ΕΧΕΙ ΚΑΛΑ ΤΟ ΚΙΝΕΖΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΤΕΧΝΗΤΗΣ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗΣ, ΤΟ ΑΝΑΓΝΩΡΙΖΕΙ Ο "ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ", ΑΛΛΑ: Η αντιπαράθεση για την ΤΝ είναι μια ακόμα πλευρά της γενικότερης διαπάλης ΗΠΑ - Κίνας για την παγκόσμια πρωτοκαθεδρία, μια πλευρά της γενικότερης όξυνσης των μεταξύ τους αντιθέσεων...Ο ανταγωνισμός του κινεζικού «DeepSeek» και του αμερικανικού ChatGPT της OpenAI είναι ένα εμβληματικό παράδειγμα της ανάπτυξης της τεχνολογίας με γνώμονα το κέρδος και της όξυνσης των αντιθέσεων ανάμεσα στα ιμπεριαλιστικά κέντρα στο πλαίσιο του καπιταλισμού. Οι επόμενοι μήνες θα είναι κρίσιμοι για την εξέλιξη του τεχνολογικού πολέμου ΗΠΑ - Κίνας, που αποτελεί μια σημαντική πλευρά του ανταγωνισμού για την πρωτοκαθεδρία στη διεθνή καπιταλιστική οικονομία. Οι εξελίξεις επιβεβαιώνουν την ανάγκη επαγρύπνησης και ετοιμότητας μπροστά στην πιθανότητα απότομης όξυνσης της ταξικής πάλης, που αναλυτικά έχει φωτίσει το ΚΚΕ..

 Από το "ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗ", και...

Το κινεζικό σύστημα «DeepSeek» και 

η όξυνση του ανταγωνισμού ΗΠΑ - Κίνας


Η εμφάνιση του κινεζικού συστήματος «DeepSeek» στο επίκεντρο της διεθνούς επικαιρότητας, μερικές μέρες πριν, δημιούργησε τεράστια αναταραχή. Πρόκειται για ένα σύστημα Τεχνητής Νοημοσύνης (ΤΝ) που δημιουργήθηκε στην Κίνα και ανταγωνίζεται επί ίσοις όροις τα συστήματα ΤΝ των ΗΠΑ, φέρνοντας τα «πάνω κάτω» σε έναν τομέα στον οποίο μέχρι μερικές μέρες πριν οι ΗΠΑ θεωρούσαν ότι έχουν αποφασιστικό πλεονέκτημα.

Τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του «DeepSeek»

Το «DeepSeek» έχει χαρακτηριστεί από ορισμένους επιστήμονες σταθμός στα συστήματα ΤΝ - αναφορικά με τον τρόπο που εκπαιδεύτηκε - αλλά σε κάθε περίπτωση έχει ορισμένα χαρακτηριστικά που το καθιστούν ιδιαίτερο.

• Εμφανίζει σε ορισμένες κατηγορίες προβλημάτων επιδόσεις ανώτερες από τα καλύτερα συστήματα που υπάρχουν αυτήν τη στιγμή, και ειδικότερα από το αμερικανικό σύστημα ΤΝ ChatGPT της OpenAI/Microsoft.
• Η κινεζική εταιρεία που το έφτιαξε, διατείνεται πως το συνολικό κόστος για την κατασκευή του συστήματος είναι της τάξης των 8-10 εκατομμυρίων, όταν συστήματα ΑΙ αντίστοιχου μεγέθους και επιδόσεων στις ΗΠΑ υπολογίζεται πως χρειάζονται πολλαπλάσιες επενδύσεις, συχνά εκατοντάδων εκατομμυρίων.
• Η κινεζική εταιρεία που το κατασκεύασε, διαθέτει το σύστημα ως σύστημα ανοικτού λογισμικού, που σημαίνει πως ο κάθε ενδιαφερόμενος μπορεί να «κατεβάσει» το σύστημα και να το τρέξει στον δικό του υπολογιστή, χωρίς να καταφύγει αναγκαστικά στη χρήση εφαρμογών και να συνδεθεί με άλλους υπολογιστές που βρίσκονται στο διαδίκτυο (απομακρυσμένοι σέρβερ). Με αυτόν τον τρόπο να λύσει ένα απ' τα πιο σοβαρά προβλήματα των συστημάτων αυτών, που είναι η «κλοπή» των δεδομένων απ' τον σέρβερ και την εταιρεία που τον διαχειρίζεται. Διατίθενται επίσης μικρότερα, mini, μοντέλα που μπορούν να «τρέξουν» σε λιγότερο ισχυρούς υπολογιστές. Επίσης, τα συστήματα ΤΝ ανοικτού λογισμικού μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως «βάση» για νέο γύρο εκπαίδευσης, οδηγώντας σε συστήματα «κομμένα και ραμμένα» σε ειδικές απαιτήσεις.

Η συζήτηση για τα μοντέλα ΤΝ ανοικτού κώδικα, πώς θα λειτουργούν και αν θα είναι δυνητικά καλύτερα διεξάγεται εδώ και καιρό, και υπάρχουν στην αγορά αρκετά τέτοια συστήματα, ωστόσο με επιδόσεις γενικά κατώτερες από τα συστήματα «κλειστού κώδικα». Η αναζήτηση για νέες αρχιτεκτονικές που μπορούν να μειώσουν το κόστος εκπαίδευσης επίσης δεν είναι καινούργια.

Ωστόσο, το «DeepSeek» εκπροσωπεί μια τομή, αφού για πρώτη φορά, ένα σύστημα με καινοτόμο σχεδιασμό που φαίνεται ότι δημιουργήθηκε σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα με πολύ μικρό κόστος και είναι διαθέσιμο για να το «κατεβάσει» ο καθένας, έχει τέτοιες επιδόσεις.

Τεκτονικές αλλαγές στην παγκόσμια hitech βιομηχανία

Το «DeepSeek» φέρνει κυριολεκτικά τεκτονικές αλλαγές στην παγκόσμια hitech βιομηχανία, για μια σειρά από λόγους.Ο μέχρι πρότινος αδιαφιλονίκητος πρωταθλητής στα συστήματα ΤΝ ήταν οι ΗΠΑ, με το σύνολο σχεδόν των σχετικών συστημάτων αιχμής να βρίσκονται εκεί. Η εμφάνιση ενός νέου κινεζικού συστήματος με καλύτερες επιδόσεις σε ορισμένες κατηγορίες απ' τα αμερικανικά κυριολεκτικά ταράζει τα νερά. Ορισμένοι αναλυτές έφθασαν να χαρακτηρίζουν την κατάσταση «AI Sputnik moment», δηλαδή να την παρομοιάζουν με την έκπληξη των ΗΠΑ όταν οι Σοβιετικοί εκτόξευσαν τον πρώτο δορυφόρο στο Διάστημα.

Το «DeepSeek» εκπαιδεύτηκε - με βάση τις ανακοινώσεις - με μικρότερο κόστος και με μικρότερη «δαπάνη» σε υπολογισμούς, σε σχέση με αντίστοιχων επιδόσεων συστήματα, και οι επιδόσεις του σχετίζονται περισσότερο με τον βελτιωμένο σχεδιασμό του. Η οπτική αυτή θέτει σε δοκιμασία την μέχρι τώρα πολιτική των ΗΠΑ, που εστίαζε στην απαγόρευση πώλησης υπολογιστών προηγμένης γενιάς (ειδικότερα τα τελευταία chip GPU, κυρίως της NVDIA) στην Κίνα, ως μέσο για τον περιορισμό των δυνατοτήτων της Κίνας στον κρίσιμο τομέα της μάχης για τα συστήματα ΤΝ.

Η κινεζική εταιρεία διαθέτει το σύστημα ως σύστημα ανοικτού λογισμικού, επιτρέποντας στον καθέναν να το χρησιμοποιήσει χωρίς το πρόβλημα της κλοπής δεδομένων. Θυμίζουμε πως πολλές μεγάλες επιχειρήσεις έχουν απαγορεύσει τη χρήση συστημάτων ΤΝ στους εργαζομένους τους, αφού η χρήση τους αναγκαστικά σημαίνει ότι τα δεδομένα πάνε στο σύστημα. Στην πράξη, όποτε χρησιμοποιεί κανείς ένα σύστημα ΤΝ που βρίσκεται σε έναν σέρβερ, κυριολεκτικά το «εκπαιδεύει», αφού η αλληλεπίδρασή του με το σύστημα καταγράφεται και χρησιμοποιείται στη συνέχεια απ' τον ιδιοκτήτη του. Αυτή η πλευρά είναι ιδιαίτερα σημαντική. Αξίζει εδώ να σημειώσουμε πως η ελληνική κυβέρνηση δεν έχει ξεκαθαρίσει την πολιτική χρήσης δεδομένων των πολιτών απ' την OpenAI.

Αυτήν τη στιγμή, το «DeepSeek» που τρέχει στον κινεζικό σέρβερ μπορεί να χρησιμοποιηθεί δωρεάν, παρέχοντας συχνά αντίστοιχες επιδόσεις με το αμερικανικό σύστημα που κοστολογείται 20 ή και 200 δολάρια τον μήνα, ενώ με πολύ μικρό κόστος σε σχέση με τα αμερικανικά συστήματα, η κινεζική εταιρεία επιτρέπει τη διασύνδεση εφαρμογών με το «DeepSeek». Φυσικά, το πώς θα κυμανθεί η σχετική πολιτική τιμών στο μέλλον, ή το αν η κινεζική εταιρεία θέλει να προσελκύσει χρήστες ή/και δεδομένα δεν είναι ξεκάθαρο. Ωστόσο, σήμερα, η δωρεάν χρήση του «DeepSeek» οδηγεί σε μεγάλη διεύρυνση της αγοράς από μεριάς του - η χρήση του συστήματος απαιτεί σημαντικούς πόρους, και είναι προφανές πως η «DeepSeek» δεν μπορεί να συνεχίσει να παρέχει δωρεάν για απεριόριστο χρόνο.

Οι προαναφερθείσες πλευρές εξηγούν και μια σειρά από αποτελέσματα που είχε η ανακοίνωση του «DeepSeek» και αφορούν και τους κολοσσούς της τεχνολογίας όσο και επιλογές της αμερικανικής κυβέρνησης.Οι μετοχές ορισμένων ομίλων της ΤΝ σημείωσαν ραγδαία πτώση, οδηγώντας σε απώλεια - πλασματικού - κεφαλαίου πάνω από 1 τρισ. δολάρια. Μόνο η μετοχή της NVDIA έχασε πάνω από 600 δισ. δολάρια αξία, αφού η «DeepSeek» αμφισβητεί την NVDIA ως κλειδοκράτορα της ΤΝ. Αν μπορεί κανείς να κατασκευάσει συστήματα ΤΝ τελευταίας γενιάς, χρησιμοποιώντας chip παλαιότερα, τότε το de facto μονοπώλιο της NVDIA και η υπέρογκη αξία της αμφισβητούνται έμπρακτα. Για τον ίδιο λόγο σημείωσε πτώση 3% συνολικά ο δείκτης μετοχών των νέων τεχνολογιών Nasdaq.

Παράλληλα, οξύνεται η διαπάλη στο εσωτερικό της κυβέρνησης των ΗΠΑ για τις χρηματοδοτήσεις για την ΤΝ και γενικότερα για την πολιτική των ΗΠΑ για την ΤΝ. Ο Πρόεδρος των ΗΠΑ ανακοίνωσε, πρόσφατα, ένα πρόγραμμα μαμούθ χρηματοδότησης 500 δισ. δολαρίων για την ΤΝ, με τους επικριτές του να εστιάζουν στο ότι το πρόγραμμα αυτό είναι κομμένο και ραμμένο για συγκεκριμένους τεχνολογικούς κολοσσούς. Γενικότερα προβληματίζονται αν πρέπει να εντείνουν ή να αμβλύνουν τα υπάρχοντα μέτρα τεχνολογικού εμπάργκο που έχουν επιβάλει στην Κίνα.

Η αιτία πίσω απ' την αντιπαράθεση ΗΠΑ - Κίνας στην ΤΝ

Η αντιπαράθεση για την ΤΝ είναι μια ακόμα πλευρά της γενικότερης διαπάλης ΗΠΑ - Κίνας για την παγκόσμια πρωτοκαθεδρία, μια πλευρά της γενικότερης όξυνσης των μεταξύ τους αντιθέσεων.

Η ΤΝ σχετίζεται και οδηγεί σε αναδιαρθρώσεις σε πολλές άλλες πλευρές της οικονομίας και της κοινωνίας εν γένει. Κυρίως, τα συστήματα αυτά οδηγούν σε εκτίναξη της παραγωγικότητας της εργασίας σε πολλούς κλάδους, και έχουν έως έναν βαθμό τον χαρακτήρα «ο νικητής τα παίρνει όλα», για μια χρονική περίοδο. Μέχρι σήμερα, η εφαρμογή των συστημάτων αυτών ακουμπά άμεσα σχετικά λίγους κλάδους. Ωστόσο, μια τεχνολογία που αναμένεται τα επόμενα χρόνια είναι η χρήση ΤΝ για τον έλεγχο ρομποτικών συστημάτων, διευρύνοντας σημαντικά τη χρήση των τελευταίων. Ετσι, η πρωτοκαθεδρία στα συστήματα ΤΝ είναι αποφασιστικής σημασίας για την οικονομία των επόμενων ετών και τη διασφάλιση της πρωτοκαθεδρίας στο διεθνές ιμπεριαλιστικό σύστημα.

Παράλληλα, τα συστήματα αυτά έχουν κρίσιμο χαρακτήρα στον πόλεμο. Πρόσφατα το spectrum της ΙΕΕΕ - επιστημονικό περιοδικό της μεγαλύτερης ένωσης τεχνολογικών επιστημόνων στις ΗΠΑ - είχε ως κεντρικό θέμα πώς η TN διευκολύνει αφάνταστα την ανίχνευση υποβρυχίων. Και οι στρατιωτικές εφαρμογές της ΤΝ είναι πολλές.

Ο ανταγωνισμός του κινεζικού «DeepSeek» και του αμερικανικού ChatGPT της OpenAI είναι ένα εμβληματικό παράδειγμα της ανάπτυξης της τεχνολογίας με γνώμονα το κέρδος και της όξυνσης των αντιθέσεων ανάμεσα στα ιμπεριαλιστικά κέντρα στο πλαίσιο του καπιταλισμού.

Οι επόμενοι μήνες θα είναι κρίσιμοι για την εξέλιξη του τεχνολογικού πολέμου ΗΠΑ - Κίνας, που αποτελεί μια σημαντική πλευρά του ανταγωνισμού για την πρωτοκαθεδρία στη διεθνή καπιταλιστική οικονομία.

Οι εξελίξεις επιβεβαιώνουν την ανάγκη επαγρύπνησης και ετοιμότητας μπροστά στην πιθανότητα απότομης όξυνσης της ταξικής πάλης, που αναλυτικά έχει φωτίσει το ΚΚΕ.

Γ. Λ

...από "ΤΑ ΝΕΑ/ΣΑΒΒΑΤΟΚΥΡΙΑΚΟ", και...

"ΤΑ ΝΕΑ/ΣΑΒΒΑΤΟΚΥΡΙΑΚΟ", 01-02/02/25  

...από την "ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ"

Η Deepseek αλλάζει

τα δεδομένα στην AI

• Αναπτερώνονται οι ελπίδες ευρωπαϊκών εταιρειών ότι θα μπορούσαν να κερδίσουν έδαφος στη μάχη της τεχνητής νοημοσύνης

Η κυκλοφορία του νέου μοντέλου τεχνητής νοημοσύνης (AI) της κινεζικής Deepseek, που άλλαξε εν μια νυκτί τα παγκόσμια δεδομένα στον κόσμο της τεχνολογίας, ήταν για τους Αμερικανούς ένα νέο «Περλ Χάρμπορ», σχολίασαν αναλυτές για να περιγράψουν την κινεζική επέλαση στον τομέα των ΑΙ chatbot. Ο αυξανόμενος ανταγωνισμός μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας για την κυριαρχία στη σφαίρα της τεχνητής νοημοσύνης μπορεί να αποτέλεσε «καμπανάκι αφύπνισης» για τις αμερικανικές εταιρείες τεχνολογίας, όπως προειδοποίησε ο Ντόναλντ Τραμπ, για την Ευρώπη όμως θα μπορούσε να σημαίνει κάτι εντελώς διαφορετικό: Ενα ευπρόσδεκτο μήνυμα ότι η δική της βιομηχανία ΑΙ μπορεί επίσης να υψώσει ανάστημα στην παντοκρατορία της Σίλικον Βάλεϊ.

«Τα υψηλής ποιότητας αποδοτικά μοντέλα τεχνητής νοημοσύνης δεν αποτελούν πλέον αποκλειστικό τομέα των τεχνολογικών κολοσσών με τεράστιους πόρους», συνόψισε η Λούσι Αϊμέ Κάφι, επικεφαλής πολιτικής της Ε.Ε. και ερευνήτρια στο Hugging Face, μια πλατφόρμα ανάπτυξης τεχνητής νοημοσύνης ανοιχτού κώδικα. «Η Ευρώπη θα μπορούσε να ανταγωνιστεί σε αποτελεσματικότητα και εξειδίκευση μικρά μοντέλα τεχνητής νοημοσύνης όπως το Deepseek», πρόσθεσε.

Την πρώτη κιόλας ημέρα του στην εξουσία, την περασμένη εβδομάδα, ο Τραμπ παρουσίασε το όραμά του για την κούρσα τεχνητής νοημοσύνης, ένα μεγαλεπήβολο σχέδιο 500 δισ. ευρώ, βασισμένο στην πεποίθηση πως η οικονομική δύναμη πυρός είναι εκείνη που θα καθορίσει ποιος θα κερδίσει στην κούρσα τεχνητής νοημοσύνης. Η Deepseek ανέτρεψε σε πρώτη φάση τον συλλογισμό του, χάρη στο νέο της μοντέλο που ανταγωνίζεται το εμβληματικό CHATGPT της αμερικανικής Openai (σ.σ. μία από τις εταιρείες που συμμετέχουν στο σχέδιο Τραμπ) τονίζοντας ότι το κόστος εκπαίδευσης του μοντέλου που κυκλοφόρησε ήταν «χαμηλό» και εκτιμάται σε λιγότερο από 6 εκατ. δολάρια. Η αιφνίδια άνοδος των Κινέζων στην ΑΙ οδήγησε σε «selloff» στις αγορές, «εξαφανίζοντας» 600 δισ. δολάρια από την αγοραστική αξία της αμερικανικής κατασκευάστριας τσιπ Nvidia. Η Ευρώπη δεν διαθέτει τεχνολογικούς γίγαντες ικανούς να επενδύσουν δισ. ευρώ στο υλικό ΑΙ που απαιτείται για την εκπαίδευση μοντέλων. Μέχρι πρόσφατα, αυτό εθεωρείτο ανασταλτικός παράγοντας.

Η άνοδος της Deepseek, όμως, υποδηλώνει ότι κορυφαίες ευρωπαϊκές εταιρείες, όπως η γαλλική Mistral, η γερμανική Aleph Alpha και πολλές άλλες, μικρότερες επιχειρήσεις, θα μπορούσαν επίσης να κερδίσουν έδαφος – ακόμη και με μικρό κόστος. «Ολο αυτό δείχνει ότι ο αγώνας για την τεχνητή νοημοσύνη απέχει πολύ από το να τελειώσει», σχολίασε ο εκπρόσωπος της Κομισιόν Τόμας Ρενιέρ. Η δημιουργία εφαρμογών ΑΙ με βάση ένα υπάρχον μοντέλο είναι ένας τομέας όπου η Ευρώπη μπορεί ακόμη να κερδίσει, δήλωσε ο απερχόμενος κορυφαίος λομπίστας της Meta, Nικ Κλεγκ, πρώην αντιπρόεδρος της βρετανικής κυβέρνησης στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ στο Νταβός, την περασμένη εβδομάδα. Οπως και να ’χει, οι Ευρωπαίοι παρακολουθούν στενά τις εξελίξεις και παραμένουν επιφυλακτικοί απέναντι στους κινδύνους.

Οσο για την Openai, μετά το αρχικό σοκ πέρασε χθες στην αντεπίθεση, υποστηρίζοντας ότι η Deepseek χρησιμοποίησε τους δικούς της κώδικες για να εκπαιδεύσει το πολυσυζητημένο μοντέλο της. Οι Financial Times ανέφεραν ότι η Openai, με επικεφαλής τον Σαμ Αλτμαν, είδε κάποια στοιχεία «απόσταξης» (σ.σ. o όρος «distillation» αφορά την εξαγωγή μεγάλης ποσότητας δεδομένων), τα οποία εικάζει ότι προέρχονται από την Deepseek, κάτι που θα συνιστούσε «κλοπή πνευματικής ιδιοκτησίας». Tις ανησυχίες της εταιρείας επανέλαβε και ο πρόσφατα διορισμένος «τσάρος» τεχνητής νοημοσύνης και κρυπτονομισμάτων του Λευκού Οίκου, Ντέιβιντ Σακς. «Υπάρχουν ουσιαστικές ενδείξεις ότι η Deepseek απέσπασε γνώση από τα μοντέλα της Openai», τόνισε σε συνέντευξή του στο Fox News.

Mε φόντο τις καταιγιστικές εξελίξεις κι ενώ πολλοί θεωρούν ότι οι περιορισμοί των ΗΠΑ είναι εκείνοι που ανάγκασαν τους ερευνητές στην Κίνα να γίνουν δημιουργικοί με ένα ευρύ φάσμα εργαλείων, οι εταιρείες του «κόκκινου δράκου» «τρέχουν» με απώτερο στόχο να γίνουν πρώτη δύναμη στην τεχνητή νοημοσύνη έως το 2030.

Χθες, ο κινεζικός κολοσσός Alibaba –μία από πολλές κινεζικές εταιρείες που δουλεύουν πάνω στον τομέα της ΑΙ– παρουσίασε μια νέα εκδοχή του μοντέλου τεχνητής νοημοσύνης του, του Qwen 2.5, το οποίο υπερτερεί όπως είπε του περίφημου Deepseek-v3. Ο ασυνήθιστος χρόνος της κυκλοφορίας του νέου μοντέλου, μάλιστα, την ημέρα της κινεζικής Πρωτοχρονιάς, που είναι επίσημη αργία για τους Κινέζους και τα πάντα «νεκρώνουν», σηματοδοτεί την πίεση που ασκεί η μετεωρική άνοδος της Deepseek όχι μόνο στους ανταγωνιστές της στο εξωτερικό, αλλά και στον εγχώριο ανταγωνισμό.

Η ξέφρενη κούρσα για την επικράτηση στον κλάδο της ΑΙ θα μπορούσε να αυξήσει τους κινδύνους για την ασφάλεια, προειδοποιεί την ίδια στιγμή ο «νονός» της τεχνητής νοημοσύνης, Γιόσουα Μπέντζιο. Τα νέα μοντέλα τεχνητής νοημοσύνης, λέει μεταξύ άλλων σε σχετική έκθεση, μπορούν να προσφέρουν βήμα βήμα τεχνικές οδηγίες για τη δημιουργία παθογόνων και τοξινών που ξεπερνούν τις δυνατότητες των ειδικών με διδακτορικά, βοηθώντας λόγου χάρη στον σχεδιασμό βιολογικών απειλών. «Το μέλλον της τεχνητής νοημοσύνης είναι αβέβαιο, με ένα ευρύ φάσμα πολύ θετικών και πολύ αρνητικών αποτελεσμάτων. Οι κοινωνίες και οι κυβερνήσεις έχουν ακόμη την ευκαιρία να αποφασίσουν ποιο δρόμο θα ακολουθήσει η τεχνολογία», υπογραμμίζει.

Στην αντεπίθεση πέρασε η Openai, υποστηρίζοντας ότι η κινεζική startup χρησιμοποίησε τους δικούς της κώδικες για να εκπαιδεύσει το μοντέλο της.