Από την "ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ"
«Το έθνος πρέπει να θεωρεί εθνικό ό,τι είναι αληθές» κατέλιπε ο Διονύσιος Σολωμός εναποθέτοντας στους ώμους εθελοντών συγκαιρινών του και επιγόνων μια πολύτιμη, βαριά κιβωτό ευθύνης. Για τον βηματισμό της ιστορίας, μια ανάσα δρόμος έμεινε έως τους επίσημους εορτασμούς για τη συμπλήρωση δύο αιώνων από την έναρξη της Επανάστασης του ’21. Με αιτούμενο το δύσκολο εγχείρημα συλλογικού αναστοχασμού ως εφαλτήριο εθνικής επανεκκίνησης, η συμμετοχή του καθενός προϋποθέτει γνώση και καθαρή ματιά. Επάνω, «Οι τέσσερις καπετάνιοι του Μοριά»: Κολοκοτρώνης, Γιατράκος, Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης, Νικηταράς. Από τη συλλογή χαρακτικών, Εθνικό Ιστορικό Μουσείο.
1. Οφείλουμε πολλά στους Ισκο, Μπιθεγκούρα, Ξύκη, Χαραχλιάνη, Σταματέλο, Κανακάρη, τόσους άλλους
Κύριε διευθυντά,
Η Ελληνική Επανάσταση του 1821, την 199η επέτειο της οποίας τιμήσαμε πριν από λίγες ημέρες, κατά της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας έχει πολλές κρυφές ή σκοτεινές πλευρές που σπανίως έχουν αναδειχθεί από τους ιστορικούς. Μία από αυτές είναι η ονοματολογία των Ελλήνων πρωταγωνιστών της Επανάστασης.
Το ξέρετε ότι οι πρωταγωνιστές της Ελληνικής Επανάστασης συχνά άλλαζαν τα ονόματά τους; Γνωρίζετε ότι πολλοί από τους γνωστούς ήρωες είχαν άλλο επώνυμο ή και όνομα από αυτά με τα οποία σήμερα είναι ευρέως γνωστοί; Αραγε πόσοι Ελληνες γνωρίζουν τον Θεόδωρο Τσεργίνη, τον Ανδρέα Βώκο, τον Νικόλαο Χαραχλιάνη και τον Οδυσσέα Βερούση; Κι όμως είναι πασίγνωστοι πρωταγωνιστές της Επανάστασης.
Ο πρώτος είναι ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, ο δεύτερος είναι ο Ανδρέας Μιαούλης, ο τρίτος είναι ο Νικόλαος Κριεζώτης και ο τέταρτος είναι ο Οδυσσέας Ανδρούτσος.
Ανατρέχοντας κανείς στις πηγές και στα αρχεία, θα μείνει έκπληκτος ανακαλύπτοντας ότι πολλοί από τους πρωταγωνιστές της Επανάστασης έμειναν στην ιστορία με διαφορετική επωνυμία από αυτή που στην πραγματικότητα είχαν. Είναι από τα «περίεργα φαινόμενα» της Ελλάδας των αρχών του 19ου αιώνα.
Ιδού ένας κατάλογος με ονόματα πρωταγωνιστών-ηρώων της Ελληνικής Επανάστασης, μερικοί από τους οποίους είναι πασίγνωστοι και κάποιοι όχι και τόσο γνωστοί. Ολοι είχαν αλλαγμένο όνομα, επώνυμο ή και τα δύο μερικές φορές. Στον κατάλογο πρώτα καταγράφεται το πραγματικό τους όνομα και επώνυμο και δίπλα αυτά με τα οποία έχουν μείνει στην Ιστορία.
Θεόδωρος Τσεργίνης (Μπιθεγκούρας) = Θέοδωρος Κολοκοτρώνης
Αθανάσιος Γραμματικός (Μασσαβέτας) = Αθανάσιος Διάκος
Γεώργιος Ισκος (Καραΐσκος) = Γεώργιος Καραϊσκάκης
Λασκαρίνα Πινότση (Γάννουζα - Μπούμπουλη) = Μπουμπουλίνα
Αδαμαντία Μαγδαληνή Μαυρογένους = Μαντώ Μαυρογένους
Κωνσταντίνος Κανάριος = Κωνσταντίνος Κανάρης
Νικήτας Σταματέλος (Σταματελόπουλος) = Νικηταράς
Ανδρέας Βώκος = Ανδρέας Μιαούλης
Γεώργιος Δικαίος (Γρηγόριος Φλέσσας) = Παπαφλέσσας
Ιωάννης Τριανταφύλλου = Μακρυγιάννης
Οδυσσέας Βερούσης (Μουτσανάς) = Οδυσσέας Ανδρούτσος
Χρήστος Αναγνώστης Παπαγεωργίου = Αναγνωσταράς
Νικόλαος Χαραχλιάνης = Νικόλαος Κριεζώτης
Γιάννης Ξύκης = Δυοβουνιώτης
Βάσος Μπράγιοβιτς = Βάσος Μαυροβουνιώτης
Δημήτρης Κολλιόπουλος = Δημήτρης Πλαπούτας
Μπενιζέλος Κανακάρης = Μπενιζέλος Ρούφος
Δημήτριος Ξηρός = Πανουργιάς
Αθανάσιος Φουλλίδας = Αθανάσιος Καρπενησιώτης
Ιωάννης Κωστόπουλος = Ιωάννης Αβαρικιώτης
Είναι φυσικό να αναρωτηθεί κανείς για τους λόγους που οδήγησαν αυτούς τους ανθρώπους στις αλλαγές, μικρές ή μεγάλες, των ονομάτων τους. Πιθανόν να το έκαναν αυτό γιατί με το καινούργιο ονοματεπώνυμο τους γνώριζαν καλύτερα οι συμπατριώτες τους. Ενας άλλος λόγος ήταν ότι οι άνθρωποι της εποχής απλά λόγω συνηθείας απέδιδαν προσωνύμια (κοινώς παρατσούκλια) ο ένας στον άλλο. Ηταν μια συνήθεια που ενδεχομένως εκείνη την εποχή ήταν και ένα είδος μόδας.
Επίσης, μπορεί το όνομα και το επώνυμο που τελικά χρησιμοποιούσαν να είχε επικρατήσει στο πέρασμα των χρόνων εις βάρος των πραγματικών τους. Μπορεί όμως αυτοί οι άνθρωποι να επιθυμούσαν την αλλαγή του επωνύμου τους για να κρυφτούν καλύτερα μέσα στην ανωνυμία του πλήθους στους χαλεπούς για αυτούς και την οικογένειά τους καιρούς της καταπίεσης που ασκούσαν οι Τούρκοι.
Τελικά πέρα από τους κοινούς λόγους που πολλοί Ελληνες άλλαζαν τα ονόματα ή και τα επώνυμά τους την περίοδο της Ελληνικής Επανάστασης, η κάθε περίπτωση είναι μοναδική στην Ιστορία και ως τέτοια πρέπει να αντιμετωπίζεται από τους ιστορικούς αυτής της περιόδου.
Θάνος Κονδυλης, Iστορικός - συγγραφέας
2. «Να σας χαίρεστε, κύριοι προνοητικοί»
Κύριε διευθυντά,
Κύριε διευθυντά,
Στην «Κ» της 21.3.2020 διάβασα ότι το 50% των νοικοκυριών έχει αποθηκεύσει προϊόντα απολύμανσης για ένα μήνα. Συγχαίρω αυτούς τους συμπατριώτες μου για την προνοητικότητά τους. Βέβαια, αυτή η προνοητικότητα είναι η αιτία που εγώ δεν μπόρεσα να βρω ούτε ένα μπουκάλι οινόπνευμα, ούτε ένα μπουκάλι αντισηπτικό. Τους εύχομαι να βγουν νικητές στη μάχη με τον κορωνοϊό με αυτά τα εφόδια. Εγώ θα προσπαθήσω να επιβιώσω με νερό και σαπούνι...
Δώρα Πετροπουλέεα, Κηφισιά
3. Ο Εγωιστής Γίγαντας και η μεταμέλειά του
Κύριε διευθυντά,
Ο Εγωιστής Γίγαντας του Οσκαρ Ουάιλντ δεν συμπαθούσε τα παιδιά, δεν τα ήθελε. Δεν ήταν λόγω κορωνοϊού. Απλά η καρδιά του δεν είχε τόση άπλα όσο ο τεράστιος κήπος που απλωνόταν γύρω από το μέγαρό του. Κι εκεί που ο κήπος του ήταν όλο παιδιά, που αχόρταγα σκαρφάλωναν στα δέντρα, έτρεχαν, κουτρουβαλούσαν και συναγωνίζονταν τα πουλιά στη φασαρία, ο Εγωιστής Γίγαντας αποφάσισε να ορθώσει τοίχο για να μην πλησιάζουν. Και από τότε ο χειμώνας ήρθε και στρογγυλοκάθισε στον κήπο του, το χιόνι δεν έλιωνε, τα δέντρα δεν πρασίνιζαν, τα πουλιά δεν τιτίβιζαν. Ακρα του τάφου σιωπή και παγωμάρα.
Σε μια γωνιά της υφηλίου, κάπου τον Απρίλη του δίσεκτου 2020, ο άλλοτε πολύβουος κήπος έχει σιγήσει. Κι όμως ο κήπος δεν έχει φράχτη, ούτε ώρες λειτουργίας. Κι όμως είναι οι πρώτες μέρες της άνοιξης, οι πασχαλιές έχουν ανθίσει, οι φωτίνιες έχουν αρχίσει να πορφυρίζουν. Από τα γύρω σπίτια οι ένοικοι αναζητούν με το βλέμμα τα μωρά που θα κάνουν τα πρώτα τους βήματα, τα νήπια που θα κάνουν την πρώτη πεταλιά, τα κοριτσάκια που θα δοκιμαστούν στη ρόδα και τ’ αντράκια στο σκέιτ. Ψυχή όμως. Είναι εγωιστικό να βγαίνουμε έξω. Ο κήπος είναι ανθισμένος, αλλά ψόφιος.
Στον παγωμένο κήπο του εγωιστή γίγαντα ένα παιδάκι τα κατάφερε και τρύπωσε και ένα κλαδάκι άνθισε. Ο γίγαντας τόσο ρίγησε από χαρά, που έσπευσε να βοηθήσει κι έναν τοσοδούλη που πηδούσε ανήμπορος να φτάσει το δικό του γυμνό κλαδάκι για να ανθίσει κι αυτό. Η άνοιξη ήλθε ολότελα στον κήπο του, μα και στην καρδιά του. Επαψε να ’ναι εγωιστής. Αντικρίζοντας τις πληγές από τα καρφιά στα χέρια του τοσοδούλη φίλου του, έμαθε για την Αγάπη και γαλήνιος πήγε στον Παράδεισο.
Στην ίδια γωνιά της υφηλίου, όλοι προσδοκούν την Ανάσταση μετά τη Σταύρωση μήπως και ξαναέλθει τότε η άνοιξη στις καρδιές τους και τα παιδιά στους κήπους τους. Εστω κι αν φέτος η γιγαντοοθόνη τους υποκαταστήσει την Ωραία Πύλη. «Ω γλυκύ μου έαρ», σιγοτραγουδούν, «γλυκύτατόν μου Τέκνον, πού έδυ σου το κάλλος;» και υπομένουν χωρίς εγωισμό.
Μαρίνα Πυροβολάκη, Δικηγόρος
4. Η θεωρία των παιγνίων και περί πανδημίας
Kύριε διευθυντά,
Χωρίς αμφιβολία βρισκόμαστε σε μια πολύ κρίσιμη στιγμή της παγκόσμιας ιστορίας. Μια στιγμή που πρέπει όλοι μας να αναλάβουμε τις προσωπικές μας ευθύνες και να δείξουμε υπευθυνότητα όχι μόνο για μας αλλά και για τους συνανθρώπους μας, ιδιαίτερα τις ευπαθείς ομάδες όπως είναι οι γονείς μας, οι παππούδες, οι γιαγιάδες και όλοι όσοι μπορεί να νοσούν από άλλες ασθένειες και μπορεί να τεθεί η ζωή τους σε κίνδυνο.
Ολοι οι ειδικοί μάς προτείνουν και μας προειδοποιούν ότι ο πιο αποδοτικός τρόπος περιορισμού του ιού, που προς το παρόν έχει εκθετική εξάπλωση, είναι να μείνουμε σπίτι και να περιορίσουμε στο ελάχιστο τις μετακινήσεις μας και ειδικά οι ευπαθείς ομάδες να τις εκμηδενίσουν. Δυστυχώς όμως παρατηρούμε ότι είναι πάρα πολλοί οι συμπολίτες μας που δεν τηρούν την παραπάνω οδηγία και θεωρούν ότι επειδή, ίσως, αυτοί να μη νοσούν ή βρίσκονται σε ηλικία που είναι λιγότερο πιθανό να νοσήσουν σοβαρά, μπορούν να βγαίνουν, να συναθροίζονται και να έρχονται σε επαφή με ευπαθείς ομάδες.
Θα κάνω μια προσπάθεια και θα χρησιμοποιήσω τη «θεωρία των παιγνίων» και συγκεκριμένα το «δίλημμα των φυλακισμένων», ώστε να δώσω και μία μαθηματική προσέγγιση του γιατί πρέπει να μείνουμε σπίτι. Η συγκεκριμένη θεωρία μας δίνει τα εξής δεδομένα: Δύο ληστές συλλαμβάνονται αλλά η αστυνομία δεν έχει αρκετά στοιχεία εναντίον τους. Κάνει λοιπόν στον καθένα ξεχωριστά την εξής πρόταση:
• Αν δεν μιλήσει και δεν μιλήσει ούτε ο άλλος θα κάνουν 1 χρόνο φυλακή.
• Αν καταδώσουν τον άλλο και ο άλλος δεν μιλήσει, τότε θα ελευθερωθούν και ο άλλος θα αναλάβει την πλήρη ευθύνη και θα κάνει 20 χρόνια φυλακή.
• Αν συμβεί το ανάποδο του 2 τότε ο ίδιος θα κάνει 20 χρόνια φυλακή και ο άλλος θα ελευθερωθεί.
• Αν μιλήσουν και οι δύο τότε θα μοιραστούν τα 20 χρόνια φυλακής και θα κάνουν από 10 χρόνια ο καθένας.
Επειδή συνηθίζουμε να σκεφτόμαστε τον εαυτό μας, ο κάθε ληστής καταλήγει στο συμπέρασμα ότι πρέπει να καταδώσει τον άλλο ώστε να περιορίσει τη δική του ζημία. Και έτσι κάνουν, και καταλήγουν να κάνουν από 10 χρόνια φυλακής ο καθένας, ενώ αν δεν είχε μιλήσει κανείς θα έκαναν από 1 χρόνο φυλακή!
Αν εφαρμόσουμε την παραπάνω θεωρία στο #μένουμεσπίτι έχουμε τα εξής:
• Αν μείνουμε όλοι σπίτι τότε σε λίγες μέρες ή εβδομάδες θα έχει περιοριστεί ο ιός και θα έχουμε μια οικονομική ζημία που θα μπορούμε όλοι μαζί να τη διορθώσουμε. Εχουμε συνηθίσει άλλωστε σε τέτοιες ζημίες τα τελευταία χρόνια.
• Αν κάποιοι λίγοι αρχίσουν και βγαίνουν γιατί δεν τους αρέσει να μένουν κλεισμένοι σπίτι και οι υπόλοιποι μείνουμε σπίτι, ο ιός θα συνεχίσει την εξάπλωσή του βάζοντας σε κίνδυνο αρκετούς συνανθρώπους μας και οι λίγες μέρες ή εβδομάδες γίνονται μήνες και με κίνδυνο μεγάλης ζημίας στην οικονομία.
• Αν βγούμε εμείς και δεν βγουν οι άλλοι τότε πάλι βάζουμε σε κίνδυνο αρκετούς συνανθρώπους μας και οι λίγες μέρες ή εβδομάδες γίνονται μήνες και με κίνδυνο μεγάλης ζημίας στην οικονομία.
• Αν βγούμε όλοι έξω τότε θα οδηγηθούμε με μαθηματική ακρίβεια σε μία τεράστια εξάπλωση του ιού με κατάρρευση του συστήματος υγείας, θανάτους αγαπημένων ανθρώπων και με καταστροφικές συνέπειες στην οικονομία μας.
Αν βάλουμε το κοινό συμφέρον πάνω από το προσωπικό (που μάλιστα θα είναι προσωρινό) τότε και μόνο τότε μπορούμε να περιορίσουμε τον ιό και σε λίγες εβδομάδες να το σκεφτόμαστε σαν παλιά κακή ανάμνηση, διαφορετικά θα μείνει όλο αυτό γραμμένο σε μαύρες σελίδες της ιστορίας μας.
#ΜΕΝΟΥΜΕΣΠΙΤΙ και κάνουμε υπομονή για το ΚΑΛΟ αυτών που ΑΓΑΠΑΜΕ!!!
Νίκος Καβούλης
5. «Η επιστήμη είναι αυτή που σώζει»
Κύριε διευθυντά,
Διαβάζοντας την επιστολή του κ. Τάκη Καραθανάση στο φύλλο της 23/3/2020 νόμισα πως κρατώ στα χέρια μου φύλλo της «Καθημερινής» του 1919. Μόνο τότε οι απόψεις «ο Ιησούς σώζει» εύρισκαν ευήκοα ώτα, ενώ σήμερα προκαλούν διαφορετικού είδους αισθήματα. Τότε που ο παππούς μου ο παπάς κάπου στο 1918 με 1919 έθαψε δύο παιδιά σε μια βδομάδα από την ισπανική γρίπη και προσευχόταν νυχθημερόν να μη χάσει και τα υπόλοιπα.
Ή πρέπει να υποθέσω πως οι προσευχές του εισακούστηκαν γιατί απέκτησε εμένα ως εγγονό, ή το πιθανότερο πως με τα πενιχρά μέσα της εποχής η γρίπη έκανε τον κύκλο της σκοτώνοντας δεκάδες εκατομμύρια συνανθρώπους μέχρι να σταματήσει η εξάπλωσή της. Υιοθετώ τη δεύτερη εκδοχή.
Προτείνω ένας πιστοποιημένος ασθενής με κορωνoϊό να μεταλάβει δημοσίως και μετά απ’ αυτόν ένας πιστοποιημένα υγιής, και αν δεν κολλήσει ο δεύτερος να πιστέψουμε όλοι και να παραγγέλνουμε αντί για φαγητό στο σπίτι, έναν παπά να μας κοινωνάει κάθε μέρα!
Μιας και ο απ’ ό,τι φαίνεται σίγουρα αξιοπρεπής κ. Καραθανάσης είναι απόστρατος, ήθελα να τον ρωτήσω, αφού ο Θεός πάντα σώζει αλλά όχι απ’ αυτά που θέλουμε εμείς, ποιανού το μέρος έπαιρνε όταν μας βίαζαν και μας δολοφονούσαν οι ομόθρησκοι χριστιανοί ορθόδοξοι Βούλγαροι κομιτατζήδες στην πολύπαθη Μακεδονία μας. Εκ του αποτελέσματος υποθέτω ήθελε να σώσει τους κομιτατζήδες!
Ευτυχώς ο Διαφωτισμός, τον οποίο μισεί η Εκκλησία για ευνόητους λόγους, και η επιστήμη προχωρούν την ανθρωπότητα μπροστά και ιδού η απόδειξις. Σήμερα θρηνούμε χιλιάδες ανά τον κόσμο αντί εκατοντάδων εκατομμυρίων νεκρών.
Ανδρέας Τσολοδήμος, Ηλεκτρολόγος μηχανικός, MSc King’s College London
6. Θεία Κοινωνία και «ειρήνη υμίν»
Κύριε διευθυντά,
Εμείς οι συνδρομητές και οι αναγνώστες της «Καθημερινής», τον τελευταίο καιρό, με την «ευκαιρία» του κορωνοϊού, είμαστε μάρτυρες μιας επίθεσης, από μερικούς από τους σκιτσογράφους και δημοσιογράφους της, εις την Εκκλησία, τη Θεία Κοινωνία και τη θρησκευτική συνείδηση των Ορθοδόξων Χριστιανών. Εξαιρείται βέβαια η εκλεκτή πένα του Τάκη Θεοδωρόπουλου, ο οποίος κατέθεσε μαρτυρία πίστεως γράφοντας σε άρθρο του ότι η Θεία Κοινωνία είναι όντως το Σώμα και το Αίμα του Χριστού.
Με αυτόν τον τρόπο θεωρώ ότι προσβάλλεται η μεγάλη πλειοψηφία των αναγνωστών σας.
Αντί σχολίου, θέτω σε εκείνους δύο ερωτήματα σαν άσκηση εργασίας:
Α. Μετά την τραγική εμπειρία του γαλλικού περιοδικού Σαρλί Εμπντό (Charlie Hebdo), διερωτώμαι αν θα τηρούσαν αυτή τη στάση εάν εκ προοιμίου δεν ήσαν βέβαιοι ότι οι χριστιανοί οι οποίοι τους διαβάζουν είναι οπαδοί του «Ειρήνη υμίν, Αγαπάτε αλλήλους» του Ιησού, στο οποίο περικλείεται όλη η θρησκεία μας.
Β. Ως γνωστόν, μετά την κοινωνία των πιστών και το τέλος της Θείας Λειτουργίας ο ιερεύς μεταλαμβάνει (καταλύει) ό,τι έχει απομείνει εις το Αγιο Ποτήριο. Πώς εξηγείται λοιπόν να μην ασθενούν οι ιερείς από μεταδοτικές ασθένειες; Αντιθέτως είναι οι μακροβιότεροι συνάνθρωποί μας.
Αγαπητοί μου, η «Καθημερινή» είναι ελεύθερη εφημερίδα, αλλά, πώς να το κάνουμε, δεν είναι «Αυγή», και εκείνη ελεύθερη είναι.
Δημήτρης Βανδώρος, πρώην διοικητής Ιπποκρατείου Νοσοκομείου Αθηνών
7. Η ελευθερία του λόγου και τα όριά της
Κύριε διευθυντά,
Την Κυριακή 15.3.2020 δημοσιεύθηκε στη στήλη του κ. Στέφανου Κασιμάτη και το εξής:
«Η νέα πρόεδρος τη γλίτωσε προσωρινώς λόγω κορωνοϊού, που δεν επιτρέπει ταξίδια. Προσωρινώς, όμως, διότι αυτή η ιδιότυπη κατάσταση ενός έθνους με δύο κράτη, εκ των οποίων το μεγαλύτερο τρέχει μονίμως πίσω από τις αταξίες του μικρότερου και πληρώνει μονίμως τον λογαριασμό, είναι κάτι το οποίο δεν μπορώ να φανταστώ (κανείς δεν μπορεί), πώς θα απαλλαγούμε...».
Είναι ένα κατάπτυστο, άθλιο και προδοτικό άρθρο το οποίο αφήνει μια αίσθηση υπονόμου.
Οι Κύπριοι είναι Ελληνες και μετά βεβαιότητος οι περισσότεροι από εμάς τους Ελληνες της Κύπρου, είμαστε πολύ πιο Ελληνες από κάποιους σαν τον κ. Κασιμάτη, ο οποίος με τον πλέον αναίσχυντο τρόπο προβαίνει σε διχαστικά δημοσιεύματα τα οποία στόχο έχουν να πλήξουν την εθνική ενότητα Ελλάδος - Κύπρου και να προξενήσουν αλγεινάς εντυπώσεις και στις δύο πλευρές.
Η ελευθερία της δημοσιογραφίας πρέπει να έχει όρια, ιδιαίτερα όταν είναι εθνικά αυτά τα όρια.
Προσωπικά δεν μασάω τα λόγια μου και εκφράζομαι ως άνω.
Γεώργιος Αγαθοκλέους
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου