Δύο σημειώματα από Κυρικάτικα φύλλα γιά την επίσκεψη
του Ρώσου Προέδρου Πούτιν
 |
| "ΤΟ ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ"-29/05/16 |
Πολλές υποσχέσεις, μικρές προσδοκίες- Το έντονο ενδιαφέρον της Μόσχας για ΤΡΑΙΝΟΣΕ και ΟΛΘ εξέφρασε ο Πούτιν στη συνάντησή του με τον Τσίπρα
Του Άγγελου Αλ. Αθανασόπουλου
Ολο το σκηνικό της επίσκεψης του Βλαντίμιρ Πούτιν στην Αθήνα υπήρξε άψογα στημένο. Η υποδοχή στο «Ελευθέριος Βενιζέλος», παρουσία του Πάνου Καμμένου, ακόμη και η τηλεοπτική κάλυψη της άφιξης και των συναντήσεων του «ισχυρού ανδρός» της Ρωσίας με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Προκόπη Παυλόπουλο και τον Αλέξη Τσίπρα στην ελληνική πρωτεύουσα, ήταν προορισμένες για να ανυψώσουν τη σημασία της επίσκεψης.
Από όλες τις πλευρές όμως υπήρξε ξεκάθαρο ότι ο πυρήνας της παρουσίας του κ. Πούτιν στην Ελλάδα ήταν η συμπλήρωση 1.000 ετών ρωσικής παρουσίας στο Αγιον Ορος. Στην Αθωνική Πολιτεία επρόκειτο να μεταβεί το πρωί του Σαββάτου ο ηγέτης του Κρεμλίνου, όπου θα τον υποδεχόταν ο Πατριάρχης Μόσχας και Πασών των Ρωσιών Κύριλλος. Φυσικά, η επίσκεψή του υπήρξε μία καλή ευκαιρία να συζητηθούν ζητήματα οικονομικής συνεργασίας, αλλά επίσης θέματα ευρύτερης γεωπολιτικής σημασίας.
Επιδιώξεις και ρεαλισμός
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η Αθήνα επιδιώκει να ενισχύσει την οικονομική συνεργασία με τη Μόσχα και θα καλωσόριζε ρωσικές επενδύσεις. Δεν είναι μυστικό ότι οι Ρωσικοί Σιδηρόδρομοι ενδιαφέρονται για την ΤΡΑΙΝΟΣΕ (και για την εταιρεία τροχαίου υλικού ΕΕΣΣΤΥ), αλλά σε συνδυασμό με τον ΟΛΘ. Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, μεγάλο κομμάτι των συνομιλιών εστιάστηκε σε αυτό το σημείο.
Επιπλέον, το ρωσικό ενδιαφέρον για συνεργασία με τα ΕΛΠΕ αποδεικνύεται από την υπογραφή συμφωνίας συνεργασίας με τη Rosneft, ώστε αυτή να εφοδιάζει τα πρώτα με αργό πετρέλαιο που στη συνέχεια θα προμηθεύουν με διυλισμένα προϊόντα τον ρωσικό όμιλο.
Στον τομέα της ενεργειακής συνεργασίας, οι υπερβολικές προσδοκίες έχουν χαμηλώσει από τους ίδιους τους συνεργάτες του έλληνα πρωθυπουργού. Σε ιδιωτικές τους συνομιλίες επισημαίνουν ότι η Αθήνα έχει πλέον κάνει μία ξεκάθαρη ενεργειακή επιλογή με την κατασκευή του αγωγού φυσικού αερίου ΤΑΡ και των δύο παρελκόμενων στοιχείων του: πρώτον, του ελληνοβουλγαρικού αγωγού IGB και, δεύτερον, της κατασκευής δεύτερου τερματικού σταθμού υγροποιημένου φυσικού αερίου στην Αλεξανδρούπολη.
Επομένως, στο άμεσο μέλλον δεν πρέπει να αναμένονται εξελίξεις στο μέτωπο του αγωγού IGI, που υποθαλασσίως θα συνέδεε την Ελλάδα με την Ιταλία στο πλαίσιο του μεγάλου project South Stream. Το Μνημόνιο που υπεγράφη τον περασμένο Φεβρουάριο στη Ρώμη ανάμεσα στη ρωσική Gazprom, στην ιταλική Edison και στην ελληνική ΔΕΠΑ αφήνει ανοικτό το μέλλον, αλλά αναμφίβολα το παρελθόν συνιστά οδηγό για το πόσο δύσκολο θα είναι για την Αθήνα να αδιαφορήσει για τις ενεργειακές επιλογές της Δύσης. Ο κ. Τσίπρας υπήρξε σαφής ως προς τους περιορισμούς της Αθήνας. «Θα συνεισφέρουμε μέχρι εκεί που μπορούμε» είπε, λέγοντας ότι η Ελλάδα ενεργεί εντός πλαισίου ΕΕ και ΝΑΤΟ. Ας προστεθεί ότι η Μόσχα δίνει βάρος κυρίως στην προώθηση του αγωγού φυσικού αερίου Nord Stream 2 προς τη Γερμανία.
Ο ρώσος πρόεδρος αναφέρθηκε επανειλημμένως στις δηλώσεις του επί ελληνικού εδάφους στα ζητήματα διεθνούς ασφαλείας. Δεν είναι μυστικό ότι η Αθήνα συμφωνεί με την άποψη ότι η Ρωσία συνιστά αναπόσπαστο κομμάτι μιας ευρωπαϊκής αρχιτεκτονικής ασφαλείας. Αυτά συνδέονται τόσο με το ζήτημα της ανανέωσης των κυρώσεων της ΕΕ εναντίον της Ρωσίας με αφορμή το Ουκρανικό όσο και με τις αποφάσεις που αναμένεται να ληφθούν στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ στις αρχές Ιουλίου στη Βαρσοβία. Ο κ. Πούτιν υπήρξε πάντως πολύ σκληρός στις δηλώσεις του κατά της αντιπυραυλικής ασπίδας στη Ρουμανία και προειδοποίησε για λήψη απαντητικών μέτρων.
Παρά ορισμένες, μάλλον βεβιασμένες, κινήσεις, η κυβέρνηση ψήφισε εν τέλει όλες τις ευρωπαϊκές κυρώσεις εναντίον της Ρωσίας. Το ερώτημα επανέρχεται λόγω της ανανέωσης ή μη των κυρώσεων τον προσεχή Ιούλιο. Η άρση των κυρώσεων έχει συνδεθεί με την υλοποίηση της Συμφωνίας του Μινσκ για την Ουκρανία. Αυτή καρκινοβατεί. Το ζήτημα των κυρώσεων απασχολεί σφόδρα και τη χώρα μας. Η άρση τους θα ήταν επωφελής διότι η ρωσική αγορά ήταν παραδοσιακά σημαντικός προορισμός για τα ελληνικά αγροτικά προϊόντα. Σε ερώτηση για το αν η Αθήνα θα καταψήφιζε νέες κυρώσεις, ο κ. Τσίπρας χρησιμοποίησε περίπλοκη διπλωματική γλώσσα για να πει ότι η Αθήνα θα ακολουθήσει την κοινοτική γραμμή.
Περιμένοντας τους τουρίστες
Εμφαση αναμένεται να δοθεί στον τουρισμό. Οι ρώσοι τουρίστες αποτελούν «πνεύμονα εσόδων» για την ελληνική οικονομία και κυρίως για τη Βόρεια Ελλάδα. Η οικονομική κρίση που έπληξε τη ρωσική οικονομία αλλά και το ρούβλι μετά την ουκρανική κρίση απέτρεψε πολλούς Ρώσους να έλθουν στη χώρα μας. Εκτιμάται ότι εφέτος θα υπάρξει αύξηση του αριθμού τους, αρκεί να λυθούν όλα τα προβλήματα που ανέκυψαν με τη χορήγηση θεωρήσεων από τις ελληνικές αρχές στη Ρωσία.
ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΑ ΚΑΙ ΜΠΙΖΝΕΣ
Ο κ. Τσίπρας στις δημόσιες δηλώσεις του χαρακτήρισε «στρατηγική επιλογή» τις καλές σχέσεις με τη Μόσχα. Δεν είναι μάλιστα λίγοι όσοι βλέπουν σε αυτές ένα χρήσιμο μοχλό πίεσης έναντι της Τουρκίας. Η επέμβαση της Ρωσίας στη Συρία και γενικότερα ο ρόλος της Μόσχας στον εμφύλιο πόλεμο επίσης συζητήθηκε στη συνάντηση των δύο ηγετών, στο πλαίσιο και του Προσφυγικού.
Κατά καιρούς έχει διατυπωθεί από την Αθήνα η επιθυμία να συμβάλει σε μία προσέγγιση Ρωσίας - Δύσης. Παραμένει όμως άγνωστο πώς ακριβώς αυτό θα μπορούσε να συμβεί. Επιπλέον, ο υπερβολικός εναγκαλισμός ίσως να ενοχλούσε την Ουάσιγκτον.
"Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ"- 29/05/16
Το διπλό μήνυμα Πούτιν και πώς «μεταφράζεται»: Του Βασίλη Νέδου
Ως επίσκεψη με διπλό ενδιαφέρον τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό γίνεται αντιληπτή η προχθεσινή επίσκεψη του κ. Βλαντιμίρ Πούτιν στην Αθήνα. Ο πρόεδρος της Ρωσικής Ομοσπονδίας εμφανίστηκε με μια διπλή ιδιότητα, αυτή του ενδιαφερομένου για οικονομική και πολιτική συνεργασία με μια χώρα η οποία έχει για τη Μόσχα κάποια σημασία και εκείνη του ηγέτη διεθνούς βεληνεκούς, ο οποίος χρησιμοποίησε το βήμα των Αθηνών προκειμένου να στείλει μηνύματα για τις απόψεις της Ρωσίας σε σημαντικά ζητήματα προς όλες τις κατευθύνσεις.
Από τη δική του πλευρά, ο πρωθυπουργός Αλ. Τσίπρας έσπευσε να εκμεταλλευθεί την παρουσία του κ. Πούτιν στην Αθήνα και χαρακτήρησε τη συνεργασία με τη Μόσχα «στρατηγική επιλογή» για την Ελλάδα. Ο πρωθυπουργός κινήθηκε στο δόγμα που εξαρχής έχει χαράξει η κυβέρνηση (και είναι ορατό και στις σχετικές δημόσιες ομιλίες και του επικεφαλής της ελληνικής διπλωματίας Ν. Κοτζιά) και περιγράφει το άνοιγμα σε τρίτες (εκτός δυτικού συστήματος) χώρες ως «συστατικό στοιχείο οποιασδήποτε ενεργητικής εξωτερικής πολιτικής». Σε αυτό το πλαίσιο ο κ. Τσίπρας τάχθηκε και υπέρ της «ένταξης» της Ρωσίας στην ευρωπαϊκή στρατηγική ασφαλείας.
Η διαμεσολάβηση
Ο ίδιος ο πρωθυπουργός έδειξε πρόθυμος να διαδραματίσει ρόλο διαμεσολάβησης έναντι της Μόσχας και των Βρυξελλών, προκειμένου να υπερκεραστούν οι μεγάλες διαφορές που υπάρχουν ανάμεσα στη Ρωσία και τις ευρωατλαντικές δομές. Ο κ. Πούτιν ευχαρίστησε ευγενικά τον κ. Τσίπρα, ωστόσο υπογράμμισε πως αντιλαμβάνεται ότι η Ελλάδα, η οποία διανύει και μια περίοδο λιτότητας, δεν μπορεί να πραγματώσει «άθλους του Ηρακλέους» στους διαδρόμους της ευρωπαϊκής γραφειοκρατίας. Ισως το πλέον σημαντικό σκέλος στις επαφές που είχαν οι δύο άνδρες να ήταν το αναμενόμενο, και εν πολλοίς προαναγγελθέν, ρωσικό ενδιαφέρον για την ιδιωτικοποίηση της ΤΡΑΙΝΟΣΕ και της ROSCO, αλλά και του Οργανισμού Λιμένος Θεσσαλονίκης. Η Θεσσαλονίκη φαίνεται ότι έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τη Μόσχα, καθώς ο κ. Πούτιν προανήγγειλε ότι η Ρωσία θα εκπροσωπηθεί στη Διεθνή Εκθεση Θεσσαλονίκης τον Σεπτέμβριο από μεγάλη αντιπροσωπεία ρωσικών επιχειρήσεων. Ο κ. Πούτιν τόνισε, επίσης, το ενδιαφέρον της χώρας να προμηθεύσει την ελληνική αγορά με ελικόπτερα, φορτηγά και ενεργειακό εξοπλισμό. Κομβικής σημασίας για την Ελλάδα ήταν και η συζήτηση για τον ρωσικό τουρισμό ο οποίος, όπως είπαν και οι δύο ηγέτες, αυξήθηκε μόνο τον Μάρτιο κατά 523%.
Ολα αυτά, βεβαίως, συζητήθηκαν κατά τις διευρυμένες συζητήσεις των αντιπροσωπειών υπουργών και αξιωματούχων από τις δύο χώρες. Για το Μέγαρο Μαξίμου, η επίσκεψη του κ. Πούτιν, καθώς και το ταξίδι του κ. Τσίπρα στο Πεκίνο (2-6 Ιουλίου), αποτελεί ουσιαστική αποτύπωση του επιτυχούς ανοίγματος της κυβέρνησης προς τρίτες χώρες, οι οποίες είναι δυνατόν να συμβάλουν πρακτικά στην αφήγηση της επαναφοράς της οικονομίας στην ανάπτυξη.
Πολύ ευρύτερο, έξω από την Ελλάδα, ενδιαφέρον είχαν οι δηλώσεις του κ. Πούτιν (τον οποίο συνόδευσε μόνο για λίγες ώρες στην Αθήνα ο υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας Σεργκέι Λαβρόφ) με κύριο αποδέκτη το ΝΑΤΟ. Ο κ. Πούτιν κατ’ αρχάς απέφυγε κάθε συζήτηση για το καθεστώς της Κριμαίας, λέγοντας ότι αυτό το ζήτημα «έκλεισε για πάντα». Επίσης, ζήτησε την εφαρμογή των συμφωνιών του Μινσκ για την αύξηση της αυτονομίας των ανατολικών περιοχών της Ουκρανίας (Ντόνμπας).
Η ασπίδα
Ωστόσο, το βασικό μήνυμά του αφορούσε την αντιπυραυλική ασπίδα που αναπτύσσει το ΝΑΤΟ στην Ανατολική Ευρώπη. Αναφέρθηκε ιδιαίτερα στη Ρουμανία (το ΝΑΤΟ έχει αναπτύξει το αντιπυραυλικό σύστημα Aegis που είναι μεν αμυντικού χαρακτήρα, διαθέτει δε εμβέλεια πάνω από 1.000 χιλιόμετρα), αλλά και στην πιθανότητα ανάπτυξης παρόμοιων συστημάτων και στην Πολωνία. Ο κ. Πούτιν περιέγραψε αυτές τις εγκαταστάσεις ως «απειλές» για τη Ρωσία και προανήγγειλε «ενέργειες που θα διαφυλάσσουν την ασφάλεια» της χώρας του.
Προκειμένου, μάλιστα, να προϊδεάσει για την αντίδραση της Ρωσίας, αναφέρθηκε στις επιδόσεις των ρωσικών βαλλιστικών συστημάτων από εδάφους, αέρος και θαλάσσης στον πόλεμο της Συρίας. Επίσης, δεν αρνήθηκε ότι η Ρωσία είναι ανοιχτή σε πιθανή επαναπροσέγγιση με την Τουρκία, αλλά τόνισε πως η Αγκυρα δεν έχει ακόμη κάνει τα βήματα που απαιτούνται, ξεκινώντας με τη συζήτηση για επανορθώσεις, που αφορούν, κατ’ αρχάς, την κατάρριψη του ρωσικού Σουχόι από τουρκικά αεροπλάνα στην τουρκοσυριακή μεθόριο.
Η επίσκεψη στο Αγιον Ορος για τα 1.000 χρόνια
Με προσκύνημα στο Αγιον Ορος, όπου από κοινού με τον Πατριάρχη Μόσχας Κύριλλο θα συμμετείχαν στις εορταστικές εκδηλώσεις της Ιεράς Μονής Παντελεήμονος για τη συμπλήρωση 1.000 χρόνων παρουσίας Ρώσων μοναχών στο Αγιον Ορος, επρόκειτο να ολοκληρώσει τη διήμερη επίσκεψή του στην Ελλάδα ο Βλαντιμίρ Πούτιν. Αν και για λόγους ασφαλείας δεν είχε γνωστοποιηθεί το ακριβές πρόγραμμα της παρουσίας του στον Αθω, οι πληροφορίες ανέφεραν ότι αναμενόταν στη μοναστική πολιτεία αργά χθες το μεσημέρι και στις Καρυές θα τον υποδέχονταν με τις πρέπουσες τιμές αρχηγού κράτους τα μέλη της Ιεράς Κοινότητας, ενώ στην τελετή θα παραβρισκόταν και ο Ελληνας ομόλογός του Προκόπης Παυλόπουλος. Μαζί με τον Πατριάρχη Μόσχας και πασών των Ρωσιών κ. Κύριλλο, που βρισκόταν από την Παρασκευή στο Αγιον Ορος, θα μετέβαιναν κατόπιν στην Ιερά Μονή Παντελεήμονος, στην οποία εγκαταβιούν ρωσικής και ουκρανικής καταγωγής μοναχοί. Τόσο στις Καρυές η Ιερά Κοινότητα όσο και οι μοναχοί στη μονή Παντελεήμονος προγραμμάτιζαν υποδοχή με κωδωνοκρουσίες και δοξολογίες στον πρόεδρο της Ρωσίας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου