 |
| "ΤΑ ΝΕΑ", 26/03/21 |
Η εικόνα μιας άλλης Ελλάδας στο Προεδρικό
ο καλύτερο, νομίζω, από όσα παρακολουθήσαμε στο επετειακό διήμερο των διακοσιοστών γενεθλίων της ανεξαρτησίας μας ήταν ο Κάρολος και, ειδικά, η ομιλία του στο Προεδρικό. Την εντύπωση αυτή σχημάτισα, αφού μίλησα με αρκετό κόσμο και μάλιστα με πρόσωπα που δεν διάκεινται φιλικά ή, τέλος πάντων, δεν αισθάνονται άνετα με τον θεσμό που εκπροσωπεί.
Δεν ήταν τόσο ο στίχος του Σολωμού, τον οποίο απήγγειλε στα ελληνικά - αυτό είναι πια μια καθιερωμένη χειρονομία αβρότητας από υψηλούς προσκεκλημένους και δεν εξέπληξε ιδιαιτέρως. Ο διάδοχος του βρετανικού θρόνου πραγματικά συγκίνησε, κυρίως επειδή το ύφος και ο τρόπος της εκφώνησης σε έπειθαν ότι αυτά που έλεγε και τα πίστευε και τα αισθανόταν. Με τη γνησιότητά του κέρδισε το ακροατήριο. Μετά από αυτό, νομίζω ότι όλοι είμαστε πια μοναρχικοί, όσον αφορά τη Βρετανία.
Φαντάζομαι όμως ότι και ο Κάρολος πρέπει να πρόσεξε τη μεγάλη διαφορά εν σχέσει με την προηγούμενη επίσκεψή του προ τριετίας. Βρήκε άλλη Πρόεδρο, άλλον Πρωθυπουργό, άλλη μαγειρική, άλλο διάκοσμο, άλλους τρόπους. Στο επίσημο δείπνο της Τετάρτης όλα έδειχναν ότι η Ελλάδα πολιτισμικά έχει ενταχθεί ξανά στη Δύση. Παρότι δεν πρόκειται ποτέ να μάθουμε τις εντυπώσεις που του άφησε η αναπόφευκτη σύγκριση με το παρελθόν (μόνον η δούκισσα της Κορνουάλης και ο γραμματέας του μπορούν να το ξέρουν αυτό), ωστόσο το υπαινίχθηκε σχολιάζοντας ευμενώς την ανακαίνιση του Μαξίμου, που επιτέλους σουλουπώθηκε.
Μόνον ο Τσίπρας είχε απομείνει στο δείπνο της Τετάρτης ως θλιβερή υπόμνηση του παρελθόντος. Ο μόνος εκεί μέσα χωρίς γραβάτα, αλλά με σινιέ μανικετόκουμπα. Φαίνεται ότι νόμιζε, ο καημένος, ότι μια πινελιά πολυτέλειας ήταν αρκετή για να αντισταθμίσει τη χοντράδα της απρέπειας.
Η απουσία της συζύγου του - σωστότερα, της συντρόφισσσάς του - προξένησε απορίες, δεδομένου ότι την προηγούμενη φορά η κ. Περιστέρα είχε πρωτοστατήσει στο δείπνο προς τιμήν του Καρόλου, ένα δείπνο που θύμιζε περισσότερο πάρτι. Τη θυμόμαστε μάλιστα τότε να χαριεντίζεται με τον διάδοχο του βρετανικού θρόνου και να τον πιάνει (φιλικά...) από τον ώμο, λες και επρόκειτο για κολλητάρι από την ΚΝΕ. Η δικαιολογία που έδωσε, ότι δεν ήθελε να παρευρεθεί επειδή δεν είχε εμβολιασθεί, θα ήταν βάσιμη, αν την επομένη δεν απουσίαζε και από την παρέλαση. Υποθέτω ότι η πραγματική αιτία της απουσίας της ήταν μάλλον η ενόχλησή της με τον εθνικό χαρακτήρα της γιορτής. Εκτός αν ντρεπόταν επειδή ο σύζυγός της ήταν ο μόνος χωρίς γραβάτα, που το θεωρώ λογικό μεν αλλά απίθανο...
ΙΛΑΡΟΤΡΑΓΩΔΙΑ
«Διακόσια χρόνια μετά την Επανάσταση, ακούμε συχνά να γίνεται λόγος για "εθνική ενότητα" και "εθνική ομοψυχία". Μάλιστα ορισμένοι επικαλούνται γι' αυτό και το "αθάνατο κρασί του '21". Είναι όμως έτσι; Στην πραγματικότητα, όπως αποδεικνύεται από τη μελέτη της Ιστορίας της Επανάστασης του 1821, αλλά και απ' όλη την Ιστορία της ανθρωπότητας, η "εθνική ενότητα" δεν υπήρξε ποτέ και ούτε είναι δυνατό να υπάρξει σε συνθήκες ανειρήνευτων ταξικών αντιθέσεων και πάλης». Το παραπάνω είναι απόσπασμα από το μήνυμα του Δημήτρη Κουτσούμπα για την επέτειο και, κατά τη γνώμη μου, επιβεβαιώνει την άποψη ότι το μεγαλύτερο δυστύχημα της πολιτικής ιστορίας του σύγχρονου ελληνικού κράτους είναι το ΚΚΕ.
Ωστόσο, εκτός από την τραγωδία, στην Ελλάδα γεννήθηκε και η κωμωδία, εξού και στον δημόσιο βίο μας έχουμε την τάση να συνδυάζουμε τα δύο είδη στη μορφή της ιλαροτραγωδίας. Αυτός είναι και ο λόγος, πιστεύω, για τον οποίο το μήνυμα του Κουτσούμπα κατέληξε με μια πινελιά ιλαρότητας: «Αν η αστική - απελευθερωτική Επανάσταση του 1821 γέννησε το ελληνικό αστικό κράτος, η Σοσιαλιστική Επανάσταση στον 21ο αιώνα θα γεννήσει εκείνο το κράτος, στο οποίο θα πάψει - οριστικά και αμετάκλητα αυτή τη φορά - η εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο, που θα ικανοποιήσει τις σύγχρονες λαϊκές ανάγκες και όλους τους πόθους των εργαζομένων και της νεολαίας». Καλά κρασιά ή, μάλλον, κρασά…
 |
Η επανάσταση των στερεότυπων
Τις περασμένες ημέρες, ένα «γούρι», ένα ευτελές στην τιμή (25 ευρώ) μικροαντικείμενο απ' αυτά που έχουν τα πωλητήρια των μουσείων για να αντιμετωπίζουν το κόστος της λειτουργίας τους (και καλά κάνουν), έγινε μείζον θέμα συζήτησης: ορισμένοι θίχτηκαν, επειδή θεωρούν ότι το συγκεκριμένο «γούρι» έθιγε την εθνική Επανάσταση, που χθες γιορτάστηκαν τα διακόσια χρόνια από την έναρξή της.
Το «γούρι», δημιούργημα της Κατερίνας Σαββοπούλου, εικονίζει τη Μαντώ Μαυρογένους, προσαρμόζοντας τη μορφή της στο διάσημο αμερικανικό πόστερ του Τζ.Χ. Μίλερ, που φτιάχτηκε το 1943, για να ενισχυθεί το ηθικό των εργατριών στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο. Η αναπαράσταση της Μαντώς Μαυρογένους επιδιώκει να δώσει ένα νέο περιεχόμενο στον ρόλο της. Οχι απλώς μια ανιδιοτελής πατριώτισσα επαναστάτρια, που μάλιστα έδωσε την περιουσία της στον Αγώνα, αλλά και «σύμβολο του φεμινισμού» που, κατά τη δημιουργό, «έπεσε θύμα της πατριαρχίας» - έτσι ερμηνεύεται η άτυχη σχέση της με τον Δημήτριο Υψηλάντη, που την εγκατέλειψε διαλύοντας τον αρραβώνα τους. Η Μαντώ Μαυρογένους πλήρωσε ακριβά εκείνη τη σχέση, που τη σημάδεψε. Εχοντας ζήσει την απόρριψη, χωρίς χρήματα μια που είχαν πάει στον Αγώνα, πολιτικά διωγμένη έπειτα από τη σύγκρουσή της με τον Ιωάννη Κωλέττη, χωρίς στηρίγματα, σε κατάθλιψη, βρέθηκε στην Πάρο όπου έζησε χάρη στην καλοσύνη κάποιων συγγενών της, ως τον θάνατό της. Ηταν θύμα της ανδροκρατίας; Κάθε γυναίκα στην εποχή της ήταν θύμα της ανδροκρατίας. Αλλά η οπτική της εποχής μας συνήθως δεν φωτίζει, αλλά μάλλον συσκοτίζει ένα πρόσωπο του 19ου αιώνα. Η αφαίρεση δεν είναι πάντα διαφωτιστική.
Και η κ%&λα; Ελα τώρα! Είναι δυνατόν μια επαναστάτρια να μην έχει αποστηθίσει τον «Μύθο του κολπικού οργασμού;». Και να μην περιφέρει (έστω στην ερμηνεία της) μια εξημμένη λίμπιντο; Αλλωστε η φράση αυτή είναι γνωστή, συγκαταλέγεται στο ρεπερτόριο των γκράφιτι που βρωμίζουν τους τοίχους της Αθήνας. Διάβασα μάλιστα ότι την πατρότητά της διεκδικεί ο Σταμάτης Κραουνάκης, θεματοφύλακας επαναστατικώ δικαίω και της υγείας και της κ%&λας, οπότε καταλαβαίνετε.
Ολα αυτά, όπως καταλαβαίνετε, δεν είναι ζήτημα ιερής αγανάκτησης αλλά πλάκας. Η πλάκα μάλιστα χοντραίνει όταν στην προσπάθεια εξήγησης της χαλαρότητας των επιλογών του πωλητηρίου του, το Μουσείο λέει ότι δεν λογοκρίνει κανέναν από τους καλλιτέχνες με τους οποίους συνεργάζεται. Μα είναι λογοκρισία η συμφωνία ή η διαφωνία με το πνεύμα ενός δημιουργήματος, όσο ευτελές κι αν είναι; Οτιδήποτε του φτιάξουν θα το πωλήσει; Τα πάντα όλα; Εχουν δηλαδή πάψει να υφίστανται κριτήρια στην επιλογή και την προβολή αντικειμένων τέχνης; Στην τύχη λειτουργούν τα μουσεία - επαφίενται στην καλή διάθεση, στο γούστο και στην αισθητική των συνεργατών τους;
***
Η αναπαράσταση της Μαντώς Μαυρογένους, ακόμα και ως φτηνό αντικείμενο τέχνης, δεν είναι ένα μετέωρο μπιχλιμπίδι που βρέθηκε στο πωλητήριο ενός μουσείου. Εχει πίσω του ιδεολογικό και αισθητικό περιεχόμενο: το κινεί ο «προοδευτισμός». Μια τάση όλα τα θέματα να ενταχθούν στα προτάγματα και στους στόχους μιας «προοδευτικής» αντίληψης για τα πράγματα. Είναι η σημερινή εκδοχή του σοσιαλιστικού ρεαλισμού.
Ενας καλλιτεχνικός καταναλωτισμός επιδερμικός και επιφανειακός, που συνθηματολογεί αναπαράγοντας ήδη καταξιωμένους συμβολισμούς. Κερδίζοντας μια δημοσιότητα, όπως θα έλεγε ο Γκι Ντεμπόρ, ως αξία κατανάλωσης - και όχι ως αξία χρήσης. Ως κάτι που γελάσαμε μαζί του - και θα ξεχαστεί.
Καταληψίες κλέφτες
Η κατάληψη στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, που τόσες διαδηλώσεις συντήρησε μέσα στην πανδημία, όπως ανακοινώθηκε τις προάλλες από το πανεπιστήμιο, απέφερε ζημιές μερικά δεκαχίλιαρα. Μέρος των ζημιών οφείλεται στην κλοπή κομπιούτερ και ηλεκτρονικού εξοπλισμού του πανεπιστημίου. Με άλλα λόγια, οι επαναστάτες πρωτίστως αποδείχθηκαν κοινοί κλέφτες. Αυτούς υποστήριζαν οι τρεις βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ (Αυγέρη, Νοτοπούλου, Αμανατίδης) που έσπευσαν να τους υπερασπιστούν, μήπως και εκκενώσει η Αστυνομία τη σχολή. Ποιος θα πληρώσει τις ζημιές; Τα κορόιδα οι φορολογούμενοι.
Αλλά υπήρξε και κάτι χειρότερο. Οι καταληψίες παραβίασαν προσωπικούς φακέλους καθηγητών που περιέχουν ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα, αρχεία με τα προγράμματα ανταλλαγής φοιτητών μέσω του προγράμματος Erasmus καθώς και αρχεία της Γραμματείας του Πρυτανικού Συμβουλίου. Δεν άκουσα καμία προοδευτική φωνή διαμαρτυρίας. Το φετίχ του προοδευτισμού, τα προσωπικά δεδομένα, μπορούν να τα παραβιάζουν (και να τα χρησιμοποιούν στοχοποιώντας πρόσωπα που δεν συμπαθούν πολιτικά;) μόνο προοδευτικοί καταληψίες.
Μαθαίνω, τέλος, ότι καθηγητές και φοιτητές του ΑΠΘ κινητοποιούνται για να μαζέψουν χρήματα. Προκειμένου να πληρώσουν τις ζημιές; Προκειμένου να βοηθήσουν την υπεράσπιση των συλληφθέντων στις συγκρούσεις με την Αστυνομία. Δεν περιγράφω άλλο.
 |
Επέτειος |
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου