Από "ΤΟ ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ", και...
"ΤΟ ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ", 29/03/20 |
Σφοδρή κριτική στην κυβέρνηση για τους χειρισμούς της στο πεδίο της οικονομίας και των εργασιακών σχέσεων ασκεί ο πρώην υπουργός Οικονομικών του ΣΥΡΙΖΑ Ευκλείδης Τσακαλώτος καταλογίζοντάς της ότι «έχει αποφασίσει να κάνει την κρίση ευκαιρία» για να επαναφέρει τις πολιτικές τού 2010-2014.
Οπως αναφέρει, η κυβέρνηση περνάει στα εργασιακά μνημόνιο «που ούτε ο Τόμσεν δεν ονειρεύτηκε» και ότι τα μέτρα αυτά θα δημιουργήσουν ένα κύμα επαναδιαπραγμάτευσης των μισθών προς τα κάτω. «Την επόμενη ημέρα που οι εργαζόμενοι θα γυρίσουν πίσω στις δουλειές τους, όσοι και όσες γυρίσουν, θα βρεθούν με το δίλημμα «μείωση αποδοχών τώρα ή εκ περιτροπής εργασία»» σημειώνει, ενώ υπογραμμίζει ότι η «κυβερνητική ατολμία στη λήψη μέτρων» στην οικονομία θα διαψεύσει τον υπουργό Οικονομικών Χρήστο Σταϊκούρα που «αφήνει να εννοηθεί ότι η ανάκαμψη την επόμενη μέρα θα είναι γρήγορη».
Το κορυφαίο στέλεχος της αξιωματικής αντιπολίτευσης ζητεί ανάκληση απολύσεων, πλήρη καταβολή μισθών, επίδομα στα χαμηλά εισοδήματα και οριζόντια μέτρα στήριξης της οικονομίας, ενώ υπογραμμίζει ότι η κυβέρνηση μπορεί να προβεί σε ενεργητικές πολιτικές επειδή υπάρχει το «μαξιλάρι» των 35 δισ. ευρώ που άφησε ο ΣΥΡΙΖΑ. Ο πρώην υπουργός Οικονομικών μιλάει ακόμα για τον νεοφιλελευθερισμό στην εποχή του κορωνοϊού, την αναγνώριση από όλο και περισσότερους της αναγκαιότητας των κρατικών παρεμβάσεων στην οικονομία και το κοινωνικό κράτος («Ακόμη και ο Στέφανος Μάνος λύγισε…» αναφέρει με νόημα), αλλά και τις ανατροπές που φέρνει η πανδημία στην κοινωνία και την Αριστερά αναδεικνύοντας το ριζοσπαστικό της στοιχείο και δηλώνει ότι ο ιστορικός χρόνος «δεν επιτρέπει τις επαναλήψεις πολιτικών και ιδεολογιών που απέτυχαν ή είναι πλέον παρωχημένες». «Δεν γίνεται να επιστρέψουμε σε κεντρώες λύσεις» επισημαίνει ο κ. Τσακαλώτος.
Ο διευθυντής του βρετανικού think tank Chatham House, Ρόμπιν Νίμπλετ, προέβλεψε ότι η πανδημία του κορωνοϊού μπορεί να αποδειχθεί το τελειωτικό χτύπημα στην οικονομική παγκοσμιοποίηση με τη μορφή που τη γνωρίζουμε σήμερα. Αλλοι, πάλι, διαβλέπουν ήττα του νεοφιλελεύθερου μοντέλου. Μήπως βιάζονται;
«Ο νεοφιλελευθερισμός έχει κλυδωνιστεί, και ο κόσμος σίγουρα δεν θα είναι ίδιος με πριν. Εχει φανεί ότι στις μεγάλες κρίσεις όλοι γίνονται λίγο-πολύ κεϊνσιανοί και θέλουν να στηρίξουν την οικονομία με κρατικές παρεμβάσεις. Ακόμη και ο Στέφανος Μάνος λύγισε… Φυσικά, η ιδεολογική και πολιτική αντιπαράθεση συνεχίζεται και σε συνθήκες κρίσης – η Νέα Δημοκρατία το δείχνει συνεχώς με τις παρεμβάσεις που κάνει στα εργασιακά. Η Αριστερά έχει τώρα μια ευκαιρία να επανατοποθετήσει τις προτεραιότητες σύμφωνα με τις δικές τις αξίες. Γιατί για την Αριστερά, και σε περιόδους κρίσης αλλά και σε περιόδους κανονικότητας, η απάντηση είναι πάντα συλλογική και αλληλέγγυα. Εχουμε μια διευρυμένη αντίληψη για το δημόσιο συμφέρον και είναι στο χέρι μας την περίοδο μετά την κρίση με ιδεολογικές ζυμώσεις, κινηματικές παρεμβάσεις και προγραμματικές αναβαθμίσεις να κάνουμε τις αξίες μας ηγεμονικές».
Πολλοί, ακόμη και οι θιασώτες της ελεύθερης αγοράς, αναγνωρίζουν την αναγκαιότητα ύπαρξης ενός ισχυρού κράτους-εγγυητή, όπως στην περίπτωση του δημόσιου συστήματος υγείας. Πώς το σχολιάζετε;
«Ετσι είναι. Το θέμα είναι η επόμενη μέρα. Τώρα το δημόσιο σύστημα υγείας είναι στο επίκεντρο της συζήτησης. Είναι ξεκάθαρο πόσο λανθασμένη ήταν η τριακονταετής αποδυνάμωση των δημοσίων συστημάτων υγείας μέσω ιδιωτικοποιήσεων, δημιουργία οιονεί αγορών, υπεργολαβιών. Αποδυνάμωση όχι μόνο υλικοτεχνική, αλλά και ηθική, απαξιώνοντας τόσο τους ανθρώπους που δουλεύουν για το δημόσιο σύστημα υγείας όσο και το ίδιο το σύστημα απέναντι στους πολίτες. Γιατί όταν λες συνεχώς πως ό,τι είναι καλό είναι ιδιωτικό και ό,τι είναι δημόσιο είναι ύποπτο, τότε δεν δημιουργείς ένα δημόσιο σύστημα που βασίζεται στη συνεργατικότητα και την αίσθηση του δημοσίου συμφέροντος».
Οι Βρυξέλλες προχώρησαν σε κινήσεις που το προηγούμενο διάστημα δεν θα μπορούσε κανείς να διανοηθεί, όπως η αναστολή του συμφώνου σταθερότητας, αλλά και άλλα μέτρα. Πιστεύετε ότι είναι θωρακισμένη η Ευρώπη;
«Οντως έχουν πάρει πιο ενεργητικές αποφάσεις από το 2009, αλλά η πλειοψηφία των οικονομολόγων δεν πιστεύουν ότι είναι αρκετά. Νομίζω ότι πολύ σύντομα θα λέμε too little too late. Και όχι μόνο αυτό. Η έμφαση που δίνεται στην παροχή ρευστότητας και στον εύκολο δανεισμό θα μας οδηγήσει στην έξοδο από την κρίση να έχουμε υπερχρεωμένα κράτη, εργαζομένους και επιχειρήσεις που δεν θα μπορούν να αποτελέσουν την κινητήρια δύναμη για μια γρήγορη ανάκαμψη».
Η ενεργοποίηση του ESM για την παροχή ρευστότητας στις εθνικές κυβερνήσεις και η έκδοση ευρωομολόγου πόσο μπορούν να συμβάλουν στην αντιμετώπιση της κατάστασης;
«Αν η Ευρώπη δεν το υιοθετήσει, θα είναι ένα κάκιστο σήμα για την ποσότητα και την ποιότητα της ανάκαμψης, αλλά και για τη συνοχή της ΕΕ για την περίοδο μετά την κρίση. Μάλιστα, η Ευρώπη αναλώνεται σε συζητήσεις γύρω από ήδη διαθέσιμα εργαλεία, όπως η προληπτική γραμμή, και μάλιστα με όρους και προϋποθέσεις, αφήνοντας το υπονοούμενο ότι η όποια βοήθεια θα συνοδεύεται και από μνημόνιο. Η Νότια Ευρώπη και ιδιαίτερα η Ιταλία ενδεχομένως να βγάλουν το συμπέρασμα ότι οι κανόνες, ακόμα και όσοι εφαρμόζονται πιο ευέλικτα, αλλά και οι παρεμβάσεις που πάνε πέρα από αυτούς, δεν λαμβάνονται με γνώμονα τα συμφέροντα όλης της Ευρώπης».
Η ύφεση (από ανάπτυξη 2,8% που προβλεπόταν) είναι δεδομένη για το τρέχον έτος. Ωστόσο, ο κ. Σταϊκούρας είπε ότι θα είναι παροδικό το φαινόμενο. Συμφωνείτε;
«Η οικονομία θα γυρίσει σε ύφεση – εξάλλου, ας μην ξεχνάμε ότι το 4ο τρίμηνο του 2019 ήταν ήδη απογοητευτικό πολύ πριν εμφανιστεί ο κορωνoϊός. Προφανώς η ύφεση δεν θα κρατήσει για πάντα, αλλά αυτό που αφήνει να εννοηθεί ο κ. Σταϊκούρας είναι ότι η ανάκαμψη θα είναι γρήγορη. Φοβάμαι ότι η κυβερνητική ατολμία στη λήψη μέτρων θα τον διαψεύσει. Αλλά και όταν έρθει η ανάκαμψη φοβάμαι ότι δεν θα είναι για όλους. Η ΝΔ έχει αποφασίσει να αφήσει πολύ κόσμο εκτός. Με άλλα λόγια, η αδιαφορία της ΝΔ για το λαϊκό εισόδημα ήταν πασιφανής. Τώρα όμως γίνεται απόλυτα προφανής και η πλήρης περιφρόνησή της για τη μεσαία τάξη. Το θέμα όμως δεν είναι μόνο η ποσότητα αλλά και η ποιότητα των μέτρων. Η πολιτική που στηρίζεται στην παροχή ρευστότητας οδηγεί σε αναιμική ανάπτυξη, ακριβώς γιατί θα υπάρχουν υπερχρεωμένα νοικοκυριά και επιχειρήσεις που δεν θα μπορούν να καταναλώσουν και να επενδύσουν. Γι’ αυτό έχει σημασία να πετύχει κανείς την ισορροπία μεταξύ ζεστού χρήματος και διευκολύνσεων ρευστότητας για να μην έχουμε αυτό το φαινόμενο και στην Ελλάδα».
Κατηγορείτε την κυβέρνηση για ανατροπές στο μισθολογικό και εργασιακό τοπίο εις βάρος της κοινωνίας (έκτακτο επίδομα, δώρο Πάσχα, απολύσεις κ.λπ.). Θεωρείτε ότι θα μπορούσαν να αποφευχθούν όλα αυτά, δεδομένων των συνθηκών, και πώς;
«Η κυβέρνηση έχει αποφασίσει να κάνει την κρίση ευκαιρία. Δεν προσλαμβάνει μόνιμους γιατρούς και νοσηλευτές, αλλά ζητάει εθελοντές. Δεν καταβάλλει τους μισθούς των εργαζομένων, αλλά ένα επίδομα χαμηλότερο από τον κατώτατο μισθό. Δεν καταβάλλει το δώρο του Πάσχα, αλλά το παραπέμπει στις καλένδες. Αρνείται να αναστείλει τις δεκάδες χιλιάδες απολύσεις και περνάει μνημόνιο στα εργασιακά που ούτε ο Τόμσεν δεν ονειρεύτηκε, απελευθερώνοντας τις ομαδικές απολύσεις, κόβοντας τους μισθούς 50%, θεσμοθετώντας την εκ περιτροπής εργασία για 6 μήνες. Ολα αυτά θα δημιουργήσουν ένα κύμα επαναδιαπραγμάτευσης μισθών προς τα κάτω. Την επόμενη ημέρα που οι εργαζόμενοι θα γυρίσουν πίσω στις δουλειές τους, όσοι και όσες γυρίσουν, θα βρεθούν με το δίλημμα «μείωση αποδοχών τώρα ή εκ περιτροπής εργασία». Η πολιτική του 2010-14 επανέρχεται συμπυκνωμένη αυτή τη φορά σε διάστημα λίγων μηνών. Ταυτόχρονα όμως η ΝΔ αρνείται να στηρίξει ουσιαστικά και οριζόντια τους ελεύθερους επαγγελματίες και τις επιχειρήσεις. Είναι φανερό αυτό άλλωστε από τις αντιδράσεις όλων των φορέων. Προφανώς όλα αυτά θα μπορούσαν να έχουν αποφευχθεί αν αυτοί που κυβερνούσαν δεν είχαν τέτοιες πολιτικές στον πυρήνα της στρατηγικής τους».
Τι προτείνετε;
«Ως ΣΥΡΙΖΑ έχουμε προτείνει συγκεκριμένη δέσμη μέτρων. Ανάκληση απολύσεων, πλήρη καταβολή μισθών, επίδομα στα χαμηλά εισοδήματα, οριζόντια μέτρα στήριξης της οικονομίας. Με δεδομένες την εξαίρεση των δαπανών από τους στόχους και την αναστολή του συμφώνου σταθερότητας που ισχύει για όλη την Ευρώπη αλλά και την ασφάλεια που παρέχει το «μαξιλάρι», η κυβέρνηση της ΝΔ δεν έχει καμία δικαιολογία να μην προχωρήσει σε αυτά τα μέτρα. Είναι θέμα πολιτικής της βούλησης».
Ο κ. Τσίπρας κάλεσε τον Πρωθυπουργό να μη διστάσει να χρησιμοποιήσει το «μαξιλάρι» των 35 δισ. για οριζόντια μέτρα στήριξης της οικονομίας, των επιχειρήσεων και των εργαζομένων. Μήπως είναι νωρίς;
«Μα ακριβώς επειδή υπάρχει το «μαξιλάρι» η κυβέρνηση μπορεί να προβεί σε ενεργητικές πολιτικές ξέροντας ότι μπορεί να καλύψει τις χρηματοδοτικές ανάγκες τα επόμενα χρόνια, ακόμη και αν υπάρχουν στιγμές που σημειώνονται αναταραχές στις διεθνείς χρηματαγορές».
Ποιος θεωρείτε ότι είναι ο άξονας που πρέπει να κινηθεί η κυβέρνηση για να αποφύγουμε τουλάχιστον σε οικονομικό και εργασιακό επίπεδο τα χειρότερα;
«Από την πρώτη στιγμή λέμε στην κυβέρνηση να λάβει τώρα ένα πολύ ισχυρό πακέτο μέτρων, κάποια εκ των οποίων σας περιέγραψα πιο πάνω. Αν δεν το κάνει αυτό, και η οικονομία θα βυθιστεί και θα χρειαστούν συνολικά πολύ περισσότεροι πόροι μεσομακροπρόθεσμα».
Πόσο επηρεάζουν οι μεγάλες ανατροπές που επιφέρει η παγκόσμια υγειονομική κρίση σε κοινωνικο-οικονομικό επίπεδο την Αριστερά αλλά και ειδικότερα τις διαδικασίες μετεξέλιξης του ΣΥΡΙΖΑ;
«Σαφώς την επηρεάζουν, κατ’ αρχάς η κρίση επιβάλλει σε όλους μας την υποχρέωση στοχασμού και αναστοχασμού, με την έννοια ότι τρέχουσες πολιτικές ορολογίες επανοηματοδοτούνται, όπως για παράδειγμα το δημόσιο σύστημα υγείας, τα δημόσια οικονομικά, η κλιματική κρίση, η αλληλεγγύη, η προσωπική και συλλογική αλληλεγγύη, οι κατασκευασμένες κοινωνικές επιθυμίες. Την ίδια στιγμή η οικουμενικότητα της κρίσης μάς μαθαίνει τη σημασία των συνδέσεων μεταξύ των κρατών, ότι δηλαδή στην εποχή της παγκοσμιοποίησης κανείς, κανένα κράτος δεν είναι ανεπηρέαστο και περίκλειστα προστατευμένο. Γνωρίζοντας τους προβληματισμούς της Επιτροπής Προγράμματος του ΣΥΡΙΖΑ, να σας διαβεβαιώσω ότι τα παραπάνω θα αποτυπωθούν και στο Πρόγραμμά μας».
Κινδυνεύει ο ΣΥΡΙΖΑ να μετατραπεί σε αυτό που κάποτε είχατε περιγράψει ως «κόμμα-σούπα»;
«Σήμερα, στους καιρούς της κρίσης, ο κίνδυνος απομακρύνεται, καταλαβαίνουμε όλοι και όλες ότι ο ιστορικός χρόνος δεν επιτρέπει τις επαναλήψεις πολιτικών και ιδεολογιών που απέτυχαν ή είναι πλέον παρωχημένες, δεν γίνεται να επιστρέψουμε σε κεντρώες λύσεις. Αντίθετα, πιστεύω πλέον ότι είναι κοινή συνείδηση και των παλιών και των νέων μελών μας ότι χρειάζεται να δυναμώσουμε την κοινή ριζοσπαστική μας ταυτότητα».
Θα εχουμε μεγάλη παγκόσμια ύφεση
Πόσο κοντά βρισκόμαστε απέναντι στον κίνδυνο μιας νέας οικονομικής κρίσης λόγω των αρνητικών συνεπειών από την πανδημία στην οικονομία;
«Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι θα έχουμε μια πολύ μεγάλη παγκόσμια ύφεση το 2020. Το μεγάλο ερώτημα είναι πόσο γρήγορα θα βγούμε από αυτή την κρίση, όχι μόνο σε όρους ρυθμών ανάπτυξης, αλλά και κοινωνικά. Ανησυχώ και στα δύο σκέλη. Και ότι τα οικονομικά μέτρα δεν επαρκούν, τόσο στην Ελλάδα όσο και συνολικά στην ΕΕ, καθώς και ότι ο κόσμος της εργασίας, τα μεσαία στρώματα και διάφορες ευάλωτες ομάδες, θα βγουν πιο αποδυναμωμένοι».
....από τη "ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ"
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου