Επτά κείμενα παρέμβασης, από
"ΤΟ ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ"
"ΤΟ ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ", 19/02/17
1. Το δις εξαμαρτείν ουκ ανδρός σοφού,
Του Αντώνη Καρακούση
Εδώ και καιρό επισημαίνουμε την ανάγκη έγκαιρης ολοκλήρωσης της δεύτερης αξιολόγησης. Φθάσαμε μάλιστα να προτρέπουμε τον ίδιο τον Πρωθυπουργό να κλείσει την υπόθεση το ταχύτερο δυνατό. Και αυτό γιατί τόσο οι εσωτερικές συνθήκες όσο και οι διεθνείς χειροτερεύουν.
Η ελληνική οικονομία ήδη πιέζεται πολλαπλώς από τα πολλά κύματα ανασφάλειας και αβεβαιότητας που συνοδεύουν τη διατήρηση της εκκρεμότητας επί μακρόν.
Οι καταθέσεις διαρρέουν εκ νέου, τα κόκκινα δάνεια αυξάνονται, τα ρυθμισμένα υποτροπιάζουν, η περιβόητη ποσοτική χαλάρωση του κ. Ντράγκι χάνεται και οι πολίτες αυτοπεριορίζονται στην προσπάθειά τους να προστατευθούν έναντι μελλοντικών κινδύνων.
Αν διατηρηθούν επί μήνες οι σημερινές συνθήκες οικονομικής ανασφάλειας, είναι βέβαιον ότι οι συνέπειες θα πολλαπλασιασθούν και η χώρα το καλοκαίρι θα βρεθεί αντιμέτωπη για ακόμη μια φορά με το ενδεχόμενο της άτακτης χρεοκοπίας. Αλλά και οι προσδοκίες εξωτερικής βοήθειας κατέρρευσαν.
Ο αμερικανός πρόεδρος Ομπάμα, που υποσχόταν βοήθεια, απεχώρησε ηττημένος, η Χίλαρι έχασε και ο νικητής Τραμπ δεν νοιάζεται και πολύ για την Ελλάδα.
Ταυτόχρονα στην Ευρώπη ενισχύονται οι ανθενωσιακές και συντηρητικές εθνικιστικές δυνάμεις, οι οποίες δεν θέλουν να ακούνε για νέα βοήθεια προς την Ελλάδα. Με αποτέλεσμα να εξανεμίζονται οι κυβερνητικές ελπίδες για πολιτική λύση και έξωθεν βοήθεια.
Πολύ περισσότερο όσο προσεγγίζουμε τον επερχόμενο, καθοριστικό για το μέλλον της Γηραιάς Ηπείρου, ευρωπαϊκό εκλογικό κύκλο.
Υπό αυτές τις συνθήκες το αυριανό Εurogroup είναι ιδιαιτέρως κρίσιμο. Αν δεν βρεθεί τρόπος να διατηρηθεί ενεργή η διαδικασία διαπραγμάτευσης και δεν εξασφαλισθεί η οριστικοποίησή της πριν από τις ολλανδικές εκλογές, τα πράγματα θα χειροτερέψουν επικίνδυνα για την Ελλάδα.
Η κυβέρνηση και προσωπικά ο Πρωθυπουργός έχουν μια ευκαιρία να κρατήσουν ζωντανή τη διαπραγμάτευση και να επιτύχουν την έλευση της τρόικας στην Αθήνα.
Ο,τι είναι να αποφασίσουν λοιπόν ας το κάνουν τώρα. Αν αφήσουν τον χρόνο να περάσει, η Ελλάδα θα ζήσει επικίνδυνο καλοκαίρι σαν εκείνο του 2015.
Το δις εξαμαρτείν ουκ ανδρός σοφού, κύριε Τσίπρα. Ο,τι είναι να κάνετε κάντε το τώρα. Μετά θα είναι αργά, πολύ αργά δυστυχώς για όλους μας.
2. Η αναμέτρηση ΗΠΑ - Κίνας οδηγεί
Αγαπητοί φίλοι και διαφωνούντες: καλώς σας ξαναβρήκα.
3. Η ειδική περίπτωση
Του Γιάννη Καρτάλη
Μπορεί ο εφιάλτης του Grexit να πλανάται και πάλι στον ορίζοντα και όσο καθυστερεί η αξιολόγηση το σενάριο αυτό να θεωρείται ενδεχομένως πιθανό, το βέβαιο όμως είναι ότι ο κίνδυνος για την Ελλάδα είναι σήμερα άλλος, καθώς η χώρα μας αντιμετωπίζεται πλέον ως «ειδική περίπτωση». Πράγμα που σημαίνει ότι η όλη συζήτηση ξεφεύγει από το στενό οικονομικό πλαίσιο της κρίσης και λαμβάνει μια πολιτική διάσταση, η οποία ούτε λίγο ούτε πολύ την τοποθετεί στη χορεία των τριτοκοσμικών αποτυχημένων κρατών. Αυτό που οι Αγγλοσάξονες αποκαλούν «failed state». Πρόκειται για τις χώρες εκείνες των οποίων η εσωτερική τους δομή δεν επιτρέπει την επιτυχή εφαρμογή οιουδήποτε οικονομικού προγράμματος σωτηρίας, λόγω αδυναμίας της κρατικής μηχανής να αντεπεξέλθει και της αποτυχίας να περιορισθεί η αντίδραση των κομματικών ή άλλων συμφερόντων. Και αυτό είναι που διαπιστώνουν τώρα οι εταίροι μας.
Η δυσάρεστη αυτή διαπίστωση αποτελεί ίσως και την εξήγηση γιατί όλες οι άλλες χώρες (Ισπανία, Πορτογαλία, Κύπρος και Ιρλανδία) τα κατάφεραν, ενώ εμείς αποτύχαμε. Και δεν είναι τυχαίο ότι στις Βρυξέλλες θεωρούν ότι ενώ η ελληνική κυβέρνηση, κάτω από αφόρητες πιέσεις, υπογράφει τα περιώνυμα μέτρα, πάντα με τεράστια καθυστέρηση, στη συνέχεια εφαρμόζει μόνο ένα μέρος αυτών. Πράγμα που άλλωστε έχει ομολογήσει και η ελληνική πλευρά, με τη γνωστή επιστολή Τσακαλώτου, όπου παραδέχεται ότι έχει εφαρμοστεί μόνο το ένα τρίτο των μέτρων που έχουν συμφωνηθεί. Ενώ παράλληλα επιδιώκεται, μέσω του Πρωθυπουργού, μια πολιτική συμφωνία, η οποία όμως δεν έρχεται ποτέ, καθώς οι πάντες (υποπτευόμενοι ότι αυτός είναι ένας εύσχημος τρόπος για μην εφαρμοσθούν τα μέτρα) επιμένουν ότι οι διαπραγματεύσεις πρέπει να ολοκληρωθούν μέσα στο πλαίσιο που έχει συμφωνηθεί. Ετσι το αδιέξοδο συνεχίζεται με αποτέλεσμα να αναβιώνουν τα γνωστά δυσάρεστα σενάρια.
Τώρα μάλιστα εμφανίζεται ο άμεσος κίνδυνος να βρεθεί η Ελλάδα εκτός του σκληρού πυρήνα της Ευρωπαϊκής Ενωσης, τη στιγμή που πληθαίνουν οι πληροφορίες ότι επίκειται θεσμοθέτηση της Ευρώπης των δύο ταχυτήτων στις 25 Μαρτίου στη Ρώμη, όπου θα γίνει ο επίσημος εορτασμός για τα 60 χρόνια της Ενωμένης Ευρώπης. Η βρετανική εφημερίδα «Guardian» μάλιστα υποστηρίζει ότι η Γαλλία, η Γερμανία, η Ιταλία, το Βέλγιο, το Λουξεμβούργο και η Ολλανδία θα στηρίξουν το σχέδιο αυτό για τη μετά Brexit εποχή. Ενα σχέδιο που θα επιτρέψει στον στενό πυρήνα των έξι ιδρυτικών μελών να προχωρήσει σε μια στενότερη συνεργασία σε ζητήματα οικονομίας, φορολογίας και ασφάλειας, αφήνοντας τις χώρες τις περιφέρειας να συνεχίσουν την πορεία τους με πιο χαλαρούς δεσμούς. Δεν θέλει βέβαια και πολλή σκέψη για να γίνει αντιληπτό τι θα σημάνει αυτό για την καταρρέουσα Ελλάδα, την τύχη του ευρώ, αλλά και για το μέλλον της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης.
"ΤΟ ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ", 19/02/17
4. Πώς θα κυβερνήσει ο Μητσοτάκης;
Του Νότη Παπαδόπουλου
Αργά ή γρήγορα η χώρα θα πάει σε εκλογές από τις οποίες - όπως δείχνουν όλες οι δημοσκοπήσεις - μεγάλος νικητής θα βγει η ΝΔ και μεγάλος χαμένος ο ΣΥΡΙΖΑ. Κάποιοι μάλιστα εκτιμούν ότι είναι τέτοια η αγανάκτηση του κόσμου από την ανικανότητα της κυβέρνησης και τα απίθανα παραμύθια Τσίπρα που το σύνδρομο «να φύγουν οι άσχετοι» θα καταλάβει τους ψηφοφόρους αναδεικνύοντας το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης αυτοδύναμο.
Ωραία. Και μετά; Πώς ακριβώς θα κυβερνήσει ο κ. Μητσοτάκης; Πώς θα επιβάλει τις ευρωπαϊκές ιδέες του και τις εκσυγχρονιστικές απόψεις με τις οποίες δηλώνει ότι εμφορείται σε ένα κόμμα οπισθοδρομικό, γερασμένο και βαθιά συντηρητικό, χωρισμένο σε κλίκες και βαρονίες, που περιμένει πώς και πώς να ξανάρθει στην εξουσία για να αλώσει το κράτος και επαναλάβει όσα έκανε κάθε φορά που κυβερνούσε; Να διορίσει τους δικούς του ανθρώπους σε θέσεις-κλειδιά, να βοηθήσει τους «ημέτερους» επιχειρηματίες να πάρουν τις δουλειές και να συνεχίσει από θέση ισχύος το γνωστό πελατειακό πάρε-δώσε. Και - ίσως - με τη βοήθεια κάποιων κομμάτων της αντιπολίτευσης να καταργήσει, με 200 ψήφους, την απλή αναλογική πριν από τις μεθεπόμενες εκλογές και να ελπίζει σε μία ακόμη τετραετία συγκυβέρνησης με τη Δημοκρατική Συμπαράταξη ή την «Ωρα Ευθύνης».
Πώς όμως ο κ. Μητσοτάκης θα προχωρήσει σε ρήξεις και συγκρούσεις με το διεφθαρμένο παρελθόν και βαθιές μεταρρυθμίσεις στη δημόσια διοίκηση, στο Ασφαλιστικό και στον τρόπο διακυβέρνησης της χώρας όπως διακηρύσσει - και περιέγραψε στην κυρία Μέρκελ και στον κ. Σόιμπλε - όταν θα έχει στην κοινοβουλευτική του ομάδα «μία από τα ίδια»;
Βουλευτές δηλαδή που νοιάζονται κυρίως να χαϊδέψουν τα αφτιά του ψηφοφόρου μπας και εξασφαλίσουν την επανεκλογή τους, σαν τους 16 της ΝΔ που υπέγραψαν - στο αποκορύφωμα της κρίσης - την πρόταση να ανοικοδομηθεί στην Αθήνα ο ναός του Σωτήρος Χριστού ως ένδειξη ευγνωμοσύνης στον Θεό για τη βοήθειά του στην επιτυχία της Επανάστασης του 1821 ώστε να εκπληρωθεί η υπόσχεση που είχε δώσει το 1829 η Εθνοσυνέλευση του Αργους!
Ο λαός λέει ότι «τα μεταξωτά βρακιά θέλουν και επιδέξιους κώλους». Και η χώρα δεν μπορεί να βγει από την πρωτοφανή - κυρίως πολιτική - κρίση στην οποία βυθίστηκε το 2010 εάν αυτοί που μας κυβερνούν δεν φροντίσουν να συγκρουστούν με το φαύλο παρελθόν της πελατειακής διακυβέρνησης και δεν συγκεντρώσουν κοντά τους νέους άξιους ανθρώπους που επιθυμούν να μεταμορφώσουν την Ελλάδα από Κούβα της Μεσογείου σε ένα κανονικό ευρωπαϊκό κράτος.
5. Στο όνομα της οικονομίας
Του Ζώη Τσώλη
Μπορεί οι δανειστές της χώρας να μην έχουν πρεμούρα για το πότε θα κλείσει η αξιολόγηση προβάλλοντας μέσω ΔΝΤ όλο και νέες απαιτήσεις για νέα μέτρα, στάση που υποχρεώνει την κυβέρνηση να ανθίσταται σε όλα τα επίπεδα, όμως δικαίως τα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις αγανακτούν.
Αγανακτούν για όλα όσα μπορούσαν να γίνουν και δεν έγιναν με αποτέλεσμα να αυξάνεται η αβεβαιότητα για τη δουλειά τους. Αγανακτούν ακόμη και για το ψαλιδισμένο εισόδημα που έχει απομείνει μετά από επτά χρόνια λιτότητας και ανησυχούν για το μέλλον.
Το δυσμενές κλίμα αποτυπώνεται παντού. Οχι μόνο στις μετρήσεις της κοινής γνώμης, αλλά επηρεάζει αρνητικά την κατανάλωση και το κυριότερο καταγράφεται στις νέες επισφάλειες των τραπεζών που αφορούν κυρίως επιχειρηματικά δάνεια.
Η κυβέρνηση πρέπει να ομολογήσει ότι είναι πρωτίστως δική της η ευθύνη της καθυστέρησης να φέρει στη Βουλή για ψήφιση τον εξωδικαστικό συμβιβασμό για τα «κόκκινα» δάνεια, τη διαδικασία επίλυσης διαφορών που αφορά περισσότερες από 400.000 επιχειρήσεις, παρότι και αυτή η ρύθμιση πηγαίνει πακέτο με τη δεύτερη αξιολόγηση.
Αυτή τη λύση περιμένουν οι περισσότεροι επιχειρηματίες και επαγγελματίες, αλλά και χιλιάδες υπερχρεωμένα νοικοκυριά για να χτίσουν σε νέες βάσεις το μέλλον τους.
Κι όπως πολύ καλά γνωρίζουν το οικονομικό επιτελείο και οι τράπεζες ήδη η τεράστια αυτή αβεβαιότητα και οι νομοθετικές εκκρεμότητες φρενάρουν επιχειρηματικά πλάνα εξυγίανσης και οδηγούν σε οριστικό λουκέτο και άλλες επιχειρήσεις που μέχρι σήμερα αντιστέκονταν.
Αυτή η κακή ψυχολογία που έχει διαμορφωθεί από τις γιορτές και μετά, και όχι το «γκελ» που έχει ή δεν έχει κάνει η Νέα Δημοκρατία διαμορφώνει τους δείκτες του οικονομικού κλίματος και σε μεγάλο βαθμό το πολιτικό βαρόμετρο.
Ας αποφασίσουν λοιπόν οι κυβερνώντες, έστω και την τελευταία στιγμή στο αυριανό Eurogroup, να βάλουν την υπογραφή στη συμφωνία η οποία όσα μέτρα και να περιλαμβάνει θα είναι σίγουρα καλύτερη για την οικονομία και τους ίδιους από τη μη συμφωνία.
"ΤΟ ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ", 19/02/17
6. Αριστερός και δεξιός εθνικολαϊκισμός
Του Σήφη Πολυμιίλη
Δεν έχει περάσει και τόσος καιρός από τότε που οι πολιτικές ταυτότητες ήταν εμφανώς διακριτές στη χώρα μας. Ζήσαμε την εποχή των καθαρών διαχωριστικών γραμμών, από εδώ το φως, από εκεί το σκότος - για όσους θυμούνται -, των πράσινων και μπλε καφενείων, και πάει λέγοντας. Ο κυρίαρχος λαϊκισμός τροφοδοτούσε μεν τα πάθη, αλλά άφηνε δε, όπως φαίνεται, βαθύτερα ίχνη στο συλλογικό μας υποσυνείδητο, τα οποία ξεπερνούσαν τις επιφανειακές, όπως αποδείχθηκε, διαχωριστικές γραμμές που έστηναν οι τότε μονομάχοι.
Ετσι σήμερα, βοηθούσης και της κρίσης που έβγαλε στην επιφάνεια όλα αυτά που κρύβαμε, βλέπουμε το εθνικολαϊκίστικο μέτωπο να διαπερνά οριζόντια όλο το πολιτικό φάσμα, διαμορφώνοντας συμπλεύσεις και συμμαχίες από την Αριστερά μέχρι την Ακροδεξιά. Με τη μεγάλη συμβολή βέβαια του κ. Τσίπρα που επένδυσε, ενίσχυσε και υιοθέτησε αυτή τη στρατηγική.
Παρά τη φαινομενική αντιπαλότητα που επικρατεί σήμερα, π.χ., μεταξύ ΣΥΡΙΖΑ και ΝΔ, βλέπουμε πολιτικές συμπεριφορές που αρδεύονται και αλληλοσυμπληρώνονται σε αυτό το υποδόριο εθνικολαϊκίστικο μέτωπο. Οι βουλευτές της ΝΔ που θυμήθηκαν το τάμα του έθνους και οι άλλοι του ΣΥΡΙΖΑ που θυμήθηκαν τα αρχαία στο Ελληνικό επί της ουσίας βρίσκονται στην ίδια κοίτη. Ξεκινούν από άλλη αφετηρία αλλά συμπίπτουν στα βαθύτερα πιστεύω τους και στη λαϊκίστικη νοοτροπία τους.
Στη σύγκρουση μεταξύ παρελθόντος και μέλλοντος, που αν θέλουμε να μιλήσουμε με όρους παρελθόντος σηματοδοτεί τη διαχωριστική γραμμή του παρόντος, μια σημαντική μερίδα της Δεξιάς συμπλέει απολύτως με την κυρίαρχη γραμμή της Αριστεράς. Από τον ένοικο του Προεδρικού Μεγάρου και αριστεροδεξιούς υπουργούς μέχρι βουλευτές και στελέχη της λαϊκής Δεξιάς.
Από τον αντιμνημονιακό λαϊκισμό, που μεταλλάχθηκε σε κακέκτυπο διαχειριστή των μνημονίων, φτάσαμε σήμερα στην επικράτηση ενός ριζοσπαστικού συντηρητισμού κατά τον Γ. Βούλγαρη, που έχει διαβρώσει μεγάλα τμήματα της κοινωνίας. Τα φληναφήματα περί επιστροφής στη δραχμή που επανέρχονται στο προσκήνιο, ο κλιμακούμενος αντιευρωπαϊσμός και τα οράματα περί επιστροφής στο παλιό καλό παρελθόν είναι τα συμπτώματα αυτής ακριβώς της εθνικολαϊκίστικης υστερίας.
Το χειρότερο όμως από όλα είναι ότι ενώ από τη μια πλευρά υπάρχει σαφέστατα διαμορφωμένο αυτό το μέτωπο, από την άλλη έχουμε ένα διασπασμένο και σε εμφυλιοπολεμικό κλίμα μέτωπο των φιλοευρωπαϊκών δυνάμεων. Με ηγεσίες ανεπαρκείς και με μια ελίτ στελεχών που δεν μπορούν να συνεννοηθούν ούτε για τα αυτονόητα, γιατί προηγείται το ατομικό τους συμφέρον. Συντηρώντας τον κίνδυνο οι αυτοεκπληρούμενες προφητείες να γίνουν πραγματικότητα...
7. Η ίδια όψη των δύο νομισμάτων
Του Γιώργου Παπαϊωάννου
Προσφάτως επέστρεψε στην επικαιρότητα η συζήτηση για τη δραχμή. Και αυτή τη φορά χωρίς ταμπού και αναστολές. Αρχικά, ο Νίκος Ξυδάκης επανέφερε το ζήτημα λέγοντας ότι «η χώρα μεγαλούργησε με τη δραχμή» και αργότερα, όταν αναγκάστηκε να ανασκευάσει, ότι «είμαστε υποχρεωμένοι να συζητήσουμε το ζήτημα δημόσια με σοβαρότητα και υπευθυνότητα». Στη συνέχεια, τη σκυτάλη πήρε ο Κώστας Λαπαβίτσας, ο οποίος την περασμένη Τετάρτη παρουσίασε την πρόταση του Ευρωπαϊκού Δικτύου Ερευνών Κοινωνικής και Οικονομικής Πολιτικής (ΕΔΕΚΟΠ) για επιστροφή στη δραχμή.
Αν και αναγνώρισε ότι «δεν θα φύγουμε από το ευρώ και όλα θα λυθούν μαγικά», ωστόσο παρουσίασε μια εύκολη λύση (διαγραφή χρέους, κρατικοποίηση τραπεζών, παροδικός πληθωρισμός, μικρή ανάγκη για εισαγωγές κ.λπ.) και κατέληξε λέγοντας ότι τα προβλήματα μπορούν να ξεπεραστούν με την «παραγωγική ανασυγκρότηση». Και πώς θα γίνει αυτό; Με την «τόνωση της εσωτερικής ζήτησης» και την «αλλαγή της βιομηχανικής πολιτικής».
Εξηγώντας, ο καθηγητής Πολιτικής Οικονομίας του Παντείου Πανεπιστημίου Θεόδωρος Μαριόλης είπε ότι η χώρα πρέπει να δεχθεί ένα «σοκ ζήτησης» και ένα «ευρύ επενδυτικό κύμα» που θα προέλθουν από τον «μεταρρυθμισμένο δημόσιο τομέα» και το κράτος που θα «κόψει χρήμα» περίπου 10 δισ. ευρώ.
Η μελέτη εντοπίζει μια σειρά παραγωγικών κλάδων που θα πρέπει να στηριχθούν αρχικά, οι περισσότεροι εκ των οποίων αφορούν τον τομέα των υπηρεσιών και όχι την πρωτογενή παραγωγή. Στη συνέχεια επισημαίνει ότι θα πρέπει να ανασχεδιαστεί η βιομηχανική παραγωγή της χώρας, με «δομικές επεμβάσεις στη βιομηχανία», όπως τόνισε ο κ. Μαριόλης.
Είναι προφανές ότι για να ευημερήσει η χώρα, είτε με ευρώ είτε με δραχμή, θα πρέπει να παράγει. Και να παράγει όχι για την εσωτερική αγορά αλλά για τη διεθνή. Διότι με την εσωτερική ζήτηση, όπως υποστηρίζει ο κ. Λαπαβίτσας, δεν μπορείς να ζήσεις. Γιατί πώς θα στηριχθεί αυτή η εσωτερική ζήτηση; Τυπώνοντας και ρίχνοντας στην αγορά δραχμές; Τι αντίκρισμα θα έχουν αυτές οι δραχμές; Με το που θα πέσουν στην αγορά, ο πληθωρισμός θα εκτοξευθεί στα ουράνια και η αγοραστική τους δύναμη θα απαξιωθεί.
Αλλωστε, το έχουμε ξαναζήσει το έργο τη δεκαετία του '80, όταν οι τότε κυβερνήσεις έδιναν αυξήσεις για να ικανοποιήσουν συνδικαλιστικά αιτήματα, τυπώνοντας πληθωριστικές δραχμές και όταν οι τιμές των προϊόντων και των υπηρεσιών πήγαιναν στα ύψη προχωρούσαν σε υποτίμηση για να γίνει και πάλι ανταγωνιστική η οικονομία. Τα οφέλη της υποτίμησης όμως εξανεμίζονταν σε δύο-τρία χρόνια, σύμφωνα με μελέτη της Τράπεζας της Ελλάδος, εξαιτίας των διαρθρωτικών προβλημάτων της ελληνικής οικονομίας, και φτου και από την αρχή ξεκινούσε ο ίδιος κύκλος.
Το ζήτημα λοιπόν είναι ότι είτε με ευρώ είτε με δραχμή η χώρα θα πρέπει να παράγει διεθνώς ανταγωνιστικά προϊόντα και υπηρεσίες. Και για να το πετύχει αυτό απαιτείται να κτίσει όνομα (brand name), να δημιουργήσει καινοτόμα προϊόντα και υπηρεσίες, να αποκτήσει αξιοπιστία στις συναλλαγές με το εξωτερικό κ.λπ., στοιχεία που απαιτούν σχέδιο, χρόνο και συνέπεια από διαδοχικές κυβερνήσεις.
Με άλλα λόγια, για να έχουμε διεθνώς ανταγωνιστικά προϊόντα, είτε με ευρώ είτε με δραχμή, θα πρέπει να κάνουμε τις ίδιες απαραίτητες διαρθρωτικές αλλαγές στην οικονομία, στη δημόσια διοίκηση, στη Δικαιοσύνη, στην Παιδεία κ.λπ. Δηλαδή τις μεταρρυθμίσεις που ζητούν ο ΟΟΣΑ, το ΔΝΤ και οι πιστωτές και που όλες οι κυβερνήσεις της κρίσης δεν υλοποιούν φοβούμενες το πολιτικό κόστος.
"ΤΟ ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ"
"ΤΟ ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ", 19/02/17
1. Το δις εξαμαρτείν ουκ ανδρός σοφού,
κύριε Τσίπρα!
Του Αντώνη Καρακούση
Εδώ και καιρό επισημαίνουμε την ανάγκη έγκαιρης ολοκλήρωσης της δεύτερης αξιολόγησης. Φθάσαμε μάλιστα να προτρέπουμε τον ίδιο τον Πρωθυπουργό να κλείσει την υπόθεση το ταχύτερο δυνατό. Και αυτό γιατί τόσο οι εσωτερικές συνθήκες όσο και οι διεθνείς χειροτερεύουν.
Η ελληνική οικονομία ήδη πιέζεται πολλαπλώς από τα πολλά κύματα ανασφάλειας και αβεβαιότητας που συνοδεύουν τη διατήρηση της εκκρεμότητας επί μακρόν.
Οι καταθέσεις διαρρέουν εκ νέου, τα κόκκινα δάνεια αυξάνονται, τα ρυθμισμένα υποτροπιάζουν, η περιβόητη ποσοτική χαλάρωση του κ. Ντράγκι χάνεται και οι πολίτες αυτοπεριορίζονται στην προσπάθειά τους να προστατευθούν έναντι μελλοντικών κινδύνων.
Αν διατηρηθούν επί μήνες οι σημερινές συνθήκες οικονομικής ανασφάλειας, είναι βέβαιον ότι οι συνέπειες θα πολλαπλασιασθούν και η χώρα το καλοκαίρι θα βρεθεί αντιμέτωπη για ακόμη μια φορά με το ενδεχόμενο της άτακτης χρεοκοπίας. Αλλά και οι προσδοκίες εξωτερικής βοήθειας κατέρρευσαν.
Ο αμερικανός πρόεδρος Ομπάμα, που υποσχόταν βοήθεια, απεχώρησε ηττημένος, η Χίλαρι έχασε και ο νικητής Τραμπ δεν νοιάζεται και πολύ για την Ελλάδα.
Ταυτόχρονα στην Ευρώπη ενισχύονται οι ανθενωσιακές και συντηρητικές εθνικιστικές δυνάμεις, οι οποίες δεν θέλουν να ακούνε για νέα βοήθεια προς την Ελλάδα. Με αποτέλεσμα να εξανεμίζονται οι κυβερνητικές ελπίδες για πολιτική λύση και έξωθεν βοήθεια.
Πολύ περισσότερο όσο προσεγγίζουμε τον επερχόμενο, καθοριστικό για το μέλλον της Γηραιάς Ηπείρου, ευρωπαϊκό εκλογικό κύκλο.
Υπό αυτές τις συνθήκες το αυριανό Εurogroup είναι ιδιαιτέρως κρίσιμο. Αν δεν βρεθεί τρόπος να διατηρηθεί ενεργή η διαδικασία διαπραγμάτευσης και δεν εξασφαλισθεί η οριστικοποίησή της πριν από τις ολλανδικές εκλογές, τα πράγματα θα χειροτερέψουν επικίνδυνα για την Ελλάδα.
Η κυβέρνηση και προσωπικά ο Πρωθυπουργός έχουν μια ευκαιρία να κρατήσουν ζωντανή τη διαπραγμάτευση και να επιτύχουν την έλευση της τρόικας στην Αθήνα.
Ο,τι είναι να αποφασίσουν λοιπόν ας το κάνουν τώρα. Αν αφήσουν τον χρόνο να περάσει, η Ελλάδα θα ζήσει επικίνδυνο καλοκαίρι σαν εκείνο του 2015.
Το δις εξαμαρτείν ουκ ανδρός σοφού, κύριε Τσίπρα. Ο,τι είναι να κάνετε κάντε το τώρα. Μετά θα είναι αργά, πολύ αργά δυστυχώς για όλους μας.
"ΤΟ ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ", 19/02/17 |
2. Η αναμέτρηση ΗΠΑ - Κίνας οδηγεί
σε παγκόσμιο πόλεμο;
Του Γιάννη Μαρίνου
Και εγένετο και πάλι φως. Επικράτησε ο ρεαλισμός και η κατανόηση. Και έτσι συνεχίζουμε την εκδοτική μας περιπέτεια ελπίζω σοφότεροι, και ιδιαίτερα εκείνοι στους οποίους εμπιστεύτηκε ο αείμνηστος Χρήστος Λαμπράκης τη βαριά κληρονομιά του ΔΟΛ. Συνεχίζω και εγώ λοιπόν τη στήλη μου με μια αξιοπρόσεκτη προειδοποίηση. Ο Μιχαήλ Γκορμπατσόφ βλέπει ότι ο κόσμος προετοιμάζεται και πάλι για πόλεμο. Μπορεί η ισορροπία του τρόμου για ένα πυρηνικό ολοκαύτωμα να απέτρεψε τη μείζονα αναμέτρηση των υπερδυνάμεων μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο και να δημιούργησε την ψευδαίσθηση ότι τέτοιοι πόλεμοι ανήκουν στο ιστορικό παρελθόν, όμως τίποτα δεν εμποδίζει την εκ νέου προετοιμασία τους ως παρενέργεια τώρα της παγκοσμιοποίησης της οικονομίας.
Σχετική ανάλυση του Κώστα Στούπα στον έγκυρο ιστότοπο Capital βλέπει να δημιουργείται και πάλι αυτό που έχει αποκληθεί «η παγίδα του Θουκυδίδη». Ο κορυφαίος έλληνας ιστορικός είχε περιγράψει γλαφυρά την ανάγκη μιας ισχυρής δύναμης να προλάβει μιαν άλλη ανερχόμενη όσο η τελευταία είναι ακόμα ασθενέστερη και άρα ευκολότερος αντίπαλος. Αυτό οδήγησε στον ολέθριο Πελοποννησιακό Πόλεμο με τις καταστροφικές του συνέπειες και για τη νικήτρια Σπάρτη και την ηττηθείσα Αθήνα. Αυτό διαγράφεται ως εκτρεφόμενη πρόκληση για τον νέο πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ εν όψει του κινδύνου εκθρόνισης των ΗΠΑ από τη ραγδαία ανερχόμενη Κίνα στην παγκόσμια οικονομική ηγεμονία.
Η αφετηρία αυτής της προοπτικής ανατρέχει στις αρχές της δεκαετίας του '80, όταν στην ηγεσία ΗΠΑ και Ηνωμένου Βασιλείου βρέθηκαν αντίστοιχα οι Ρίγκαν και Θάτσερ, που καβάλησαν τότε το κύμα της παγκοσμιοποίησης, και παράλληλα παραμερίστηκε στην Κίνα ο Μάο από τον χαρισματικό Ντενγκ Χσιάο Πινγκ. Την προπερασμένη Κυριακή επισημάναμε ήδη ότι η Κίνα, μολονότι τύποις κομμουνιστική, προσχώρησε τότε στην οικονομία της αγοράς και έτσι γνώρισε ιλιγγιώδεις ρυθμούς ανάπτυξης. Μέσα σε 30 χρόνια έφτασε να διεκδικεί τη θέση της πρώτης παγκόσμιας οικονομικής δύναμης. Μερικά νούμερα είναι χαρακτηριστικά. Το κατά κεφαλήν ΑΕΠ Κίνας μεταξύ 1980 και 2016 αυξήθηκε κατά 2.658% (δηλαδή από 290 δολάρια σε 8.027). Οι εξαγωγές της προς τις ΗΠΑ εκτοξεύθηκαν από 3,5 δισεκατομμύρια δολάρια στα 423 και το σχετικό έλλειμμα των αμερικανικών εξαγωγών προς την Κίνα στα 319 δισεκατομμύρια. Ετσι εκατομμύρια Αμερικανοί έχασαν την εργασία τους και τεράστιες περιοχές των ΗΠΑ φτωχοποιήθηκαν. Αυτοί είναι που ψήφισαν μαζικά τον Τραμπ, ο οποίος είχε υποσχεθεί να επιβάλει υψηλούς δασμούς στις κινεζικές εισαγωγές που εκτοπίζουν τα αμερικανικά προϊόντα μέσα στη χώρα τους.
Ετσι γράφονται οι πρώτες σελίδες στην προετοιμασία του επόμενου παγκοσμίου πολέμου, οπότε και πάλι οι άλλες χώρες θα κληθούν να επιλέξουν στρατόπεδο, ενώ ως άγνωστος Χ παρεμβάλλεται η Ρωσία, η δε δήθεν ενωμένη Ευρώπη θεωρείται από όλο και περισσότερους ότι διαλύεται. Γι' αυτό προληπτικά οι ΗΠΑ ξοδεύουν 600 δισεκατομμύρια δολάρια σε στρατιωτικούς εξοπλισμούς τον χρόνο, ακολουθούμενες από τον νέο απειλητικό αμφισβητία τους, την Κίνα, με 200 δισεκατομμύρια δολάρια. Αυτή η κρίσιμη (προσωρινή;) διαφορά θεωρείται ότι στήνει την παγίδα του Θουκυδίδη. Να εξοντώσουν οι ΗΠΑ την Κίνα όσο ακόμα ο ανερχόμενος αντίπαλος είναι ευκολότερο να εξουδετερωθεί.
Του Γιάννη Μαρίνου
Και εγένετο και πάλι φως. Επικράτησε ο ρεαλισμός και η κατανόηση. Και έτσι συνεχίζουμε την εκδοτική μας περιπέτεια ελπίζω σοφότεροι, και ιδιαίτερα εκείνοι στους οποίους εμπιστεύτηκε ο αείμνηστος Χρήστος Λαμπράκης τη βαριά κληρονομιά του ΔΟΛ. Συνεχίζω και εγώ λοιπόν τη στήλη μου με μια αξιοπρόσεκτη προειδοποίηση. Ο Μιχαήλ Γκορμπατσόφ βλέπει ότι ο κόσμος προετοιμάζεται και πάλι για πόλεμο. Μπορεί η ισορροπία του τρόμου για ένα πυρηνικό ολοκαύτωμα να απέτρεψε τη μείζονα αναμέτρηση των υπερδυνάμεων μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο και να δημιούργησε την ψευδαίσθηση ότι τέτοιοι πόλεμοι ανήκουν στο ιστορικό παρελθόν, όμως τίποτα δεν εμποδίζει την εκ νέου προετοιμασία τους ως παρενέργεια τώρα της παγκοσμιοποίησης της οικονομίας.
Σχετική ανάλυση του Κώστα Στούπα στον έγκυρο ιστότοπο Capital βλέπει να δημιουργείται και πάλι αυτό που έχει αποκληθεί «η παγίδα του Θουκυδίδη». Ο κορυφαίος έλληνας ιστορικός είχε περιγράψει γλαφυρά την ανάγκη μιας ισχυρής δύναμης να προλάβει μιαν άλλη ανερχόμενη όσο η τελευταία είναι ακόμα ασθενέστερη και άρα ευκολότερος αντίπαλος. Αυτό οδήγησε στον ολέθριο Πελοποννησιακό Πόλεμο με τις καταστροφικές του συνέπειες και για τη νικήτρια Σπάρτη και την ηττηθείσα Αθήνα. Αυτό διαγράφεται ως εκτρεφόμενη πρόκληση για τον νέο πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ εν όψει του κινδύνου εκθρόνισης των ΗΠΑ από τη ραγδαία ανερχόμενη Κίνα στην παγκόσμια οικονομική ηγεμονία.
Η αφετηρία αυτής της προοπτικής ανατρέχει στις αρχές της δεκαετίας του '80, όταν στην ηγεσία ΗΠΑ και Ηνωμένου Βασιλείου βρέθηκαν αντίστοιχα οι Ρίγκαν και Θάτσερ, που καβάλησαν τότε το κύμα της παγκοσμιοποίησης, και παράλληλα παραμερίστηκε στην Κίνα ο Μάο από τον χαρισματικό Ντενγκ Χσιάο Πινγκ. Την προπερασμένη Κυριακή επισημάναμε ήδη ότι η Κίνα, μολονότι τύποις κομμουνιστική, προσχώρησε τότε στην οικονομία της αγοράς και έτσι γνώρισε ιλιγγιώδεις ρυθμούς ανάπτυξης. Μέσα σε 30 χρόνια έφτασε να διεκδικεί τη θέση της πρώτης παγκόσμιας οικονομικής δύναμης. Μερικά νούμερα είναι χαρακτηριστικά. Το κατά κεφαλήν ΑΕΠ Κίνας μεταξύ 1980 και 2016 αυξήθηκε κατά 2.658% (δηλαδή από 290 δολάρια σε 8.027). Οι εξαγωγές της προς τις ΗΠΑ εκτοξεύθηκαν από 3,5 δισεκατομμύρια δολάρια στα 423 και το σχετικό έλλειμμα των αμερικανικών εξαγωγών προς την Κίνα στα 319 δισεκατομμύρια. Ετσι εκατομμύρια Αμερικανοί έχασαν την εργασία τους και τεράστιες περιοχές των ΗΠΑ φτωχοποιήθηκαν. Αυτοί είναι που ψήφισαν μαζικά τον Τραμπ, ο οποίος είχε υποσχεθεί να επιβάλει υψηλούς δασμούς στις κινεζικές εισαγωγές που εκτοπίζουν τα αμερικανικά προϊόντα μέσα στη χώρα τους.
Ετσι γράφονται οι πρώτες σελίδες στην προετοιμασία του επόμενου παγκοσμίου πολέμου, οπότε και πάλι οι άλλες χώρες θα κληθούν να επιλέξουν στρατόπεδο, ενώ ως άγνωστος Χ παρεμβάλλεται η Ρωσία, η δε δήθεν ενωμένη Ευρώπη θεωρείται από όλο και περισσότερους ότι διαλύεται. Γι' αυτό προληπτικά οι ΗΠΑ ξοδεύουν 600 δισεκατομμύρια δολάρια σε στρατιωτικούς εξοπλισμούς τον χρόνο, ακολουθούμενες από τον νέο απειλητικό αμφισβητία τους, την Κίνα, με 200 δισεκατομμύρια δολάρια. Αυτή η κρίσιμη (προσωρινή;) διαφορά θεωρείται ότι στήνει την παγίδα του Θουκυδίδη. Να εξοντώσουν οι ΗΠΑ την Κίνα όσο ακόμα ο ανερχόμενος αντίπαλος είναι ευκολότερο να εξουδετερωθεί.
Αγαπητοί φίλοι και διαφωνούντες: καλώς σας ξαναβρήκα.
"ΤΟ ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ", 19/02/17 |
3. Η ειδική περίπτωση
Του Γιάννη Καρτάλη
Μπορεί ο εφιάλτης του Grexit να πλανάται και πάλι στον ορίζοντα και όσο καθυστερεί η αξιολόγηση το σενάριο αυτό να θεωρείται ενδεχομένως πιθανό, το βέβαιο όμως είναι ότι ο κίνδυνος για την Ελλάδα είναι σήμερα άλλος, καθώς η χώρα μας αντιμετωπίζεται πλέον ως «ειδική περίπτωση». Πράγμα που σημαίνει ότι η όλη συζήτηση ξεφεύγει από το στενό οικονομικό πλαίσιο της κρίσης και λαμβάνει μια πολιτική διάσταση, η οποία ούτε λίγο ούτε πολύ την τοποθετεί στη χορεία των τριτοκοσμικών αποτυχημένων κρατών. Αυτό που οι Αγγλοσάξονες αποκαλούν «failed state». Πρόκειται για τις χώρες εκείνες των οποίων η εσωτερική τους δομή δεν επιτρέπει την επιτυχή εφαρμογή οιουδήποτε οικονομικού προγράμματος σωτηρίας, λόγω αδυναμίας της κρατικής μηχανής να αντεπεξέλθει και της αποτυχίας να περιορισθεί η αντίδραση των κομματικών ή άλλων συμφερόντων. Και αυτό είναι που διαπιστώνουν τώρα οι εταίροι μας.
Η δυσάρεστη αυτή διαπίστωση αποτελεί ίσως και την εξήγηση γιατί όλες οι άλλες χώρες (Ισπανία, Πορτογαλία, Κύπρος και Ιρλανδία) τα κατάφεραν, ενώ εμείς αποτύχαμε. Και δεν είναι τυχαίο ότι στις Βρυξέλλες θεωρούν ότι ενώ η ελληνική κυβέρνηση, κάτω από αφόρητες πιέσεις, υπογράφει τα περιώνυμα μέτρα, πάντα με τεράστια καθυστέρηση, στη συνέχεια εφαρμόζει μόνο ένα μέρος αυτών. Πράγμα που άλλωστε έχει ομολογήσει και η ελληνική πλευρά, με τη γνωστή επιστολή Τσακαλώτου, όπου παραδέχεται ότι έχει εφαρμοστεί μόνο το ένα τρίτο των μέτρων που έχουν συμφωνηθεί. Ενώ παράλληλα επιδιώκεται, μέσω του Πρωθυπουργού, μια πολιτική συμφωνία, η οποία όμως δεν έρχεται ποτέ, καθώς οι πάντες (υποπτευόμενοι ότι αυτός είναι ένας εύσχημος τρόπος για μην εφαρμοσθούν τα μέτρα) επιμένουν ότι οι διαπραγματεύσεις πρέπει να ολοκληρωθούν μέσα στο πλαίσιο που έχει συμφωνηθεί. Ετσι το αδιέξοδο συνεχίζεται με αποτέλεσμα να αναβιώνουν τα γνωστά δυσάρεστα σενάρια.
Τώρα μάλιστα εμφανίζεται ο άμεσος κίνδυνος να βρεθεί η Ελλάδα εκτός του σκληρού πυρήνα της Ευρωπαϊκής Ενωσης, τη στιγμή που πληθαίνουν οι πληροφορίες ότι επίκειται θεσμοθέτηση της Ευρώπης των δύο ταχυτήτων στις 25 Μαρτίου στη Ρώμη, όπου θα γίνει ο επίσημος εορτασμός για τα 60 χρόνια της Ενωμένης Ευρώπης. Η βρετανική εφημερίδα «Guardian» μάλιστα υποστηρίζει ότι η Γαλλία, η Γερμανία, η Ιταλία, το Βέλγιο, το Λουξεμβούργο και η Ολλανδία θα στηρίξουν το σχέδιο αυτό για τη μετά Brexit εποχή. Ενα σχέδιο που θα επιτρέψει στον στενό πυρήνα των έξι ιδρυτικών μελών να προχωρήσει σε μια στενότερη συνεργασία σε ζητήματα οικονομίας, φορολογίας και ασφάλειας, αφήνοντας τις χώρες τις περιφέρειας να συνεχίσουν την πορεία τους με πιο χαλαρούς δεσμούς. Δεν θέλει βέβαια και πολλή σκέψη για να γίνει αντιληπτό τι θα σημάνει αυτό για την καταρρέουσα Ελλάδα, την τύχη του ευρώ, αλλά και για το μέλλον της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης.
"ΤΟ ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ", 19/02/17
4. Πώς θα κυβερνήσει ο Μητσοτάκης;
Του Νότη Παπαδόπουλου
Αργά ή γρήγορα η χώρα θα πάει σε εκλογές από τις οποίες - όπως δείχνουν όλες οι δημοσκοπήσεις - μεγάλος νικητής θα βγει η ΝΔ και μεγάλος χαμένος ο ΣΥΡΙΖΑ. Κάποιοι μάλιστα εκτιμούν ότι είναι τέτοια η αγανάκτηση του κόσμου από την ανικανότητα της κυβέρνησης και τα απίθανα παραμύθια Τσίπρα που το σύνδρομο «να φύγουν οι άσχετοι» θα καταλάβει τους ψηφοφόρους αναδεικνύοντας το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης αυτοδύναμο.
Ωραία. Και μετά; Πώς ακριβώς θα κυβερνήσει ο κ. Μητσοτάκης; Πώς θα επιβάλει τις ευρωπαϊκές ιδέες του και τις εκσυγχρονιστικές απόψεις με τις οποίες δηλώνει ότι εμφορείται σε ένα κόμμα οπισθοδρομικό, γερασμένο και βαθιά συντηρητικό, χωρισμένο σε κλίκες και βαρονίες, που περιμένει πώς και πώς να ξανάρθει στην εξουσία για να αλώσει το κράτος και επαναλάβει όσα έκανε κάθε φορά που κυβερνούσε; Να διορίσει τους δικούς του ανθρώπους σε θέσεις-κλειδιά, να βοηθήσει τους «ημέτερους» επιχειρηματίες να πάρουν τις δουλειές και να συνεχίσει από θέση ισχύος το γνωστό πελατειακό πάρε-δώσε. Και - ίσως - με τη βοήθεια κάποιων κομμάτων της αντιπολίτευσης να καταργήσει, με 200 ψήφους, την απλή αναλογική πριν από τις μεθεπόμενες εκλογές και να ελπίζει σε μία ακόμη τετραετία συγκυβέρνησης με τη Δημοκρατική Συμπαράταξη ή την «Ωρα Ευθύνης».
Πώς όμως ο κ. Μητσοτάκης θα προχωρήσει σε ρήξεις και συγκρούσεις με το διεφθαρμένο παρελθόν και βαθιές μεταρρυθμίσεις στη δημόσια διοίκηση, στο Ασφαλιστικό και στον τρόπο διακυβέρνησης της χώρας όπως διακηρύσσει - και περιέγραψε στην κυρία Μέρκελ και στον κ. Σόιμπλε - όταν θα έχει στην κοινοβουλευτική του ομάδα «μία από τα ίδια»;
Βουλευτές δηλαδή που νοιάζονται κυρίως να χαϊδέψουν τα αφτιά του ψηφοφόρου μπας και εξασφαλίσουν την επανεκλογή τους, σαν τους 16 της ΝΔ που υπέγραψαν - στο αποκορύφωμα της κρίσης - την πρόταση να ανοικοδομηθεί στην Αθήνα ο ναός του Σωτήρος Χριστού ως ένδειξη ευγνωμοσύνης στον Θεό για τη βοήθειά του στην επιτυχία της Επανάστασης του 1821 ώστε να εκπληρωθεί η υπόσχεση που είχε δώσει το 1829 η Εθνοσυνέλευση του Αργους!
Ο λαός λέει ότι «τα μεταξωτά βρακιά θέλουν και επιδέξιους κώλους». Και η χώρα δεν μπορεί να βγει από την πρωτοφανή - κυρίως πολιτική - κρίση στην οποία βυθίστηκε το 2010 εάν αυτοί που μας κυβερνούν δεν φροντίσουν να συγκρουστούν με το φαύλο παρελθόν της πελατειακής διακυβέρνησης και δεν συγκεντρώσουν κοντά τους νέους άξιους ανθρώπους που επιθυμούν να μεταμορφώσουν την Ελλάδα από Κούβα της Μεσογείου σε ένα κανονικό ευρωπαϊκό κράτος.
"ΤΟ ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ", 19/02/17 |
5. Στο όνομα της οικονομίας
Του Ζώη Τσώλη
Μπορεί οι δανειστές της χώρας να μην έχουν πρεμούρα για το πότε θα κλείσει η αξιολόγηση προβάλλοντας μέσω ΔΝΤ όλο και νέες απαιτήσεις για νέα μέτρα, στάση που υποχρεώνει την κυβέρνηση να ανθίσταται σε όλα τα επίπεδα, όμως δικαίως τα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις αγανακτούν.
Αγανακτούν για όλα όσα μπορούσαν να γίνουν και δεν έγιναν με αποτέλεσμα να αυξάνεται η αβεβαιότητα για τη δουλειά τους. Αγανακτούν ακόμη και για το ψαλιδισμένο εισόδημα που έχει απομείνει μετά από επτά χρόνια λιτότητας και ανησυχούν για το μέλλον.
Το δυσμενές κλίμα αποτυπώνεται παντού. Οχι μόνο στις μετρήσεις της κοινής γνώμης, αλλά επηρεάζει αρνητικά την κατανάλωση και το κυριότερο καταγράφεται στις νέες επισφάλειες των τραπεζών που αφορούν κυρίως επιχειρηματικά δάνεια.
Η κυβέρνηση πρέπει να ομολογήσει ότι είναι πρωτίστως δική της η ευθύνη της καθυστέρησης να φέρει στη Βουλή για ψήφιση τον εξωδικαστικό συμβιβασμό για τα «κόκκινα» δάνεια, τη διαδικασία επίλυσης διαφορών που αφορά περισσότερες από 400.000 επιχειρήσεις, παρότι και αυτή η ρύθμιση πηγαίνει πακέτο με τη δεύτερη αξιολόγηση.
Αυτή τη λύση περιμένουν οι περισσότεροι επιχειρηματίες και επαγγελματίες, αλλά και χιλιάδες υπερχρεωμένα νοικοκυριά για να χτίσουν σε νέες βάσεις το μέλλον τους.
Κι όπως πολύ καλά γνωρίζουν το οικονομικό επιτελείο και οι τράπεζες ήδη η τεράστια αυτή αβεβαιότητα και οι νομοθετικές εκκρεμότητες φρενάρουν επιχειρηματικά πλάνα εξυγίανσης και οδηγούν σε οριστικό λουκέτο και άλλες επιχειρήσεις που μέχρι σήμερα αντιστέκονταν.
Αυτή η κακή ψυχολογία που έχει διαμορφωθεί από τις γιορτές και μετά, και όχι το «γκελ» που έχει ή δεν έχει κάνει η Νέα Δημοκρατία διαμορφώνει τους δείκτες του οικονομικού κλίματος και σε μεγάλο βαθμό το πολιτικό βαρόμετρο.
Ας αποφασίσουν λοιπόν οι κυβερνώντες, έστω και την τελευταία στιγμή στο αυριανό Eurogroup, να βάλουν την υπογραφή στη συμφωνία η οποία όσα μέτρα και να περιλαμβάνει θα είναι σίγουρα καλύτερη για την οικονομία και τους ίδιους από τη μη συμφωνία.
"ΤΟ ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ", 19/02/17
6. Αριστερός και δεξιός εθνικολαϊκισμός
Του Σήφη Πολυμιίλη
Δεν έχει περάσει και τόσος καιρός από τότε που οι πολιτικές ταυτότητες ήταν εμφανώς διακριτές στη χώρα μας. Ζήσαμε την εποχή των καθαρών διαχωριστικών γραμμών, από εδώ το φως, από εκεί το σκότος - για όσους θυμούνται -, των πράσινων και μπλε καφενείων, και πάει λέγοντας. Ο κυρίαρχος λαϊκισμός τροφοδοτούσε μεν τα πάθη, αλλά άφηνε δε, όπως φαίνεται, βαθύτερα ίχνη στο συλλογικό μας υποσυνείδητο, τα οποία ξεπερνούσαν τις επιφανειακές, όπως αποδείχθηκε, διαχωριστικές γραμμές που έστηναν οι τότε μονομάχοι.
Ετσι σήμερα, βοηθούσης και της κρίσης που έβγαλε στην επιφάνεια όλα αυτά που κρύβαμε, βλέπουμε το εθνικολαϊκίστικο μέτωπο να διαπερνά οριζόντια όλο το πολιτικό φάσμα, διαμορφώνοντας συμπλεύσεις και συμμαχίες από την Αριστερά μέχρι την Ακροδεξιά. Με τη μεγάλη συμβολή βέβαια του κ. Τσίπρα που επένδυσε, ενίσχυσε και υιοθέτησε αυτή τη στρατηγική.
Παρά τη φαινομενική αντιπαλότητα που επικρατεί σήμερα, π.χ., μεταξύ ΣΥΡΙΖΑ και ΝΔ, βλέπουμε πολιτικές συμπεριφορές που αρδεύονται και αλληλοσυμπληρώνονται σε αυτό το υποδόριο εθνικολαϊκίστικο μέτωπο. Οι βουλευτές της ΝΔ που θυμήθηκαν το τάμα του έθνους και οι άλλοι του ΣΥΡΙΖΑ που θυμήθηκαν τα αρχαία στο Ελληνικό επί της ουσίας βρίσκονται στην ίδια κοίτη. Ξεκινούν από άλλη αφετηρία αλλά συμπίπτουν στα βαθύτερα πιστεύω τους και στη λαϊκίστικη νοοτροπία τους.
Στη σύγκρουση μεταξύ παρελθόντος και μέλλοντος, που αν θέλουμε να μιλήσουμε με όρους παρελθόντος σηματοδοτεί τη διαχωριστική γραμμή του παρόντος, μια σημαντική μερίδα της Δεξιάς συμπλέει απολύτως με την κυρίαρχη γραμμή της Αριστεράς. Από τον ένοικο του Προεδρικού Μεγάρου και αριστεροδεξιούς υπουργούς μέχρι βουλευτές και στελέχη της λαϊκής Δεξιάς.
Από τον αντιμνημονιακό λαϊκισμό, που μεταλλάχθηκε σε κακέκτυπο διαχειριστή των μνημονίων, φτάσαμε σήμερα στην επικράτηση ενός ριζοσπαστικού συντηρητισμού κατά τον Γ. Βούλγαρη, που έχει διαβρώσει μεγάλα τμήματα της κοινωνίας. Τα φληναφήματα περί επιστροφής στη δραχμή που επανέρχονται στο προσκήνιο, ο κλιμακούμενος αντιευρωπαϊσμός και τα οράματα περί επιστροφής στο παλιό καλό παρελθόν είναι τα συμπτώματα αυτής ακριβώς της εθνικολαϊκίστικης υστερίας.
Το χειρότερο όμως από όλα είναι ότι ενώ από τη μια πλευρά υπάρχει σαφέστατα διαμορφωμένο αυτό το μέτωπο, από την άλλη έχουμε ένα διασπασμένο και σε εμφυλιοπολεμικό κλίμα μέτωπο των φιλοευρωπαϊκών δυνάμεων. Με ηγεσίες ανεπαρκείς και με μια ελίτ στελεχών που δεν μπορούν να συνεννοηθούν ούτε για τα αυτονόητα, γιατί προηγείται το ατομικό τους συμφέρον. Συντηρώντας τον κίνδυνο οι αυτοεκπληρούμενες προφητείες να γίνουν πραγματικότητα...
"ΤΟ ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ", 19/02/17 |
Του Γιώργου Παπαϊωάννου
Προσφάτως επέστρεψε στην επικαιρότητα η συζήτηση για τη δραχμή. Και αυτή τη φορά χωρίς ταμπού και αναστολές. Αρχικά, ο Νίκος Ξυδάκης επανέφερε το ζήτημα λέγοντας ότι «η χώρα μεγαλούργησε με τη δραχμή» και αργότερα, όταν αναγκάστηκε να ανασκευάσει, ότι «είμαστε υποχρεωμένοι να συζητήσουμε το ζήτημα δημόσια με σοβαρότητα και υπευθυνότητα». Στη συνέχεια, τη σκυτάλη πήρε ο Κώστας Λαπαβίτσας, ο οποίος την περασμένη Τετάρτη παρουσίασε την πρόταση του Ευρωπαϊκού Δικτύου Ερευνών Κοινωνικής και Οικονομικής Πολιτικής (ΕΔΕΚΟΠ) για επιστροφή στη δραχμή.
Αν και αναγνώρισε ότι «δεν θα φύγουμε από το ευρώ και όλα θα λυθούν μαγικά», ωστόσο παρουσίασε μια εύκολη λύση (διαγραφή χρέους, κρατικοποίηση τραπεζών, παροδικός πληθωρισμός, μικρή ανάγκη για εισαγωγές κ.λπ.) και κατέληξε λέγοντας ότι τα προβλήματα μπορούν να ξεπεραστούν με την «παραγωγική ανασυγκρότηση». Και πώς θα γίνει αυτό; Με την «τόνωση της εσωτερικής ζήτησης» και την «αλλαγή της βιομηχανικής πολιτικής».
Εξηγώντας, ο καθηγητής Πολιτικής Οικονομίας του Παντείου Πανεπιστημίου Θεόδωρος Μαριόλης είπε ότι η χώρα πρέπει να δεχθεί ένα «σοκ ζήτησης» και ένα «ευρύ επενδυτικό κύμα» που θα προέλθουν από τον «μεταρρυθμισμένο δημόσιο τομέα» και το κράτος που θα «κόψει χρήμα» περίπου 10 δισ. ευρώ.
Η μελέτη εντοπίζει μια σειρά παραγωγικών κλάδων που θα πρέπει να στηριχθούν αρχικά, οι περισσότεροι εκ των οποίων αφορούν τον τομέα των υπηρεσιών και όχι την πρωτογενή παραγωγή. Στη συνέχεια επισημαίνει ότι θα πρέπει να ανασχεδιαστεί η βιομηχανική παραγωγή της χώρας, με «δομικές επεμβάσεις στη βιομηχανία», όπως τόνισε ο κ. Μαριόλης.
Είναι προφανές ότι για να ευημερήσει η χώρα, είτε με ευρώ είτε με δραχμή, θα πρέπει να παράγει. Και να παράγει όχι για την εσωτερική αγορά αλλά για τη διεθνή. Διότι με την εσωτερική ζήτηση, όπως υποστηρίζει ο κ. Λαπαβίτσας, δεν μπορείς να ζήσεις. Γιατί πώς θα στηριχθεί αυτή η εσωτερική ζήτηση; Τυπώνοντας και ρίχνοντας στην αγορά δραχμές; Τι αντίκρισμα θα έχουν αυτές οι δραχμές; Με το που θα πέσουν στην αγορά, ο πληθωρισμός θα εκτοξευθεί στα ουράνια και η αγοραστική τους δύναμη θα απαξιωθεί.
Αλλωστε, το έχουμε ξαναζήσει το έργο τη δεκαετία του '80, όταν οι τότε κυβερνήσεις έδιναν αυξήσεις για να ικανοποιήσουν συνδικαλιστικά αιτήματα, τυπώνοντας πληθωριστικές δραχμές και όταν οι τιμές των προϊόντων και των υπηρεσιών πήγαιναν στα ύψη προχωρούσαν σε υποτίμηση για να γίνει και πάλι ανταγωνιστική η οικονομία. Τα οφέλη της υποτίμησης όμως εξανεμίζονταν σε δύο-τρία χρόνια, σύμφωνα με μελέτη της Τράπεζας της Ελλάδος, εξαιτίας των διαρθρωτικών προβλημάτων της ελληνικής οικονομίας, και φτου και από την αρχή ξεκινούσε ο ίδιος κύκλος.
Το ζήτημα λοιπόν είναι ότι είτε με ευρώ είτε με δραχμή η χώρα θα πρέπει να παράγει διεθνώς ανταγωνιστικά προϊόντα και υπηρεσίες. Και για να το πετύχει αυτό απαιτείται να κτίσει όνομα (brand name), να δημιουργήσει καινοτόμα προϊόντα και υπηρεσίες, να αποκτήσει αξιοπιστία στις συναλλαγές με το εξωτερικό κ.λπ., στοιχεία που απαιτούν σχέδιο, χρόνο και συνέπεια από διαδοχικές κυβερνήσεις.
Με άλλα λόγια, για να έχουμε διεθνώς ανταγωνιστικά προϊόντα, είτε με ευρώ είτε με δραχμή, θα πρέπει να κάνουμε τις ίδιες απαραίτητες διαρθρωτικές αλλαγές στην οικονομία, στη δημόσια διοίκηση, στη Δικαιοσύνη, στην Παιδεία κ.λπ. Δηλαδή τις μεταρρυθμίσεις που ζητούν ο ΟΟΣΑ, το ΔΝΤ και οι πιστωτές και που όλες οι κυβερνήσεις της κρίσης δεν υλοποιούν φοβούμενες το πολιτικό κόστος.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου