Μπορεί κανείς να παρακολουθήσει –χαιρέκακα, ως κωμωδία, ή αγωνιωδώς, σαν δράμα– το εσωκομματικό σπλάτερ στον ΣΥΡΙΖΑ. Μπορεί να το απολαύσει σαν παραπολιτικό υπερθέαμα. Δύσκολα, όμως, θα βρει το πολιτικό αντικείμενο της διαμάχης. Ο Κασσελάκης δεν ενοχλεί τους –τρόπος του λέγειν– συντρόφους του επειδή είναι λιγότερο ή περισσότερο αριστερός. Κι εκείνοι θέλουν να απαλλαγούν από αυτόν, αλλά στην αποστροφή τους –κυρίως για τους εξουσιαστικούς τρόπους του– δεν μπορούν να δώσουν πολιτικό σχήμα. Θέλουν να τον ξαποστείλουν. Αλλά δεν είναι σε θέση να αρθρώσουν με τι θα ήθελαν να τον αντικαταστήσουν. Δεν μπορούν καν να εξηγήσουν πώς, από το πουθενά, βρέθηκαν μαζί του δεμένοι...

Από την "ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ"

"Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ", 25/02/24

Του Mιχαλη Tσιντσινη


Προσπαθούσε να δείχνει άνετος, παρότι το ρούχο με το οποίο είχε περιτυλίξει τον εαυτό του, δεν του το επέτρεπε. Προσπαθούσε να συνομιλήσει με την πλατεία, να απαντήσει στις φωνές που έφταναν από τη γαλαρία, να αστειευτεί. Προσπαθούσε να επιστρατεύσει και στη ζωντανή αρένα τη σαγήνη που τον εκτόξευσε στο σοσιαλμιντιακό στερέωμα, αλλά ένα τείχος ήταν εκεί. Ενα αόρατο, πλην αδιαπέραστο τείχος που χώριζε τον Στέφανο Κασσελάκη από τους συνέδρους του κόμματός του και τον έκανε να φαίνεται ξένος. Η αμηχανία και η ψύχρα στη σάλα του Τάε Κβον Ντο πιστοποιούσε ότι το ίδιο κοινό πέντε μήνες πριν είχε επιλέξει τον Κασσελάκη όχι επειδή τον εμπιστεύτηκε, αλλά μάλλον επειδή συγκινήθηκε από την εξωτικότητά του. Επέλεξε το ξένο, επειδή το οικείο ήταν δοκιμασμένο – ανιαρό και αποτυχημένο.

Με εκείνο το εκλογικό του διάβημα, το κομματικό ακροατήριο είχε από τότε συντάξει τη νεκροψία που έμελλε να εκδώσουν με καθυστέρηση τόσο ο νυν όσο και ο τέως πρόεδρος του κόμματος. Ο ΣΥΡΙΖΑ εκπνέει. «Σέρνεται», είπε ο Τσίπρας. «Βυθίζεται», είπε ο Κασσελάκης. Μπορεί ο ένας να ρίχνει στον άλλον την ευθύνη για την καθίζηση, αλλά στη διάγνωση συμφωνούν.

Επιλέγοντας να δείξει στον διάδοχό του γραπτώς την έξοδο, ο πρώην πρωθυπουργός προστάτευσε κυρίως τον εαυτό του. Συνέταξε εκ του ασφαλούς μια προκήρυξη κομματικού πατριωτισμού, ηθικολογώντας για το πώς το κόμμα πρέπει να αποδράσει από τη φούσκα του τοξικού ναρκισσισμού, στην οποία το έχει εγκλωβίσει η νέα ηγεσία. Η προτροπή διαβάζεται και ως αυτοκριτική: Ο Τσίπρας ήταν που παρέδωσε έναν πολιτικό οργανισμό τόσο ευάλωτο οργανωτικά και ελαφρύ ιδεολογικά, ώστε να μπορεί να τον μαζέψει, σαν ξεχασμένο αναπτήρα, ένας περαστικός.

Μπορεί κανείς να παρακολουθήσει –χαιρέκακα, ως κωμωδία, ή αγωνιωδώς, σαν δράμα– το εσωκομματικό σπλάτερ στον ΣΥΡΙΖΑ. Μπορεί να το απολαύσει σαν παραπολιτικό υπερθέαμα. Δύσκολα, όμως, θα βρει το πολιτικό αντικείμενο της διαμάχης. Ο Κασσελάκης δεν ενοχλεί τους –τρόπος του λέγειν– συντρόφους του επειδή είναι λιγότερο ή περισσότερο αριστερός. Κι εκείνοι θέλουν να απαλλαγούν από αυτόν, αλλά στην αποστροφή τους –κυρίως για τους εξουσιαστικούς τρόπους του– δεν μπορούν να δώσουν πολιτικό σχήμα. Θέλουν να τον ξαποστείλουν. Αλλά δεν είναι σε θέση να αρθρώσουν με τι θα ήθελαν να τον αντικαταστήσουν. Δεν μπορούν καν να εξηγήσουν πώς, από το πουθενά, βρέθηκαν μαζί του δεμένοι.

Ισως έπρεπε να αρχίσουν από εκεί. Πώς πέτυχε ο Κασσελάκης; Την πολιτική αμηχανία δεν την προκάλεσε εκείνος στον ΣΥΡΙΖΑ. Ζαλισμένο από την ήττα και ορφανό από τον αρχηγό που το συνείχε, το κόμμα αφέθηκε στα χέρια των μελών του. Χωρίς τον Τσίπρα και χωρίς να έχει αποπειραθεί να εξηγήσει η ίδια τη συντριβή, η σαστισμένη ηγεσία ρώτησε τη βάση «τι να κάνουμε;»· «τι να γίνουμε;». Και η βάση αντιγύρισε, σε συσκευασία Κασσελάκη, την αμηχανία τους.

Τώρα, οι ίδιοι άνθρωποι ετοιμάζονται να θέσουν πάλι στη βάση το ίδιο ερώτημα, χωρίς να το έχουν θέσει πρώτα στους εαυτούς τους. Ετοιμάζονται να μεταθέσουν ξανά στην πλατεία το δικό τους σάστισμα. Διακινδυνεύουν να λάβουν την ίδια απάντηση.

"Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ", 25/02/24

Η δίνη του ΣΥΡΙΖΑ και οι άλλοι

Του Κ. Π. ΠΑΠΑΔΙΟΧΟΥ


Δύσκολα θα είναι ευοίωνο το μέλλον του ΣΥΡΙΖΑ, μεσοπρόθεσμα, ανεξαρτήτως του ποιος θα επικρατήσει στην επερχόμενη μάχη για την ηγεσία, παρότι οι τελευταίες εξελίξεις –ασχέτως του συγκρουσιακού κλίματος στο εσωτερικό του– «ξαναζωντανεύουν» το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης και το φέρνουν στο επίκεντρο της επικαιρότητας. Ακόμη και εάν στο τέλος της διαδικασίας για την εκλογή προέδρου η Κουμουνδούρου αποφύγει το πλήγμα μιας τρίτης διάσπασης, κάποιοι ψηφοφόροι που στήριξαν τον ηττημένο πιθανότατα θα εγκαταλείψουν τον ΣΥΡΙΖΑ.

 Ο Στέφανος Κασσελάκης εκτιμάται πως έχει φέρει στο κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης «δικό του κόσμο», που δύσκολα θα ψηφίσει τον ΣΥΡΙΖΑ στις ευρωεκλογές υπό άλλη ηγεσία. Παράλληλα, ψηφοφόροι που επιδείκνυαν «κομματικό πατριωτισμό» αναμένοντας την αποχώρηση του Στ. Κασσελάκη μετά το διαφαινόμενο αρνητικό αποτέλεσμα στις ευρωεκλογές, εάν επικρατήσει ξανά, ίσως στραφούν προς την έξοδο. Στον αντίποδα, το πολεμικό κλίμα στην Κουμουνδούρου, ειδικά εάν νικητής είναι ο Στ. Κασσελάκης, μπορεί να αποτελέσει σημαντική ανάσα ενίσχυσης για τη Νέα Αριστερά, ενώ κέρδη, έστω και μικρά, ανεξαρτήτως της έκβασης της μάχης, μπορεί να έχει και το ΠΑΣΟΚ. 

Πάντως, μεσοπρόθεσμα πιθανή μετεξέλιξη του ΣΥΡΙΖΑ σε «κόμμα Κασσελάκη» ίσως έχει τα αντίθετα αποτελέσματα για τη Χαριλάου Τρικούπη. Η δημιουργία ενός σχήματος που, όπως εκτιμάται, θα κινείται στο Κέντρο ως «ανάχωμα» μεταξύ Ν.Δ. και ΠΑΣΟΚ θα καταστήσει δυσκολότερη την προσπάθεια του Νίκου Ανδρουλάκη να «αποσπάσει» κεντρώους ψηφοφόρους που στις τελευταίες εκλογικές αναμετρήσεις στράφηκαν στον Κυριάκο Μητσοτάκη. 

Τέλος, η περιδίνηση του ΣΥΡΙΖΑ είναι «διπλής αναγνώσεως» για τη Ν.Δ.: ο Κυρ. Μητσοτάκης διατηρεί την ηγεμονία του και είναι ενδεικτικό ότι στο ερώτημα της καταλληλότητας για την πρωθυπουργία συγκεντρώνει 40%, έναντι 5% των Στ. Κασσελάκη και Ν. Ανδρουλάκη (Metron Analysis για το Mega). Ομως η καθίζηση του ΣΥΡΙΖΑ σε συνδυασμό με την ισχνή άνοδο του ΠΑΣΟΚ ενδεχομένως θα επιτείνουν τη «χαλαρότητα» των ψηφοφόρων της Ν.Δ. στις επερχόμενες εκλογές, όπου το Μέγαρο Μαξίμου αναμετρείται με τον πήχυ του 33% των ευρωεκλογών του 2019 (ρεπορτάζ σελ. 13).

«Μποφόρ» με Αγκυρα

«Σύννεφα», τα οποία πάντως χαρακτηρίζονται διαχειρίσιμα, καλύπτουν τις τελευταίες εβδομάδες τις ελληνοτουρκικές σχέσεις, με τον Νίκο Δένδια να εκφράζει την ανησυχία του δημοσίως για το γεγονός ότι πλέον η Τουρκία εγείρει ζήτημα αποστρατιωτικοποίησης των νησιών μέσω ΝΟΤΑΜ και NAVTEX. Μάλιστα, κατά πληροφορίες, το θέμα ετέθη και στη συνάντηση που είχαν την περασμένη Κυριακή οι Γιώργος Γεραπετρίτης και Χακάν Φιντάν στο περιθώριο της Διάσκεψης του Μονάχου, αλλά προφανώς χωρίς αποτέλεσμα, καθώς η Τουρκία μια ημέρα μετά «αντέδρασε» στη διεξαγωγή της άσκησης «Τρίαινα». Μένει πλέον να αποδειχθεί εάν η επιστροφή της Αγκυρας στη ρητορική της όξυνσης θα είναι παροδική –αν δηλαδή οφείλεται στην πίεση που υφίσταται από τους όρους που, όπως ανέφερε η «Κ», της έχουν τεθεί από τις ΗΠΑ για την προμήθεια των F-16– ή θα έχει χρονικό «βάθος». 

Σε κάθε περίπτωση το χρονοδιάγραμμα του ελληνοτουρκικού διαλόγου θα τηρηθεί όπως έχει συμφωνηθεί, καθώς η Αθήνα θεωρεί χρήσιμο οι δίαυλοι να παραμένουν ανοικτοί, ακόμη και εάν δεν υπάρχει προοπτική συνολικότερης αντιμετώπισης των ελληνοτουρκικών προβλημάτων. Εξάλλου, όπως επισημαίνεται, η ύπαρξη αυτών των διαύλων αποτρέπει δυνητικές κρίσεις, όπως προκύπτει από το γεγονός ότι το πρόβλημα που ανέκυψε με την τουρκική ακταιωρό στα Iμια το περασμένο Σάββατο επιλύθηκε άμεσα. Και μάλιστα με επικοινωνία στο επίπεδο των επικεφαλής του Λιμενικού Σώματος, χωρίς δηλαδή να απαιτηθεί να εμπλακούν υπουργοί των δύο χωρών. Αν, πάντως, στην Αθήνα επικρατεί προβληματισμός για τη στάση της Αγκυρας, σε σχέση με το Κάιρο επικρατεί ικανοποίηση. 

Ο λόγος; Η Αίγυπτος εξέπεμψε «σήμα» προς την Αθήνα ότι η προσέγγιση με την Τουρκία, όπως σηματοδοτήθηκε από την πρόσφατη συνάντηση των Ταγίπ Ερντογάν και Αλ Σίσι, δεν επηρεάζει κατ’ ελάχιστον τη στρατηγική σχέση της χώρας με την Ελλάδα. Η ελληνική πλευρά προσεγγίζει με μεγάλη «αυτοπεποίθηση» και θεωρεί απολύτως στέρεους τους δεσμούς που έχουν οικοδομηθεί με την Αίγυπτο για δύο λόγους: πρώτον, διότι εκτιμάται πως η απόφαση του Καΐρου να προχωρήσει σε συμφωνία για την οριοθέτηση ΑΟΖ με την Αθήνα, και όχι με βάση τις προτάσεις της Αγκυρας, σηματοδοτεί μια επιλογή σε βάθος χρόνου αναφορικά με τη θέση της Αιγύπτου στην Ανατολική Μεσόγειο. Και δεύτερον, επειδή για την Αίγυπτο έχει κρίσιμη σημασία η Αθήνα ως μελλοντικός κόμβος μεταφοράς πράσινης ενέργειας προς την Ευρώπη αλλά και ως «γέφυρα» συνολικά με την Ε.Ε.

Το σχέδιο για το δημογραφικό

Σημαντικό «όπλο» στην κυβερνητική φαρέτρα ενόψει ευρωεκλογών θεωρείται το Εθνικό Σχέδιο για το Δημογραφικό που διαμορφώνει η Σοφία Ζαχαράκη, καθώς θα παρουσιαστεί τον Μάιο, όταν η προεκλογική περίοδος θα εισέρχεται στην τελική ευθεία της. Σύμφωνα με πληροφορίες, το σχέδιο θα περιλαμβάνει ένα νέο «πακέτο» μέτρων οικονομικής ενίσχυσης μέσω επέκτασης υφιστάμενων ή δημιουργίας νέων επιδομάτων, κινήτρων και φοροελαφρύνσεων για τη στήριξη οικογενειών με παιδιά, για τη δημιουργία νέων οικογενειών, καθώς και για την απόκτηση στέγης. Οι βασικοί άξονες του σχεδίου θα είναι:

• Αρση των αντικειμενικών –οικονομικών και πρακτικών, όπως η έλλειψη παιδικών σταθμών– εμποδίων που αποτρέπουν τη δημιουργία οικογένειας ή την απόκτηση του επιθυμητού αριθμού παιδιών.

• Ενίσχυση, ποιοτική και ποσοτική, του εργατικού δυναμικού με τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας «εστιασμένων» σε νέους και γυναίκες, ώστε να μετριαστούν οι δημοσιονομικές και οικονομικές επιπτώσεις της μείωσης του παραγωγικού πληθυσμού της χώρας.

• Διαχείριση της μακροβιότητας και της γήρανσης του πληθυσμού με στόχο την «επιτυχή γήρανση», δηλαδή με συμμετοχή στην παραγωγική διαδικασία αλλά και με καλή υγεία.

Με το σχέδιο η κυβέρνηση θα «απαντήσει» στην ατζέντα των κομμάτων της αντιπολίτευσης που εστιάζουν στην κοινωνική ατζέντα, και κυρίως του ΠΑΣΟΚ που προτάσσει το ζήτημα της στέγης. Μάλιστα, τον επόμενο μήνα η Σοφία Ζαχαράκη θα έχει συναντήσεις με εκπροσώπους των κομμάτων –και των νεολαιών τους–, οπότε είναι πολύ πιθανό να ενσωματωθούν προτάσεις τους, όπως συνέβη πρόσφατα και με τη «χρυσή βίζα».

Κασσελάκης εν Λονδίνω: μια αποτίμηση

Του ΚΕΒΙΝ ΦΕΔΕΡΣΤΟΟΥΝ*

Ο Στέφανος Κασσελάκης είναι ακόμη ένα απροσδιόριστο πολιτικό φαινόμενο. Είτε παραμείνει αρχηγός του ΣΥΡΙΖΑ είτε όχι, η Ιστορία θα καταγράψει ότι αποτέλεσε πρόκληση για τον κατεστημένο τρόπο λειτουργίας των πολιτικών κομμάτων. Ενας προάγγελος ενός νέου τρόπου «άσκησης» πολιτικής ή ένας διάττων αστέρας. Από την αρχή επέλεξε μια στρατηγική που έθετε την προσωπική του σχέση με την κομματική βάση αντιμέτωπη με τα παραδοσιακά κομματικά όργανα. Και το κάνει με έναν αθόρυβο, χαρισματικό τρόπο, χωρίς έναν έντονο, «φωνακλάδικο» λαϊκισμό. Πρόκειται για αντιπαράθεση με δύο αβέβαιες μεταβλητές: πόσο στέρεες βάσεις έχει η δική του αυτοπεποίθηση και σε ποιο βαθμό τον υποτιμούν οι επικριτές του.

Την περασμένη Δευτέρα υποδεχθήκαμε τον Κασσελάκη στο London School of Economics. Επί μία ώρα απαντούσε σε δικές μου ερωτήσεις και στη συνέχεια, για άλλα 30 λεπτά, σε περισσότερες ερωτήσεις από το κοινό. Δεν είχαμε συμφωνήσει τις ερωτήσεις εκ των προτέρων. Το κοινό ήταν μεγάλο και διαφορετικό: 400 άτομα στην αίθουσα, πολλές χιλιάδες στην ιστοσελίδα του Ελληνικού Παρατηρητηρίου και μέσω Youtube. Στην κατ’ ιδίαν συνάντησή μας πριν ανέβει στη σκηνή, μου είπε ότι μπορούσα να του κάνω όποιες ερωτήσεις ήθελα και να είμαι όσο σκληρός χρειαστεί. Θα το δεχόταν ευχαρίστως. Και έτσι κάναμε: κανείς δεν μου είπε μετά ότι ήμουν πολύ ήπιος.

Τόσο δημόσια όσο και ιδιωτικά, ο Κασσελάκης μου φάνηκε τίμιος και ειλικρινής, καλοπροαίρετος και συμπαθής. Αυτό που διαπίστωσα επίσης ήταν η προσωπική του δύναμη και το θάρρος του. Εχει μια αποστολή και είναι αποφασισμένος να την κυνηγήσει μέχρι τέλους. Μα τον Θεό, έχει κότσια: πώς αλλιώς εξηγείται ότι συνεχίζει παρά τις βιτριολικές επιθέσεις, τους πολιτικούς ελιγμούς και την αντιμετώπισή του ως ένα πολιτικό ανέκδοτο; Εσείς θα σηκωνόσασταν το πρωί από το κρεβάτι αν είχατε να αντιμετωπίσετε τέτοιες επιθέσεις;

Κοντά σε αυτή τη δύναμη χαρακτήρα έρχεται και η τόλμη του. Τολμηρές πολιτικές κινήσεις που επιδιώκουν να επαναπροσδιορίσουν τη σκακιέρα της πολιτικής. Πόσο προσεκτικά σχεδιασμένες είναι αυτές οι κινήσεις και τίνων τις συμβουλές ακολούθησε, δεν είναι σαφές. Σε κάθε περίπτωση, μπορεί αυτές να είναι αδέξιες και να κινδυνεύουν με αποτυχία. Λιγότερο από ένα χρόνο πριν, δεν ήταν πολιτικός. Είναι ακόμη «άγουρος» στη δουλειά του. Τον παρακολουθούμε να μαθαίνει – ή να μη μαθαίνει, ανάλογα με την περίπτωση.

Εκπέμπει μια ιδιαίτερη γοητεία. Εχει πείσει τον εαυτό του ότι η Ελλάδα χρειάζεται το νέο στυλ της πολιτικής του. Χρησιμοποιεί τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για να συνδεθεί με τη βάση του κόμματος. Στέλνει ερωτηματολόγια που θέτουν υπαρξιακά ζητήματα. Δεν χρειάζεται να συμβουλευτεί τα όργανα του κόμματος. Το ζήτημα της λογοδοσίας παραμερίζεται. Πρόθεσή του είναι να μη δημοσιοποιήσει τα αποτελέσματα της δημοσκόπησης του κόμματός του. Δεν θέλει να μάθουμε αν έχασε. Κανένα αποτέλεσμα στις ευρωεκλογές δεν θα τον αναγκάσει να παραιτηθεί.

Μέχρι στιγμής, η εκστρατεία του βασίζεται κυρίως στο συναίσθημα. Είναι βαθιά φιλελεύθερος όχι μόνον όσον αφορά τα δικαιώματα των φύλων, αλλά και όσον αφορά ένα «καθαρό» κράτος. Συνεπώς, τι το διαφορετικό έχει; Παρά το γεγονός ότι είναι αρχηγός του ΣΥΡΙΖΑ, δεν ήταν έτοιμος να αποκαλέσει τον εαυτό του «σοσιαλιστή». Προτιμούσε το «προοδευτικός». Τι πιστεύει για τις σχέσεις με το ΠΑΣΟΚ; Θα χαιρόταν να είναι αρχηγός τους. Εχει πολιτικό ένστικτο, ποικίλου είδους, που αναμειγνύει αμερικανικές και ευρωπαϊκές επιρροές. Πιστεύει στην «ελεύθερη αγορά» και στο ότι οι ελληνικές επιχειρήσεις θα πρέπει να θεωρούν την Ευρώπη εγχώρια αγορά τους. Το πώς θα μπορούσαν να υλοποιηθούν αυτές οι ιδέες μένει απροσδιόριστο. Είναι κατά του «διαπλεκόμενου καπιταλισμού», και οι Ελληνες «ολιγάρχες» θα πρέπει να ανησυχούν αν έρθει στην εξουσία. Αλλά το γιατί δεν έχει ακόμη διευκρινιστεί. Τα ασαφή ένστικτα μπορεί αρχικά να ελκύουν, αλλά τον κάνουν να μοιάζει με ερασιτέχνη. Χρειάζεται επειγόντως σοβαρούς συμβούλους πολιτικής.

Πριν από τον Κασσελάκη, η κουλτούρα στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ ήταν παραδοσιακά αυτό που ένας οπαδός μού περιέγραψε ως «αίρεση». Η εξέλιξη με βάση τη μακροχρόνια υπηρεσία, η κατάρτιση ογκωδών εκθέσεων, οι συζητήσεις σε μυριάδες επιτροπές δημιουργούσαν ένα περιβάλλον που γινόταν εσωστρεφές. Ωστόσο, αυτή η παράδοση ίσως να είναι περισσότερο «μη ελληνική»: άλλωστε, η Ιστορία έχει δείξει ότι η χώρα συσπειρώνεται γύρω από τους ηγέτες σε εποχές αλλαγών. Σε όλη την Ευρώπη γινόμαστε μάρτυρες μιας πολιτισμικής αλλαγής που παρασύρει τα πολιτικά κόμματα: μακριά από την πολιτική των επιτροπών, προς μια πολιτική με «αυθεντικούς» ηγέτες σε κοινωνία με τους υποστηρικτές τους.

Οι επικριτές θα επισημάνουν τις ελλείψεις στην αποτίμηση του Κασσελάκη. Με τις εσωτερικές διαμάχες εντός και εκτός ΣΥΡΙΖΑ, οι δημοσκοπήσεις μοιάζουν ζοφερές. Η γοητευτική αύρα της περυσινής εκστρατείας του για την ηγεσία έχει εξασθενήσει. Ωστόσο, οι αντίπαλοί του δεν πρέπει να αμφιβάλλουν για την αυτοπεποίθηση και το θάρρος του. Δεν πρόκειται να τα παρατήσει εύκολα. Δεν μπορούν όλοι οι ερασιτέχνες να γίνουν επαγγελματίες, όμως όσοι το επιχειρούν πρέπει να αρχίσουν να προπονούνται σκληρά.Τα ασαφή ένστικτα μπορεί αρχικά να ελκύουν, αλλά τον κάνουν να μοιάζει με ερασιτέχνη. Χρειάζεται επειγόντως σοβαρούς συμβούλους πολιτικής. Οι αντίπαλοί του δεν πρέπει να αμφιβάλλουν για την αυτοπεποίθηση και το θάρρος του. Δεν πρόκειται να τα παρατήσει εύκολα.

 *Καθηγητής και διευθυντής του Ελληνικού Παρατηρητηρίου του London School of Economics.