ΤΑ ΔΥΟ ΜΕΤΡΑ ΚΑΙ ΣΤΑΘΜΑ ΜΙΑΣ ΑΝΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑΣ ΣΚΕΨΗΣ, ΑΥΤΗ ΚΙ ΑΝ ΕΙΝΑΙ ΑΥΘΑΙΡΕΣΙΑ...

Από την "ΕΣΤΙΑ", κύριο άρθρο, και...

¨"ΕΣΤΙΑ",, 22/10/19

...από "ΤΑ ΝΕΑ"

"ΤΑ ΝΕΑ",22/10/19

ΤΟΥ ΠΕΤΡΟΥ ΤΑΤΣΟΠΟΥΛΟΥ

Η αδελφοκτονία είναι μια εξαιρετικά αποδοτική μπίζνα, όπως καλά γνωρίζουν οι κατά καιρούς διαχειριστές εμφυλίων. Λόγου χάριν. Παίρνεις εντολή να πας στο Παγκράτι και να ξεπαστρέψεις έναν ιδεολογικό σου αντίπαλο. Εκεί γύρω διαμένει κι ένας ομορφονιός που ουδέποτε ασχολήθηκε με την πολιτική, δεν είναι εξοικειωμένος με τις ιδεολογικές διαφορές περισσότερο από τον σκύλο στην αυλή σου, αλλά διέπραξε το σφάλμα προ τετραετίας να σου φάει μια γκόμενα. Δεν χάνεις τίποτε να κάνεις μια στάση και στο δικό του τσαρδί και να ρίξεις κι εκείνου μια μπαταριά. Εκ των υστέρων, εάν και εφόσον σε καλέσουν σε απολογία, θα πεις ότι και ο ομορφονιός ήταν ιδεολογικός αντίπαλος, μουλωχτός, τον είχες πάρει πρέφα μονάχα εσύ. Καρατσεκαρισμένο.

Εβδομήντα χρόνια μετά τη λήξη του εμφυλίου πολέμου, έχουμε πλέον στη διάθεσή μας πληθώρα τεκμηρίων που αποδεικνύει ότι η τακτική «καίμε τα χλωρά μαζί με τα ξερά» είχε υιοθετηθεί από όλες τις αντιμαχόμενες παρατάξεις. Το να εμπλακούμε σε μια θεωρητική συζήτηση γύρω από το ποια παράταξη βασάνισε και σκότωσε τους περισσότερους θα είχε την ίδια βαρύτητα - και το ίδιο ενδιαφέρον - με την έκβαση μιας σύρραξης κατά συρροή δολοφόνων σε φυλακή υψίστης ασφαλείας· μια ευθεία και τίμια απάντηση στο ερώτημα θα ήταν: «Οποια παράταξη μπορούσε». Ωστόσο, πολλές φορές τα εγκλήματα ήταν τόσο ειδεχθή, ακόμη και για τις αμβλυμένες ευαισθησίες εκείνων των ανάλγητων ημερών, ώστε υποχρέωναν τους ιθύνοντες των παρατάξεων να οργανώσουν δύο διαδοχικές γραμμές άμυνας. Αρχικά να αρνηθούν μετά βδελυγμίας την πατρότητα του εγκλήματος και, σε περίπτωση που αυτή η γραμμή άμυνας κατέρρεε υπό το βάρος συντριπτικών αποδείξεων, να αποδώσουν το έγκλημα σε ξένα προς την παράταξη στοιχεία, αναίσχυντους προβοκάτορες, πράκτορες σε εντεταλμένη υπηρεσία για τον διασυρμό της παράταξης.

Κάπου εδώ συναντάμε και την Ελένη Παπαδάκη. Κατά τα Δεκεμβριανά, η τότε 36χρονη χαρισματική πρωτοκλασάτη ηθοποιός του θεάτρου μας - αναλόγου καλλιτεχνικού εκτοπίσματος με τη Μαρίκα Κοτοπούλη και την Κυβέλη - κατηγορήθηκε για δωσιλογισμό (και από ζηλόφθονους συναδέλφους της, προκειμένου να μείνει διαχρονικά ανεξίτηλο το άγος στο σινάφι) κι έπεσε κατόπιν στα χέρια του Καπετάν Ορέστη, στελέχους της Λαϊκής Πολιτοφυλακής Πατησίων. Οι κατηγορίες εναντίον της δεν ποικίλλουν λιγότερο από τις εκδοχές για τις συνθήκες του θανάτου της. Το πτώμα της βρέθηκε κατακρεουργημένο αλλά αυτόπτες μάρτυρες ισχυρίζονται ότι ο Καπετάν Ορέστης λύγισε μπροστά στις σπαρακτικές οιμωγές της και, χάριν ανθρωπισμού, την πυροβόλησε προτού κατεβάσει στο κεφάλι της το τσεκούρι.



Είτε το τσεκούρι κατέβηκε πριν είτε μετά τον πυροβολισμό, το έγκλημα παραήταν βαρύ για να το ανεχθεί το κόμμα που το χρεώθηκε. Το ΚΚΕ κατήγγειλε τον Καπετάν Ορέστη ως πράκτορα της Ιντέλιτζενς Σέρβις και τον εκτέλεσε δημόσια στην πλατεία Κολιάτσου. Σημειωτέον ότι η ρετσινιά του «πράκτορα της Ιντέλιτζενς» ήταν η αγαπημένη μομφή που προσέδιδε ο Νίκος Ζαχαριάδης σε όσους επιθυμούσε να εξολοθρεύσει με συνοπτικές διαδικασίες και δεν στερείται ειρωνείας το γεγονός ότι, με την ίδια ακριβώς κατηγορία, αποσύρθηκε ο Ζαχαριάδης στα πολιτικά αποδυτήρια μία δεκαετία αργότερα (στον ρόλο του κατηγόρου διέπρεψε τώρα ο Μάρκος Βαφειάδης). Ισως, κατά βάθος, όλοι αυτοί - ο Βελουχιώτης, ο Πλουμπίδης, ο Ζαχαριάδης κ.ο.κ. - να διαισθάνονταν ότι το Κόμμα θα τους στείλει κάποτε πρόσκληση για να εμφανιστούν μεταθανάτια α λα μπρατσέτα στο μεγάλο πάρτι.

Μήπως το Σωματείο Ελλήνων Ηθοποιών έχει δίκιο; Τι θέλει και τα σκαλίζει ο Δημήτρης Λιγνάδης; Πού αποσκοπεί; Σάμπως έστω κι ένας από εμάς τους καλοζωισμένους, που θα βρεθούν αύριο στην αίθουσα «Ελένη Παπαδάκη», πρόκειται ν' ακούσει τα ουρλιαχτά της;