οι κηπουροι τησ αυγησ

Σάββατο 4 Ιανουαρίου 2020

"...Ανεξάρτητα από την Τουρκία, ο EastMed διαμορφώνει νέες δυνατότητες τόσο για την Ελλάδα όσο και για την Ευρωπαϊκή Ενωση. Η Αθήνα αναβαθμίζεται σε αξιόπιστο παίκτη με ενεργειακές συμμαχίες, δηλώνοντας την παρουσία της ύστερα από μια μακρά περίοδο οικονομικών δυσχερειών. Παράλληλα το όλο έργο προσφέρει ενεργειακές εναλλακτικές για την Ευρώπη, καθώς μέχρι σήμερα εξαρτάται σχεδόν κατ' αποκλειστικότητα από τη Ρωσία. Και αυτό, με τη σειρά του, προσφέρει στην ΕΕ μεγαλύτερη ευχέρεια κινήσεων απέναντι στη Μόσχα, ανοίγοντας ακόμα και το ενδεχόμενο επιβολής κυρώσεων. Η σημασία του αγωγού, βέβαια, εκτός από τα άμεσα πλεονεκτήματα της χθεσινής υπογραφής, έχει να κάνει σε μεγάλο βαθμό και με το κατά πόσο ο αγωγός μπορεί να ολοκληρωθεί. Τα δύο χρόνια μελέτης θα υποδείξουν τον τρόπο επίλυσης των δυσκολιών, όπως η χιλιομετρική απόσταση. Το μέγεθός του είναι μεγάλο, ακόμα και για τα δεδομένα μιας τριμερούς συνεργασίας - γι' αυτό, άλλωστε, η υπογραφή της Ιταλίας είναι καθοριστικός παράγοντας για την επιτυχία του...."

Από την "ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ", "ΤΑ ΝΕΑ" και την "ΕΣΤΙΑ"


"Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ", 03/01/19

"ΤΑ ΝΕΑ", 03/01/19

"ΤΑ ΝΕΑ", 03/12/19


ΤΗΣ ΜΥΡΤΟΥΣ ΛΙΑΛΙΟΥΤΗ

Ενας αγωγός, μια συμμαχία και ένα νέο γεωπολιτικό παιχνίδι με πέντε χώρες. Η συμφωνία για τον αγωγό φυσικού αερίου EastMed που επισφραγίστηκε χθες το απόγευμα στο Ζάππειο είναι ιδιαίτερης σημασίας τη δεδομένη χρονική στιγμή, τόσο για την Ελλάδα όσο και για τα συμφέροντα Κύπρου και Ισραήλ, απέναντι στην αναβάθμιση της τουρκικής προκλητικότητας. Μια κίνηση - που θα προσυπογράψει προσεχώς και η Ιταλία - με επιχειρηματικά και γεωστρατηγικά οφέλη απέναντι στις αξιώσεις της Αγκυρας στην Ανατολική Μεσόγειο και την προσπάθεια επιβολής τετελεσμένων μέσω του μνημονίου για τις θαλάσσιες ζώνες με την κυβέρνηση της Τρίπολης.

Δεν πρόκειται, βέβαια, για μια συμμαχία που χτίστηκε με σκοπό την αντιμετώπιση της Τουρκίας, μιας και βρισκόταν αρκετά χρόνια στα σκαριά. Γι' αυτό και από την πρώτη στιγμή, όλοι οι εμπλεκόμενοι διευκρίνιζαν πως η συμφωνία δεν ήταν αντίπραξη, ούτε εχθρική πράξη απέναντι στην Τουρκία. Ξεκαθαρίζοντας, μάλιστα, πως η συνεργασία είναι ανοιχτή σε όλους. Η ενόχληση της Αγκυρας, όμως, δικαιολογείται: αν η Ανατολική Μεσόγειος ήταν μια μεγάλη διπλωματική σκακιέρα, η Ελλάδα έκανε μόλις μια κίνηση ματ. Και δεν την έκανε μόνη της. Μαζί με την Κύπρο και το Ισραήλ, αλλά και την Ιταλία που ακολουθεί ως βασική συμμέτοχος, δημιουργούν νέα γεωστρατηγικά δεδομένα και, βέβαια, καινούργια εμπόδια στα σχέδια του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν που το τελευταίο διάστημα διεκδικεί σημαίνοντα ρόλο στην ευρύτερη περιοχή.

ΑΜΦΙΣΒΗΤΗΣΗ. Η Αγκυρα επενδύει σημαντικά για την επικράτησή της στην Ανατολική Μεσόγειο στο μνημόνιο με τη Λιβύη για την ΑΟΖ των δύο χωρών. Το πλάνο για τον αγωγό, ωστόσο, στην ουσία του απορρίπτει τη συμφωνία μεταξύ των δύο, καθώς τουλάχιστον τρεις εκ των γειτονικών τους χωρών δεν την λαμβάνουν υπόψη. Πλέον, η Τουρκία βλέπει να αμφισβητείται εμπράκτως ο ρόλος που διεκδικεί στη διαχείριση των ενεργειακών πηγών της Ανατολικής Μεσογείου, καθώς οι γειτονικές της χώρες μπορούν να χρησιμοποιήσουν τον EastMed για να την πιέσουν να συμμορφωθεί με το διεθνές δίκαιο και να σεβαστεί την εδαφική ακεραιότητα των ανεξάρτητων κρατών.

Αίτημα τόσο της Ελλάδας όσο και της Κύπρου, με το βλέμμα στις μεταξύ τους σχέσεις, στις αξιώσεις της Τουρκίας στο Αιγαίο, αλλά και στην επίλυση του Κυπριακού -εκκρεμότητες που προκαλούν ακόμα πολιτικές αναταράξεις σε όλες τις πλευρές και θα μπορούσαν να συμβάλλουν στη σταθερότητα και την ειρήνη της ευρύτερης περιοχής. Ηδη, μάλιστα, από τις δηλώσεις όλων των εμπλεκόμενων πλευρών, έγινε σαφές πως η διπλωματική στόχευση είναι ακριβώς αυτή: πέρα από επιχειρηματικό άνοιγμα, ο αγωγός μπορεί να λειτουργήσει ως μοχλός πίεσης απέναντι στον ανεξέλεγκτο παίκτη της Ανατολικής Μεσογείου σε όλα τα επίπεδα.

Ανεξάρτητα από την Τουρκία, ο EastMed διαμορφώνει νέες δυνατότητες τόσο για την Ελλάδα όσο και για την Ευρωπαϊκή Ενωση. Η Αθήνα αναβαθμίζεται σε αξιόπιστο παίκτη με ενεργειακές συμμαχίες, δηλώνοντας την παρουσία της ύστερα από μια μακρά περίοδο οικονομικών δυσχερειών. Παράλληλα το όλο έργο προσφέρει ενεργειακές εναλλακτικές για την Ευρώπη, καθώς μέχρι σήμερα εξαρτάται σχεδόν κατ' αποκλειστικότητα από τη Ρωσία. Και αυτό, με τη σειρά του, προσφέρει στην ΕΕ μεγαλύτερη ευχέρεια κινήσεων απέναντι στη Μόσχα, ανοίγοντας ακόμα και το ενδεχόμενο επιβολής κυρώσεων.

Η σημασία του αγωγού, βέβαια, εκτός από τα άμεσα πλεονεκτήματα της χθεσινής υπογραφής, έχει να κάνει σε μεγάλο βαθμό και με το κατά πόσο ο αγωγός μπορεί να ολοκληρωθεί. Τα δύο χρόνια μελέτης θα υποδείξουν τον τρόπο επίλυσης των δυσκολιών, όπως η χιλιομετρική απόσταση. Το μέγεθός του είναι μεγάλο, ακόμα και για τα δεδομένα μιας τριμερούς συνεργασίας - γι' αυτό, άλλωστε, η υπογραφή της Ιταλίας είναι καθοριστικός παράγοντας για την επιτυχία του.

ΤΗΣ ΕΛΕΝΗΣ ΕΥΑΓΓΕΛΟΔΗΜΟΥ

Τριπλό μήνυμα προς την Τουρκία εστάλη από το Ζάππειο διά στόματος των ηγετών Ελλάδας, Κύπρου και Ισραήλ, μετά τις υπογραφές των αρμόδιων υπουργών Ενέργειας για τον αγωγό EastMed, ο οποίος θα συνδέσει - στα 1.872 χιλιόμετρά του - τα κοιτάσματα φυσικού αερίου της Ανατολικής Μεσογείου με την ευρωπαϊκή αγορά. Στο ίδιο πνεύμα και με παρόμοια διατύπωση ο Κυριάκος Μητσοτάκης, ο Νίκος Αναστασιάδης και ο Μπενιαμίν Νετανιάχου τόνισαν (χωρίς πάντως να κατονομάσουν την Τουρκία) ότι η ιστορική συμφωνία δεν απειλεί καμία τρίτη χώρα και υπογράμμισαν τόσο τη σημασία του έργου για την ασφάλεια στην περιοχή όσο και την στήριξη της ΕΕ και των ΗΠΑ. Εξάλλου ο Πρωθυπουργός ετοιμάζεται πλέον για τον επόμενο σταθμό του, την επίσκεψη στον Λευκό Οίκο και τη συνάντησή του με τον αμερικανό πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ, στον οποίο θα επισημάνει τη γεωπολιτική σημασία του αγωγού. Ηδη εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ εξέφρασε (ANT1) τη στήριξη των ΗΠΑ στο έργο για τη μεταφορά φυσικού αερίου, αλλά και διατύπωσε ανησυχία για τις προκλήσεις της Τουρκίας συνολικά στη Μεσόγειο. Επίσης για όλες τις εξελίξεις με τον νέο αγωγό αλλά και για το λιβυκό ζήτημα ενημέρωσε τηλεφωνικά ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας τον αρμόδιο ύπατο εκπρόσωπο της ΕΕ Τζοζέπ Μπορέλ.

Η Ελλάδα γίνεται «κρίσιμος παίκτης στην ενεργειακή τροφοδοσία της Ανατολικής και της Κεντρικής Ευρώπης» επεσήμανε ο Κυριάκος Μητσοτάκης, που ανέδειξε την τετραπλή «οικονομική, αναπτυξιακή, διπλωματική, γεωστρατηγική» διάσταση του έργου, μιλώντας για συμφωνία-επιστέγασμα «της νέας γεωπολιτικής εταιρικής σχέσης μεταξύ Ελλάδας, Κύπρου και Ισραήλ», στην οποία περιλαμβάνεται και ξεχωριστή ρήτρα συνεργασίας των τριών χωρών για την ασφάλεια. Κατά τον Μητσοτάκη, ο αγωγός θα απλώσει «τόξο ευημερίας» και «θα αναβαθμίσει τη γεωστρατηγική υπεραξία Ελλάδας και Κύπρου στη Μεσόγειο, δίνοντας επίσης στρατηγικό βάθος στην πολυεπίπεδη συνεργασία με το Ισραήλ».
H ITAΛΙΑ. Ξεχωριστή σημασία στη χθεσινή τελετή υπογραφής είχε η παρουσία του πρεσβευτή της Ιταλίας στην Ελλάδα Εφίζιο Λουίτζι Μάρας (το «παρών» έδωσαν και οι υπουργοί Ενέργειας της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ Γιώργος Σταθάκης και Γιάννης Μανιάτης), με τον Μητσοτάκη να εκτιμά ότι «πολύ σύντομα» η Ιταλία θα γίνει με τη δική της υπογραφή το τέταρτο μέλος της συγκεκριμένης συμμαχίας. Ο ίδιος διαμήνυσε ότι «ο EastMed δεν αποτελεί απειλή για κανέναν και τα τριμερή σχήματα συνεργασίας δεν στρέφονται κατά κανενός», δίνοντας αντίστοιχη σκυτάλη στον πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας. «Κάθε χώρα είναι ευπρόσδεκτη», εφόσον τηρεί τους κανόνες του διεθνούς δικαίου και της καλής γειτονίας, όπως είπε ο Νίκος Αναστασιάδης, ενώ και ο Πρωθυπουργός του Ισραήλ επεσήμανε ότι «δουλεύουμε για το καλό των λαών μας, δεν πηγαίνουμε εναντίον κανενός». Ο Νετανιάχου μίλησε για «συμμαχία μεγάλης σημασίας στην Ανατολική Μεσόγειο» προσβλέποντας στην Ιταλία και στην Αίγυπτο για την περαιτέρω ενίσχυση του έργου.

Οι υπογραφές ανήκουν στους υπουργούς Ενέργειας των τριών χωρών Κωστή Χατζηδάκη, Γιουβάλ Στάινιτς και Γιώργο Λακκοτρύπη, ενώ πριν από τη συμφωνία του Ζαππείου ο Πρωθυπουργός υποδέχτηκε διαδοχικά τον Αναστασιάδη και τον Νετανιάχου στο Μαξίμου.

ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ ΜΑΝΙΑΤΗ

Η υπογραφή της διακρατικής συμφωνίας για τον αγωγό EastMed αποτελεί μια σπουδαία στιγμή στον ενεργειακό διπλωματικό Μαραθώνιο που ξεκινήσαμε το 2011 και σήμερα κορυφώνεται. Τα τεχνικά και οικονομικά χαρακτηριστικά του έργου είναι πλέον γνωστά: ο μεγαλύτερος υποθαλάσσιος αγωγός, με μήκος περίπου 1.900 km, που περνά από μεγάλα βάθη των 3.000 m, με συνολικό κόστος κατασκευής €6,1 δισ. και δυναμικότητα 10-20 δισ. κυβ. μέτρα.

Η συγκυρία απαιτεί τόσο να αισθανθούμε περήφανοι και πιο ασφαλείς για τη γεωπολιτική αναβάθμιση της χώρας, όσο και να αποτιμήσουμε τις συμπληγάδες από τις οποίες πέρασε το έργο, ώστε να είμαστε έτοιμοι για πιθανές μελλοντικές δυσκολίες. Κυρίως, να βγάλουμε τα εθνικά συμπεράσματα, για το πώς, μέσα σε τεράστιες δημοσιονομικές δυσκολίες, μπορούμε να αξιοποιούμε τα συγκριτικά μας πλεονεκτήματα, τη γεωγραφική μας θέση, αλλά και τις ιστορικές ευκαιρίες που παρουσιάζονται.

Ο EastMed αποτελεί μέρος ενός πλήρους Επιχειρησιακού Σχεδίου πολυδιάστατης ενεργειακής στρατηγικής και διπλωματίας, που στηρίχθηκε σε τρεις άξονες:

Α) τη νομοθέτηση των ορίων της ελληνικής ΑΟΖ (Ν. 4001/2011) και στη συνέχεια την οριοθέτηση θαλάσσιων οικοπέδων για έρευνες υδρογονανθράκων σε Ιόνιο και Νότια Κρήτη, με δημοσιοποίηση στην επίσημη εφημερίδα της ΕΕ και ταυτόχρονη αποστολή στον ΟΗΕ όλων των εθνικών νομοθετικών παρεμβάσεων. Σήμερα, σε 12 θαλάσσιες και χερσαίες περιοχές της χώρας, έχουν εγκατασταθεί ανάδοχοι, που αναμένουμε άμεσα να αρχίσουν την αξιοποίηση των εθνικών κοιτασμάτων, ώστε προοπτικά να τροφοδοτηθεί το «Εθνικό Ταμείο Αλληλεγγύης Γενεών» (Ν. 4162/2013), με €2-3 δισ. κάθε χρόνο, για το συνταξιοδοτικό σύστημα της χώρας,

Β) τη διαμόρφωση μιας εθνικής στρατηγικής περιφερειακών συνεργασιών στον ενεργειακό τομέα, με κορυφαία τη συνεργασία με το Ισραήλ και την Κύπρο και στη συνέχεια με την Αίγυπτο, με συνέπεια σήμερα να έχουμε τη θετική επιπλέον συμμετοχή τόσο των ΗΠΑ (μέσω και της υπογραφής του EastMed ACT), όσο και της Γαλλίας, στη λογική των σχημάτων 3+1,

Γ) την ανάδειξη της χώρας σε πανευρωπαϊκό ενεργειακό κόμβο διαμετακόμισης φυσικού αερίου, μέσα από τον σχεδιασμό και την ένταξη το 2013, στα ευρωπαϊκά προγράμματα κοινού ενδιαφέροντος PCIs, των αγωγών και υποδομών EastMed, TAP, IGB, FSRU Αλεξανδρούπολης, αναβάθμισης Ρεβυθούσας, που μπορούν να τροφοδοτήσουν την ΕΕ με το 10% των ποσοτήτων φυσικού αερίου (περίπου 40 δισ. κυβ. μέτρα - bcm), που χρειάζεται. Μια ποσότητα αερίου τεράστιας σημασίας για την ΕΕ, που αποτελεί σπουδαίο διαπραγματευτικό όπλο για την Ελλάδα.

Αυτό το προοδευτικό, πατριωτικό Επιχειρησιακό Σχέδιο, υλοποιήθηκε με συνέπεια και ταχύτητα την περίοδο 2010-2014, και τώρα, στο ξεκίνημα του 2020, αποκτά μια νέα δυναμική, που επιτρέπει αισιοδοξία για την επίτευξη του τελικού στόχου, ώστε η Ελλάδα να καταστεί ο νέος ενεργειακός τροφοδότης της ΕΕ.

Ο EastMed κορυφώνει την εθνική στρατηγική διασφάλισης των εθνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων έναντι των παράνομων ενεργειών της Τουρκίας σε σχέση με την ελληνική ΑΟΖ σε Αιγαίο και Ανατολική Μεσόγειο.

Υλοποιεί την ευρωπαϊκή στρατηγική ενεργειακής απεξάρτησης, με τροφοδοσία από νέες πηγές, με νέες οδεύσεις.

Αποτελεί ένα κορυφαίο εργαλείο περιφερειακής ανάπτυξης μειώνοντας κατά 40% το ενεργειακό κόστος των 150-200.000 μικρομεσαίων επιχειρήσεων και των 2.200.000 κατοίκων Κρήτης, Πελοποννήσου, Δυτικής Ελλάδας και Ηπείρου, τις οποίες θα τροφοδοτήσει με αέριο κατά τη διέλευσή του.

Τα εθνικά ιστορικά παράθυρα δεν εμφανίζονται συχνά.

Το 2010 μας αντιμετώπισαν ως ονειροπόλους. Σήμερα δικαιωνόμαστε, γιατί πολύ απλά πιστέψαμε ότι καμιά εθνική μάχη δεν είναι χαμένη, αν τη δώσεις με πίστη, τεκμηρίωση και συνέπεια.

Μεγάλα οικονομικά συμφέροντα, με ακριβοπληρωμένους λομπίστες, προωθούσαν αγωγό μέσω Τουρκίας, ως δήθεν πιο φθηνό. Τους αποστομώσαμε στην πράξη.

Αλλοι, ισχυρίζονταν ότι δεν υπάρχει επαρκές αέριο σε Ισραήλ, Κύπρο, Ελλάδα. Το προσύμφωνο ΔΕΠΑ - ENERGEAN για παροχή του 20% του αγωγού, είναι μια πρώτη ηχηρή απάντηση.

Το 2014 είχαμε πλέον καταφέρει να πείσουμε και τους πιο δύσπιστους, να αποδείξουμε την εφικτότητα και ανταγωνιστικότητα του αγωγού και να διασφαλίσουμε τη χρηματοδότησή του.

Η υπογραφή της διακρατικής συμφωνίας του EastMed είναι το κατώφλι της νέας Ελλάδας της εθνικής αυτοπεποίθησης, της εξωστρέφειας, των περιφερειακών συνεργασιών, του προοδευτικού πατριωτισμού.

-Ο Γιάννης Μανιάτης είναι πρώην υπουργός


"ΕΣΤΙΑ", 03/01/20

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου