προ έξι ετών
Το ρήγμα της Ανατολίας: "ΔΙΑΓΩΝΙΩΣ"
του Τάκη Θεοδωρόπουλου, από την "ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ"
Επεισόδιο Α΄ (γνωστό από τα μαθητικά θρανία ως Ορλωφικά). Το επεισόδιο διαδραματίζεται το 1770 και πρωταγωνιστούν η Μεγάλη Αικατερίνη, οι αδελφοί Ορλώφ και Ελληνες της Πελοποννήσου. Με την παρότρυνση των πρώτων οι δεύτεροι εξεγείρονται κατά των Οθωμανών όταν ο ρωσικός στόλος αποβιβάζει στρατεύματα στη νότια Πελοπόννησο. Γίνονται μάχες στην Κορώνη, στο Ναυαρίνο, στην Τριπολιτσά – τα υπόλοιπα τοπωνύμια παραλείπονται χάριν οικονομίας. Η εξέγερση καταστέλλεται. Οι κάτοικοι του Αιγίου σφαγιάζονται και οι Σπέτσες ερημώνονται. Διατάσσεται η γενική σφαγή όλων των Ελλήνων, την οποία αποτρέπει ο Οθωμανός ναύαρχος Χασάν Τζεϊσαρλή με το περίφημο: «Εάν φονευθώσι όλοι οι Ελληνες ποιος θα πληρώνει το χαράτσι». Η λεηλασία της Πελοποννήσου από τους Αλβανούς διαρκεί εννέα χρόνια (χρόνος αμελητέος εάν αναλογισθούμε την αιωνιότητα του ελληνισμού).
Επεισόδιο Β΄ (γνωστό από τα μαθητικά χρόνια ως εξέγερση στη Μολδοβλαχία). Το επεισόδιο διαδραματίζεται το 1821. Πρωταγωνιστούν ο τσάρος Αλέξανδρος Α΄, ο πρίγκιπας Αλέξανδρος Υψηλάντης και οι μαχητές του Ιερού Λόχου. Αυτοί οι τελευταίοι με επικεφαλής τον δεύτερο περνούν τον ποταμό Προύθο και φτάνουν ώς το Βουκουρέστι με την ελπίδα ότι ο πρώτος, ο τσάρος δηλαδή, δεν θα επιτρέψει στους Οθωμανούς να στείλουν στρατεύματα. Ο τσάρος όχι μόνον δεν κουνάει το δαχτυλάκι του, αλλά καθαιρεί και τον Υψηλάντη. Ο Ιερός Λόχος αποδεκατίζεται στο Δραγατσάνι. (Η ελπίδα πεθαίνει πάντα τελευταία.)
Επεισόδιο Γ΄ (όχι και τόσο γνωστό από την Ιστορία που μας δίδασκαν στο σχολείο).
Διαδραματίζεται το 1854, την περίοδο του Κριμαϊκού Πολέμου. Η Ρωσία προσπαθεί να βρει διέξοδο για τη Μεσόγειο και προσεταιρίζεται τους χριστιανικούς πληθυσμούς της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Με την παρότρυνση του βασιλέως Οθωνα, εμπνευσμένου από τον μεγαλοϊδεατισμό του Κωλέττη, γίνονται ξεσηκωμοί στην Ηπειρο και τη Θεσσαλία. Οι Γάλλοι αποβιβάζονται στον Πειραιά και δημιουργούν συνθήκες κατοχής στην Αθήνα. Ξεσπάει επιδημία χολέρας στην πρωτεύουσα με εκατοντάδες θύματα. (Θα μπορούσαν να είναι και χιλιάδες θα μου πείτε.)
Υποθέτω ότι άλλοι, οι οποίοι έχουν εντρυφήσει στη σύγχρονη ιστορία μας, θα έχουν να προσθέσουν και άλλα επεισόδια. Από αυτά, όμως, αποδεικνύεται ότι πάντα ήμασταν με τη μεριά των ηττημένων επειδή αποδίδαμε στη Ρωσία προθέσεις που η ίδια δεν είχε. Ή μεταφράζαμε με λάθος τρόπο τα μηνύματά της.
Οσο για το αντικαταθλιπτικό, ας θυμίσω ότι η Ελλάδα είναι ακόμη μέλος της Ευρωπαϊκής Ενωσης και δεσμεύεται από τις συνθήκες της, αν και το ρήγμα της Ανατολίας μάλλον δείχνει έτοιμο να ενεργοποιηθεί.
 |
| "Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ", 31/01/15 |
ΚΑΙ ΕΝΑ ΚΕΙΜΕΝΟ ΑΠΟ ΤΗΝ "Εφ/Συν"
Γιατί θα πρέπει να εκτεθούμε γιά τη Ρωσία;
Στην Ελλάδα η συμπάθεια προς τη Ρωσία έχει βαθιές και παλιές ρίζες. Ο μύθος του «Ξανθού Γένους» (αν και η αρχική εκδοχή του αναφερόταν στους Φράγκους και όχι στους Ρώσους), η Ορθόδοξη Εκκλησία (αν και το Πατριαρχείο Μόσχας βρίσκεται συνεχώς απέναντι στο Οικουμενικό Πατριαρχείο) και η θετική διάθεση απέναντι στη Σοβιετική Ενωση (μια διάθεση που δημιουργήθηκε στα χρόνια του πολέμου και των διωγμών που το μετεμφυλιακό κράτος επιφύλαξε σε κάθε δημοκρατικό πολίτη) προκαλούν έντονο συναισθηματισμό όποτε αναφέρεται η Ρωσία. Στα τελευταία έχει προσφάτως προστεθεί και η ταύτιση της εγχώριας ακροδεξιάς με την ευθέως αντιευρωπαϊκή στάση του καθεστώτος Πούτιν, μια στάση που είναι εκ διαμέτρου αντίθετη με τις ευρωπαϊκές αξίες.
Αλλά το συναίσθημα συνήθως είναι κακός σύμβουλος. Ιδιαίτερα όταν έρχεται σε αντίθεση με την πραγματικότητα.
Η νέα ελληνική κυβέρνηση δεσμεύεται από τις προεκλογικές φιλοευρωπαϊκές διακηρύξεις της. Είμαι με την Ευρώπη σημαίνει είμαι με την Ευρωπαϊκή Ιδέα και τις ευρωπαϊκές αξίες. Μια ιδέα, άλλωστε, η οποία προωθήθηκε αμέσως μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο από την Ευρωπαϊκή δημοκρατική και σοσιαλιστική Αριστερά.
Η Ρωσία, μετά την πτώση της Σοβιετικής Ενωσης, έπαψε να είναι υπερδύναμη και -κυρίως διότι διαθέτει πυρηνικό οπλοστάσιο- έγινε περιφερειακή. Στην παραδοσιακά ελεγχόμενη από αυτήν Κεντρική Ασία χάνει τον έλεγχο εξαιτίας της μαζικής οικονομικής διείσδυσης της Κίνας, σε βαθμό μάλιστα που συχνά να εμφανίζεται ως συμπλήρωμα της κινεζικής πολιτικής. Στο πολιτιστικό επίπεδο η ρωσική γλώσσα βρίσκεται σε υποχώρηση παντού στις πέντε χώρες της περιοχής. Το Καζακστάν, βοηθούμενο από την εξαιρετική οικονομική του κατάσταση, προωθεί μια δική του εξωτερική πολιτική προσεγγίζοντας μεγάλες ευρωπαϊκές χώρες και λαμβάνοντας αποστάσεις από τη ρωσική πολιτική στην Ουκρανία.
Την εικόνα επιβαρύνει η απαίτηση του καθεστώτος Πούτιν να ταυτίσει τη χώρα του με τη Σοβιετική Ενωση και ουσιαστικά να ανακαταλάβει τα πρώην σοβιετικά εδάφη. Η αντίληψη αυτή έχει συμβολικές αναλογίες με τη θεωρία του «ζωτικού χώρου» που προώθησε η Γερμανία του μεσοπολέμου.
Αλλωστε στην ουκρανική κρίση οι ευθύνες της Ρωσίας είναι τεράστιες αφού, θεωρώντας ότι η πρώτη ανήκει στη σφαίρα επιρροής της, τορπίλισε κάθε προσπάθεια εκδημοκρατισμού της χώρας και εξορθολογισμού της οικονομίας της. Η άνοδος της ουκρανικής ακροδεξιάς προκλήθηκε σε σημαντικό βαθμό από την πολιτική της Ρωσίας στη χώρα.
Η Κριμαία δεν ήταν η πρώτη επεκτατική κίνηση της Ρωσίας. Είχαν προηγηθεί ανάλογες στη Νότια Οσετία και στην Αμπχαζία σε βάρος της αδύναμης Γεωργίας.
Οποιος θεωρεί ότι η Ρωσία έπραξε σωστά στην περίπτωση της Κριμαίας, δεν θα έπρεπε να αναζητήσει ανάλογα επιχειρήματα και για την τουρκική εισβολή στην Κύπρο το 1974;
Οποιος θεωρεί ότι η Ε.Ε. θα έπρεπε να αποδεχτεί τη ρωσική πράξη στην Κριμαία, δεν θα έπρεπε να αναθεωρήσει την επικρατούσα άποψη ότι η υποχώρηση των Δημοκρατιών το 1938 στο ζήτημα της Τσεχοσλοβακίας οδήγησε πρώτα στην κατάληψη των περιοχών που σήμερα απαρτίζουν την Τσεχική Δημοκρατία και εν συνεχεία στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο.
Το καθεστώς Πούτιν βρίσκεται σε κρίση η οποία επιταχύνεται από την οικονομική υποχώρηση της Ρωσίας. Μια κρίση η οποία μόνον εν μέρει οφείλεται στις δυτικές κυρώσεις.
Αυτό όμως που το χαρακτηρίζει, από την αρχή, είναι η επιβολή ενός ανελεύθερου περιβάλλοντος το οποίο κάνει αδύνατη την ελεύθερη έκφραση (κάθε αντιπολιτευόμενος θεωρείται και αντιμετωπίζεται ως εχθρός του Κράτους), πλήττει βάναυσα τα ανθρώπινα δικαιώματα (ένα παράδειγμα είναι ο διωγμός κατά των ομοφυλόφιλων) και περιορίζει την ιδιωτική πρωτοβουλία.
Σε διεθνές επίπεδο το καθεστώς Πούτιν τάσσεται υπέρ των ακροδεξιών σχημάτων και ενισχύει κάθε ευρωφοβική τάση.
Γεννάται λοιπόν το ερώτημα: Ανεξαρτήτως εάν η Ελλάδα αντιμετωπίζει οικονομική κρίση ή όχι, τι μπορεί να μας φέρνει αλληλέγγυους του καθεστώτος Πούτιν σήμερα;
Γιατί θα πρέπει μια κυβέρνηση η οποία εκφράζει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τις ευρωπαϊκές αξίες (ανάμεσα στις οποίες συγκαταλέγονται η ελεύθερη έκφραση και ο σεβασμός της διαφορετικότητας) να εκτεθεί υποστηρίζοντας τη Ρωσία στη σύγκρουσή της με την Ε.Ε.;
Είναι η στιγμή η ελληνική κυβέρνηση να ανοίξει ακόμα ένα μέτωπο με τους εταίρους μας; Τι ακριβώς ενόχλησε την Αθήνα; Δεν θα πρέπει να θεωρείται αυτονόητη η καταδίκη κάθε σφαγής και χωρίς να απαιτείται η συγκατάθεση των πρωθυπουργών;
ΥΓ.: Σε ό,τι αφορά τη γενναιόδωρη προσφορά του προέδρου Πούτιν προς την Ελλάδα, ότι σε περίπτωση ναυαγίου των διαπραγματεύσεων της ελληνικής κυβέρνησης με την Ε.Ε. είναι έτοιμος να άρει το εμπάργκο για τα ελληνικά προϊόντα, θα πρέπει να λάβουμε υπόψη: [1]. Τον μεγάλο αριθμό απλήρωτων υποχρεώσεων ρωσικών εταιρειών προς ελληνικές (τα «φέσια») και [2] Οτι η κάθετη πτώση του βιοτικού επιπέδου των Ρώσων πολιτών έχει συρρικνώσει δραματικά την αγοραστική τους δύναμη.
*Συγγραφέας και δημοσιογράφος
 |
| "Εφ.Συν", 30/01/15 |
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου