"...Η κυβέρνηση έπεσε στις αρχές του χειμώνα στην «παγίδα» του Σόιμπλε, όταν αποφάσισε να θέσει ζήτημα μείωσης των στόχων του πρωτογενούς πλεονάσματος και να φέρει μπροστά τη συζήτηση για την ελάφρυνση του χρέους ως αντιστάθμισμα στα δύσκολα μέτρα της δεύτερης αξιολόγησης. Και τονίζουν ότι οι διαφορές μεταξύ των θεσμών ήταν γνωστές ευθύς εξαρχής και χαοτικές, αν αναλογιστεί κανείς ότι το ΔΝΤ υποστήριζε και υποστηρίζει πως η Ελλάδα αντέχει να επιτύχει πρωτογενή πλεονάσματα της τάξης του 1,5% του ΑΕΠ και η κυβέρνηση αποδέχθηκε τον μνημονιακό στόχο να επιτυγχάνει πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ χωρίς να έχει ξεκαθαρίσει ως πότε. Αυτό που θα μπορούσε να κάνει ο κ. Τσίπρας είναι να κλείσει τον Νοέμβριο την αξιολόγηση περιοριζόμενος αυστηρά στη λίστα με τα προαπαιτούμενα και την επίλυση του πράγματι δύσκολου γι' αυτόν ζητήματος της αλλαγής των εργασιακών σχέσεων. Οταν όμως έθεσε στο τραπέζι ζήτημα μείωσης των πλεονασμάτων για την περίοδο μετά το 2018 και μπήκε στο τραπέζι το μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα ως το 2022, όπως λένε χαρακτηριστικά, «την πάτησε». Αυτόματα οι δανειστές και ο αρχιμάστορας Βόλφγκανγκ Σόιμπλε μετέφεραν τα... γκολπόστ του αγώνα και πήγαν αλλού τη συζήτηση. Από την ελάφρυνση του χρέους, για την οποία πίεζε το ΔΝΤ, στις μεταρρυθμίσεις ώστε να διατηρηθεί το πρωτογενές πλεόνασμα στο 3,5% του ΑΕΠ αν όχι για μία δεκαετία (!), τουλάχιστον για πέντε χρόνια...."

To ταυτόσημο-περίπου-θέμα, 

από "ΤΟ ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ"

και την "Κυριακάτικη ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ του Τύπου"

                                       "ΤΟ ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ", κύριο θέμα, 25-25/03/17

"ΤΟ ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ", 25-26/03/17

Ο Τσίπρας έπεσε στην παγίδα του
Χάθηκε στη διαπραγμάτευση και στέλνει επιστολές - Ασφυκτικές πιέσεις από Ευρωπαίους και ΔΝΤ - Απαιτεί τώρα δέσμευση από τη Σύνοδο Κορυφής για τα εργασιακά - Ο επώδυνος συμβιβασμός κλονίσει τον ΣΥΡΙΖΑ - Προετοιμασία ακόμη και για ρήξη

Toυ Ζώη Τσώλη

Μετά τις αποτυχημένες προσπάθειες μηνών να αλλάξει η ατζέντα της δεύτερης αξιολόγησης που έπρεπε να έχει κλείσει από τον Δεκέμβριο η κυβέρνηση πιέζεται πλέον ασφυκτικά από τους δανειστές να αποδεχθεί επώδυνα μέτρα προκειμένου να υπάρξει μια συνολική συμφωνία για τη χρηματοδότηση της οικονομίας και πέραν του 2018.

Οπως λένε έγκυρες πηγές που παρακολουθούν εκ του σύνεγγυς τις διαπραγματεύσεις των Βρυξελλών, η ουσία είναι ότι αυτή τη στιγμή η κυβέρνηση «σύρεται από τους δανειστές» προκειμένου να συναινέσει στα επώδυνα μέτρα των αλλαγών στην αγορά εργασίας και στην περικοπή των συντάξεων. Μόνο υπό αυτή την προϋπόθεση μπορεί να εξασφαλίσει ότι θα απελευθερωθούν οι δόσεις δανεισμού του τρέχοντος Μνημονίου και η «καλή μαρτυρία» του ΔΝΤ για την πορεία της οικονομίας.

Ροκανίζουν τον χρόνο

Μάλιστα πριν από δύο ημέρες ο Πόουλ Τόμσεν σε ομιλία του στην Οξφόρδη επανέλαβε ότι «οι Ελληνες εξακολουθούν να έχουν συντάξεις Γερμανίας», αποκαλύπτοντας ξεκάθαρα τις προθέσεις του. Να πιέσει για την «τελική λύση» προτού το ΔΝΤ αποφασίσει τι θα κάνει με την Ελλάδα στην εαρινή του Σύνοδο.

Με αυτά τα δεδομένα η κυβέρνηση του κ. Τσίπρα, λένε οι ίδιες πηγές, έχει παγιδευθεί στο «ροκάνισμα του χρόνου», όπως επιδίωκε η άλλη πλευρά, αλλά συνάμα βρίσκεται σε «συμπληγάδες», καθώς το κόμμα του και ορισμένοι βουλευτές αντιδρούν στη λήψη νέων σκληρών μέτρων.

Για το πότε μπορεί να κλείσει η συμφωνία, η χαρακτηριστική έκφραση των ίδιων κύκλων είναι ότι «ακόμη και χθες να έληγαν όλα και οι δύο πλευρές να έδιναν τα χέρια, απαιτείται ένας-ενάμιση μήνας προετοιμασίας προκειμένου να συνταχθούν οι εκθέσεις (ΕΕ και ΔΝΤ), τα κείμενα της συμφωνίας, το μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα και τα νομοσχέδια που θα πρέπει να κατατεθούν και να ψηφιστούν από τη Βουλή».

Το ίδιο στίγμα έδωσε την Πέμπτη το βράδυ και ο εκπρόσωπος του ΔΝΤ Τζέρι Ράις λέγοντας: «Εχει σημειωθεί πρόοδος, αλλά θα απαιτηθεί περισσότερη δουλειά για να γεφυρωθούν οι εναπομείνασες διαφορές». Αρνήθηκε όμως να κάνει οποιαδήποτε πρόβλεψη αναφορικά με τον χρόνο ολοκλήρωσης των διαπραγματεύσεων.

Υπό αυτές τις συνθήκες η κυβέρνηση προετοιμάζεται για κάθε ενδεχόμενο. Ακόμη και να μην προφτάσει να εκταμιεύσει εγκαίρως τις επόμενες δόσεις των δανείων για να αποπληρώσει ομόλογα που λήγουν τους επόμενους μήνες, με αποκορύφωμα τα 7,4 δισ. ευρώ της ΕΚΤ τον Ιούλιο.

Στο πλαίσιο αυτό έχει την επιλογή να τραβήξει χρήματα από τα 9 δισ. ευρώ repos που είναι κατατεθειμένα στην Τράπεζα της Ελλάδος, από τα 2 δισ. ευρώ ταμειακό πλεόνασμα του προϋπολογισμού, τα 1,2 δισ. ευρώ που περιμένει από τη Fraport για τα αεροδρόμια, αλλά και τουλάχιστον 300 εκατ. ευρώ που προσδοκά από την επέκταση της σύμβασης του «Ελ. Βενιζέλος».

Ωστόσο το μεγάλο πρόβλημα που πλέον αντιμετωπίζει είναι η επιστροφή της οικονομίας σε ύφεση, οι επιπτώσεις στις τράπεζες, οι οποίες κατέφυγαν εκ νέου στον ELA προκειμένου να αντλήσουν ρευστότητα 400 εκατ. ευρώ, και το γεγονός ότι απομακρύνεται η προοπτική άρσης των capital controls.

Γερμανική παγίδα

Οπως σημειώνουν άλλες πηγές που γνωρίζουν το παρασκήνιο της διαπραγμάτευσης, η κυβέρνηση έπεσε στις αρχές του χειμώνα στην «παγίδα» του Σόιμπλε, όταν αποφάσισε να θέσει ζήτημα μείωσης των στόχων του πρωτογενούς πλεονάσματος και να φέρει μπροστά τη συζήτηση για την ελάφρυνση του χρέους ως αντιστάθμισμα στα δύσκολα μέτρα της δεύτερης αξιολόγησης.

Και τονίζουν ότι οι διαφορές μεταξύ των θεσμών ήταν γνωστές ευθύς εξαρχής και χαοτικές, αν αναλογιστεί κανείς ότι το ΔΝΤ υποστήριζε και υποστηρίζει πως η Ελλάδα αντέχει να επιτύχει πρωτογενή πλεονάσματα της τάξης του 1,5% του ΑΕΠ και η κυβέρνηση αποδέχθηκε τον μνημονιακό στόχο να επιτυγχάνει πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ χωρίς να έχει ξεκαθαρίσει ως πότε. Αυτό που θα μπορούσε να κάνει ο κ. Τσίπρας είναι να κλείσει τον Νοέμβριο την αξιολόγηση περιοριζόμενος αυστηρά στη λίστα με τα προαπαιτούμενα και την επίλυση του πράγματι δύσκολου γι' αυτόν ζητήματος της αλλαγής των εργασιακών σχέσεων.

Οταν όμως έθεσε στο τραπέζι ζήτημα μείωσης των πλεονασμάτων για την περίοδο μετά το 2018 και μπήκε στο τραπέζι το μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα ως το 2022, όπως λένε χαρακτηριστικά, «την πάτησε».

Αυτόματα οι δανειστές και ο αρχιμάστορας Βόλφγκανγκ Σόιμπλε μετέφεραν τα... γκολπόστ του αγώνα και πήγαν αλλού τη συζήτηση. Από την ελάφρυνση του χρέους, για την οποία πίεζε το ΔΝΤ, στις μεταρρυθμίσεις ώστε να διατηρηθεί το πρωτογενές πλεόνασμα στο 3,5% του ΑΕΠ αν όχι για μία δεκαετία (!), τουλάχιστον για πέντε χρόνια.

«Θα ψηφίσουμε μόνοι»

Στην Αθήνα ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Δημήτρης Τζανακόπουλος δεν είχε πολλά να πει. Εξέφρασε την ελπίδα ότι «μετά την επίτευξη τεχνικής συμφωνίας για τις μεταρρυθμίσεις του 2018 και την αλλαγή του δημοσιονομικού μείγματος για το 2019, θα ανοίξει ο δρόμος για τη συζήτηση σχετικά με τα μεσοπρόθεσμα μέτρα για το χρέος και τους στόχους πρωτογενών πλεονασμάτων, ώστε να φτάσουμε σε μια συνολική συμφωνία ει δυνατόν και εντός Απριλίου». Σε πολιτικό επίπεδο, αφού επιτέθηκε στη ΝΔ, ξεκαθάρισε ότι η κυβέρνηση δεν θα ζητήσει διευρυμένη πλειοψηφία για την ψήφιση των μέτρων. Ωστόσο ο εκπρόσωπος του ΔΝΤ άφησε την Πέμπτη ανοιχτό το ενδεχόμενο το Ταμείο να ζητήσει και από την αντιπολίτευση να δεσμευθεί για την εφαρμογή των μέτρων της νέας συμφωνίας λίγο προτού αυτή οριστικοποιηθεί, όπως έγινε και στο παρελθόν, όταν η ΝΔ του Αντώνη Σαμαρά βρισκόταν στην αντιπολίτευση.

Τα εργασιακά, η ΔΕΗ και οι χρησμοί Σόιμπλε
Υστερα από δύο αποτυχημένες αποστολές των τεχνικών κλιμακίων στην Αθήνα - τον Δεκέμβριο και στις αρχές Μαρτίου -, έπειτα από δύο αντίστοιχα Eurogroup, οδηγηθήκαμε στην πολιτική διαπραγμάτευση στις Βρυξέλλες - το Bruselles Group - που ξεκίνησε την περασμένη Τρίτη. Την Πέμπτη στην ομάδα των θεσμών προστέθηκαν ο Πόουλ Τόμσεν του ΔΝΤ και από την ΕΚΤ ο Μπενουά Κερέ. Ετσι αναβαθμίστηκε το επίπεδο της διαπραγμάτευσης.

Οπως μεταδίδουν πηγές των Βρυξελλών, το καλό σενάριο θα είναι να ανακοινωθεί η επιστροφή των επικεφαλής των θεσμών στην Αθήνα προκειμένου να ολοκληρωθεί η αξιολόγηση, αλλά για να γίνει αυτό θα πρέπει να σημειωθεί πολύ σημαντική πρόοδος στα ανοιχτά ζητήματα.

Για το Εργασιακό, κυβερνητικές πηγές θεωρούν καλή εξέλιξη να αποφασιστεί η επαναφορά των συλλογικών διαπραγματεύσεων ακόμη κι αν η υποχρεωτική τήρησή τους από τις επιχειρήσεις τοποθετηθεί χρονικά μετά το τέλος του Μνημονίου, δηλαδή το 2019.

Στο θέμα της ΔΕΗ οι δανειστές αμφισβητούν ότι οι δημοπρασίες ρεύματος θα φέρουν τα αναμενόμενα αποτελέσματα για τη μείωση του μεριδίου της ΔΕΗ και πιέζει την κυβέρνηση να δρομολογήσει από τον Ιούλιο την πώληση του 40% των λιγνιτικών και υδροηλεκτρικών μονάδων. Στόχος των δανειστών είναι ο διαγωνισμός να γίνει γρήγορα με δεσμευτικές προσφορές εντός του 2017.

Οι ίδιοι θεωρούν «χρυσή τομή» να περάσει το 51% της ΔΕΗ στο Υπερταμείο αξιοποίησης της δημόσιας περιουσίας και να αποδεχθεί την πώληση σε ιδιώτες ρυπογόνων λιγνιτικών μονάδων που, ελλείψει δημόσιων πόρων, δεν μπορούν να εκσυγχρονιστούν και επομένως αργά ή γρήγορα θα κλείσουν.

Για τις περικοπές στις συντάξεις, η ελληνική πλευρά επικαλείται τις δηλώσεις του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε ότι «το Συνταξιοδοτικό δεν πρόκειται να υλοποιηθεί πριν από το 2020. Μέχρι τότε όμως θα υπάρξουν εκλογές στην Ελλάδα και κανένας δεν ξέρει την εξέλιξη...».



                                         "ΤΟ ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ", 25-25/03/17

Προετοιμασία ακόμη και για ρήξη
«Σπασμένο καράβι» η κυβέρνηση – Το σενάριο των εκλογών, η αυτονόμηση Τσακαλώτου και η σχεδιαζόμενη αφαίμαξη της αγοράς

Του Άγγελου Κωβαίου
Οι οριακές ισορροπίες στο εσωτερικό της κυβέρνησης έρχονται στην επιφάνεια έπειτα από την τελευταία φάση της διαπραγμάτευσης του κυβερνητικού κλιμακίου με τους θεσμούς στις Βρυξέλλες. Οι υπουργοί Ευ. Τσακαλώτος, Εφη Αχτσιόγλου, Γ. Χουλιαράκης και Γ. Σταθάκης που βρέθηκαν στο καθεστώς της ιδιότυπης ομηρείας σε μια ύστατη προσπάθεια να διατηρηθεί ανοιχτή η προοπτική ολοκλήρωσης της αξιολόγησης σύμφωνα με πληροφορίες κινήθηκαν χωρίς ουσιαστική επικοινωνία με την Αθήνα και το Μέγαρο Μαξίμου.

Τσακαλώτος μόνος

Ειδικότερα στην περίπτωση του Ευ. Τσακαλώτου κάποιες πηγές αναφέρουν ότι ο δίαυλος με την Ηρώδου Αττικού 19 έχει κλείσει και ότι ο υπουργός Οικονομικών στο πλαίσιο της διαπραγμάτευσης κινείται σχεδόν αυτόνομα, με το ενδιαφέρον του να εστιάζεται μόνο στα δημοσιονομικά μεγέθη, χωρίς καμία συμμετοχή στις συζητήσεις για τα άλλα θέματα που είναι και πολιτικά επιζήμια.

Με τον τρόπο αυτό ο κ. Τσακαλώτος φαίνεται ότι μπαίνει στην τελική ευθεία της θητείας του στο υπουργείο Οικονομικών και διαμηνύει ότι όσο πλησιάζει η ώρα της απόφασης για το αν η κυβέρνηση θα υπογράψει τη νέα συνθηκολόγηση ή όχι η ευθύνη πέφτει στους ώμους του Αλέξη Τσίπρα και όχι αποκλειστικά στους δικούς του. Τα πολιτικά αποτελέσματα της στάσης αυτής εκτιμάται ότι δεν θα αργήσουν να φανερωθούν.

Την ίδια στιγμή στο Μέγαρο Μαξίμου έχουν ενταθεί οι συζητήσεις για τον σχεδιασμό της επόμενης ημέρας. Είναι φανερό από τις τοποθετήσεις βουλευτών, ευρωβουλευτών και στελεχών του κόμματος ότι το σενάριο των εκλογών δεν διαψεύδεται πλέον - αντιθέτως καλλιεργείται και υποδαυλίζεται, για οποιονδήποτε λόγο: είτε προκειμένου να διατηρείται σε εγρήγορση η ΚΟ, είτε με την εντύπωση ότι ένα τέτοιο ενδεχόμενο θα δημιουργήσει ανησυχία στους δανειστές.

Ο βουλευτής Δωδεκανήσου Δ. Γάκης ανέφερε σε τηλεοπτική του συνέντευξη την προηγούμενη Τετάρτη ότι «οι εκλογές είναι ένα χρήσιμο εργαλείο», εκτιμώντας πάντως ότι «δεν θα χρειαστούν», ενώ ο Ν. Φίλης προανήγγειλε τη συνεδρίαση κομματικών οργάνων τα οποία θα αποφασίσουν για όλα, ο Κ. Χρυσόγονος είπε ότι οι εκλογές θα είναι ομολογία αποτυχίας, ο Στ. Κούλογλου ότι αυτή η κυβέρνηση δεν πρέπει να υπογράψει τα μέτρα που προτείνονται και αν θέλει να το κάνει μια επόμενη... Και ο Π. Σκουρλέτης επισήμανε ότι είναι αμφίβολο αν η αξιολόγηση θα κλείσει μέχρι τον Σεπτέμβριο.

Και σχέδιο που θυμίζει το 2015

Σύμφωνα με τα όσα μεταδίδουν πρόσωπα που έχουν μια εικόνα για τα όσα συζητούνται στο εσωτερικό της κυβέρνησης και του ΣΥΡΙΖΑ, απόφαση και συγκεκριμένο σχέδιο δεν υπάρχει. Ομως υπάρχει μια στοιχειώδης προετοιμασία για ένα καταστροφικό σενάριο νέας ρήξης. Η διαδικασία αυτή περιλαμβάνει τη στάση πληρωμών προς τον ιδιωτικό τομέα και τη συγκέντρωση διαθεσίμων που εκτιμάται ότι ως το καλοκαίρι μπορεί και να φθάσουν τα 10 δισ. ευρώ. Με αυτά υπολογίζεται ότι η κυβέρνηση θα είναι σε θέση να καλύψει τις δανειακές υποχρεώσεις του Ιουλίου και να έχει και δυνατότητα καταβολής μισθών του Δημοσίου έως και το φθινόπωρο, για την περίπτωση που προκριθεί το σενάριο των εκλογών.

Σε ένα διαφορετικό επίπεδο πάντως, κάποια γραμμή πληροφόρησης μεταδίδει πως οι αποφάσεις του κ. Τσίπρα έχουν πλέον ένα μάλλον στενό χρονοδιάγραμμα που καθορίζεται από τις επόμενες συνεδριάσεις του Eurogroup και τους δύο γύρους των προεδρικών εκλογών στη Γαλλία στις 23 του επόμενου μηνός και στις 7 Μαΐου.

Σύμφωνα με αυτές τις πηγές, σε αυτό το διάστημα θα έχει ληφθεί κάποια απόφαση από την ηγεσία της κυβέρνησης ως προς το αν θα επιλέξει τη ρήξη με τους δανειστές, τις εκλογές, τον εκβιασμό της αντιπολίτευσης, κάτι από όλα αυτά ή και όλα μαζί...

Γερμανικές πιέσεις για το μεταναστευτικό

Στις συνθήκες αβεβαιότητας που διαμορφώνει η κυβερνητική αδράνεια στο οικονομικό πεδίο, νέα διάσταση παίρνει η διαχείριση του προσφυγικού και μεταναστευτικού προβλήματος.

Με το θέμα να βρίσκεται στην κορυφή των προτεραιοτήτων για όλες σχεδόν τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις και πάντως για τις χώρες στις οποίες διεξάγονται εκλογές το προσεχές διάστημα, τα μηνύματα προς την ελληνική κυβέρνηση για μια διαφορετική πολιτική πληθαίνουν.

Σύμφωνα με πληροφορίες, η κυβέρνηση του Βερολίνου αναμένεται σε σύντομο χρονικό διάστημα να εντείνει τις πιέσεις της προς την Αθήνα προκειμένου να υπάρξει ένας διαφορετικός τρόπος αντιμετώπισης των ροών. Το θέμα συζητήθηκε και στην πρόσφατη συνάντηση του κ. Τσίπρα με τον αντικαγκελάριο της Γερμανίας και υπουργό Εξωτερικών Ζίγκμαρ Γκάμπριελ στην Αθήνα.

Κατά τα όσα μετέδιδαν τις προηγούμενες ημέρες καλά πληροφορημένες πηγές, η γερμανική κυβέρνηση και οι αρμόδιοι σύμβουλοί της έχουν εκπονήσει ήδη ένα σχέδιο δράσης, το οποίο προβλέπει αλλαγές στη διαχείριση του προσφυγικού/μεταναστευτικού. Κατά μία έννοια δε, το σχέδιο αυτό υποκρύπτει σοβαρούς κινδύνους να μετατραπεί η Ελλάδα σε χώρο μαζικής συγκέντρωσης πληθυσμών, χωρίς δυνατότητα μετακίνησης στην υπόλοιπη Ενωση.

Οι ίδιες πηγές αναφέρουν ότι η φιλοσοφία της νέας γερμανικής πρότασης περιλαμβάνει μια πίεση που θα ασκηθεί από το Βερολίνο προς τις κυβερνήσεις της Αθήνας και της Ρώμης, ώστε να διαμορφωθεί μια κοινή πρόταση των δύο χωρών. Η πρόταση αυτή θα πρέπει να προβλέπει και να περιγράφει κοινές δράσεις και συντονισμό κινήσεων και να υποβληθεί στα ευρωπαϊκά όργανα ως ενιαίο σχέδιο και πρωτοβουλία Ελλάδας - Ιταλίας.

Στον πυρήνα του σχεδίου βρίσκονται η επανενεργοποίηση του κανονισμού του Δουβλίνου (επιστροφή μεταναστών στις χώρες πρώτης εισόδου), η δημιουργία επαρκώς αξιοπρεπών χώρων υποδοχής και η ανάπτυξη των υποδομών καταγραφής και ταυτοποίησης.

Απαιτεί δέσμευση από τη Σύνοδο Κορυφής

Ενδεικτική των προθέσεων του Αλ. Τσίπρα είναι η στάση που κρατά στο θέμα της κοινής διακήρυξης για τα 60 χρόνια της ΕΕ, όπου ζητεί να υπάρχει σαφής αναφορά στο ευρωπαϊκό κεκτημένο των συλλογικών διαπραγματεύσεων. Με επιστολή του προς τους κ.κ. Γιούνκερ και Τουσκ ο έλληνας πρωθυπουργός ζητεί «ξεκάθαρη απάντηση» για το κατά πόσον το ευρωπαϊκό κοινωνικό μοντέλο, ειδικά σε ό,τι αφορά τις εργασιακές σχέσεις και τις συλλογικές διαπραγματεύσεις, ισχύει σε όλα τα κράτη-μέλη της ΕΕ ή αν ισχύει για όλα τα κράτη-μέλη εκτός της Ελλάδας.

Σημειώνει επίσης ότι η Αθήνα σέβεται και τηρεί τις δεσμεύσεις της, αλλά «δεν μπορούμε να κατανοήσουμε απαιτήσεις πέραν των δεσμεύσεων αυτών, όπως αυτή της παράτασης της εξαίρεσης της Ελλάδας από το ευρωπαϊκό κοινωνικό κεκτημένο». Την επιστολή δε την κοινοποίησε σε όλους τους ομολόγους του, δηλαδή στους υπόλοιπους 26 ηγέτες της ΕΕ.

Η στάση αυτή του έλληνα πρωθυπουργού έχει προκαλέσει την αντίδραση των Ευρωπαίων. Σύμφωνα με τηλεγράφημα του Ρόιτερ ευρωπαίος αξιωματούχος δήλωσε ότι «δεν θα μας εκβιάσει ένα κράτος-μέλος το οποίο συνδέει ένα θέμα της ΕΕ με ένα εντελώς διαφορετικό ζήτημα». Παράλληλα στο Βερολίνο ο εκπρόσωπος της Καγκελαρίας κ. Ζάιμπερτ επισήμανε μιλώντας σε δημοσιογράφους ότι το ελληνικό πρόγραμμα και η Σύνοδος της Ρώμης δεν πρέπει να συνδέονται και ζήτησε από την Αθήνα να μη «χρησιμοποιήσει» τη Σύνοδο Κορυφής της Ρώμης για να πιέσει για το κλείσιμο της αξιολόγησης.

Υπαρξιακό πρόβλημα του ΣΥΡΙΖΑ 

οι αλλαγές στα εργασιακάΗ «ζούγκλα» που επικρατεί στην αγορά εργασίας προκαλεί «τήξη του πυρήνα» της ιδεολογίας και του ίδιου του ΣΥΡΙΖΑ
Του Ζώη Τσώλη

Με μισό εκατομμύριο απλήρωτους εργαζομένους για διάστημα από έναν μέχρι και έξι μήνες, 400.000 μερικώς απασχολούμενους από μία έως τέσσερις ώρες την ημέρα και απροσδιόριστο αριθμό εργαζομένων χωρίς ασφάλιση στους αγρούς, στα εστιατόρια και στα ξενοδοχεία που σε λίγες ημέρες ανοίγουν για μια τουριστική σεζόν γεμάτη προσδοκίες, πώς θα μπορούσαν να επιστρέψουν οι υπουργοί Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος, Γιώργος Χουλιαράκης και η Εργασίας Εφη Αχτσιόγλου από τις Βρυξέλλες στην Αθήνα, χωρίς να έχουν κερδίσει κάτι για τους εργαζομένους παρά μόνο να έχουν αποδεχθεί την αύξηση του ορίου των απολύσεων και την κατάργηση των προνομίων των συνδικαλιστών.

Κόμμα σε αδιέξοδο

Αυτό είναι το αδιέξοδο του ΣΥΡΙΖΑ, ενός κόμματος της «ριζοσπαστικής Αριστεράς». Αυτή είναι η πίεση που ασκείται από τους εταίρους σε έναν πολιτικό σχηματισμό ο οποίος ποτέ δεν έγινε αποδεκτός από το ευρωπαϊκό κατεστημένο και το διευθυντήριο των Βρυξελλών, και πολύ περισσότερο από τους «λύκους» του ΔΝΤ.

Στις αλλαγές λοιπόν των εργασιακών σχέσεων, το βασικό κεφάλαιο της δεύτερης αξιολόγησης και στις απαιτήσεις του ΔΝΤ που ζητεί ακόμη μεγαλύτερη απορρύθμιση της ούτως ή άλλως κατακερματισμένης αγοράς εργασίας στην Ελλάδα, βρίσκεται το «κλειδί» της συμφωνίας ή του «ναυαγίου».

Ελα όμως που όλες αυτές οι αλλαγές χτυπούν απευθείας και αλλάζουν το DNA όχι μόνο του ΣΥΡΙΖΑ αλλά κάθε αριστερού κόμματος.

Αλλωστε όπως επισημάνθηκε στην απόφαση του τελευταίου συνεδρίου του ΣΥΡΙΖΑ «για το κόμμα μας η υπεράσπιση της εργασίας είναι αδιαπραγμάτευτος στόχος».

Πώς αλλάζουν όμως οι καιροί. Σήμερα αν η κυβέρνηση θέλει να πετύχει τη συμφωνία θα πρέπει να βάλει νερό στο κρασί της, πολύ νερό... Ασχετα αν πολλοί βουλευτές αντιδρούν και υποστηρίζουν ότι με τις αλλαγές αυτές «η κυβέρνηση θα έχει χάσει την ταυτότητά της και δεν θα μπορεί να σταθεί και να υποστηρίξει ούτε τις βασικές της θέσεις ακόμη και αν βρεθεί στην αντιπολίτευση».

Εχει λοιπόν σημασία να αναφέρουμε τα όσα έλεγε και αποφάσισε ο ΣΥΡΙΖΑ στο συνέδριό του τον περασμένο Οκτώβριο. Στην απόφαση αναφερόταν χαρακτηριστικά:

- «Σε δυσμενές περιβάλλον αναγκαστήκαμε να αποδεχθούμε τη συμφωνία που υπογράφηκε πέρυσι το καλοκαίρι, προκειμένου να αποτρέψουμε την καταστροφή με την οποία οι δανειστές απειλούσαν τη χώρα μας μέσα από τη χρεοκοπία και την έξοδο από την ευρωζώνη, με θύμα πρωτίστως τον κόσμο της εργασίας.

Ασφαλώς, όμως, η συμφωνία δεν είναι το κυβερνητικό πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ, ούτε "ιδιοκτησία της Αριστεράς"».

«Είμαστε όμηροι»

Το σημερινό όμως αδιέξοδο περιγραφόταν ανάγλυφα πιο κάτω:

- «Η προσπάθεια απεγκλωβισμού από το Μνημόνιο και την επιτροπεία είναι εξαιρετικά δύσκολη και απαιτητική, ωστόσο είναι η αναγκαία συνθήκη για να κρατηθεί η κοινωνία όρθια, να ανοίξει ο δρόμος στη δημοκρατία και τη λαϊκή κυριαρχία, που υπό τις σημερινές συνθήκες είναι σε καθεστώς ομηρείας. Απαιτεί δε ένα ολοκληρωμένο ανταγωνιστικό πολιτικό σχέδιο, με αρχή, μέση και τέλος, με διεθνείς συμμαχίες με κόμματα, ριζοσπαστικά κινήματα και προοδευτικές κυβερνήσεις κυρίως του Νότου και με σαφείς τις διαχωριστικές γραμμές, που να αποσαφηνίζουν απολύτως ότι η κυβέρνηση της Αριστεράς δεν είναι διατεθειμένη να τις υπερβεί, ακόμα και αν χρειαστούν ρήξεις με την ευρωπαϊκή ελίτ, όπως για παράδειγμα ό,τι έχει σχέση με τα εργασιακά δικαιώματα, τις συλλογικές συμβάσεις, το δικαίωμα στην απεργία».

«Από την πλευρά των δανειστών, η συμφωνία που υπογράφηκε δεν είναι απλώς ένας κατάλογος υποχρεώσεων αλλά ένα πλαίσιο που επιδιώκουν συνεχώς να διευρύνουν. Επομένως, οι εκβιασμοί και οι συγκρούσεις δεν έληξαν τον Ιούλιο του 2015 αλλά συνεχίζονται».

«Το παράλληλο πρόγραμμά μας χρειάζεται να ξεδιπλωθεί τώρα σε όλο του το εύρος. Αφορά βαθιές αλλαγές στην Παιδεία και την Υγεία, εκδημοκρατισμό του κράτους και της διοίκησης, ριζικές αλλαγές στο φορολογικό σύστημα, ώστε να καταπολεμηθεί η φοροδιαφυγή, να επιβαρύνονται οι πλούσιοι και να ελαφρυνθούν τα εισοδηματικά κατώτερα και μεσαία στρώματα του πληθυσμού.

Σε αυτό το παράλληλο πρόγραμμα ανήκει ακόμα το δικό μας σχέδιο για την ανάπτυξη και τη γρήγορη καταπολέμηση της ανεργίας, σχέδιο που βρίσκεται στον αντίποδα της καταστροφικής νεοφιλελεύθερης πολιτικής, δηλαδή της ασυδοσίας του κεφαλαίου».

Προαναγγελθείσα σύγκρουση

Στο ίδιο κείμενο περιγράφεται ανάγλυφα η σύγκρουση, οι ημέρες που ζούμε σήμερα.
«Η κυβέρνηση εφαρμόζει τη συμφωνία που υπέγραψε αλλά, και πολύ ορθά, απαιτεί από την άλλη πλευρά να υλοποιήσει και τις δικές της δεσμεύσεις. Σήμερα, η εφαρμογή της συμφωνίας για την ελάφρυνση του χρέους αποτελεί προτεραιότητα για την οποία χρειάζονται συμμαχίες και συνεννοήσεις σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο».
Και ειδικότερα για τις εργασιακές σχέσεις:

- «Στο παρόν και το άμεσο μέλλον η κυβέρνηση και το κόμμα μας έχουν να αναμετρηθούν με τις δυνάμεις εκείνες που, μέσα και έξω από την Ελλάδα, επιδιώκουν να περιοριστούν ακόμα περισσότερο τα δικαιώματα της μισθωτής εργασίας. Δεν αρκεί να αποκρούσουμε αυτές τις επιδιώξεις.

Χρειάζεται, πολύ περισσότερο, να ανακτηθούν δικαιώματα, όπως η γενική ισχύς της Γενικής Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας και των κλαδικών συμβάσεων έναντι των συμβάσεων σε επίπεδο επιχείρησης. Αυτό είναι από τα κεντρικά ζητήματα της "δεύτερης αξιολόγησης", η οποία πρέπει να ολοκληρωθεί γρήγορα και με επιτυχία. Η πάλη για την ανάκτηση τέτοιων δικαιωμάτων δεν περιορίζεται όμως στη διαπραγμάτευση με τους δανειστές. Χρειάζεται η ανάπτυξη ενός ρωμαλέου, μαζικού και αυτόνομου συνδικαλιστικού κινήματος κι από τη μεριά της κυβέρνησης στοχευμένη πολιτική για τον έλεγχο της αγοράς εργασίας, ώστε να καταπολεμηθεί η παραβατικότητα, η αδήλωτη και ανασφάλιστη εργασία και να επιβληθεί η πλήρης τήρηση της εργατικής και ασφαλιστικής νομοθεσίας. Για το κόμμα μας, άλλωστε, η υπεράσπιση της εργασίας είναι αδιαπραγμάτευτος στόχος».

Προσγείωση στη σκληρή πραγματικότητα

Η αλήθεια είναι ότι σήμερα μετά από επτά χρόνια μνημονίων, όπως δήλωσε ο πρόεδρος της ΓΣΕΕ Γιάννης Παναγόπουλος μετά τη συνάντηση με τους κοινωνικούς εταίρους για τη νέα συλλογική σύμβαση, «ούτε οι Συλλογικές Συμβάσεις επανήλθαν ούτε ο κατώτατος μισθός στα 751 ευρώ, όπως προεκλογικά εξήγγειλε η κυβέρνηση. Ετσι, οι διαπραγματεύσεις για τη σύναψη της σύμβασης, της νέας Εθνικής Σύμβασης γίνονται στο περιοριστικό περιβάλλον των μνημονιακών νόμων που απαγορεύουν ο κατώτατος μισθός, το ύψος του κατώτατου μισθού, να συνομολογείται από τη ΓΣΕΕ και τις οργανώσεις των εργοδοτών». Από το 2012 μέχρι σήμερα ο νόμιμος κατώτατος μισθός εξακολουθεί να είναι στα 586 ευρώ για τους εργαζομένους άνω των 25 ετών και 510 ευρώ μεικτά για τους νέους κάτω των 25 ετών.

Ολα αυτά προβληματίζουν, αν δεν εξεγείρουν, κομματικά στελέχη και τους βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ, με τελευταία αντίδραση την ερώτηση των 33 προς την κυρία Αχτσιόγλου για τα μέτρα που έχει πάρει ώστε να περιορισθεί η ανασφάλιστη εργασία και να καταβληθούν τα δεδουλευμένα σε χιλιάδες απλήρωτους εργαζομένους. Δεν είναι λίγοι αυτοί που λένε ότι οι φιλελεύθερες αλλαγές στις εργασιακές σχέσεις και η «ζούγκλα» που επικρατεί στην αγορά εργασίας μπορεί να οδηγήσουν σε «melt down», δηλαδή στην «τήξη του πυρήνα», της ιδεολογίας και του ίδιου του ΣΥΡΙΖΑ.

"ΤΟ ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ", 25-25/03/17

Ο Σόιμπλε στηρίζει Τσίπρα;
Θέλει με κάθε τρόπο να κλείσει η αξιολόγηση για να αποτραπεί η εμπλοκή του ελληνικού προβλήματος στον προεκλογικό αγώνα


του Νίκου Χειλά
Ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε και η Ελλάδα - ένα ατέλειωτο σίριαλ. Η κεντρική ιδέα του (η τήρηση των μνημονιακών υποχρεώσεων από την Αθήνα) παραμένει η ίδια, η πλοκή του αλλάζει όμως από επεισόδιο σε επεισόδιο.
Το τελευταίο από αυτά είναι και το πιο ευρηματικό, αφού παρουσιάζει τον γερμανό υπουργό Οικονομικών ως προστάτη άγγελο του Αλέξη Τσίπρα. «Ο Τσίπρας απέκτησε ξαφνικά πανίσχυρο σύμμαχο στο θέμα της αξιολόγησης» λέει γερμανός διπλωμάτης που θέλει να μείνει ανώνυμος.

Ο λόγος για την ασυνήθιστη παροχή «προστασίας», εξηγεί ο αναπληρωτής εκπρόσωπος της κοινοβουλευτικής ομάδας των Χριστιανοδημοκρατών σε θέματα προϋπολογισμού Νόρμπερτ Μπράκμαν, είναι πολύ πεζός: ο κ. Σόιμπλε δεν θέλει με κανέναν τρόπο να ξαναφέρει το ελληνικό ζήτημα στη γερμανική Βουλή. Το επακόλουθο θα ήταν η ακύρωση του τρίτου προγράμματος και η εκπόνηση τέταρτου που θα συνοδευόταν από νέα χρηματική βοήθεια. «Δεν θέλει να πιει το πικρό ποτήρι της απόρριψης τέτοιας βοήθειας, δεδομένου ότι η πλειοψηφία των Χριστιανοδημοκρατών βουλευτών είναι εναντίον της» τονίζει ο ίδιος διπλωμάτης. «Γι' αυτό και κάνει τα πάντα για να επιτύχει μια ρύθμιση που θα παρακάμπτει τη Βουλή».

Η «συμμαχία» με την Αθήνα οφείλεται βέβαια και σε άλλον λόγο: ο κ. Σόιμπλε δεν θέλει να βάλει, προς το παρόν τουλάχιστον, το ελληνικό θέμα στον προεκλογικό αγώνα για τις βουλευτικές εκλογές του ερχόμενου Σεπτεμβρίου. «Θεωρεί ότι αυτό θα ήταν βούτυρο στο ψωμί της Ακροδεξιάς» λέει συνεργάτης του, εννοώντας με αυτό το ξενοφοβικό κόμμα Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD).

Αλλά ούτε κι αυτό βρίσκει την έγκριση της πλειοψηφίας των Χριστιανοδημοκρατών βουλευτών. «Εμείς θέλουμε να διεγείρουμε συναισθηματικά τους ψηφοφόρους» λέει ο κ. Μπράκμαν. «Το θέμα της Ελλάδας προσφέρεται πολύ για αυτό». Πόσω μάλλον που το θέμα αποτελεί την αχίλλειο πτέρνα του υποψήφιου καγκελαρίου των Σοσιαλδημοκρατών Μάρτιν Σουλτς. Ως πρόεδρος της Ευρωβουλής, ο κ. Σουλτς είχε ταχθεί υπέρ των ευρωομολόγων, της αμοιβαιοποίησης των εθνικών χρεών και της «ηπιότερης» μεταχείρισης της Ελλάδας από τους δανειστές - θέσεις που θα μπορούσαν τώρα να του βγουν σε κακό, δεδομένου ότι η μεγάλη πλειοψηφία των γερμανών ψηφοφόρων είναι εναντίον τους.

Ούτε λόγος για Grexit

Στην προεκλογική εκστρατεία των Χριστιανοδημοκρατών δεν γίνεται πάντως λόγος για Grexit, για έξωση της Ελλάδας από την ευρωζώνη. «Δεν βρίσκεται στο πλάνο μας» διαβεβαιώνει αξιωματούχος του κόμματος. Αυτό δεν εμπόδισε τις προάλλες τον Χριστιανοκοινωνιστή υπουργό Oικονομικών της Βαυαρίας Μάρκους Σέντερ να δηλώσει ότι «η Ελλάδα δεν μπορεί να επιζήσει μακροπρόθεσμα στην ευρωζώνη» και ότι ως εκ τούτου η «ελεγχόμενη» έξοδός της από αυτήν θα ήταν η καλύτερη λύση. Την ίδια άποψη συμμερίζεται και η μεγάλη πλειοψηφία των βουλευτών της Χριστιανοκοινωνικής Eνωσης της Βαυαρίας (CSU). Oσο όμως η Aνγκελα Μέρκελ δεν δίνει το πράσινο φως σε αυτό και όσο ο κ. Σόιμπλε επιμένει στον όψιμο «φιλελληνισμό» του, το Grexit θα παίζει περιθωριακό ρόλο στον προεκλογικό αγώνα.

Τέτοια πολυφωνία στις γραμμές των Χριστιανοδημοκρατών δείχνει ήδη ότι ο κ. Σόιμπλε έχει πάψει πλέον να είναι εκείνος που ήταν λίγους μήνες νωρίτερα: ο αδιαμφισβήτητος «ηγεμόνας» της κοινοβουλευτικής ομάδας του κόμματός του. «Οι τάσεις χειραφέτησης της ομάδας είναι εμφανείς» λέει ο αξιωματούχος. Και ο λόγος για αυτό, προσθέτει, είναι ότι οι βουλευτές βάζουν το συμφέρον της επανεκλογής τους τον Σεπτέμβριο πάνω από την υπακοή στον όποιο «ταγό» του κόμματος.

Αξιολόγηση της Κομισιόν

Η έμμεση αμφισβήτηση του κ. Σόιμπλε φαίνεται και από ένα άλλο γεγονός: την αναδιάταξη των σχέσεων της Καγκελαρίας με την Επιτροπή των Βρυξελλών, η οποία, σύμφωνα με τον αξιωματούχο, λαμβάνει χώρα πίσω από τις πλάτες του.

Η Καγκελαρία, σύμφωνα με τον κ. Μπράκμαν, έκανε πρόσφατα νέα αξιολόγηση της Κομισιόν και κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η τελευταία δίνει εντελώς λανθασμένη εικόνα σχετικά με την τήρηση των συμφωνιών από την ελληνική κυβέρνηση. Το αποτέλεσμα ήταν να χάσει την εμπιστοσύνη της σε αυτήν. Γι' αυτό στήνει τώρα άλλες, παράλληλες δομές για την προώθηση της πολιτικής της. «Μία από αυτές είναι η μετατροπή του ESM σε ευρωπαϊκό ΔΝΤ, στο οποίο θα αναθέσει τον έλεγχο της δημοσιονομικής πολιτικής στην Ευρωπαϊκή Ενωση» λέει. Για την υλοποίησή της, που προϋποθέτει φυσικά πολύ χρόνο και αλλαγή των ευρωπαϊκών Συνθηκών, η καγκελάριος χρειάζεται προφανώς περισσότερο την υποστήριξη της κοινοβουλευτικής της ομάδας από ό,τι εκείνη του σημαντικότερου υπουργού της.

Από όλα αυτά δεν μπορεί να συναχθεί βέβαια το συμπέρασμα ότι το κύρος του έχει πληγεί σοβαρά. «Ο Σόιμπλε παραμένει το νούμερο 2 της Χριστιανοδημοκρατίας» διαπιστώνει ο Σοσιαλδημοκράτης βουλευτής Εβαλντ Σούρερ. Το Grexit, το Brexit και οι επικείμενες εκλογές έχουν θολώσει την εικόνα του. Αλλά η διάστασή του με την πλειοψηφία των Χριστιανοδημοκρατών βουλευτών θα μπορούσε να αρθεί εύκολα, αν έδειχνε περισσότερη «κατανόηση» για την εκμετάλλευση του ελληνικού θέματος εκ μέρους τους στον προεκλογικό αγώνα.



"Κυριακάτικη ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ του Τύπου", 25-26/03/17