ΤΡΕΙΣ ΠΡΟΒΟΛΕΣ ΠΕΡΑΝ ΤΩΝ ΕΠΙΦΑΙΝΟΜΕΝΩΝ, ΕΙΣ ΤΟ ΒΑΘΟΣ ΤΩΝ ΤΕΚΤΑΙΝΟΜΕΝΩΝ, ΓΙΑ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΞ ΑΥΤΟΥ ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΗ ΕΓΡΗΓΟΡΣΗ ΚΑΙ ΕΞΕΓΕΡΣΗ ΣΥΝΕΙΔΗΣΕΩΝ...

Τρία κείμενα παρέμβασης, από την "ΕΣΤΙΑ"

"ΕΣΤΙΑ", 13/04/18

 Ενεργειακή ισχυροποίηση της Τουρκίας

του Κ.Ν.Σταμπολή *

Η ΕΞ ΑΠΟΣΤΑΣΕΩΣ θεμελίωση τού έργου κατασκευής του πρώτου πυρηνικού σταθμού ηλεκτροπαραγωγής της Τουρκίας στό Άκούγιου τής Μερσίνας στίς 3 Απριλίου άπό τήν Άγκυρα, άπό τόν πρόεδρο τής Τουρκίας Ταγίπ Έρντογάν καί τόν επισκεπτόμενο πρόεδρο τής Ρωσσίας Βλάντιμιρ Πούτιν, σηματοδότησε μία νέα εποχή στίς ρωσσο-τουρκικές σχέσεις μέ τό ενεργειακό νά αποκτά βαρύνουσα σημασία. Ό πυρηνικός σταθμός στό Άκούγιου, συνολικής εγκατεστημένης ισχύος 4,8 GW, αποτελεί μέρος ενός ευρύτερου πυρηνικού προγράμματος τής γείτονος πού, όταν ολοκληρωθεί, θά έχει προσθέσει 12,0 GW ηλεκτρικής ισχύος στό διασυνδεδεμένο σύστημα, καλύπτοντας έτσι τουλάχιστον τό 20% των ηλεκτρικών αναγκών τής χώρας περί τό 2030.

Στά μεγαλεπήβολα σχέδια τής Τουρκίας γιά τήν αξιοποίηση τής πυρηνικής ενέργειας θά πρέπει νά προσθέσουμε τήν προσπάθεια γιά μεγιστοποίηση τής εγχώριας παραγόμενης ηλεκτρικής ενέργειας άπό ανθρακικούς θερμικούς σταθμούς, όπου καί έχουν πραγματοποιηθεί μεγάλες ιδιωτικές επενδύσεις μέσα άπό τό ίσχύον καθεστώς feed-in-tarriffs, άφού η Τουρκία δέν λογοδοτεί πουθενά γιά τους εκπεμπόμενους ρύπους τους όποίους μέ μεγάλη μαεστρία αντισταθμίζει μέσα άπό τήν παραγόμενη σήμερα άπό Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας ηλεκτρική ενέργεια, καί αύριο άπό τήν μηδενικών εκπομπών πυρηνική. Παράλληλα, η Τουρκία έχει προωθήσει μικρά καί μεγάλα υδροηλεκτρικά έργα (27,4 GW!), αιολικά πάρκα (6,5 GW), φωτοβολταϊκά (4,0 GW) καθώς καί τήν συστηματική αξιοποίηση τής γεωθερμίας γιά τήν παραγωγή ηλεκτρισμού, μέ τήν Τουρκία νά διαθέτει σήμερα 1,0 GW ηλεκτρικής γεωθερμικής ισχύος.

Τό ενεργειακό σύστημα τής Τουρκίας έχει ισχυροποιηθεί μέσω τού εκτενούς δικτύου φυσικού αερίου πού έχει αναπτύξει, άπό τήν ηλεκτροπαραγωγή μέ φ. αέριο καί τών εναλλακτικών οδών προμήθειας πού έχει αναπτύξει. Σήμερα, ή Τουρκία έχει φθάσει νά καταναλώνει περί τά 50 δισεκ. κυβ. μέτρα κατ' έτος μέ βασικούς προμηθευτές τό Ιράν, τό Αζερμπαϊτζάν, τήν Ρωσσία καί διάφορες άλλες χώρες παραγωγούς LNG, μέ βασικό προμηθευτή τό Κατάρ, μέ τήν Ρωσσία ασφαλώς νά έχει αναδειχθεί ώς ό βασικός προμηθευτής φ. αερίου τής Τουρκίας, αφού καλύπτει σχεδόν τό 50% τών αναγκών της. H δέ θέση τής Ρωσσίας ώς τού κυρίου προμηθευτή φ. αερίου τής γείτονος ισχυροποιείται περαιτέρω τελευταίως μέ τήν κατασκευή τού υποθαλασσίου αγωγού Trans Balkan Pipeline, ό όποίος άπό τού χρόνου θά καλύπτει σχεδόν τό 50% τών Ρωσσικών εξαγωγών φ. αερίου προς τήν Τουρκία. Έάν τώρα λάβουμε ύπ' όψη ότι άπό τις αρχές τού 2020 (απόφαση τής Gazprom) θά σταματήσει ή παροχή αερίου μέσω τού Trans Balkan Pipeline, πού σήμερα μεταφέρει Ρωσσικό φ. αέριο μέσω Ρουμανίας καί Βουλγαρίας στην Ελλάδα καί Τουρκία, καί αυτό πλέον θά διοχετεύεται αποκλειστικά μέσω τού Turkish Stream, ή χώρα μας θά εξαρτάται πλέον γιά τόν κύριο όγκο φ. αερίου πού καταναλώνει άπό τήν Τουρκία. 

Ή Ελλάδα σήμερα προμηθεύεται τό 15-20% τού φ. αερίου πού καταναλώνει άπό τήν Τουρκία μέσω τού Έλληνο-Τουρκικού διασυνδετήριου αγωγού πού τέθηκε σέ λειτουργία τό 2007. Αλλά καί στον ηλεκτρισμό ή Ελλάδα, μέσω τής ηλεκτρικής διασύνδεσης τών 400 KV, εξαρτάται όλο καί περισσότερο άπό τουρκικές εισαγωγές πού σήμερα καλύπτουν περίπου τό 7% τών συνολικών εισαγωγών, ένώ αύριο μέ τήν ηλεκτρική υπεροπλία πού θά διαθέτει η Τουρκία αυτές μπορεί νά φθάσουν καί τό 30%, έάν όχι παραπάνω. Καί ας μήν μιλήσουμε γιά τίς έρευνες καί μελλοντική παραγωγή υδρογονανθράκων στον Ελληνικό θαλάσσιο χώρο. Μπορεί ή Ελλάδα νά οργάνωσε μέ σχετική επιτυχία τόν δεύτερο γύρο παραχωρήσεων τό 2014/2015 καί έπαναπροκήρυξε τά θαλάσσια τεμάχια νότια καί δυτικά τής Κρήτης, άλλα δέν έχουμε δει ακόμα τήν τελευταία πράξη. Εάν κρίνουμε δέ άπό τήν πρόσφατη εμπειρία στό τεμάχιο 3 τής Κυπριακής ΑΟΖ, τόν περασμένο Φεβρουάριο, όπου Τουρκικά πολεμικά πλοία παρεμπόδισαν τήν διεξαγωγή ερευνών άπό τήν ιταλική ΕΝΙ, καί άρα κατέλυσαν στην πράξη τήν κυριαρχία τής Κύπρου στην θαλάσσια οικονομική της ζώνη, τότε θά πρέπει νά περιμένουμε αντίστοιχες συμπεριφορές καί στό Λιβυκό, όπου ώς γνωστό ή Τουρκία έδώ καί χρόνια διεκδικεί τήν νήσο Γαύδο καί όλη τήν θαλάσσια περιοχή πέριξ αυτής,ή ακόμη καί στό Μυρτώο.,.

Καταληκτικά, ή Ελλάδα άπό έδώ καί στό εξής θά εξαρτάται ολοένα καί περισσότερο γιά τήν ενεργειακή της προμήθεια άπό τήν πολιτικά απρόβλεπτη Τουρκία. Ήδη έχουν υπάρξει αρκετά επεισόδια διακοπής τής τροφοδοσίας φ.αερίου άπό τήν Τουρκία. Η εξάρτηση αυτή θά είναι είτε μέσω τών ενεργειακών αρτηριών πού ελέγχει απόλυτα η Τουρκία είτε μέσω τής παρεμπόδισης τής Ελλάδας νά αξιοποιήσει τόν ορυκτό της πλούτο. 

Άς μήν ξεχνάμε ότι λόγω τών παράλογων τουρκικών διεκδικήσεων καί τήν κατά καιρούς απειλητική συμπεριφορά της, ή Ελλάδα έχει ουσιαστικά παραιτηθεί άπό τά δικαιώματα της νά διεξαγάγει έρευνες ανατολικά τής Θάσου, όπου στίς αρχές τής δεκαετίας τού 1980 εντοπίσθηκαν αξιόλογα κοιτάσματα πετρελαίου. Έτσι, στην προσπάθεια της νά αξιοποιήσει τά εγχώρια υποθαλάσσια κοιτάσματα της, ή χώρα μας ευρίσκεται αντιμέτωπη, έδώ καί χρόνια, μέ τήν τουρκική αδιαλλαξία καί εχθρότητα καί είναι εξαιρετικά αμφίβολο έάν θά μπορέσει τελικά νά αντλήσει πετρέλαιο ή φ. αέριο ακόμα καί αν διαπισποθοϋν εμπορικά εκμεταλλεύσιμα κοιτάσματα. Καταληκτικά, ή Ελλάδα άπό έδώ καί στό εξής θά εξαρτάται ολοένα καί περισσότερο γιά τήν ενεργειακή της προμήθεια άπό τήν πολιτικά απρόβλεπτη Τουρκία. Ήδη έχουν υπάρξει αρκετά επεισόδια διακοπής τής τροφοδοσίας φ.αερίου άπό τήν Τουρκία. Η εξάρτηση αυτή θά είναι είτε μέσω τών ενεργειακών αρτηριών πού ελέγχει απόλυτα η Τουρκία είτε μέσω τής παρεμπόδισης τής Ελλάδας νά αξιοποιήσει τόν ορυκτό της πλούτο.

Διαδοχικές κυβερνήσεις τών τελευταίων 20 καί πλέον ετών, μέ ελάχιστες εξαιρέσεις, υποβάθμισαν εσκεμμένα ή άπό άγνοια τήν ενεργειακή ασφάλεια τής χώρας, μέσω παραλείψεων καί ολιγωριών, αδυνατώντας νά αναπτύξουν επαρκώς τό εγχώριο παραγωγικό ενεργειακό δυναμικό. Γιά αυτό σήμερα φθάσαμε νά έξαρτώμεθα ενεργειακά άπό τήν Τουρκία μέ ό,τι αυτό μπορεί νά σημαίνει γιά τήν οικονομική καί κοινωνική σταθερότητα τής χώρας.

*Αντιπρόεδρος & Εκτελεστικός Διευθυντής, Ινστιτούτο Ενέργειας ΝΑ Ευρώπης (ΙΕΝΕ)

"ΕΣΤΙΑ", 12/04/18 

"ΕΣΤΙΑ", 12/04/18

Η ζητιανοποίηση του λαού

του Σαράντου Ι. Καργάκου*

Η ΑΠΟΤΥΧΙΑ είναι ένα ενδεχόμενο τής πολιτικής δράσης όσο άξια κι άν είναι τά πολιτικά πρόσωπα. Αυτό πού ωστόσο μπορούν καί πρέπει νά αποφεύγουν οι δρώντες πολιτικοί, όταν θά κρατήσουν τό τιμόνι τής εξουσίας, είναι η γελοιοποίηση.Η περίπτωση τού κ. Τσίπρα καί τής ομάδας του δέν συνιστά μία προσωρινή γελοιοποίηση, συνιστά γελοιοποίηση όλου τού φάσματος τής Αριστεράς. Οι πιό πληγωμένοι σήμερα άπό τά βέλη τής κυβερνητικής πολιτικής δέν είναι οι λεγόμενοι δεξιοί, μεσοκεντρώοι καί λοιποί, είναι κάποιοι ιδεολόγοι -καί όχι καιροσκόποι- αριστεροί πού έβλεπαν στό πρόσωπο τού νέου αρχηγού έναν νέο Ρομπέν των Δασών. Αλλά ό Ρομπέν ήξερε νά χρησιμοποιεί μέ επιδεξιότητα τό τόξο, ό κ. Τσίπρας δέν ξέρει νά χρησιμοποιεί ούτε ...ψαροντούφεκο! Ξέρει όμως νά καλλιεργεί δημόσιες σχέσεις.Έγινε φίλος τού κ. Τράμπ, τού κ. Έρντογάν, τού κ. Όλλάντ, τόν όποιο είχε καθυβρίσει, λέγοντας τον Όλλανδρέου, μέσα στή Γαλλία. Αυτά βέβαια όταν ήταν στην αντιπολίτευση. Συμφιλιώθηκε ακόμη καί μέ τήν κ. Μέρκελ πού οι οπαδοί του τήν είχαν ανακηρύξει δεύτερο Μέττερνιχ! Τώρα στρώνει δρόμο φιλίας μέ τά Σκόπια.

Σήμερα, καί περισσότερο αύριο, τόν πιό αποστομωτικό λόγο έναντι τού κ. Τσίπρα δέν θά τόν διατυπώσει ή αντιπολίτευση άλλα ό ίδιος ό κ. Τσίπρας, άρκεί στά όσα λέγει τώρα ή θά πει αύριο νά προταχθούν όσα έλεγε χθες. Ό χθεσινός κ. Τσίπρας είναι η καλύτερη αντιπολίτευση τού σημερινού καί αυριανού κ. Τσίπρα. Αλλά καί τά όσα πράττονται στον παρόντα καιρό είναι έξόχως γελοιοποιητικά.  Κάποια ιουστινιάνεια νομοθετήματα τής κυβερνήσεως του -ιδίως εκπαιδευτικά- φέρνουν στή μνήμη μας στιχούργημα πού αποδιδόταν -κακώς- στον Άθανασιάδη-Νόβα κατά τόν καιρό τών «Ιουλιανών». Τό καταγράφουμε μέ ελαφρά παράλλαξη: «Από τόν καιρό τής Αλώσεως είχαμε νά δούμε τέτοια μνημεία... άποβλακώσεως».

Σκέπτεται κανείς- πού μπορεί νά μάς οδηγήσει ή νομική μας υποχρέωση νά δηλώσουμε όσα τιμαλφή έχουμε στά σπίτια μας γιά νά εκτιμηθεί ή φορολογική τους αξία; Μού έλεγε απόγονος παλαιού αγωνιστή: «Καί τά τσαπράζια τού προπάππου πρέπει νά τά δηλώσω καί αυτά;». Τσαπράζια, γιά νά θυμηθούμε καί τά παλιά, λέγονταν τά ασημένια ή επίχρυσα κοσμήματα πού φορούσαν σταυρωτά στό στήθος οι εύποροι προγονοί μας κατά τις εορταστικές εκδηλώσεις. Πώς είναι σίγουρος ό νομοταγής πού θά δηλώσει τά πολυτίμητα υπάρχοντα του ότι αυτά δέν θά γίνουν γνωστά στους «επισκέπτες τής νύκτας»; Υπάρχει τι τό απόρρητον στή σύγχρονη "Ελλάδα;

Ας αφήσουμε τ' αστεία. Λεφτά τό κράτος δέν θά βρει μέ τή συνεχή φορολογική αφαίμαξη αλλά μέ τήν ανάπτυξη τής παραγωγικής εργασίας. Οι επενδύσεις δέν θά έλθουν, άν δέν βρουν όχι απλώς ένα καλό νομοθέτημα αλλά πρωτίστως ένα καλά εκπαιδευμένο

εργατικό προσωπικό. Χρησιμοποιήθηκε ό αρχαίος όρος «κυβίστηση» προς αποφυγήν τού άκομψου όρου «κωλοτούμπα», πού όμως έγινε διεθνής, γιά τήν υποδήλωση τών μεταλλάξεων τού πρωθυπουργού, πού αλλάζει συνεχώς πρόσωπο όπως ό Πρωτέας, ό αρχαίος θεός τής αιγυπτιακής θάλασσας. Θά μπορούσε πιό εύστοχα νά χρησιμοποιηθεί ό όρος «άρνευτήρ», πού σημαίνει τόν άνθρωπο πού κάμνει κουτρουβάλες. Κουτρουβάλες όμως κάνει σάν σύνολο όλη η Έλλάς' τίποτα στον τόπο μας δέν πάει καλά.Όλα μοιάζουν μέ βαγόνια τού «Ηλεκτρικού» πού είναι βρομισμένα άπό τά πρόστυχα ή ακατάλληλα γραφήματα καί άπό τά γδαρσιματα τών τζαμιών. Διερωτώμαι: δέν μπαίνει κανείς πολιτικός στον «Ηλεκτρικό»;

Βαρέθηκε ό κόσμος νά ακούει λόγια, λόγια καλοσυνάτα, πού δέν έχουν αντίκρυσμα σέ έργα δημιουργίας, έχουν όμως αντίκρυσμα σέ έργα καταστροφής. Γι' αυτό καί απλώνεται ύπουλα καί διαβρωτικά σέ ένα μέρος τής νεολαίας η ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΤΗΣ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗΣ πού πλασσάρεται σάν φιλοσοφία ανατροπής. Αλλά ό,τι ανατρέπεται είναι καλό καί έτσι ισχυροποιείται τό κακό ή τό σαχλό.

Προσωπικά, δέν περιμένω τίποτα άπό τους πολιτικούς. Η σωτηρία τής Ελλάδος είναι υπόθεση τών πολιτών της. Έπλεόνασε η ίδεολογικοποίηοη τής καταστροφής. «Οι έχέφρονες πολίτες έχουν νά επιτελέσουν ένα σπουδαίο έργο: τό καθάρισμα τών στάβλων τήν πολιτικής» είχε γράψει στην «Παγκόσμια Ιστορία» του ό Γουέλς. Βέβαια ή κυβέρνηση τού κ. Τσίπρα έχει λίγο χρόνο παραμονής στην εξουσία. Αλλά μπήκε στους στάβλους τού Αύγείου όχι γιά νά αφαιρέσει άλλα γιά νά

...προσθέσει! Παράδειγμα καθημερινό τό Πολυτεχνείο καί όχι μόνον αυτό. Αλλά διερωτώμαι: σέ ποιόν ανήκει τό κτήριο αυτό; Δέν ανήκει στους διδάσκοντες καί στους διδασκόμενους; Μέχρι πότε θά ανέχονται την καταρράκωση, τήν κατασπίλωση τού εϋαγούς αύτού κτηρίου; Καί κάτι ακόμη: τό Πολυτεχνείο δέν τελεί υπό τήν εποπτεία καί προστασία τού υπουργείου παρα-παιδείας; 

Μήπως ό υπουργός είναι καιρός νά ασχοληθεί μέ τό κτήριο αυτό αντί νά ασχολείται μέ τήν «ανάπαυση» τών μαθητικών τσαντών; Βαρέθηκε ό κόσμος νά ακούει λόγια, λόγια καλοσυνάτα, πού δέν έχουν αντίκρυσμα σέ έργα δημιουργίας, έχουν όμως αντίκρυσμα σέ έργα καταστροφής. Γι' αυτό καί απλώνεται ύπουλα καί διαβρωτικά σέ ένα μέρος τής νεολαίας η ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΤΗΣ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗΣ πού πλασσάρεται σάν φιλοσοφία ανατροπής. Αλλά ό,τι ανατρέπεται είναι καλό καί έτσι ισχυροποιείται τό κακό ή τό σαχλό. Ένας φίλος μου, ποιητής, πού έδίδαξε έπί έτη πολλά γράμματα σωστά, γιά νά έχουν οι μαθητές του μυαλά σωστά, ό Γιώργης Διλμούσης, σ' ένα άρθρο του στό «Νουμά» (Μάιος-Ίούνιος 2017) γράφει: «Ήλιθιάσαμε καί νεφελώσαμε. Γύρω μας ή παράνοια πρησμένη, άφού η εγρήγορση τού νοϋ χύνεται στά λασπόνερα τής άπεραντολογίας».

Ό φίλος μου ποιητής διαπιστώνει ότι χάνεται τό ποιητικό αίσθημα τής ζωής. Γι' αυτό ζητεί, σάν άλλος Διογένης, τόν Ποιητή πού θά τολμά καί θά μάς υψώνει. Αλλά πώς νά υψώσεις ένα λαό πού μιά ζητιανική πολιτική τόν έκανε ζητιάνο;

*Ιστορικός, συγγραφέας

www.sarantoskargakos.gr