απορριφθέντων αιτούντων άσυλο από την Ελλάδα στην Τουρκία, εάν βέβαια το επιτρέψει η κατάσταση των σχέσεων της ΕΕ με την Τουρκία. Αυτό θα ήταν ανακουφιστικό, ειδικά για τα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου.
Πώς είναι οι διμερείς σχέσεις Ελλάδας και Γερμανίας; Το Ελληνογερμανικό Ιδρυμα Νεολαίας θα αναλάβει σύντομα το έργο του. Ποιος είναι ο σκοπός του;
Οι ελληνογερμανικές σχέσεις ήταν πάντα βαθιές και με μεγάλη ποικιλομορφία, πράγμα που αυτή την περίοδο μας υπενθυμίζει η έναρξη των εκδηλώσεων για την επέτειο των 200 ετών από την έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης, η οποία υποστηρίχθηκε από μεγάλο αριθμό γερμανών φιλελλήνων. Ή θυμηθείτε τον βασιλιά Οθωνα αλλά και τον Οτο Ρεχάγκελ. Η Ελλάδα και η Γερμανία είναι σε κάθε τομέα ισχυροί εταίροι, οι οποίοι μπορούν να βασιστούν ο ένας στον άλλο. Οπου υπάρχουν διαφορετικές αντιλήψεις, αυτές συζητούνται με αλληλοσεβασμό και επί ίσοις όροις. Εργαζόμαστε πάνω σε προγράμματα προσανατολισμένα στο μέλλον, ώστε να διευρυνθούν και να εντατικοποιηθούν οι σχέσεις μας.
Το Ελληνογερμανικό Ιδρυμα Νεολαίας αποτελεί εξαιρετικό παράδειγμα με δύο γραφεία, ένα στη Θεσσαλονίκη και ένα στη Λειψία. Σκοπός είναι να φέρει σε επαφή νέους ανθρώπους από τις δύο χώρες, π.χ. μέσω προγραμμάτων ανταλλαγών και έτσι να εμβαθύνει την αλληλοκατανόηση.
Αυτό που με ανησυχεί στις διμερείς σχέσεις είναι η ύπαρξη αρνητικών στερεοτύπων για τη Γερμανία στην ελληνική δημόσια σφαίρα. Από τη θέση μου εργάζομαι ώστε να ξεπεραστούν αυτά τα στερεότυπα, είναι όμως και θέμα όσων διαμορφώνουν κοινή γνώμη στην Ελλάδα. Αυτό ισχύει βέβαια και αντίστροφα για τη Γερμανία, όπου ευτυχώς οι προκαταλήψεις σήμερα είναι πολύ λιγότερες απ' ό,τι πριν από μια δεκαετία.
Ποιες οι προοπτικές των οικονομικών σχέσεων Ελλάδας - Γερμανίας;
Οι ελληνογερμανικές οικονομικές σχέσεις είναι ισχυρές και συνεχίζουν να εξελίσσονται δυναμικά παρά την πανδημία. Η Γερμανία είναι ο μεγαλύτερος επενδυτής στη χώρα και θα παραμείνει. Εχουμε την αίσθηση ότι ειδικά στον μετασχηματισμό προς την «πράσινη οικονομία» η Ελλάδα διαθέτει σημαντικά συγκριτικά πλεονεκτήματα και ότι η Γερμανία με την τεχνολογία της αποτελεί τον ιδανικό εταίρο. Στον τομέα αυτόν έχει υπάρξει μια σειρά συγκεκριμένων καλών ειδήσεων, χωρίς να υπεισέρχεται ο παράγων του αφελούς ενθουσιασμού. Θα ακολουθήσουν και άλλες, είμαι βέβαιος. Μεγάλες και μεσαίες γερμανικές επιχειρήσεις βρίσκονται ένα βήμα πριν επενδύσουν στην εναλλακτική παραγωγή ενέργειας στην Ελλάδα, εάν λάβουν την απαραίτητη υποστήριξη. Αλλά ας θυμηθούμε και τη συμφωνία που υπεγράφη τον περασμένο Νοέμβριο μεταξύ του ομίλου Volkswagen και της ελληνικής κυβέρνησης: το πανέμορφο νησί της Αστυπάλαιας θα μεταμορφωθεί σε λίγα χρόνια σε ένα «έξυπνο νησί», όπου θα δοκιμαστεί ένα συνολικό πρόγραμμα κλιματικά ουδέτερης κινητικότητας. Ο κόσμος θα έχει στραμμένο το βλέμμα του στην Ελλάδα για τον τρόπο με τον οποίο θα μετακινούμαστε μελλοντικά εμείς οι άνθρωποι. Χαίρομαι που Ελλάδα και Γερμανία βρίσκονται μαζί στην κορυφή της παγκόσμιας εξέλιξης.
ΣΤΗΝ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΦΩΤΑΚΗ
«Νίκη της διπλωματίας» χαρακτηρίζει την αποχώρηση των τουρκικών ερευνητικών σκαφών και την επανεκκίνηση των διερευνητικών επαφών Ελλάδας - Τουρκίας ο γερμανός πρεσβευτής στην Ελλάδα, Ερνστ Ράιχελ, μιλώντας στα «ΝΕΑ». Τονίζει ωστόσο ότι αυτή πρέπει να έχει διάρκεια και να παρακολουθείται...
Πώς βλέπετε την επανεκκίνηση των διερευνητικών επαφών Ελλάδας - Τουρκίας, δεδομένης και της μεσολάβησης της Γερμανίας στην εκτόνωση της έντασης;
Θυμάστε ότι πέρυσι βρεθήκαμε στα πρόθυρα στρατιωτικής αντιπαράθεσης. Η ΕΕ έθεσε δύο όρους στην Τουρκία: την αποχώρηση των ερευνητικών και γεωτρητικών σκαφών και την επανέναρξη των διερευνητικών συνομιλιών. Η Γερμανία επένδυσε πολλά ώστε να στραφεί η Τουρκία προς αυτή την κατεύθυνση. Τελικά και οι δύο όροι εκπληρώθηκαν και τώρα πρέπει να ελέγξουμε εάν η επιτυχία αυτή θα έχει διάρκεια. Προσωρινά είχαμε μια νίκη της διπλωματίας, η οποία είναι καλή για την Ελλάδα, τη Γερμανία και την ΕΕ. Εναπόκειται στην Ελλάδα και στην Τουρκία να δημιουργήσουν τη βάση για μια μόνιμη ρύθμιση των ορίων της υφαλοκρηπίδας και των οικονομικών ζωνών τους.
Η γερμανική προεδρία κλήθηκε να διαχειριστεί δύσκολα θέματα (πανδημία, Ταμείο Ανάκαμψης, μεταναστευτική κρίση στον Εβρο, ένταση στην Ανατολική Μεσόγειο). Πώς αποτιμάτε τα αποτελέσματα;
Θα μπορούσα να αναφέρω κι άλλα, όπως την εμπορική συμφωνία με το Ηνωμένο Βασίλειο ή για πρώτη φορά τους δεσμευτικούς ευρωπαϊκούς στόχους για το κλίμα. Ωστόσο, η συμφωνία για το πακέτο στήριξης των 1,8 τρισ. ευρώ χρηματοδοτούμενο από πόρους του κοινοτικού προϋπολογισμού των περιόδων 2021-2027 και η δημιουργία του Ταμείου για την αντιμετώπιση της πανδημίας Next Generation EU σε πνεύμα αλληλεγγύης είναι για μένα πρωτοφανή, σχεδόν ιστορικών διαστάσεων θα έλεγα. Αυτό το τεράστιο έργο έπρεπε να πραγματοποιηθεί εν μέσω της πανδημίας, όπου τα κοινοτικά όργανα λειτουργούσαν με περιορισμούς. Ως αποτέλεσμα δεν είχαν όλα αίσιο τέλος, έχουμε όμως λόγους να αισθανόμαστε και λίγο υπερήφανοι.
Πώς βλέπετε τους χειρισμούς της ΕΕ στην αντιμετώπιση της πανδημίας και κυρίως στην πολιτική των εμβολίων; Ποια θα είναι η θέση της Γερμανίας για τους χειρισμούς της ΕΕ απέναντι σε χώρες που ίσως παρουσιάσουν οικονομικά προβλήματα;
H απόφαση να αγοράσει η ΕΕ το εμβόλιο σε πνεύμα αλληλεγγύης για όλα τα κράτη-μέλη και να το διανείμει δίκαια ήταν για μένα προσωπικά η μοναδική σωστή. Η Ελλάδα επωφελείται ιδιαίτερα από αυτήν. Φανταστείτε να έπρεπε τα μεγάλα και τα μικρά κράτη-μέλη να αντιπαρατεθούν για να προμηθευτούν το εμβόλιο! Συνειδητά αποφασίσαμε να αντιταχθούμε στους εθνικούς εγωισμούς κατά την προμήθεια των εμβολίων, διότι κάτι τέτοιο θα ήταν κοντόφθαλμο και ενάντια στο πνεύμα αλληλεγγύης. Το εμβόλιο της BioNTech/Pfizer, ένα προϊόν γερμανικής έρευνας, πρόκειται να διατεθεί αναλογικά σε όλα τα κράτη-μέλη της ΕΕ.
Οσον αφορά το γεγονός ότι δεν έχουμε ακόμη αρκετά εμβόλια, μαθαίνουμε από τα λάθη μας. Την περίοδο που η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έπρεπε να διαπραγματευτεί και να προχρηματοδοτήσει τις συμβάσεις με τους παρασκευαστές δεν μπορούσε κανείς να γνωρίζει ποιο εμβόλιο θα ήταν διαθέσιμο αρχικά. Για τον λόγο αυτόν ήταν απόλυτα σωστό να κατανεμηθεί το ρίσκο σε πολλούς προμηθευτές. Επικρατεί γενικά συναίνεση ότι οι κρατικές δαπάνες για την καταπολέμηση των συνεπειών της πανδημίας είναι δικαιολογημένες και όχι κατακριτέες. Για παράδειγμα, όταν πρόκειται για την επιδότηση εργασίας με μειωμένο ωράριο με στόχο την αναχαίτιση της ανεργίας.
Η Γερμανία δέχθηκε σημαντικό αριθμό προσφύγων από την Ελλάδα. Υπάρχουν και ευρωπαϊκές χώρες που αρνούνται την αλληλεγγύη. Τι πιστεύετε ότι πρέπει να γίνει;
Από την πρώτη πτήση τον Απρίλιο του 2020 μέχρι τώρα μεταφέρθηκαν από την Αθήνα στη Γερμανία πάνω από 1.500 πρόσφυγες, ανάμεσά τους 203 ασυνόδευτα και 230 άρρωστα παιδιά με τους συγγενείς τους. Τις επόμενες εβδομάδες προγραμματίζουμε επιπλέον πτήσεις και στο πλαίσιο αυτής της ανθρωπιστικής δράσης σκοπεύουμε να έχουν μεταφερθεί συνολικά πάνω από 2.700 πρόσφυγες και μετανάστες στη Γερμανία.
Σχετικά με τη μεταρρύθμιση του ευρωπαϊκού συστήματος ασύλου, η ομοσπονδιακή κυβέρνηση υπήρξε πολύ δραστήρια κατά την προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ. Δεν μπορέσαμε όμως να σημειώσουμε την πρόοδο που θα θέλαμε. Είμαστε αποφασισμένοι να συνεχίσουμε να εργαζόμαστε με όλες μας τις δυνάμεις για αυτό το τόσο σημαντικό ζήτημα. Ο στόχος πρέπει να είναι να ξεπεραστεί το εμπόδιο της διατύπωσης μαξιμαλιστικών θέσεων από τα αντιμαχόμενα μέρη εντός της ΕΕ, βάσει των προτάσεων της Επιτροπής και να διερευνηθούν δυνατότητες συμβιβασμού. Εδώ, οι γερμανικές θέσεις βρίσκονται πολύ κοντά στις ελληνικές.
Σημαντικό θα είναι, επίσης, να επικαιροποιηθούν οι συμφωνίες της ΕΕ με την Τουρκία από το 2016 σχετικά με την επιστροφή των απορριφθέντων αιτούντων άσυλο από την Ελλάδα στην Τουρκία, εάν βέβαια το επιτρέψει η κατάσταση των σχέσεων της ΕΕ με την Τουρκία. Αυτό θα ήταν ανακουφιστικό, ειδικά για τα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου.
Πώς είναι οι διμερείς σχέσεις Ελλάδας και Γερμανίας; Το Ελληνογερμανικό Ιδρυμα Νεολαίας θα αναλάβει σύντομα το έργο του. Ποιος είναι ο σκοπός του;
Οι ελληνογερμανικές σχέσεις ήταν πάντα βαθιές και με μεγάλη ποικιλομορφία, πράγμα που αυτή την περίοδο μας υπενθυμίζει η έναρξη των εκδηλώσεων για την επέτειο των 200 ετών από την έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης, η οποία υποστηρίχθηκε από μεγάλο αριθμό γερμανών φιλελλήνων. Ή θυμηθείτε τον βασιλιά Οθωνα αλλά και τον Οτο Ρεχάγκελ. Η Ελλάδα και η Γερμανία είναι σε κάθε τομέα ισχυροί εταίροι, οι οποίοι μπορούν να βασιστούν ο ένας στον άλλο. Οπου υπάρχουν διαφορετικές αντιλήψεις, αυτές συζητούνται με αλληλοσεβασμό και επί ίσοις όροις. Εργαζόμαστε πάνω σε προγράμματα προσανατολισμένα στο μέλλον, ώστε να διευρυνθούν και να εντατικοποιηθούν οι σχέσεις μας.
Το Ελληνογερμανικό Ιδρυμα Νεολαίας αποτελεί εξαιρετικό παράδειγμα με δύο γραφεία, ένα στη Θεσσαλονίκη και ένα στη Λειψία. Σκοπός είναι να φέρει σε επαφή νέους ανθρώπους από τις δύο χώρες, π.χ. μέσω προγραμμάτων ανταλλαγών και έτσι να εμβαθύνει την αλληλοκατανόηση.
Αυτό που με ανησυχεί στις διμερείς σχέσεις είναι η ύπαρξη αρνητικών στερεοτύπων για τη Γερμανία στην ελληνική δημόσια σφαίρα. Από τη θέση μου εργάζομαι ώστε να ξεπεραστούν αυτά τα στερεότυπα, είναι όμως και θέμα όσων διαμορφώνουν κοινή γνώμη στην Ελλάδα. Αυτό ισχύει βέβαια και αντίστροφα για τη Γερμανία, όπου ευτυχώς οι προκαταλήψεις σήμερα είναι πολύ λιγότερες απ' ό,τι πριν από μια δεκαετία.
Ποιες οι προοπτικές των οικονομικών σχέσεων Ελλάδας - Γερμανίας;
Οι ελληνογερμανικές οικονομικές σχέσεις είναι ισχυρές και συνεχίζουν να εξελίσσονται δυναμικά παρά την πανδημία. Η Γερμανία είναι ο μεγαλύτερος επενδυτής στη χώρα και θα παραμείνει. Εχουμε την αίσθηση ότι ειδικά στον μετασχηματισμό προς την «πράσινη οικονομία» η Ελλάδα διαθέτει σημαντικά συγκριτικά πλεονεκτήματα και ότι η Γερμανία με την τεχνολογία της αποτελεί τον ιδανικό εταίρο. Στον τομέα αυτόν έχει υπάρξει μια σειρά συγκεκριμένων καλών ειδήσεων, χωρίς να υπεισέρχεται ο παράγων του αφελούς ενθουσιασμού. Θα ακολουθήσουν και άλλες, είμαι βέβαιος. Μεγάλες και μεσαίες γερμανικές επιχειρήσεις βρίσκονται ένα βήμα πριν επενδύσουν στην εναλλακτική παραγωγή ενέργειας στην Ελλάδα, εάν λάβουν την απαραίτητη υποστήριξη. Αλλά ας θυμηθούμε και τη συμφωνία που υπεγράφη τον περασμένο Νοέμβριο μεταξύ του ομίλου Volkswagen και της ελληνικής κυβέρνησης: το πανέμορφο νησί της Αστυπάλαιας θα μεταμορφωθεί σε λίγα χρόνια σε ένα «έξυπνο νησί», όπου θα δοκιμαστεί ένα συνολικό πρόγραμμα κλιματικά ουδέτερης κινητικότητας. Ο κόσμος θα έχει στραμμένο το βλέμμα του στην Ελλάδα για τον τρόπο με τον οποίο θα μετακινούμαστε μελλοντικά εμείς οι άνθρωποι. Χαίρομαι που Ελλάδα και Γερμανία βρίσκονται μαζί στην κορυφή της παγκόσμιας εξέλιξης.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου