"...Οι νόμοι είναι από τη φύση τους τιμωρητικοί. Αλλά για να δουλέψουν αποτελεσματικά, χρειάζεται ένα ώριμο κοινωνικό υπόστρωμα. Οταν η ασθένεια έχει εκδηλωθεί, χρειάζεται θεραπεία. Οταν δεν έχει εκδηλωθεί χρειάζεται πρόληψη. Πρέπει να εντείνουμε τις προσπάθειές μας και στα δύο μέτωπα. Για το τι μπορούμε να κάνουμε για το κομμάτι της κοινωνίας που καπνίζει και αγωνίζεται να ανταποκριθεί στην επιταγή ενάντια στο παθητικό κάπνισμα (και, πολύ περισσότερο, καταβάλλει κάθε προσπάθεια να ξεπεράσει το κάπνισμα) υπάρχουν πολλοί τρόποι – πάντα με κάποια ανοχή, οικονομική ή κοινωνική, εκ μέρους των αντικαπνιστών. Μπορούν να γίνουν πολύ περισσότερα στο μέτωπο της πρόληψης. Η διαπαιδαγώγηση είναι ασφαλώς το πρώτο. Αφησα τελευταίο τη θέσπιση του νόμου ΧΧΧΧ/202Χ: «Οσοι γεννήθηκαν την 1/1/2005 και μετά δεν προσλαμβάνονται σε υπηρεσίες του Δημοσίου αν είναι και κατά τη διάρκεια που συνεχίζουν να είναι καπνιστές». Δεν έχω τον χώρο για να σχολιάσω τον νόμο. Ενας φίλος καπνιστής μού εξομολογήθηκε: Μακάρι να υπήρχε τέτοιος νόμος όταν ήμουν στα 15 μου! Ελπίζω «ο νόμος» να περιπέσει στην αντίληψη κάποιου «αρμοδίου»..."

Aπό την "ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ", και...

"Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ", 29/11/19

Τα νεκρά σώματα και το επέκεινα

Κύριε διευθυντά

Συμφωνώ απολύτως με τη θέση της ΔΙΣ της Εκκλησίας στο σχετικό φυλλάδιο ότι «τα νεκρά σώματα δεν είναι άχρηστα αντικείμενα τα οποία πρέπει να παραδοθούν στη φωτιά και στον θρυμματισμό».

Ομως, στο ζήτημα του μετά την τριετία αποτρόπαιου σκηνικού της υποχρεωτικής εκταφής και του εν συνεχεία ουσιαστικού πετάγματος στα σκουπίδια λόγω κορεσμού των κοιμητηρίων, η Εκκλησία απαντά γενικώς και αορίστως προτείνοντας την ίδρυση νέων κοιμητηρίων.

Αρα γενικώς δεν πείθει στη διαφορετικότητα επί της τελικής κατάληξης του νεκρού σώματος.

Μιχ. Λιωσης

Κατά του καπνίσματος, όχι κατά καπνιστών

Κύριε διευθυντά,

Πριν από μερικούς μήνες ήμουν κι εγώ της γνώμης ότι δεν μάθαμε τίποτε από την κρίση. Ισως έσφαλα. Είναι έντονα τα σημάδια ότι η κοινωνία μας έχει μπει σε ένα στάδιο ωρίμανσης. Πολλοί θα το αποδώσουν στην αλλαγή κυβέρνησης. Θα έχουν δίκιο, αλλά μόνο σε κάποιο βαθμό. Τα αίτια είναι μάλλον βαθύτερα και, γι’ αυτό, πιο ευοίωνα. Ο μέσος Ελληνας αρχίζει να συνειδητοποιεί ότι το μότο «περισσότερα δικαιώματα, λιγότερες υποχρεώσεις» δεν τραβάει άλλο. Η πλειοψηφική καταδίκη της «μπαχαλοκρατίας» στα πανεπιστήμια αποτελεί πειστική απόδειξη. Ακόμα πιο εντυπωσιακή είναι η ευρύτατη στήριξη του νόμου κατά του καπνίσματος. Και αυτό είναι το σημείο όπου θέλω να σταθώ. Ο νόμος βρίσκει τόση υποστήριξη από τους καπνιστές όση και από τους αντικαπνιστές. Τούτο εμπεριέχει ένα στοιχείο γενναιοφροσύνης από τους πρώτους και ένα κάλεσμα κατανόησης για τους δεύτερους. Δεν κάπνισα ποτέ, αλλά ο κύκλος των ατόμων για τα οποία έχω μεγάλη εκτίμηση περιλαμβάνει αρκετούς καπνιστές. Κάποιοι από αυτούς ξεπέρασαν τη συνήθεια, άλλοι όχι. Από τους τελευταίους συμπεραίνω πόσο δύσκολο είναι το ξεπέρασμα. Αμφιβάλλω αν το ποσοστό στο σύνολο των καπνιστών που δεν μετάνιωσαν και δεν εύχονται να το ξεπεράσουν υπερβαίνει το 5%.

Αν έτσι έχουν τα πράγματα, ποια πρέπει να είναι η θέση ημών των τυχερών που δεν καπνίζουμε; Είμαι κατά του καπνίσματος, αλλά όχι κατά των καπνιστών. Το αντίθετο θα υποδήλωνε έλλειψη κατανόησης, ίσως και έπαρση. Ο περιορισμός του καπνίσματος σε πολύ χαμηλότερο ποσοστό του πληθυσμού (ας πούμε στο 10% από το σημερινό γύρω στο 30%) είναι μια κοινωνική πρόκληση για καπνιστές και μη.

Οι πρώτοι βρίσκονται σε δύσκολη θέση και οι δεύτεροι πρέπει να σταθούν δίπλα τους. Η υποτονική εφαρμογή του νόμου θα ήταν τραγική οπισθοχώρηση – σε αυτό συμφωνούν και οι καπνιστές. Παράλληλα, η διευκόλυνση των καπνιστών αποτελεί υποχρέωση των αντικαπνιστών. Για παράδειγμα, η ιδέα να επιδοτηθούν οι υπαίθριες σόμπες επέσυρε ειρωνικά σχόλια (εγώ ο αντικαπνιστής να πληρώσω για την κακή συνήθεια του άλλου;). Μα δεν το κάνουμε με τον μεθυσμένο οδηγό που καταλήγει στην εντατική μετά το δυστύχημα ή με τα κέντρα απεξάρτησης από τα ναρκωτικά;

Οι νόμοι είναι από τη φύση τους τιμωρητικοί. Αλλά για να δουλέψουν αποτελεσματικά, χρειάζεται ένα ώριμο κοινωνικό υπόστρωμα. Οταν η ασθένεια έχει εκδηλωθεί, χρειάζεται θεραπεία. Οταν δεν έχει εκδηλωθεί χρειάζεται πρόληψη. Πρέπει να εντείνουμε τις προσπάθειές μας και στα δύο μέτωπα. Για το τι μπορούμε να κάνουμε για το κομμάτι της κοινωνίας που καπνίζει και αγωνίζεται να ανταποκριθεί στην επιταγή ενάντια στο παθητικό κάπνισμα (και, πολύ περισσότερο, καταβάλλει κάθε προσπάθεια να ξεπεράσει το κάπνισμα) υπάρχουν πολλοί τρόποι – πάντα με κάποια ανοχή, οικονομική ή κοινωνική, εκ μέρους των αντικαπνιστών. Μπορούν να γίνουν πολύ περισσότερα στο μέτωπο της πρόληψης. Η διαπαιδαγώγηση είναι ασφαλώς το πρώτο. Αφησα τελευταίο τη θέσπιση του νόμου ΧΧΧΧ/202Χ: «Οσοι γεννήθηκαν την 1/1/2005 και μετά δεν προσλαμβάνονται σε υπηρεσίες του Δημοσίου αν είναι και κατά τη διάρκεια που συνεχίζουν να είναι καπνιστές». Δεν έχω τον χώρο για να σχολιάσω τον νόμο. Ενας φίλος καπνιστής μού εξομολογήθηκε: Μακάρι να υπήρχε τέτοιος νόμος όταν ήμουν στα 15 μου! Ελπίζω «ο νόμος» να περιπέσει στην αντίληψη κάποιου «αρμοδίου». 

Λ. Ζούρος, Ομ. καθ. Παν/μίου Κρήτης, 

αντεπιστέλλον μέλος της Ακαδημίας Αθηνών

Εγγυημένο εισόδημα και μια απλή διαίρεση

Κύριε διευθυντά,

Αντιγράφω από το άρθρο του Γιώργου Σ. Μπουρδάρα, που δημοσιεύθηκε την Τετάρτη 20.11.2019 στην εφημερίδα σας (σελ. 5): «...Οι προαναφερόμενες πηγές συμπλήρωναν ότι σήμερα το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα αφορά 240.000 νοικοκυριά, με στόχο τα επόμενα χρόνια “να επεκταθεί σε 800.000 συμπολίτες μας” και με προϋπολογισμό “ένα δισ. ευρώ, αντί των 760 εκατ. ευρώ που προέβλεπε ο προϋπολογισμός του 2019”...». 

Υπολογίζει, λοιπόν, κανείς το προσδοκώμενο «μέρισμα»:

1 δισ. ευρώ: 800.000 πολίτες = 1.250 ευρώ κατά μέσον όρο ανά «δικαιούχο».

1.250 ευρώ: 365 ημέρες του χρόνου = 3,42 ευρώ την ημέρα.

Πράγματι, εάν οι ανωτέρω υπολογισμοί αληθεύουν, που το απεύχομαι, πρόκειται για ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα, χωρίς βεβαίως να εγγυάται, ως τέτοιο, την επιβίωση των νεοπτώχων.

Πέτρος Χριστοφιλίδης, Αγιος Αρτέμιος, Αθήνα

Περί επιδομάτων και παραγωγικότητας

Κύριε διευθυντά,

Σχετικά με την εξαγγελία της κυβέρνησης για τη συνταγματική κατοχύρωση του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος, με έκπληξη παρατήρησα την απουσία οποιασδήποτε κριτικής για την πολιτική αυτή. 

Τα βασικά θέματα είναι δύο, αφενός το οικονομικό και αφετέρου το πολιτικό. Ως προς το οικονομικό, το μεγαλύτερο κόστος κάθε πολιτικής επιδομάτων είναι ότι αφαιρεί τα κίνητρα για παραγωγικότητα, κρατώντας τα χαμηλότερα κοινωνικά στρώματα στο οικονομικό περιθώριο. Ο μοναδικός τρόπος για να βελτιωθεί πραγματικά η οικονομική κατάσταση των κατώτερων οικονομικά στρωμάτων είναι η αύξηση της παραγωγικότητας της οικονομίας μας και όχι η συνταγματική θεσμοθέτηση επιδομάτων. Ως προς το πολιτικό, είναι προφανές πως απώτερος σκοπός της κυβέρνησης είναι να καταστήσει τους ανθρώπους αυτούς απόλυτα εξαρτημένους από το κράτος, δημιουργώντας έτσι μια στρατιά ψηφοφόρων, με προφανή σκοπό την εξασφάλιση της πολιτικής της επιβίωσης. 

Πρόκειται, δηλαδή, για ξεκάθαρη εξαγορά, αλλά και για μια πράξη μεγίστης προσβολής σε όσους πολίτες παραμένουν παραγωγικοί σε αυτή τη χώρα και στερούνται τον καρπό των προσπαθειών τους, προκειμένου η πολιτική εξουσία να εξαγοράσει τις ψήφους «των πολλών». Ο Ντε Τοκβίλ είχε γράψει για την αμερικανική δημοκρατία το 1835 ότι «η αμερικανική δημοκρατία θα επιζήσει, μέχρι την ημέρα που το Κογκρέσο θα ανακαλύψει ότι μπορεί να εξαγοράσει τους ψηφοφόρους με τα χρήματά τους». Το ελληνικό πολιτικό σύστημα, σε ολόκληρο το φάσμα του, έχει ανακαλύψει εδώ και δεκαετίες ότι μπορεί να εξασφαλίσει τις ψήφους των πολλών με τα χρήματα των λίγων, κρατώντας με αυτό τον τρόπο τόσο τους πολλούς όσο και τους λίγους σε ομηρία και τη χώρα στην ανέχεια.

Γιάννης Μπαζίνας, Δικηγόρος, υπ. διδ. Πανεπιστημίου, Λονδίνου

Καλή συνέχεια με μια μαντινάδα

Κύριε διευθυντά

Ευχαριστούμε την «Καθημερινή» για τη σφαιρική ενημέρωση, επί των ειδήσεων, για τις αναλύσεις - απόψεις, επί των γεγονότων της επικαιρότητας, για τη συμβολή της στο περιβάλλον και στον πολιτισμό. Μια αφιέρωση: Ενας αιώνας στην πρωτιά, με έγκυρες ειδήσεις. /Σου εύχομαι «Καθημερινή»/ έτσι να συνεχίσεις.

Νίκος Μενεγάκης, Ηράκλειο Κρήτης

...από την "ΕΣΤΙΑ"

"ΕΣΤΙΑ", 29/11/19