"...Δεν είναι τυ­χαίο ότι ορισμένοι μεθοδεύουν τη διαμόρφωση μιας «λύσης» εφ' όλων των κεφαλαίων, εκτός των εγγυήσεων και των κατοχικών στρατευμάτων. Στη συνέχεια, επιδιώκουν να παρουσιάσουν μια τέτοια λύση ως τόσο «πετυχημένη και εξαιρετική» που δεν θα «επιτρέπεται» ή και δεν θα «αξίζει τον κόπο» να μην προχωρήσει η υλοποίηση αυτής της «λύσης» εξαιτίας διαφωνιών στο θέμα εγγυήσεις/κατοχικά στρατεύματα. Με αυτόν τον τρόπο, επιχειρούν να εμφανίσουν οποιονδήποτε διαφωνεί με μια τέτοια μεθόδευση ως υπονομευτή της δήθεν καλής συμ­φωνίας. Μια καλή συμφωνία ως προς τα άλλα θέ­ματα, χωρίς ουσιαστική λύση του θέματος «εγγυή­σεις και κατοχικά στρατεύματα», δεν θα είναι πραγ­ματική λύση και ούτε μπορεί να «αξιοποιηθεί». Και αυτό διότι το πρόβλημα που προέκυψε το 1974 δεν είναι ένα θέμα όπως το περιουσιακό και τα άλ­λα ανάλογα θέματα που συμπεριλαμβάνονται στα πρώτα τέσσερα κεφάλαια εκ των έξι της διαπραγμάτευσης. Ολα αυτά τα ζητήματα είναι παράγω­γα του κύριου προβλήματος της κατοχής και της παραβίασης του διεθνούς δικαίου εκ μέρους της Τουρκίας. Μπορεί, λοιπόν, ο δρόμος της διαδικα­σίας επίλυσης να πήγε ανάστροφα, αλλά αυτή η αναστροφή δεν μπορεί να ανατρέψει την ιεραρ­χία των θεματικών και τη σειρά της σημασίας τους...."

Το δισέλιδο, αποκαλυπτικό θέμα, από τη "Realnews"

"Realnews", 23/10/16

ΚΥΠΡΙΑΚΟ: Ελληνικό «όχι» σε εγγυήσεις και κατοχή

Το έγγραφο του ΥΠΕΞ Ν. Κοτζιά από τη “Realnews” για την κατάργηση του συστήματος εγγυήσεων και την εκπόνηση ενός Συμφώνου Φιλίας και Ασφάλειας
Του Βασίλη Σκουρή
v.skouris@realnews.gr

Η Ελλάδα δεν πρόκειται να συγκαταθέσει σε «λύση» του Κυπριακού χωρίς τον τερματι­σμό της κατοχής και του συστήματος εγγυ­ήσεων, προειδοποιεί η ελληνική κυβέρνηση, όπως προκύπτει από έγγραφο του υπουργού Εξωτερι­κών, Νίκου Κοτζιά, που παρουσιάζει κατ’ αποκλει­στικότητα σήμερα η Realnews. Οπως μάλιστα, το­νίζεται στο έγγραφο, που αποτυπώνει μια πλήρη προσέγγιση του θέματος είναι «συμφωνημένο» με τη Λευκωσία και ο υπουργός Εξωτερικών πα­ρουσιάζει τη φιλοσοφία του σε όλα τα διεθνή φό­ρα. Εγγυήσεις και τερματισμός της κατοχής  απο­τελούν για τη χώρα μας θεμελιακά ζητήματα και δεν είναι κάποιες από τις διεκδικήσεις του Ελληνι­σμού που μπορούν να «εξισορροπηθούν» με την ικανοποίηση άλλων αιτημάτων. Η Αθήνα, μάλιστα, προειδοποιεί πως «εάν δεν υπάρξει αναίρεση των επιπτώ­σεων της τουρκικής παράνομης επέμβασης στην Κυπριακή Δη­μοκρατία, τότε δεν θα έχει κανέ­να νόημα η αναζήτηση ενός συμ­βιβασμού». «Διότι τι λύση θα εί­ναι αυτή, στην οποία θα διατηρη­θούν οι εγγυήσεις ή και τα κατοχικά στρατεύματα, έστω και σε μικρό αριθ­μό;», διερωτάται, απορρίπτοντας ευθέ­ως την πρόταση του Αμερικανού αντι­προέδρου Τζο Μπάιντεν στον Κύπριο Πρόεδρο Νίκο Αναστασιάδη τον περα­σμένο Σεπτέμβριο (που είχε αποκαλύ­ψει η «Κ»), ενώ σημειώνεται για τα κα­τοχικά στρατεύματα και το σύστημα εγ­γυήσεων: «Η διατήρηση τους θα αποτελεί σαφή απόδειξη ότι δεν υπάρχει πραγματι­κή διευθέτηση του Κυπριακού και γι' αυτό, σε μια τέτοια αρνητική περίπτωση, δεν χρειάζεται μια "νέα" συμφωνία».

Με βάση την ελληνική θέση, πρώτα πρέπει να καταργηθούν οι εγγυήσεις και μετά να συμφωνη­θεί και να συγκροτηθεί Ομοσπονδία από τις δύο κοινότητες.

«Σε κάθε περίπτωση, εάν παραμείνει το καθε­στώς εγγυήσεων και κατοχής τότε η Κύπρος ως μέλος της Ε.Ε. θα γίνει προτεκτοράτο μιας τρίτης δύναμης ευρισκόμενης εκτός της Ε.Ε.», τονίζεται, ενώ ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η προτε­λευταία παράγραφος του 17σέλιδου εγγράφου:

«Δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι ορισμένοι φιλότουρκοι παράγοντες στον διεθνή ορίζοντα επιθυ­μούν και επιδιώκουν την παράκαμψη ή και υπο­νόμευση συγκεκριμένων θεσμών και προσώπων, προκειμένου να περιοριστούν οι αντιστάσεις σε τέτοιου είδους σχέδια».

Η ελληνική κυβέρνηση, μέσω του εγγράφου που αποτυπώνει το νέο ελληνικό δόγμα για την

ασφά­λεια, επαναλαμβάνει την πρόταση της για την επί­λυση του Κυπριακού, την οποία θεωρεί ως τη μό­νη ρεαλιστική, θετική πρόταση. Πρόταση που  προϋποθέτει και απαιτεί την οριστική απομάκρυνση του τουρκικού στρατού κατο­χής καθώς και την κατάργηση του αναχρονιστικού συστήματος των εγγυήσεων. Επίσης την κατάργηση κάθε συστήματος επιβολής εν είδει εγγυήσεων που πα­ρέχει υπερβολικές δυνατότητες σε τρίτους σε βάρος της Κυπριακής Δημοκρατί­ας που υπονομεύει κάθε έννοια κυριαρχίας και εμποδίζει την ανάδειξη της κυ­ριαρχίας της σε όλο το μήκος και πλάτος της κυπριακής επικράτειας.

Η «R» παρουσιάζει σήμερα τα βασικά σημεία του εγγράφου με τίτλο «Η κα­τάργηση του συστήματος εγγυήσεων και η εκπόνηση ενός Συμφώνου Φιλίας και Ασφάλειας».

Οι προτάσεις της Τουρκίας καθιστούν
την Κύπρο προτεκτοράτο

Στις συζητήσεις που γίνονται, αλλά και μέσω τρίτων, προτάθηκε να διαθέτει η Άγκυρα ειδικά παρεμβατικά δικαιώματα στο τουρκοκυπριακό συνιστών κρατί­διο. Προτείνεται δηλαδή κατ’ ουσίαν, στο όνομα της προοπτικής μιας κάποιας «λύσης» και μετεξέλιξης της Κυπριακής Δημοκρατίας η μία από τις δύο υπό σύ­σταση πολιτείες να διαθέτει ισχυρότερους δεσμούς με τρίτο κράτος παρά με τις ομοσπονδιακές Αρχές της Κύπρου. Όπως σημειώνεται, με αυτόν τον τρόπο στο κεντρικό ζήτημα της ασφάλειας η κύρια αιτία του σημερινού κυπριακού προ­βλήματος η τρίτη χώρα, δηλαδή η Τουρκία, θα έχει περισσότερα δικαιώματα από την Κυπριακή Ομοσπονδία. Ακόμα, το νησί θα είναι εξ ορισμού ήδη διχο­τομημένο ως προς το κεντρικό ζήτημα της ασφάλειας.

«Η Τουρκία θα διατηρεί νομίμως ως δικαίωμα την παράνομη πρακτι­κή των τελευταίων 42 ετών. Από τη σκοπιά του διεθνούς δικαίου η τουρ­κοκυπριακή πολιτεία της Ομοσπονδιακής Κ.Δ. (που μόνο Ομοσπονδι­ακή δεν θα είναι) θα συνιστά εν τοις πράγμασι ένα προτεκτοράτο της Τουρκίας. Κάτι τέτοιο ούτε το θέλουμε, ούτε πρόκειται να το αποδεχθού­με. Μια τέτοια πρόταση, συνολικά, δεν εξυπηρετεί την Κυπριακή Δημο­κρατία, ούτε βέβαια τους Τουρκοκύπριους αλλά τα γεωπολιτικά συμφέροντα της ίδιας της Τουρκίας "νομιμοποιώντας οριστικά" τα δικαιώματα που απέκτησε με τη χρήση παράνομης κατοχής. Ομως τα στενά γεωστρατηγικά συμφέροντα της Τουρκίας δεν μπορεί να είναι κριτήριο ασφάλειας των Κυπρίων, Τουρκοκυπρίων και Ελληνοκυπρίων», αναφέρεται στο έγγραφο. Στις διαπραγματεύσεις προτείνεται, επίσης από διάφορες πλευρές να συγκεντρωθεί ένα τμήμα του σημερινού κατο­χικού στρατού, αφού αποχωρήσουν τα υπόλοι­πα τμήματα του, σε μια βάση, όπως αυτή που διαθέτει το Ηνωμένο Βασίλειο. Βάση, η τύχη της οποίας θα κριθεί στο μέλλον. «Με άλλα λό­για, να νομιμοποιηθούν τμήμα του κατοχικού στρατού και η κατοχή. Επιπλέον, να αποκτήσει η Τουρκία μόνιμα κυριαρχικά δικαιώματα σε τμήμα της Κύπρου, στον εναέριο χώρο της σε εδάφη και στην ΑΟΖ. Η, δε, ανιστόρητη λογι­κή του επιχειρήματος είναι ότι όποιος πέρασε από την Κύπρο "δικαιούται και λίγης κυριαρ­χίας της", ακόμα και αν αυτό το πέρασμα έγινε παρανόμως και στην εποχή της παγκοσμιοποί­ησης, θα πρέπει να είναι πολύ αφελής κανείς για να πιστεύει ότι μπορεί να δεχτεί την παρα­μονή κατοχικών στρατευμάτων με την προο­πτική ότι η έχουσα βέτο ηγεσία της Τ/Κ κοινότη­τας θα κάνει στο μέλλον αυτό που δεν θα ζητάνε σήμερα οι Ελληνοκύπριοι. Το κυριότερο αρ νητικό είναι ότι η συγκρότηση μιας τέτοιας βάσης από δυνάμεις κατοχής έχει πολλές πιθανότητες να λειτουργήσει ως κέντρο χρηματοδότησης ή και κι­νητοποίησης δυνάμεων που θα υποσκάπτουν την Κυπριακή Δημοκρατία κάθε φορά που η Τουρκία θα έχει μια διαφορετική οπτική για τα τεκταινόμε­να και θα θεωρεί ότι η Κ.Δ. δεν εξυπηρετεί τα δικά της συμφέροντα», τονίζεται στο έγγραφο.

Η Αθήνα δεν εκβιάζεται
Ο υπουργός Εξωτερικών στο έγγραφο αναφέρει πως δεν είναι λίγες οι πλευρές που πιστεύουν ότι μπορούν να εκβιάσουν την Ελλάδα να συμμετάσχει σε ένα «ανανεωμένο» σύστημα εγγυήσεων και να αποδεχθεί κατά προέκταση την παρουσία τουρκι­κών στρατευμάτων στο νησί. Ο εκβιασμός όπως αναφέρεται, μπορεί να γίνει κύρια με δύο επιχει­ρήματα: το πρώτο με τη δήθεν ανάγκη παρουσί­ας μικρής δύναμης της Τουρκίας και της Ελλάδας στο νησί, όπως προβλεπόταν στο Σχέδιο Ανάν.

Αυ­τό, σημειώνεται, δεν θα συνιστούσε λύση, καθότι η συνέχιση της παρουσίας ενός τέτοιου στρατού θα αποτελούσε παραδοχή ότι η λύση δεν είναι λύση και δεν μπορεί να διασφαλιστεί χωρίς τρίτους. Επίσης μια τέτοια κα­τάσταση θα σήμαινε αποδοχή του τουρκικού επιχειρήματος ότι οι Τουρκοκύ­πριοι, παρά τη λύση, δεν θα νιώθουν ασφαλείς. Στην πραγματικότητα, αυτό το επιχείρημα, αν αφορά κάποιον, ίσως αφορά μόνο ορισμένους από τους  εποί­κους. Υποδεικνύεται πως το κύριο που επιδιώκεται από πλευράς Αγκυρας είναι η διασφάλιση σημαντικών τουρκικών συμβολισμών, δυνατοτήτων πρόσβα­σης και παρουσίας επί των εδαφών, προκειμένου να ελέγχουν την Κύπρο ακό­μα και μετά τη «λύση». Τονίζεται πως οι Τουρκοκύπριοι όσο υπάρχουν κατοχι­κά στρατεύματα θα τελούν υπό καθεστώς πατρωνίας σε ένα μόρφωμα-μαριονέτα που ακολουθεί τις επιταγές της Τουρκίας υπό το άγρυπνο μάτι των δυνάμεων κατοχής. «Θέλουμε και επιδιώκουμε οι Τουρκοκύπρι­οι να αποκτήσουν αυθύπαρκτη υπόσταση σε ένα καθεστώς ομοσπονδιακού εταίρου μιας πραγματικά ανε­ξάρτητης και κυρίαρχης Ομοσπονδιακής  ΚυπριακήςΔημοκρατίας», τονίζεται χαρακτηριστικά.

Οπως επισημαίνεται στο έγγραφο, δεν είναι τυ­χαίο ότι ορισμένοι μεθοδεύουν τη διαμόρφωση μιας «λύσης» εφ' όλων των κεφαλαίων, εκτός των εγγυήσεων και των κατοχικών στρατευμάτων. Στη συνέχεια, επιδιώκουν να παρουσιάσουν μια τέτοια λύση ως τόσο «πετυχημένη και εξαιρετική» που δεν θα «επιτρέπεται» ή και δεν θα «αξίζει τον κόπο» να μην προχωρήσει η υλοποίηση αυτής της «λύσης» εξαιτίας διαφωνιών στο θέμα εγγυήσεις/κατοχικά στρατεύματα. Με αυτόν τον τρόπο, επιχειρούν να εμφανίσουν οποιονδήποτε διαφωνεί με μια τέτοια μεθόδευση ως υπονομευτή της δήθεν καλής συμ­φωνίας. Μια καλή συμφωνία ως προς τα άλλα θέ­ματα, χωρίς ουσιαστική λύση του θέματος «εγγυή­σεις και κατοχικά στρατεύματα», δεν θα είναι πραγ­ματική λύση και ούτε μπορεί να «αξιοποιηθεί». Και αυτό διότι το πρόβλημα που προέκυψε το 1974 δεν είναι ένα θέμα όπως το περιουσιακό και τα άλ­λα ανάλογα θέματα που συμπεριλαμβάνονται στα πρώτα τέσσερα κεφάλαια εκ των έξι της διαπραγμάτευσης. Ολα αυτά τα ζητήματα είναι παράγω­γα του κύριου προβλήματος της κατοχής και της παραβίασης του διεθνούς δικαίου εκ μέρους της Τουρκίας. Μπορεί, λοιπόν, ο δρόμος της διαδικα­σίας επίλυσης να πήγε ανάστροφα, αλλά αυτή η αναστροφή δεν μπορεί να ανατρέψει την ιεραρ­χία των θεματικών και τη σειρά της σημασίας τους.

Ενα δεύτερο επιχείρημα που μπορεί να μην έχει ειπωθεί καθόλου, αλλά κάποιοι το έχουν κατά νου, είναι πώς αφού στο όνομα του πρώτου επιχειρή­ματος η Τουρκία θα παραμείνει στην Κύπρο και θα διασφαλίσει τη διατήρηση των παράνομων συμ­βολισμών της θα «τολμήσει» και θα δικαιολογηθεί η Ελλάδα ώστε να αποσύρει μονομερώς τα στρα­τεύματα της. Σε μια τέτοια, δηλαδή, περίπτωση, κά­ποιοι ετοιμάζονται να καταγγείλουν την ελληνική άρνηση του καθεστώτος των εγγυήσεων ως πολι­τική συνυπευθυνότητα στην τυχόν περίπτωση που θα μείνει η Κύπρος με «μόνο» τουρκικά στρατεύ­ματα. Η απάντηση της Αθήνας είναι ξεκάθαρη: Η περίπτωση που υποστηρίζεται εδώ δεν έχει να κά­νει καθόλου με μια «μονοδιάστατη παρουσία» της Τουρκίας αφού χωρίς την Ελλάδα δεν μπορεί να υπάρξει συμφωνία. Ασφαλώς δεν θα υπάρξει και νομιμοποίηση παραμονής παράνομων κατοχικών στρατευμάτων. Εκτός αν κάποιοι στο διεθνές σύ­στημα θέλουν να διαπραγματεύονται μόνο με την τουρκική πλευρά, να παρακάμπτουν την ελληνική και μετά να την εκβιάζουν. Ομως θυμίζω, το ζήτη­μα των εγγυήσεων είναι θέμα των εγγυητριών δυ­νάμεων, τόσο πολιτικά όσο και νομικά, σε συνερ­γασία ασφαλώς με την Κυπριακή Δημοκρατία, αλ­λά όχι χωρίς αυτές και μάλιστα χωρίς μία εξαυτών. Η Ελλάδα, λοιπόν, έχει λόγο ως προς αυτό το ζήτη­μα. Εξάλλου το επιχείρημα αυτό έχει την ανάστρο­φη λειτουργία του: πώς μπορεί κανείς να συμφω­νήσει την παραμονή των τουρκικών στρατευμά­των και μόνο, στρατευμάτων σήμερα κατοχής επί της νήσου; Η απάντηση σε αυτό το ερώτημα είναι, βέβαια, απλή: να φύγει ολικά ο στρατός κατοχής.