"...Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, το πιο πιθανό σενάριο για την εξέλιξη του Eurogroup είναι να επέλθει η περιβόητη πολιτική συμφωνία, χωρίς ωστόσο να κλείσει η δεύτερη αξιολόγηση. Αυτό σημαίνει ότι το επόμενο διάστημα θα επιστρέψουν οι θεσμοί στην Αθήνα για να προχωρήσουν την ολοκλήρωσή της σε τεχνικό επίπεδο. Η κυβέρνηση θα επιδιώξει να αποτυπωθεί η πρόοδος στη γραπτή ανακοίνωση του Eurogroup, ενώ σύμφωνα με πληροφορίες θα ζητηθεί από τα εμπλεκόμενα μέρη να καταγραφεί γραπτώς και ένα χρονοδιάγραμμα - έως το επόμενο Eurogroup στις 20 Μαρτίου - με βάση το οποίο θα καθορίζεται αφενός η επιστροφή των τεχνικών κλιμακίων στην Αθήνα και αφετέρου θα αναφέρεται ότι θα πρέπει να περιγραφούν τα μεσοπρόθεσμα μέτρα για το χρέος...."

Από "ΤΑ ΝΕΑ" (κύριο θέμα+εσωτερικό δισέλιδο)

"ΤΑ  ΝΕΑ", 20/02/17

"ΤΑ ΝΕΑ", 20/02/17

Κρατάνε μικρό καλάθι
για το Eurogroup
Στην περιβόητη πολιτική συμφωνία – χωρίς ωστόσο να κλείσει η δεύτερη αξιολόγηση – ελπίζει ο Ευκλείδης Τσακαλώτος στη σημερινή συνάντηση των υπουργών Οικονομικών της ευρωζώνης

Της Βούλας Κεχαγιά

Μια εκκρεμότητα με το ΔΝΤ - όμως ο διάβολος κρύβεται και στις εκκρεμότητες -υπήρχε ώς αργά το βράδυ στη διαπραγμάτευση ανάμεσα στην ελληνική πλευρά και στους δανειστές. Η προσπάθεια γινόταν στην κατεύθυνση του να ξεπεραστούν οι αγκυλώσεις ούτως ώστε σήμερα το πρωί, στην προ-συνάντηση που θα έχει ο Ευκλείδης Τσακαλώτος (ο οποίος βρίσκεται από χθες το απόγευμα στις Βρυξέλλες), να γίνει ένα συνολικό πέρασμα στους κεντρικούς άξονες του «πακέτου» για να επιτευχθεί στο Eurogroup πολιτική συμφωνία.

Να σημειωθεί πάντως πως τα τελευταία 24ωρα υπήρξαν πολλές μεταβολές στη διαπραγμάτευση, άλλες προς όφελος της ελληνικής πλευράς, άλλες εις βάρος της, οι οποίες είχαν δημιουργήσει στην κυβέρνηση ένα κλίμα ασάφειας για το εάν είναι δυνατόν να υπάρξουν οι πολιτικές προϋποθέσεις για τη συμφωνία. Στη διάρκεια του Σαββατοκύριακου δε, το Μαξίμου βρισκόταν σε μια διαρκή σύσκεψη, όπου ο Πρωθυπουργός και οι στενοί συνεργάτες του ενημερώνονταν ενδελεχώς για τις εξελίξεις. Επικαιροποιώντας πάντως τη θέση τους πως δεν θα υπάρξει νέα λιτότητα.

Αρμόδια κυβερνητική πηγή έλεγε χαρακτηριστικά στα «ΝΕΑ» πως τα δεδομένα στη διαπραγμάτευση άλλαζαν κάθε 4-5 ώρες, κάτι που εκ των πραγμάτων δεν δημιουργούσε συνθήκες βεβαιότητας για το πού μπορεί να καταλήξει το σημερινό Eurogroup. Αλλωστε κυβερνητικοί παράγοντες μιλούν για μια «πυκνή εβδομάδα» σε εξελίξεις, εκτιμώντας ότι τα βαριά θέματα του χρέους και των πρωτογενών πλεονασμάτων θα συζητηθούν μεθαύριο στις συναντήσεις της Μέρκελ με Λαγκάρντ και Γιούνκερ.

ΜΠΡΟΣΤΑ ΣΤΑ ΜΕΤΡΑ. Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, το πιο πιθανό σενάριο για την εξέλιξη του Eurogroup είναι να επέλθει η περιβόητη πολιτική συμφωνία, χωρίς ωστόσο να κλείσει η δεύτερη αξιολόγηση. Αυτό σημαίνει ότι το επόμενο διάστημα θα επιστρέψουν οι θεσμοί στην Αθήνα για να προχωρήσουν την ολοκλήρωσή της σε τεχνικό επίπεδο. Η κυβέρνηση θα επιδιώξει να αποτυπωθεί η πρόοδος στη γραπτή ανακοίνωση του Eurogroup, ενώ σύμφωνα με πληροφορίες θα ζητηθεί από τα εμπλεκόμενα μέρη να καταγραφεί γραπτώς και ένα χρονοδιάγραμμα - έως το επόμενο Eurogroup στις 20 Μαρτίου - με βάση το οποίο θα καθορίζεται αφενός η επιστροφή των τεχνικών κλιμακίων στην Αθήνα και αφετέρου θα αναφέρεται ότι θα πρέπει να περιγραφούν τα μεσοπρόθεσμα μέτρα για το χρέος.

Κι αυτό διότι στο Μαξίμου υπάρχει ο φόβος πως ενδέχεται να μην τηρηθούν οι προφορικές συμφωνίες, ενώ θα έχει ήδη υποχρεωθεί η ελληνική κυβέρνηση να φέρει προς ψήφιση στην Βουλή το πακέτο των μέτρων που θα έχει συμφωνηθεί. Αρα εκ των πραγμάτων εξακολουθεί να βρίσκεται σε ισχύ το «ή όλα ή τίποτα» από μέρους της ελληνικής κυβέρνησης, που θέλει να αποφύγει μια «παγίδα» να ψηφίσει μέτρα χωρίς να έχει εξασφαλίσει τα μεσοπρόθεσμα μέτρα για το χρέος.

Ακόμη και με το σενάριο αυτό όμως - που θεωρείται το επικρατέστερο -, είναι δύσκολο να διασφαλιστεί η άμεση ένταξη της χώρας στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ. Από τη στιγμή που οι αποφάσεις - όπως δείχνουν τα τωρινά δεδομένα - μετατίθενται για το επόμενο Eurogroup στις 20 Μαρτίου, τότε, όταν το ΔΣ της ΕΚΤ συνεδριάσει στις 9 Μαρτίου, δεν θα έχει ως αντικείμενό του την ένταξη της Ελλάδας στο QE.

Υπάρχουν βέβαια και άλλοι παράγοντες, όπως οι προγραμματισμένες συναντήσεις Μέρκελ - Λαγκάρντ και Μέρκελ - Γιούνκερ την Τετάρτη, οι οποίοι δημιουργούν εύλογα ερωτηματικά ως προς το τι ισχύ θα έχουν οι αποφάσεις του Eurogroup που θα έχει προηγηθεί, εάν πρόκειται στις συγκεκριμένες επαφές να συζητηθεί ο ρόλος του ΔΝΤ ή συνολικά το ελληνικό πρόγραμμα.

ΤΟ ΣΕΝΑΡΙΟ ΤΗΣ ΠΑΡΑΤΑΣΗΣ. Το καλό σενάριο για το σημερινό Eurogroup θα αφορούσε βεβαίως το κλείσιμο όλων των θεμάτων απόψε. Προοπτική που χαρακτηρίζεται, ωστόσο, ως μη βάσιμη ακόμη και από την ελληνική πλευρά. Επίσης η κυβέρνηση έχει απορρίψει ως απαράδεκτη την εκδοχή που προτείνουν ορισμένοι εκ των δανειστών και αφορά το κλείσιμο τώρα της δεύτερης αξιολόγησης σε τεχνικό επίπεδο και παραπομπή όλων των θεμάτων που αφορούν την περίοδο μετά το Μνημόνιο μετά τις γερμανικές εκλογές. «Είναι σαν να μην την ακούμε αυτή την πρόταση» αναφέρουν κυβερνητικές πηγές, οι οποίες εκφράζουν την απόλυτη αντίθεση της κυβέρνησης στο σενάριο της μετάθεσης της συμφωνίας για το φθινόπωρο. Κάτι που βεβαίως θα σήμαινε παράταση της αβεβαιότητας για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα με απρόβλεπτες συνέπειες για την οικονομία.

Κατά τ' άλλα, σε δημόσιο επίπεδο η κυβέρνηση διά του εκπροσώπου της επιμένει ότι εργάζεται για μια επί της αρχής συμφωνία στη βάση αυτών που έχει διαμηνύσει ξεκάθαρα και ο Πρωθυπουργός: Χωρίς ούτε ένα ευρώ λιτότητα. Η Ολγα Γεροβασίλη, μιλώντας στο ΑΠΕ, θύμισε πως και στην πρώτη αξιολόγηση πολλοί προφήτευαν τον Αρμαγεδδώνα, όμως «η κυβέρνηση χειρίστηκε με αποφασιστικότητα την κατάσταση». Ο Τζανακόπουλος αποκλείει την πιθανότητα η κοινοβουλευτική πλειοψηφία να ρίξει την κυβέρνηση κι επιμένει ότι δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις για συνεργασία με το ΠΑΣΟΚ. Επί της ουσίας απαντά στον Νίκο Φίλη που εκτιμά ότι η συνεργασία ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ δεν έχει πολιτική νομιμοποίηση και στον Δημήτρη Καμμένο των κυβερνητικών εταίρων που ζητάει από το Μαξίμου να διασαφηνίσει τη στάση του.

ΜΕΙΩΣΗ ΑΦΟΡΟΛΟΓΗΤΟΥ ΚΑΙ ΣΥΝΤΑΞΕΩΝ ΓΙΑ ΝΑ ΓΥΡΙΣΟΥΝ ΟΙ ΘΕΣΜΟΙ
Περιμένουν ελληνικό σινιάλο για τα μέτρα

Της Έλενας Λάσκαρη

Οι εκπρόσωποι των δανειστών έχουν τις βαλίτσες τους έτοιμες για τη νέα κάθοδό τους στην Αθήνα και τη δρομολόγηση των διαδικασιών ολοκλήρωσης της δεύτερης αξιολόγησης. Δεν πρόκειται όμως να επιβιβαστούν στο αεροπλάνο εάν δεν μεσολαβήσει ένα πρώτο κυβερνητικό σινιάλο από την ελληνική πλευρά για αποδοχή των μέτρων που απαιτούν σε αφορολόγητο, συντάξεις και εργασιακά.
Ενα τέτοιο σινιάλο, με τα σημερινά δεδομένα, θεωρείται από όλες τις πλευρές δύσκολο να υπάρξει στη σημερινή συνεδρίαση του Eurogroup, δεδομένου ότι κρίσιμα κομμάτια στο παζλ των ελληνικών επιδιώξεων αναμένεται να συμπληρωθούν την Τετάρτη στη συνάντηση που θα έχουν στο Βερολίνο Ανγκελα Μέρκελ και Κριστίν Λαγκάρντ. Εκτός και εάν η κυβέρνηση συμβιβαστεί με μια διαδικασία προσέγγισης βήμα βήμα, εγκαταλείποντας την επιδίωξη λύσης - πακέτου για μέτρα, χρέος και πλεονάσματα. 

 
Κλειδί για τις εξελίξεις αποτελούν οι αποφάσεις του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου. Πληροφορίες οι οποίες δημοσιεύθηκαν στον γερμανικό Τύπο αναφέρουν ότι το Ταμείο είναι έτοιμο να συμμετάσχει στο ελληνικό πρόγραμμα με χρηματοδότηση έως 5 δισ. ευρώ («Spiegel»), ενώ η Κριστίν Λαγκάρντ φέρεται να έχει διαβεβαιώσει την Ανγκελα Μέρκελ ότι δεν θα ανακινήσει ζήτημα άμεσης εφαρμογής των μεσοπρόθεσμων μέτρων για το χρέος πριν από το 2018 («Die Welt»). Τις πληροφορίες αυτές δεν επιβεβαιώνει το ΔΝΤ.

Ο ΣΟΪΜΠΛΕ ΚΑΙ ΤΟ GREXIT. Σε αυτό το σκηνικό και ενώ οι δημοσκοπήσεις στη Γερμανία εμφανίζουν ανεβασμένα τα ποσοστά του Μάρτιν Σουλτς, η χθεσινή δήλωση του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε προκαλεί αίσθηση. Ο γερμανός υπουργός Οικονομικών σε συνέντευξή του (ARD) αρνήθηκε ότι έχει δηλώσει πως η Ελλάδα θα πρέπει να αποχωρήσει από το ευρώ εάν δεν υλοποιήσει συγκεκριμένες μεταρρυθμίσεις, προσθέτοντας μάλιστα πως «η Ελλάδα είναι στον σωστό δρόμο» και ο ίδιος είναι αισιόδοξος.

Εξηγώντας τι εννοούσε με προηγούμενες δηλώσεις του, ανέφερε ότι «ποτέ δεν απείλησα με Grexit» και πως αυτό το οποίο έχει πει είναι πανομοιότυπο με όσα υποστηρίζουν όλοι οι εμπλεκόμενοι από το ΔΝΤ έως τον ESM. Το κοινό μήνυμα κατά τον Σόιμπλε είναι πως «εάν η Ελλάδα υλοποιήσει τις μεταρρυθμίσεις, δεν θα έχει προβλήματα. Εάν δεν τις κάνει, θα έχει».

ΤΟ ΠΑΚΕΤΟ ΤΩΝ ΜΕΤΡΩΝ. Οι δανειστές επιμένουν στην προκαταβολική νομοθέτηση μέτρων ύψους έως 2% του ΑΕΠ, με δραστική μείωση του αφορολογήτου και των ήδη καταβαλλόμενων συντάξεων. Ασφαλείς πληροφορίες αναφέρουν όμως ότι είναι διατεθειμένοι να κάνουν εκπτώσεις σε δύο μέτωπα. Αφενός το τελικό πακέτο να είναι χαμηλότερο από 2% (στο 1,5% ή ακόμα και οριακά πάνω από το 1% του ΑΕΠ) εάν τα τελικά στοιχεία για το περσινό πλεόνασμα δείξουν διατηρήσιμη υπεραπόδοση, αφετέρου τα μέτρα να σπάσουν σε δύο δόσεις, με εφαρμογή το 2019 και το 2020. Το τελευταίο αυτό στοιχείο έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον στον βαθμό που επιβεβαιωθούν οι πληροφορίες για εφαρμογή της μείωσης του αφορολογήτου το 2019 και της περικοπής των συντάξεων το 2020. Παρότι τα μέτρα θα εφαρμοστούν βρέξει - χιονίσει και ανεξάρτητα από το εάν το 2018 επιτευχθεί ο στόχος για πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ, η μετάθεση της εφαρμογής των σκληρών μέτρων στις συντάξεις σε ορίζοντα τριετίας δίνει σαφώς ένα μεγαλύτερο περιθώριο ελιγμών στην ελληνική κυβέρνηση. Κι αυτό διότι, με βάση τους ισχύοντες νόμους, από το 2019 και μετά οι προσωπικές διαφορές στις συντάξεις προβλέπεται ότι θα παραμείνουν παγωμένες και οι συντάξεις θα αναπροσαρμόζονται με βάση τον δείκτη τιμών καταναλωτή.

Το πακέτο των μέτρων όπως και τα αντισταθμιστικά του, υπό μορφή μείωσης συντελεστών φόρου εισοδήματος, ΦΠΑ ή ΕΝΦΙΑ, αναμένεται να οριστικοποιηθούν στην Αθήνα στο πλαίσιο του Staff Level Agreement με το κουαρτέτο. Ακόμα και στο ιδανικό σενάριο, όπου η ημερομηνία καθόδου των επικεφαλής θα προσδιοριστεί σήμερα, η αξιολόγηση εκτιμάται ότι δεν πρόκειται να κλείσει πριν από τον Απρίλιο.

Η ΟΛΕΘΡΙΑ ΣΧΕΣΗ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΜΕ ΤΟ ΔΝΤ
Οκτώ χρόνια φαγούρας

Του Μανώλη Σπινθουράκη

Σε λίγες εβδομάδες συμπληρώνονται οκτώ χρόνια από τον Απρίλιο του 2009 όταν οι εταίροι της Ελλάδας στην ευρωζώνη, στο άτυπο Συμβούλιο Υπουργών Οικονομίας που πραγματοποιήθηκε στο Λουξεμβούργο, κατέστησαν  για πρώτη φορά σαφές στον τότε υπουργό Οικονομίας της κυβέρνησης Καραμανλή Γιάννη Παπαθανασίου ότι για να μην  οδηγηθεί η χώρα στο ΔΝΤ μόνο ένας δρόμος υπήρχε: να υιοθετήσει τα ίδια μέτρα  με αυτά που θα ελάμβανε αν πήγαινε στο ΔΝΤ.

Η κυβέρνηση Καραμανλή προτίμησε την προσφυγή στις κάλπες, αφήνοντας το πικρό αυτό ποτήρι στην κυβέρνηση Παπανδρέου, η οποία στη συνέχεια το άφησε στην κυβέρνηση Σαμαρά, και εκείνη στην κυβέρνηση Τσίπρα, η οποία ήδη έχει αρχίσει να ετοιμάζεται για να το παραδώσει στην κυβέρνηση που θα βρίσκεται στα πράγματα το 2019.

ΜΠΡΟΣΤΑ ΣΤΟ ΔΙΑΖΥΓΙΟ. Ετσι λοιπόν πέρασαν τα πρώτα οκτώ χρόνια φαγούρας στη σχέση της Ελλάδας με το ΔΝΤ. Μια σχέση εξαρχής συγκρουσιακή που δημιούργησε περισσότερα προβλήματα από όσα έλυσε και η οποία σύμφωνα με όλες τις υπάρχουσες ενδείξεις δείχνει να οδηγείται σε διάλυση.

Το παράδοξο βέβαια της υπόθεσης είναι ότι ο βασικός λόγος για τον οποίο η σχέση αυτή οδηγείται σε διάλυση δεν είναι τόσο η αδυναμία συμβίωσης της Ελλάδας με το ΔΝΤ όσο η απροθυμία της προξενήτρας Γερμανίας να αποδεχτεί τους όρους συμβίωσης ενός ζευγαριού που η ίδια δημιούργησε.
Αυτό που πλέον ενοχλεί τη Γερμανία είναι ότι το ΔΝΤ, το οποίο η ίδια ενέπλεξε στα ευρωπαϊκά προγράμματα διάσωσης για να επιβάλει τη δημοσιονομική πειθαρχία, στην περίπτωση της Ελλάδας απαιτεί όλο και πιο επιτακτικά κούρεμα του δημόσιου χρέους. Κάτι που οι γερμανοί Χριστιανοδημοκράτες δεν θέλουν και δεν μπορούν να αποδεχτούν, πόσω μάλλον όταν επίκεινται οι γερμανικές βουλευτικές εκλογές.

ΑΝΑΖΗΤΩΝΤΑΣ ΤΟΝ ΣΥΜΒΙΒΑΣΜΟ. Χωρίς αμφιβολία, Μέρκελ και Λαγκάρντ θα προσπαθήσουν εκ νέου μεθαύριο Τετάρτη στο Βερολίνο να λύσουν αυτό τον γόρδιο δεσμό κατά τρόπο κοινά αποδεκτό. Η καγκελάριος θα επιχειρήσει να πείσει τη διευθύντρια του ΔΝΤ ότι το ζήτημα του ελληνικού χρέους θα ρυθμιστεί εκ του ασφαλούς μετά το 2018 οπότε η Ελλάδα θα λάβει όλα τα απαιτούμενα μέτρα, η δε Λαγκάρντ θα εξηγήσει στη Μέρκελ πως όσο περισσότερο νεφελώδεις είναι οι ευρωπαϊκές εγγυήσεις για το ελληνικό χρέος τόσο βαρύτερα θα είναι τα άμεσα μέτρα που θα πρέπει να υιοθετήσει η Αθήνα.

Από την έκβαση αυτής της διαβούλευσης θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό αν τα οκτώ χρόνια φαγούρας στη σχέση της Ελλάδας με το ΔΝΤ θα γίνουν περισσότερα η όχι. Μιας διαβούλευσης που ίσως θα ήταν ευκολότερη αν στη θέση της Λαγκάρντ και της Μέρκελ ήταν η Μέριλιν Μονρόε, με άσπρο φουστάνι και πάνω από τις γρίλιες του μετρό.