Το κοινωνικό νόημα της κατανόησης/πειθαρχίας των πολιτών στα μέτρα αντιμετώπισης του κορωνοϊού είναι ακριβώς αυτό: η εμπιστοσύνη στο μήνυμα ότι η Ελλάδα κατάφερε να μετατρέψει το ρίσκο σε «νέο τρόπο σκέπτεσθαι και ενεργείν» και μέσω της επιτυχούς διαχείρισης κινδύνων να δώσει οντολογική ασφάλεια, στον κάθε πολίτη ξεχωριστά και σε όλη τη χώρα, δίχως αποκλεισμούς ή εξαιρέσεις. Είθε να συνεχίσουμε με τον ίδιο τρόπο και την Επόμενη Μέρα...

Από "ΤΑ ΝΕΑ"

"ΤΑ ΝΕΑ", 10/06/20

ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ ΠΑΝΟΥΣΗ

Του σύμπαντος παρένθεση ο βίος
παρένθεση που αν βγάλεις και την πλήξη
που σέρνεται εντός μας ισοβίως
τότε η έναρξη συμπίπτει με τη λήξη
Νίκος Μοσχοβάκος «Ζεύξη Ασωμάτων»


Η Αβατάρα(Avatara), ως ενσάρκωση/φανέρωση του Καλού Θεού, φαίνεται - για άγνωστους προσώρας λόγους - ότι πήρε τη μορφή του Κακού Ιού, κινούμενη στον μέχρι πρότινος χώρο του Αδιανόητου. Κάτι σαν Μυστική αίρεση ή πρώιμη Αποκάλυψη, που αμφισβητούν ή θέτουν σε κίνδυνο το a priori Πρωτεύον Πλάσμα, το Απόλυτο Αρχέτυπο, τον homo deus του 21ου αιώνα. Εκεί που ετοιμαζόταν το meta human being, δηλαδή ο Μετα-άνθρωπος, βρεθήκαμε προ του κινδύνου να χαθεί το ανθρώπινο είδος. Παιχνίδια της Μοίρας (ή μήπως της Υβρεως): ολόμοιοι άνθρωποι, οι οποίοι είχαν υιοθετήσει την «ηθική της αυτοκαταστροφής» (sic) - στο όνομα του μεταφυσικού αγνωστικισμού ή των υπαρξιακών αδιεξόδων -, τώρα φωνασκούν πανικόβλητοι επειδή δεν προκάλεσαν οι ίδιοι (τουλάχιστον ευθέως και ενσυνειδήτως) την επαπειλούμενη ρωγμή στην αλυσίδα της Δημιουργίας. 

Μπορεί όλος ο Πλανήτης να διατρέχει τον κίνδυνο στην ανακύκληση σε προτέρα (άγρια;) κατάσταση, μπορεί η μακρόβια συσχέτιση των όντων να υποχωρεί μπροστά στα μικρόβια του αόρατου κόσμου, μπορεί ο έμφοβος homo technico-scientificus να τα 'χει χάσει, όμως ο ιδιότυπος homo hellenicus adiaforus επιμένει να κοιτάζει αλλού. Δεν γνωρίζω αν πρόκειται για γενετική πλάνη ή για εσχατολογική άγνοια, για αίσθηση καλότυχης εθνικής Ειμαρμένης, όμως είναι βέβαιο ότι όσο δεν συνειδητοποιούμε το Πεπερασμένο της ζωής και τη Δεοντική λογική των υποχρεώσεων προς τον συνάνθρωπο και τη Φύση, τόσο το χειρότερο για τη χώρα και τον λαό. Οι συνεχείς αυταπάτες του εφήμερου Ελληνα, ότι π.χ. ως περιούσιος λαός θα προστατευθεί από το Σύμπαν, καθιστούν την επιβίωσή μας ιδιαίτερα προ-βληματική. Οι ολισθηρές πλαγιές του Εθνικο-λαϊκού Εγωτατισμού μας περιμένουν στη στροφή του δρόμου των διαψεύσεων.

Μήπως έχει εμφιλοχωρήσει ένα αρχικό ψεύδος, ένα αφ' εαυτού (μη) γνωστό στοιχείο: ότι δηλαδή διαφέρουμε από όλους τους υπόλοιπους λαούς και ανθρώπους γιατί από αρχαιοτάτων χρόνων επικοινωνούμε απευθείας με το Υπερπέραν. Αν το Σωκρατικό «Δαιμόνιον» σήμαινε πρωτίστως ηθική συνείδηση, νομίζω ότι ήρθε η ώρα να εγκαταλείψουμε τη Θεουργία και την Πατρογονοκαπηλία, να σηκώσουμε τα πέπλα της εθνικής φαντασίωσης και να στρωθούμε στη δουλεία της επιβίωσης.

Είχαμε μέχρι τώρα ταυτίσει την κατάσταση ανάγκης με πολιτικά γεγονότα (π.χ. δικτατορία) και είχαμε υπερ-ιδεολογικοποιήσει τους κινδύνους που απορρέουν από μη-προβλέψιμες εξαιρετικές συνθήκες, εκτός άμεσου ανθρωπίνου ελέγχου. Ακόμα και η οικονομική κρίση με τις δυσμενείς για πολλές χώρες συνέπειες δεν στάθηκε αρκετή για να κατανοήσουμε το ψυχοκοινωνικό βάθος που μπορεί να προκαλέσουν οι φυσικές ή υγειονομικές καταστροφές.

Η κοινωνία της διακινδύνευσης απεδείχθη ότι δεν αφορά μόνο στον Πανοπτισμό του Μεγάλου Αδελφού ή στις Νέες τεχνολογίες των ΜΜΕ ή στην Τεχνητή νοημοσύνη ή στις απειλούμενες ελευθερίες και στα περιορισμένα δικαιώματα ή στην παραβίαση των προσωπικών δεδομένων. Ολες αυτές οι καταστάσεις, αν και ιδιαίτερα επικίνδυνες, υπάγονται υπό μίαν έννοια στο πλαίσιο της πολιτικής. Δεν συμβαίνει όμως το ίδιο όταν μιλάμε για «εξωγενείς» αφόρητους κινδύνους, οι οποίοι συνδέονται με την αναμονή της Μεγάλης Καταστροφής.



Το κοινωνικό νόημα της κατανόησης/πειθαρχίας των πολιτών στα μέτρα αντιμετώπισης του κορωνοϊού είναι ακριβώς αυτό: η εμπιστοσύνη στο μήνυμα ότι η Ελλάδα κατάφερε να μετατρέψει το ρίσκο σε «νέο τρόπο σκέπτεσθαι και ενεργείν» και μέσω της επιτυχούς διαχείρισης κινδύνων να δώσει οντολογική ασφάλεια, στον κάθε πολίτη ξεχωριστά και σε όλη τη χώρα, δίχως αποκλεισμούς ή εξαιρέσεις.

Είθε να συνεχίσουμε με τον ίδιο τρόπο και την Επόμενη Μέρα...

-Ο Γιάννης Πανούσης είναι καθηγητής Εγκληματολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών