Από την έντυπη ΣΥΡΙΖΑίϊκη ντουντούκα
της Κολοκοτρώνη 8, και...
 |
| "Εφ.Συν", 19/04/21 |
Δημοκρατία και ψήφος αποδήμων
Κώστας Δουζίνας
Η συζήτηση για την ψήφο των αποδήμων στη συνταγματική αναθεώρηση 2018-2019, στη συζήτηση για τον νόμο της Νέας Δημοκρατίας πέρσι και στην πρόσφατη τροποποίηση του νόμου Βορίδη δείχνει αδιαφορία για τα μεγάλα θεσμικά ζητήματα. Για τη Δεξιά και το ΚΙΝ.ΑΛΛ. το θέμα αποτελεί ευκαιρία για να αβγατίσουν τη δεξαμενή των ψηφοφόρων τους. Δυστυχώς, αριστερά στελέχη δεν απέφυγαν την παγίδα, δίνοντας την εντύπωση ότι λείπουν αξιακά θεμέλια αλλά και ικανά στελέχη. Δεν διαφωνεί η Αριστερά γιατί φοβάται ότι η Αστόρια και η Μελβούρνη θα ψηφίσουν τη Δεξιά αποτρέποντας «θεσμικά» μελλοντική νίκη. Η αριστερή λογική στηρίζεται στη θεωρία και ιδεολογία της.
Το δικαίωμα ψήφου των αποδήμων καθορίζεται από δύο θεσμικούς άξονες: πολίτης/ομογενής και δημοκρατική συμμετοχή/πολιτική εκπροσώπηση. Ο δεσμός του πολίτη με το κράτος είναι πολιτικός. Του ομογενή εθνοτικός. Η ιδιότητα του πολίτη ονομάζεται ιθαγένεια ή υπηκοότητα. Ετυμολογικά ενδιαφέροντες όροι. Ο ιθαγενής είναι ο αυτόχθονας, κάποιος που γεννήθηκε εδώ (-ιθε) και/ή ανήκει στο γένος. Το γένος αναφέρεται στο έθνος, στη φυλετική καταγωγή, με όλα τα προβλήματα ορισμού. Ο Αντετοκούνμπο είναι Ελληνας πολίτης, μέλος του ελληνικού λαού αλλά όχι του έθνους. Ενας ομογενής στη Μελβούρνη χωρίς ελληνική ιθαγένεια είναι μέλος του έθνους αλλά όχι του λαού. Ο υπήκοος, από την άλλη, είναι ο υπάκουος, κάποιος που υπακούει τους ανωτέρους. Αλλά στη δημοκρατία, ο πολίτης είναι αυτόνομος, δίνει τον νόμο στον εαυτό του, άμεσα τον ηθικό, μέσω εκλεγμένων αντιπροσώπων τον δημόσιο.
Η αγγλική γλώσσα προτίμησε τον όρο citizenship γιατί στη διάρκεια της αποικιοκρατίας Ινδοί ή Νιγηριανοί εθνοτικά απέκτησαν πολιτικά δικαιώματα στη μητρόπολη. Ετσι, διαχωρίστηκε η εθνοτική καταγωγή από την ιδιότητα του πολίτη. Η σύγχρονη σχολή των citizenship studies, μιας από τις πιο σημαντικές στις κοινωνικές επιστήμες, εξετάζει τις πολλαπλές ταυτότητες που συνυπάρχουν στους λαούς.
Ο πολιτικός δεσμός, το citizenship, δημιουργείται με την ενεργή συμμετοχή στην κοινωνία και την πολιτική. Ο Ελληνας πολίτης είναι μέλος του λαού με τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις όσων από γέννηση ή με πολιτογράφηση είναι πολιτικά Ελληνες. Ο ορθότερος όρος λοιπόν για το καθεστώς του πολίτη είναι «πολιτειότητα». Ο όρος αποτελεί μετάφραση του citizenship, ένα γλωσσικό αντιδάνειο, μια και το civitas δεν είναι παρά η λατινική μετάφραση της ελληνικής πόλης. Μια μελλοντική μεταρρύθμιση πρέπει να μετονομάσει τον Κώδικα Ελληνικής Ιθαγένειας σε Κώδικα Ελληνικής Πολιτειότητας.
Αν η σχέση του πολίτη με το κράτος είναι πολιτικο-κοινωνική, ποια δικαιώματα και υποχρεώσεις συνιστούν τον πολιτικό δεσμό; Η φιλελεύθερη άποψη δίνει έμφαση στον ιδιωτικό χώρο, στα δικαιώματα και στις ελευθερίες του ατόμου. Ρόλος των βουλευτών είναι να εκπροσωπούν τα συμφέροντα των ψηφοφόρων τους. Οπως έλεγε ο φιλελεύθερος Benjamin Constant, ο πολίτης επιθυμεί «την ασφάλεια στις ιδιωτικές του απολαύσεις», ενώ δουλειά τής πολιτικής είναι να εγγυάται την «ήρεμη απόλαυση του πλούτου.» Πρόκειται για μια ελαττωματική άποψη της πολιτικής – ατομική ιδιοκτησία, δικαιώματα και εκλογές. Αυτή η δημοκρατία-light μπορεί εύκολα να γίνει «ανελεύθερη», όπως πέτυχαν ο Ορμπαν, ο Ερντογάν ή ο Πούτιν. Η δημοκρατία αποπολιτικοποιείται, η ιδιότητα του πολίτη γίνεται τυπική.
Αντίθετα, η πραγματική δημοκρατία είναι συμμετοχική και διαβουλευτική. Οι πολίτες συμμετέχουν ενεργά στα κοινά: σε κόμματα και συνδικάτα, τοπική αυτοδιοίκηση και συλλόγους, σωματεία και ενώσεις, αλλά και σε άτυπες κοινωνικές, πολιτικές ή πολιτισμικές συλλογικότητες. Αμεσες μορφές δημοκρατίας δίνουν στους πολίτες τη δυνατότητα να παίρνουν στα χέρια τους τη ζωή τους. Ο πολίτης γίνεται μέλος μιας ζωντανής αυτοδιοικούμενης κοινότητας με κοινή δημοκρατική κουλτούρα, η οποία συνεπάγεται υποχρεώσεις, ευθύνες και δικαιώματα.
Δύο εναλλακτικά αξιακά θεμέλια θεμελιώνουν το δικαίωμα ψήφου των αποδήμων. Στη μία άκρη, όσοι έχουν ελληνική καταγωγή, ανεξάρτητα από τον τόπο κατοικίας ή τη χρονική απόσταση από τον Ελληνα πρόγονο, δικαιούνται να γίνουν πολίτες. Ο νόμος επιτρέπει την απόκτηση ιθαγένειας και το αυτόματο δικαίωμα ψήφου σε όποιον αποδεικνύει ακόμη και μακρινή γενεαλογική σχέση με το έθνος. Πρόκειται για μια μεταφυσική ιστορικότητα και την ωφελιμιστική πλευρά της: η ύπαρξη και συνέχεια του έθνους εκφράζεται από τον δεσμό του αίματος που δεν χαλαρώνει ποτέ και μπορεί να ενισχύει οικονομικά και δημογραφικά το έθνος. Τα πολιτικά δικαιώματα υποβιβάζονται από βασικός τρόπος οργάνωσης της συλλογικότητας σε ρόλο υποστήριξης μιας συντηρητικής άποψης της εθνικής συνείδησης. Η καθολική ψήφος των απανταχού οιονεί Ελλήνων αποτελεί ακόμη μια ψηφίδα στην αποπολιτικοποίηση της δημοκρατίας.
Αν περάσουμε από τη μεταφυσική στην πολιτική, ποιες είναι οι προϋποθέσεις συμμετοχής των αποδήμων στις εκλογές; Η πολιτειότητα απαιτεί ενεργή συμμετοχή στη ζωή της χώρας. Το δικαίωμα ψήφου εξαρτάται επομένως από τον βαθμό συμμετοχής των αποδήμων στο πολιτικό και κοινωνικό γίγνεσθαι. Αυτό είναι το βασικό μέλημα των επιτροπών πολιτογράφησης μεταναστών. Το Ισραήλ και η Ιρλανδία, δύο κράτη με μεγάλη διασπορά όπως και η Ελλάδα, δεν αναγνωρίζουν δικαίωμα ψήφου. Ετσι, αποφεύγεται η αλλοίωση του αποτελέσματος της ψηφοφορίας από τον μεγάλο αλλά άγνωστο αριθμό ομογενών. Αυτή είναι η κανονιστικά συνεπής απάντηση.
Εφόσον αναγνωριστεί κάποια μορφή εκλογικής συμμετοχής, το ερώτημα αλλάζει. Οι ομογενείς δεν υφίστανται άμεσα τις συνέπειες της ψήφου τους. Η μαζική συμμετοχή θα μπορούσε να ανατρέψει τη θέληση των κατοίκων που θα υποστούν τα αποτελέσματα της εκλογής. Το δικαίωμα ψήφου πρέπει να περιορίζεται επομένως σε όσους έχουν έστω και περιορισμένο δεσμό με τη χώρα, που εξασφαλίζεται από τυπικές, χρονικές και ποιοτικές προϋποθέσεις. Ας δούμε τις πιο σημαντικές.
Οι απόδημοι πρέπει να έχουν εγγραφεί σε ειδικούς εκλογικούς καταλόγους Επικρατείας ή μεγάλων περιοχών από τους οποίους εκλέγονται πλήρεις βουλευτές. Συμμετέχουν επομένως σε ειδική εκλογική συλλογικότητα που αναγνωρίζει τη διαφορετικότητά τους. Η Γαλλία, η Ιταλία και η Πορτογαλία προβλέπουν την εκπροσώπηση των αποδήμων με προκαθορισμένο αριθμό βουλευτών ή/και ειδικές εκλογικές περιφέρειες (Αμερική, Αυστραλία, Ευρώπη κ.λπ.). Στη Γαλλία εκλέγονται 12 γερουσιαστές από τους ομογενείς, στην Ιταλία 12 βουλευτές και 4 γερουσιαστές, στην Πορτογαλία 4 βουλευτές.
Η δημοκρατία ως συμμετοχή επιβάλλει την αυτοπρόσωπη και όχι την επιστολική ψήφο. Σχετικά μικρή απουσία από τη χώρα (είκοσι χρόνια) ή μεγάλη παραμονή την τελευταία τριακονταετία (ενός ή δύο χρόνων) περιορίζουν την έλλειψη συμμετοχής. Το Ηνωμένο Βασίλειο απαιτεί τη διαμονή στη χώρα την τελευταία δεκαπενταετία. Στη Γερμανία, οι απόδημοι πρέπει να μην έχουν απουσιάσει για περισσότερα από 25 χρόνια και να έχουν διαμείνει στη Γερμανία για τρεις συνεχόμενους μήνες. Αλλοι τρόποι διαπίστωσης του δεσμού μπορούν να προστεθούν όπως η προώθηση εθνικών υποθέσεων, η συμμετοχή σε κοινοτικές εκδηλώσεις στη χώρα διαμονής κ.λπ. Εδώ ανήκει και η ύπαρξη ΑΦΜ. Γιατί όμως μια οικονομική σχέση με τις αρχές να δίνει το δικαίωμα ψήφου; Δεν μπορεί η ψήφος να εξαρτάται από την περιουσιακή κατάσταση, όπως γινόταν τον 19ο αιώνα.
Η συζήτηση για την ψήφο των αποδήμων δείχνει τις ριζικά διαφορετικές ιδεολογίες και απόψεις για την πολιτική. Ο παλιός δικομματισμός προωθεί τα μικροκομματικά του συμφέροντα. Για την Αριστερά, οι περιορισμοί και οι προϋποθέσεις πρέπει να είναι αποτέλεσμα της πίστης στη δημοκρατία και την πολιτική. Δυστυχώς, όπως και σε άλλα, αυτό δεν φάνηκε.
*Καθηγητής του Πανεπιστημίου του Λονδίνου, πρόεδρος του Ιδρύματος «Νίκος Πουλαντζάς»
Η συζήτηση για την ψήφο των αποδήμων στη συνταγματική αναθεώρηση 2018-2019, στη συζήτηση για τον νόμο της Νέας Δημοκρατίας πέρσι και στην πρόσφατη τροποποίηση του νόμου Βορίδη δείχνει αδιαφορία για τα μεγάλα θεσμικά ζητήματα. Για τη Δεξιά και το ΚΙΝ.ΑΛΛ. το θέμα αποτελεί ευκαιρία για να αβγατίσουν τη δεξαμενή των ψηφοφόρων τους. Δυστυχώς, αριστερά στελέχη δεν απέφυγαν την παγίδα, δίνοντας την εντύπωση ότι λείπουν αξιακά θεμέλια αλλά και ικανά στελέχη. Δεν διαφωνεί η Αριστερά γιατί φοβάται ότι η Αστόρια και η Μελβούρνη θα ψηφίσουν τη Δεξιά αποτρέποντας «θεσμικά» μελλοντική νίκη. Η αριστερή λογική στηρίζεται στη θεωρία και ιδεολογία της.
Το δικαίωμα ψήφου των αποδήμων καθορίζεται από δύο θεσμικούς άξονες: πολίτης/ομογενής και δημοκρατική συμμετοχή/πολιτική εκπροσώπηση. Ο δεσμός του πολίτη με το κράτος είναι πολιτικός. Του ομογενή εθνοτικός. Η ιδιότητα του πολίτη ονομάζεται ιθαγένεια ή υπηκοότητα. Ετυμολογικά ενδιαφέροντες όροι. Ο ιθαγενής είναι ο αυτόχθονας, κάποιος που γεννήθηκε εδώ (-ιθε) και/ή ανήκει στο γένος. Το γένος αναφέρεται στο έθνος, στη φυλετική καταγωγή, με όλα τα προβλήματα ορισμού. Ο Αντετοκούνμπο είναι Ελληνας πολίτης, μέλος του ελληνικού λαού αλλά όχι του έθνους. Ενας ομογενής στη Μελβούρνη χωρίς ελληνική ιθαγένεια είναι μέλος του έθνους αλλά όχι του λαού. Ο υπήκοος, από την άλλη, είναι ο υπάκουος, κάποιος που υπακούει τους ανωτέρους. Αλλά στη δημοκρατία, ο πολίτης είναι αυτόνομος, δίνει τον νόμο στον εαυτό του, άμεσα τον ηθικό, μέσω εκλεγμένων αντιπροσώπων τον δημόσιο.
Η αγγλική γλώσσα προτίμησε τον όρο citizenship γιατί στη διάρκεια της αποικιοκρατίας Ινδοί ή Νιγηριανοί εθνοτικά απέκτησαν πολιτικά δικαιώματα στη μητρόπολη. Ετσι, διαχωρίστηκε η εθνοτική καταγωγή από την ιδιότητα του πολίτη. Η σύγχρονη σχολή των citizenship studies, μιας από τις πιο σημαντικές στις κοινωνικές επιστήμες, εξετάζει τις πολλαπλές ταυτότητες που συνυπάρχουν στους λαούς.
Ο πολιτικός δεσμός, το citizenship, δημιουργείται με την ενεργή συμμετοχή στην κοινωνία και την πολιτική. Ο Ελληνας πολίτης είναι μέλος του λαού με τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις όσων από γέννηση ή με πολιτογράφηση είναι πολιτικά Ελληνες. Ο ορθότερος όρος λοιπόν για το καθεστώς του πολίτη είναι «πολιτειότητα». Ο όρος αποτελεί μετάφραση του citizenship, ένα γλωσσικό αντιδάνειο, μια και το civitas δεν είναι παρά η λατινική μετάφραση της ελληνικής πόλης. Μια μελλοντική μεταρρύθμιση πρέπει να μετονομάσει τον Κώδικα Ελληνικής Ιθαγένειας σε Κώδικα Ελληνικής Πολιτειότητας.
Αν η σχέση του πολίτη με το κράτος είναι πολιτικο-κοινωνική, ποια δικαιώματα και υποχρεώσεις συνιστούν τον πολιτικό δεσμό; Η φιλελεύθερη άποψη δίνει έμφαση στον ιδιωτικό χώρο, στα δικαιώματα και στις ελευθερίες του ατόμου. Ρόλος των βουλευτών είναι να εκπροσωπούν τα συμφέροντα των ψηφοφόρων τους. Οπως έλεγε ο φιλελεύθερος Benjamin Constant, ο πολίτης επιθυμεί «την ασφάλεια στις ιδιωτικές του απολαύσεις», ενώ δουλειά τής πολιτικής είναι να εγγυάται την «ήρεμη απόλαυση του πλούτου.» Πρόκειται για μια ελαττωματική άποψη της πολιτικής – ατομική ιδιοκτησία, δικαιώματα και εκλογές. Αυτή η δημοκρατία-light μπορεί εύκολα να γίνει «ανελεύθερη», όπως πέτυχαν ο Ορμπαν, ο Ερντογάν ή ο Πούτιν. Η δημοκρατία αποπολιτικοποιείται, η ιδιότητα του πολίτη γίνεται τυπική.
Αντίθετα, η πραγματική δημοκρατία είναι συμμετοχική και διαβουλευτική. Οι πολίτες συμμετέχουν ενεργά στα κοινά: σε κόμματα και συνδικάτα, τοπική αυτοδιοίκηση και συλλόγους, σωματεία και ενώσεις, αλλά και σε άτυπες κοινωνικές, πολιτικές ή πολιτισμικές συλλογικότητες. Αμεσες μορφές δημοκρατίας δίνουν στους πολίτες τη δυνατότητα να παίρνουν στα χέρια τους τη ζωή τους. Ο πολίτης γίνεται μέλος μιας ζωντανής αυτοδιοικούμενης κοινότητας με κοινή δημοκρατική κουλτούρα, η οποία συνεπάγεται υποχρεώσεις, ευθύνες και δικαιώματα.
Δύο εναλλακτικά αξιακά θεμέλια θεμελιώνουν το δικαίωμα ψήφου των αποδήμων. Στη μία άκρη, όσοι έχουν ελληνική καταγωγή, ανεξάρτητα από τον τόπο κατοικίας ή τη χρονική απόσταση από τον Ελληνα πρόγονο, δικαιούνται να γίνουν πολίτες. Ο νόμος επιτρέπει την απόκτηση ιθαγένειας και το αυτόματο δικαίωμα ψήφου σε όποιον αποδεικνύει ακόμη και μακρινή γενεαλογική σχέση με το έθνος. Πρόκειται για μια μεταφυσική ιστορικότητα και την ωφελιμιστική πλευρά της: η ύπαρξη και συνέχεια του έθνους εκφράζεται από τον δεσμό του αίματος που δεν χαλαρώνει ποτέ και μπορεί να ενισχύει οικονομικά και δημογραφικά το έθνος. Τα πολιτικά δικαιώματα υποβιβάζονται από βασικός τρόπος οργάνωσης της συλλογικότητας σε ρόλο υποστήριξης μιας συντηρητικής άποψης της εθνικής συνείδησης. Η καθολική ψήφος των απανταχού οιονεί Ελλήνων αποτελεί ακόμη μια ψηφίδα στην αποπολιτικοποίηση της δημοκρατίας.
Αν περάσουμε από τη μεταφυσική στην πολιτική, ποιες είναι οι προϋποθέσεις συμμετοχής των αποδήμων στις εκλογές; Η πολιτειότητα απαιτεί ενεργή συμμετοχή στη ζωή της χώρας. Το δικαίωμα ψήφου εξαρτάται επομένως από τον βαθμό συμμετοχής των αποδήμων στο πολιτικό και κοινωνικό γίγνεσθαι. Αυτό είναι το βασικό μέλημα των επιτροπών πολιτογράφησης μεταναστών. Το Ισραήλ και η Ιρλανδία, δύο κράτη με μεγάλη διασπορά όπως και η Ελλάδα, δεν αναγνωρίζουν δικαίωμα ψήφου. Ετσι, αποφεύγεται η αλλοίωση του αποτελέσματος της ψηφοφορίας από τον μεγάλο αλλά άγνωστο αριθμό ομογενών. Αυτή είναι η κανονιστικά συνεπής απάντηση.
Εφόσον αναγνωριστεί κάποια μορφή εκλογικής συμμετοχής, το ερώτημα αλλάζει. Οι ομογενείς δεν υφίστανται άμεσα τις συνέπειες της ψήφου τους. Η μαζική συμμετοχή θα μπορούσε να ανατρέψει τη θέληση των κατοίκων που θα υποστούν τα αποτελέσματα της εκλογής. Το δικαίωμα ψήφου πρέπει να περιορίζεται επομένως σε όσους έχουν έστω και περιορισμένο δεσμό με τη χώρα, που εξασφαλίζεται από τυπικές, χρονικές και ποιοτικές προϋποθέσεις. Ας δούμε τις πιο σημαντικές.
Οι απόδημοι πρέπει να έχουν εγγραφεί σε ειδικούς εκλογικούς καταλόγους Επικρατείας ή μεγάλων περιοχών από τους οποίους εκλέγονται πλήρεις βουλευτές. Συμμετέχουν επομένως σε ειδική εκλογική συλλογικότητα που αναγνωρίζει τη διαφορετικότητά τους. Η Γαλλία, η Ιταλία και η Πορτογαλία προβλέπουν την εκπροσώπηση των αποδήμων με προκαθορισμένο αριθμό βουλευτών ή/και ειδικές εκλογικές περιφέρειες (Αμερική, Αυστραλία, Ευρώπη κ.λπ.). Στη Γαλλία εκλέγονται 12 γερουσιαστές από τους ομογενείς, στην Ιταλία 12 βουλευτές και 4 γερουσιαστές, στην Πορτογαλία 4 βουλευτές.
Η δημοκρατία ως συμμετοχή επιβάλλει την αυτοπρόσωπη και όχι την επιστολική ψήφο. Σχετικά μικρή απουσία από τη χώρα (είκοσι χρόνια) ή μεγάλη παραμονή την τελευταία τριακονταετία (ενός ή δύο χρόνων) περιορίζουν την έλλειψη συμμετοχής. Το Ηνωμένο Βασίλειο απαιτεί τη διαμονή στη χώρα την τελευταία δεκαπενταετία. Στη Γερμανία, οι απόδημοι πρέπει να μην έχουν απουσιάσει για περισσότερα από 25 χρόνια και να έχουν διαμείνει στη Γερμανία για τρεις συνεχόμενους μήνες. Αλλοι τρόποι διαπίστωσης του δεσμού μπορούν να προστεθούν όπως η προώθηση εθνικών υποθέσεων, η συμμετοχή σε κοινοτικές εκδηλώσεις στη χώρα διαμονής κ.λπ. Εδώ ανήκει και η ύπαρξη ΑΦΜ. Γιατί όμως μια οικονομική σχέση με τις αρχές να δίνει το δικαίωμα ψήφου; Δεν μπορεί η ψήφος να εξαρτάται από την περιουσιακή κατάσταση, όπως γινόταν τον 19ο αιώνα.
Η συζήτηση για την ψήφο των αποδήμων δείχνει τις ριζικά διαφορετικές ιδεολογίες και απόψεις για την πολιτική. Ο παλιός δικομματισμός προωθεί τα μικροκομματικά του συμφέροντα. Για την Αριστερά, οι περιορισμοί και οι προϋποθέσεις πρέπει να είναι αποτέλεσμα της πίστης στη δημοκρατία και την πολιτική. Δυστυχώς, όπως και σε άλλα, αυτό δεν φάνηκε.
*Καθηγητής του Πανεπιστημίου του Λονδίνου, πρόεδρος του Ιδρύματος «Νίκος Πουλαντζάς»
....από "ΤΑ ΝΕΑ/ΣΑΒΒΑΤΟΚΥΡΙΑΚΟ"
 |
"Εφ.Συν/ΣΑΒΒΑΤΟΚΥΡΙΑΚΟ", 17-18/04/21Ψήφος αποδήμων: Αγώνας δρόμου μετά τον αιφνιδιασμόΤο παρασκήνιο της κυβερνητικής «επίθεσης» προς τον ΣΥΡΙΖΑ και τα επόμενα βήματα του Μαξίμου - Μάχη με τον χρόνο για την οργάνωση της ψηφιακής πλατφόρμας n Πόσες εγγραφές αναμένονται στους ειδικούς καταλόγουςΤΗΣ ΕΛΕΝΗΣ ΕΥΑΓΓΕΛΟΔΗΜΟΥ ΤΗΣ ΝΑΤΑΣΑΣ ΜΠΑΣΤΕΑ |
Η συζήτηση για την ψήφο των Ελλήνων του εξωτερικού, είναι πια στην επιτροπή της Βουλής και οδεύει προς ψήφιση ή μη μετά τη νέα πρόταση νόμου του Μάκη Βορίδη. Μια πρόταση, που προβλέπει μια σειρά αλλαγών, ανάμεσά τους την άρση των περιορισμών για την εγγραφή σε εκλογικούς καταλόγους για όσους θέλουν να ψηφίσουν. Και κάπου εδώ ξεκίνησε η σύγκρουση και προκλήθηκαν μια σειρά αντιδράσεων αποκαλυπτικές πολλών σημερινών χαρακτηριστικών των πολιτικών δυνάμεων.
Ας εστιάσουμε στον ΣΥΡΙΖΑ. Μια αποστροφή συνέντευξης της Θεοδώρας Τζάκρη στον «Εθνικό Κήρυκα», υποτίθεται έδωσε την λαβή στον κ. Βορίδη για τη νέα πρόταση αφού ενθάρρυνε με τις δηλώσεις της κάθε άρση περιορισμών για να ψηφίσει ένας Ελληνας του εξωτερικού. Το κύριο όμως είναι άλλο. Πως αμέσως σχεδόν αποκαλύφθηκαν ορισμένες τάσεις της αξιωματικής αντιπολίτευσης για το θέμα. Ενα μέρος της συριζαϊκής βάσης τα έβαψε μαύρα, θεωρώντας πως το νέο σχέδιο είναι πλευρά της νέας ιδεολογικής ηγεμονίας που επιχειρεί η κυβέρνηση κατά της Αριστεράς. Η περίπτωση Βορίδη είναι ταμάμ εξάλλου για την ερμηνεία, λόγω του βαρέος ιδεολογικού σκεύους του υπουργού. Οχι λίγοι, ανάμεσά τους και τέως υπουργοί όπως ο Χριστόφορος Βερναρδάκης, ενέταξαν τον αιφνιδιασμό του υπουργού Εσωτερικών σε ένα μακροχρόνια σχέδιο ιδεολογικού τύπου: «Η τοποθέτηση Βορίδη στο υπουργείο Εσωτερικών είχε δύο στόχους: α) τον έλεγχο της συγκρότησης των εκλογικών ομογενειακών καταλόγων, όπως και την κινητοποίηση των ακροδεξιών θυλάκων κυρίως σε Αμερική και Αυστραλία και, β) τον έλεγχο και την καταστολή των διαδικασιών απονομής ιθαγένειας στο εσωτερικό», έγραψε στο Facebook ο Βερναρδάκης εστιάζοντας κυρίως στην κατάργηση της διακομματικής επιτροπής εποπτείας των ειδικών εκλογικών καταλόγων της ομογένειας.
Αλλοι της αξιωματικής αντιπολίτευσης απλώς υποβάθμισαν το θέμα εστιάζοντας στο ότι δύσκολα η κυβέρνηση θα βρει 200 ψήφους στη Βουλή για να το περάσει. Αλλοι, εσωτερικά, είχαν γκρίνια για τη Θ. Τζάκρη και την υποτιθέμενη λαβή που έδωσε σε ένα πάντως - όπως λένε από την Κουμουνδούρου - προαποφασισμένο κυβερνητικό σχέδιο. Μια γκρίνια που άφηνε και αφήνει μια σαφή αιχμή για το θόλωμα μιας ακόμη φοράς της γραμμής του ΣΥΡΙΖΑ.
Φοβάται όμως, σχηματικά θα ερωτούσαμε, ο ΣΥΡΙΖΑ την ψήφο των Ελλήνων της Αστόρια; Υπονοεί επίσης «νο(θεία) από το Σικάγο» όπως ευφυώς έγραψε κάποιος στα κοινωνικά δίκτυα ή αλλιώς νόθευση του εκλογικού σώματος;
Μια άποψη στον ΣΥΡΙΖΑ θέλει, εκ προοιμίου την ψήφο αυτή, δεξιά ψήφο. Θυμίζουν ορισμένοι τα συλλαλητήρια για την ονομασία της Μακεδονίας και του 1992 και του 2018 που ξεκίνησαν από ομογενειακές οργανώσεις. Μιλούν βέβαια, κυρίως για τις πρώτες γενιές μεταναστών. Κι αυτό αφού υπάρχει μια έτερη άποψη στον ΣΥΡΙΖΑ που θέλει τους πιο «νωπούς» μετανάστες να ανήκουν με την ευρεία έννοια στην προοδευτική επικράτεια. Εννοούν τους επιστήμονες του brain drain που γέμισαν τις βαλίτσες τους μετά τα Μνημόνια και δύσκολα θα επιστρέψουν. Πάντως οι δεσμοί με τους δεύτερους θεωρήθηκε πως επικαιροποιούνται και με τον νόμο Τ. Θεοδωρικάκου που ψηφίστηκε μάλιστα με ιστορική συναίνεση 288 βουλευτών. Και σίγουρα η όποια «ανάγνωση» του τι ψηφίζουν οι Ελληνες του εξωτερικού δυνητικά, είναι ολίγον τι αυθαίρετη, ειδικά σήμερα στην εποχή των ευρύτερων ρευστοποιήσεων στο πολιτικό σκηνικό.
Μια άλλη ανάγνωση βλέπει βαθύτερα στην Κουμουνδούρου μια ακόμη επιβεβαίωση ενοχικών λογικών, στενών απευθύνσεων και μη συνεκτικής λογικής πάνω σε μείζονα θέματα. «Δεν έχει να φοβάται τίποτε ο ΣΥΡΙΖΑ και η Αριστερά από τους Ελληνες του εξωτερικού», λέει υψηλόβαθμος παράγοντας της Κουμουνδούρου σε αντιδιαστολή με ένα κλίμα «ήττας» που αρχικώς εξαπλώθηκε στα κοινωνικά κυρίως δίκτυα και παρότι δύσκολα θα συγκεντρώνονταν οι 200 απαιτούμενες ψήφοι στη Βουλή.
Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει χαράξει μια στρατηγική προσεταιρισμού για τους Ελληνες των ξένων κρατών, την ευθύνη την έχει από το κόμμα και την ΚΟ ως αναπληρώτρια τομεάρχης η κ. Τζάκρη και όλο το προηγούμενο διάστημα υπήρξαν τηλεσυσκέψεις με ομογενειακές οργανώσεις.
Παρ' όλα αυτά, η συριζαϊκή παλινωδία στον τρόπο αντιπολίτευσης μα και ανοίγματος στον κόσμο εκφράστηκε και στο εν λόγω πεδίο. Για πολλούς αναδεικνύοντας δομικότερο πρόβλημα της θέσης που θέλει να έχει ο ΣΥΡΙΖΑ - ΠΣ στο πολιτικό σκηνικό σήμερα. Ακόμη και μια μορφή απαξίωσης που εκφράστηκε για τους Ελληνες του εξωτερικού, όχι επίσημα προφανώς, αλλά στον δημόσιο διάλογο, δείχνει πως τα εργαλεία ανάγνωσης του κόμματος παραμένουν παλιά. «Είναι άλλο να κριτικάρεις τον νόμο που έρχεται και την αναθεώρηση πάνω στον προηγούμενο και άλλο να χαρίζεις το εκλογικό σώμα ή μέρος του στον αντίπαλο», λέει ένας παλιός του κόμματος.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου