"...Από την κρίση της δεκαετίας βγαίνουμε με το κεφάλι ψηλά, υπερήφανοι, ελπίζω σοφότεροι, αλλά έτοιμοι ακόμη και τώρα για νέες προκλήσεις. Κυρίως για τη μεγαλύτερη: να ξαναστήσουμε τη χώρα στα πόδια της. Να απαλλαγούμε από τον Σίσυφο που παραμονεύει. Ετσι ώστε τα επόμενα χρόνια να παραδώσουμε στα παιδιά μας μια Ελλάδα καλύτερη από εκείνη που παραλάβαμε εμείς. Καλή χρονιά σε όλες και όλους!..."

"ΤΑ ΝΕΑ", 02/01/20

ΤΟΥ ΜΙΧΑΛΗ ΜΗΤΣΟΥ

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα συναντήσει την ερχόμενη εβδομάδα έναν πολιτικό που εξελέγη πριν από τέσσερα χρόνια πρόεδρος αν και έλαβε 3 εκατομμύρια ψήφους λιγότερες από την αντίπαλό του. Στις φετινές εκλογές, μάλιστα, ο Ντόναλντ Τραμπ αναμένεται να χάσει με ακόμη μεγαλύτερη διαφορά. Αλλά το πιθανότερο είναι ότι δεν θα αποχωρήσει από τον Λευκό Οίκο.

Ακόμη πιο ταραγμένη είναι η διαδρομή του ενός από τους δύο πολιτικούς με τους οποίους συναντάται σήμερα ο έλληνας Πρωθυπουργός για την υπογραφή του πολυδιαφημισμένου (αλλά μάλλον υπερτιμημένου) αγωγού EastMed. Στις εκλογές του Φεβρουαρίου του 2009, το κόμμα της Τζίπι Λίβνι έλαβε 29.000 περισσότερες ψήφους από το Λικούντ του Μπενιαμίν Νετανιάχου. Παρά ταύτα, ο τελευταίος επέστρεψε στην πρωθυπουργία χάρις στην υποστήριξη δεξιών και θρησκευτικών κομμάτων. Και παρέμεινε εκεί παρόλο που το κόμμα του υπό την ηγεσία του λάμβανε τις λιγότερες έδρες σε σχέση με όλα τα χρόνια που κυβερνούσε.

Ο Τραμπ και ο Νετανιάχου κέρδισαν την εξουσία όχι επειδή ήταν καλύτεροι, ικανότεροι ή εντιμότεροι. Αλλά επειδή ήταν πιο κυνικοί και πιο αδίστακτοι. Τόσο η Χίλαρι Κλίντον όσο και η Τζίπι Λίβνι ήταν μετριοπαθείς, πίστευαν στη συναίνεση, στο κράτος δικαίου και στις σχέσεις καλής γειτονίας. Κέρδισαν και τη λαϊκή ψήφο! Αλλά έπεσαν θύματα άδικων εκλογικών συστημάτων. Μια τέτοια περιπέτεια θέλει να αποτρέψει και ο Μητσοτάκης φέρνοντας μέσα στον μήνα στη Βουλή τον νέο εκλογικό νόμο.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες και το Ισραήλ θα ήταν διαφορετικές χώρες αν σήμερα στο τιμόνι βρίσκονταν εκείνες οι δύο γυναίκες. Ο κόσμος ολόκληρος θα ήταν ενδεχομένως διαφορετικός. Οι δύο άνδρες που επικράτησαν, αντίθετα, καλλιέργησαν μια ακραία πόλωση σε προσωπικό επίπεδο. Και ανάγκασαν τους αντιπάλους τους να αναζητούν απελπισμένα - και μέχρι στιγμής ματαίως - όχι έναν ηγέτη με κριτήριο το συμφέρον της χώρας, αλλά έναν αντι-Τραμπ και έναν αντι-Νετανιάχου.

Το εγχείρημα είναι δύσκολο, γιατί προϋποθέτει αλλαγή πολιτικών εργαλείων. Οπως είπε η Λίβνι τον περασμένο Φεβρουάριο σε μια ομιλία της με την οποία αποχαιρέτισε την πολιτική, οι προφανείς ηθικές αξίες έχουν αποκτήσει συγκρουσιακό χαρακτήρα, η ειρήνη είναι πια μια βρώμικη λέξη, η δημοκρατία τελεί υπό διαρκείς επιθέσεις και όποια πολιτική άποψη διαφέρει από τις κυβερνητικές θέσεις αντιμετωπίζεται με ύβρεις.

Κι αυτό δεν περιορίζεται μόνο στην πολιτική τάξη, αλλά διαχέεται σε όλη την κοινωνία. Η περασμένη δεκαετία ήταν εκείνη που όλοι οι Ισραηλινοί έγιναν Νετανιάχου, γράφει ο Ανσελ Πφέφερ στη Χααρέτζ. Ακόμη κι εκείνοι που απεχθάνονται τον ίδιο και την πολιτική του τού επέτρεψαν να τους καθορίσει. Εγιναν κατοπτρικά του είδωλα.

Τα κοινά συμφέροντα της Ελλάδας με το Ισραήλ (και λιγότερο με τις ΗΠΑ) απέναντι στην τουρκική επεκτατική πολιτική υπαγορεύουν σε έναν βαθμό και τις επιλογές της. Αρκεί να μην ξεχνάμε με ποιους συνομιλούμε. Αρκεί να μη γίνουμε όλοι Νετανιάχου.

ΤΟΥ Ι.Κ.ΠΡΕΤΕΝΤΕΡΗ

Μια νέα χρονιά και μια νέα δεκαετία ξεκινούν με τους καλύτερους οιωνούς για την πατρίδα μας.

Ολοι αισθανόμαστε ότι αφήνουμε πίσω μια αποπνικτική δεκαετία κρίσης, συγκρούσεων, μίσους και μιζέριας. Οτι μπαίνουμε σε μια περίοδο εθνικής και κοινωνικής ανόρθωσης.

Οτι κατακτήσαμε την πολιτική σταθερότητα και τη συλλογική ωριμότητα που θα ανοίξουν τον δρόμο στην οικονομική ανάπτυξη.

Οτι οικοδομούμε μια νέα κανονικότητα σε μια χώρα που επιστρέφει στο φυσιολογικό και ξαναβρίσκει (ελπίζω) τον εαυτό της.

Τηρουμένων των αναλογιών θα μπορούσα να ευχηθώ «αίσιο και ευτυχές το 1950», αν δεν ζούσαμε εβδομήντα χρόνια αργότερα και αν η Ιστορία επαναλαμβανόταν. Αλλά δεν επαναλαμβάνεται.

Καλώς ή κακώς, την τρίτη δεκαετία του 21ου αιώνα θα τη φτιάξουμε μόνοι μας και από την αρχή. Ελπίζω να αποδειχθεί εκείνη που αξίζει σε έναν φιλόπονο, φιλήσυχο και φιλότιμο λαό. Να πάμε δηλαδή για ένα «20 στα 20».

Από την άλλη δεν είμαι και τόσο βέβαιος. Συχνά έχω την αίσθηση ότι κουβαλάμε έναν Σίσυφο μέσα μας. Οι λαμπρότερες στιγμές αυτού του έθνους υπονομεύτηκαν από τα χειρότερα ελαττώματά του.

Φυσικά η σημερινή Ελλάδα δεν μοιάζει ούτε κατά διάνοια με τον μεταπολεμικό εαυτό της. Ακόμη λιγότερο ο κόσμος. Η σταθερότητα έχει αντικατασταθεί από αβεβαιότητες, αστάθεια και κινδύνους. Το παγκόσμιο σύστημα παρουσιάζει διαλυτικά φαινόμενα. Ακόμη κι η αγαπημένη μας Ευρώπη τρίζει.

Αλλά από την άλλη δεν πρέπει να μειώνουμε τις κατακτήσεις, ούτε να υποτιμούμε την πρόοδο που πέτυχε η γενιά μας.

Ηττήθηκαν οι ολοκληρωτισμοί. Η ελευθερία κι η δημοκρατία αποτελούν πλέον ανυπέρβλητο σημείο αναφοράς. Δεν μπορούμε να διανοηθούμε τη ζωή χωρίς τη μία ή την άλλη.

Ξορκίσαμε τους πολέμους. Αγαπήσαμε τις τέχνες. Εξοικειωθήκαμε με την τεχνολογία. Κατακτήσαμε ευημερία πρωτοφανή στην ιστορία της ανθρωπότητας.

Κυρίως όμως σταθήκαμε όρθιοι τη στιγμή της αντιξοότητας. Παλέψαμε με την απειλή και την εκτροπή, με το μίσος και τη διχόνοια. Δεν κάναμε πίσω μπροστά στον φανατισμό, ούτε μας τρόμαξε η αλητεία.

Δώσαμε τη μάχη που κάθε γενιά ονειρεύεται για τον εαυτό της. Τη δώσαμε με τις αξίες μας και για τις αξίες μας.

Από την κρίση της δεκαετίας βγαίνουμε με το κεφάλι ψηλά, υπερήφανοι, ελπίζω σοφότεροι, αλλά έτοιμοι ακόμη και τώρα για νέες προκλήσεις.

Κυρίως για τη μεγαλύτερη: να ξαναστήσουμε τη χώρα στα πόδια της. Να απαλλαγούμε από τον Σίσυφο που παραμονεύει.

Ετσι ώστε τα επόμενα χρόνια να παραδώσουμε στα παιδιά μας μια Ελλάδα καλύτερη από εκείνη που παραλάβαμε εμείς.

Καλή χρονιά σε όλες και όλους!