"...Ανάμεσα στα νησιά που οι Τούρκοι θεωρούν ότι τους ανήκουν είναι οι Φούρνοι, το Αγαθονήσι, η Κίναρος, οι Οινούσσες, η Γαύδος, το Φαρμακονήσι, οι Αρκιοί. Αλλωστε, οι παραβιάσεις και ειδικότερα οι πτήσεις τουρκικών μαχητικών αεροσκαφών πάνω απ’ αυτά τα νησιά γίνονται σε μια έμπρακτη προσπάθεια της Τουρκίας να αμφισβητήσει την ελληνική κυριαρχία...."

Από "ΤΑ ΝΕΑ/ΣΑΒΒΑΤΟΚΥΡΙΑΚΟ", και...

"ΤΑ ΝΕΑ/ΣΑΒΒΑΤΟΚΥΡΙΑΚΟ", 23-25/03/1

ΤΟ ΘΕΜΑ ΤΟΥ ΜΑΝΟΥ ΧΑΡΑΛΑΜΠΑΚΗ

Η «θεωρία» της Τουρκίας περί «γκρίζων ζωνών» και η αμφισβήτηση της ελληνικής κυριαρχίας σε μια σειρά νησιά, νησίδες και βραχονησίδες στο Αιγαίο δεν αποτελούν νέο εύρημα. Από το 1996 και την κρίση των Ιμίων, τούρκοι αξιωματούχοι ισχυρίζονται κάθε τόσο ότι 18 νησιά και 152 βραχονησίδες είναι τουρκικά και πως τα… κατέχει παράνομα η Ελλάδα. Φαίνεται όμως ότι τώρα η Αγκυρα, στο πλαίσιο της γενικότερης αύξησης της έντασης στο Αιγαίο, έχει επιλέξει να κλιμακώσει και την προπαγάνδα της περί της δήθεν κατάληψης τουρκικών νησιών από την Ελλάδα ανοίγοντας εκ νέου τον χάρτη των «γκρίζων ζωνών». 

Στο «Πεντάγωνο» ο προβληματισμός είναι έντονος και στα επιτελεία προετοιμάζονται για μετακίνηση των τουρκικών προκλήσεων και σε αυτό το πεδίο. Το μπαράζ δημοσιευμάτων τις προηγούμενες ημέρες στον τουρκικό Τύπο, με τα οποία ανακυκλώνεται και συντηρείται η αμφισβήτηση της ελληνικής κυριαρχίας σε αυτές τις ζώνες, δεν θεωρείται τυχαίο. Εφημερίδες, όπως η «Σαμπάχ», η «Βατάν» και η «Μιλιέτ» φιλοξενούσαν δηλώσεις ενός απόστρατου πεζοναύτη ο οποίος υποστήριζε ότι η Ελλάδα είναι αυτή που επιδιώκει σύγκρουση με την Τουρκία. Το αξιοσημείωτο είναι όμως ότι όλα τα ρεπορτάζ συνοδεύονταν από τη μόνιμη τουρκική επωδό: έκαναν λόγο για παράνομη κατοχή 18 τουρκικών νησιών και 152 βραχονησίδων από την Ελλάδα. Ενδεικτική είναι άλλωστε η προκλητική δήλωση που έκανε προχθές ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας Μεβλούτ Τσαβούσογλου, ο οποίος υποστήριξε ότι τα θαλάσσια σύνορα στο Αιγαίο είναι ασαφή αμφισβητώντας με αυτόν τον τρόπο εκ νέου το καθεστώς κυριαρχίας της Ελλάδας σε νησίδες και βραχονησίδες.

Ασκήσεις αποβατικού χαρακτήρα

Την ίδια ώρα που η Τουρκία επικαιροποιούσε τις αξιώσεις της για τα ελληνικά νησιά πραγματοποιούσε και στρατιωτικές ασκήσεις αποβατικού χαρακτήρα στα τουρκικά παράλια. Συγκεκριμένα είχε δεσμεύσει για το πενθήμερο 12-16 Μαρτίου περιοχές στον κόλπο Ξηρού απέναντι από τη Σαμοθράκη, στον κόλπο Φετχιγιέ κοντά στη Ρόδο αλλά και στον κόλπο της Σμύρνης για την διενέργεια στρατιωτικών ασκήσεων. Στον ναύσταθμό της Φώκαιας στη Σμύρνη έχει τη βάση της η Ταξιαρχία Πεζοναυτών της Τουρκίας (Amfibi Deniz Piyade Tugay Komutanlığı) και ο αποβατικός της στόλος και το πιθανότερο είναι τα γυμνάσια που πραγματοποιήθηκαν εκεί να ήταν αποβατικά. Οι αποβατικές ασκήσεις που πραγματοποιεί τακτικά η Τουρκία παρακολουθούνται στενά από τις ελληνικές Ενοπλες Δυνάμεις, αλλά στη φάση αυτή ο έλεγχος των τουρκικών κινήσεων γίνεται και με το μικροσκόπιο.

Το Αγαθονήσι και η προπαγάνδα

Είχε προηγηθεί την Κυριακή 11 Μαρτίου άρθρο της εθνικιστικής εφημερίδας «Yenicag» με τίτλο «Μπιναλί, η ελληνική σημαία κυματίζει σε τουρκικό έδαφος» (που απευθυνόταν στον τούρκο πρωθυπουργό Μπιναλί Γιλντιρίμ) και το οποίο ξεπερνούσε κάθε όριο της ίδιας προκλητικής προπαγάνδας. Ο αρθρογράφος Αχμέτ Τακάν σχολίαζε με ιδιαίτερα ειρωνικό ύφος την τελετή που πραγματοποιήθηκε στις 7 Μαρτίου στο Αγαθονήσι για την 70ή επέτειο της ενσωμάτωσης των Δωδεκανήσων στην Ελλάδα, με τη παρουσία μαθητών που κρατούσαν ελληνικές σημαίες. Αμφισβητούσε ανοιχτά την ελληνικότητα του νησιού και χαρακτήριζε τον δήμαρχο Ευάγγελο Κόττορο «δήθεν δήμαρχο». Επιπλέον, με χάρτες του 1943 και του 1951 επιχειρούσε να αποδείξει ότι το νησί είναι τουρκικό. Η επιλογή του τούρκου δημοσιογράφου δεν έγινε στην τύχη. Το Αγαθονήσι περιλαμβάνεται στην περιβόητη τουρκική λίστα των 18 νησιών που η Τουρκία ισχυρίζεται ότι της ανήκουν.
Η συγκεκριμένη προπαγάνδα μάλιστα καλλιεργείται συστηματικά εδώ και χρόνια εντός κι εκτός τουρκικής εθνοσυνέλευσης. Τούρκοι βουλευτές και αξιωματούχοι συχνά πυκνά ισχυρίζονται σε ομιλίες, πολιτικές συγκεντρώσεις και σε δηλώσεις τους πως η Ελλάδα κατέχει νησιά στο Αιγαίο τα οποία λένε ότι είναι στην πραγματικότητα τουρκικά. 

Χαρακτηριστικό είναι ότι μετά την επιστροφή του Ταγίπ Ερντογάν από την επίσκεψή του στην Αθήνα τον περασμένο Δεκέμβριο, ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου τον κατηγόρησε για υποχωρητικότητα απέναντι στη χώρα μας επειδή δεν ζήτησε «πίσω τα 18 νησιά του Αιγαίου που κατέχει παράνομα η Ελλάδα».

Συχνά πυκνά μάλιστα η Αγκυρα ανακινεί το θέμα όταν έλληνες υπουργοί επισκέπτονται σε γιορτές και επετείους τα ακριτικά μας νησιά. Τότε τα τουρκικά μέσα κάνουν λόγο για ελληνική πρόκληση. Και ακολουθούν συζητήσεις στην τουρκική Βουλή με τα πιο ακραία κόμματα να ζητούν από την Τουρκία να παρέμβει για τα «18 νησιά που κατέχει η Ελλάδα».

«Δεν είναι ευκαιριακή ρητορική»

«Η ρητορική της Τουρκίας ότι η Ελλάδα έχει καταλάβει έναν αριθμό νησιών ο οποίος κυμαίνεται ανάλογα με την πολιτική προέλευση του Τούρκου που την διατυπώνει από μερικές δεκάδες έως 150 δεν είναι ευκαιριακή ούτε έχει να κάνει μόνο με το εσωτερικό πολιτικό παίγνιο στη γειτονική χώρα και τις εκλογές του 2019» επισημαίνει ο δρ Γεωπολιτικής, επισκέπτης καθηγητής Γεωστρατηγικής στη Σχολή Εθνικής Αμυνας Γιώργος Φίλης. Οπως προσθέτει, «η παραπάνω πολιτική και στρατηγική της Τουρκίας είναι συμβατή με την ευρύτερη προσπάθειά της για κλιμάκωση των προκλήσεων και των απαιτήσεων από την Ελλάδα».

Ουσιαστικά, τονίζει, πρόκειται για μία στοχευμένη πολιτική της Τουρκίας που ξεκίνησε πριν από 40 χρόνια. Τη δεκαετία του '70 αμφισβητούσαν τον εθνικό εναέριο χώρο της Ελλάδας, τις δεκαετίες '80 και '90, αντιδρούσαν στην επέκταση των χωρικών μας υδάτων με το γνωστό «casus belli» και πλέον «πάμε σε πλήρη αμφισβήτηση και του καθεστώτος του εδάφους μας». Η τελευταία πρόκληση έρχεται σε συνδυασμό με τις αξιώσεις τους για επικαιροποίηση της Συνθήκης της Λωζάννης. «Και αν η Τουρκία συνεχίσει την ίδια πολιτική, δεν υπάρχει το εάν, αλλά το ερώτημα είναι πότε θα υπάρξει μια εμπλοκή» καταλήγει ο καθηγητής.

Τα κατοικημένα νησιά που έχουν «γκριζάρει» οι Τούρκοι

Ενδεικτικό της κλιμάκωσης των προκλήσεων από πλευράς Τουρκίας είναι – σύμφωνα με τον Γιώργο Φίλη – πως «δεν ζητούν απλώς έδαφος, αλλά κατοικημένα νησιά». Ανάμεσα στα νησιά που οι Τούρκοι θεωρούν ότι τους ανήκουν είναι οι Φούρνοι, το Αγαθονήσι, η Κίναρος, οι Οινούσσες, η Γαύδος, το Φαρμακονήσι, οι Αρκιοί. Αλλωστε, οι παραβιάσεις και ειδικότερα οι πτήσεις τουρκικών μαχητικών αεροσκαφών πάνω απ’ αυτά τα νησιά γίνονται σε μια έμπρακτη προσπάθεια της Τουρκίας να αμφισβητήσει την ελληνική κυριαρχία.

...το κύριο θέμα, από την "ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ"

"Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ", 23/03/18